زهرا زارعی (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Amirmostafavi (بحث | مشارکت‌ها)
اصلاح لینک های داخلی
خط ۱۷: خط ۱۷:
* نسب
* نسب
خویشاوندان نسبى کسانی هستند که از طریق تولد با یکدیگر نسبت خانوادگى پیدا می‎‌کنند. ولادتی که ناشى از نکاح صحیح، ملک یمین و یا آمیزش به شبهه باشد. <ref>امامى، حقوق مدنى، بی‎تا، ج‌4، ص289‌2</ref>  
خویشاوندان نسبى کسانی هستند که از طریق تولد با یکدیگر نسبت خانوادگى پیدا می‎‌کنند. ولادتی که ناشى از نکاح صحیح، ملک یمین و یا آمیزش به شبهه باشد. <ref>امامى، حقوق مدنى، بی‎تا، ج‌4، ص289‌2</ref>  
نسب قانونى و شرعی عبارت است از خویشاوندى طفل به پدر و [[مادر|مادرى]] که در حین انعقاد نطفه بین آنان [[نکاح]] صحیح‌ اعم از دائم و موقت موجود بوده است و یا خویشاوندى مذکور را قانون محترم شناخته باشد، مانند نسب حاصل از وطى به شبهه.‏ <ref>طاهرى، حقوق مدنى، 1418ق، ج‌5، ص274؛ مروج، ‏اصطلاحات فقهى، 1379ش، ص539</ref>
نسب قانونى و شرعی عبارت است از خویشاوندى طفل به پدر و مادرى که در حین انعقاد نطفه بین آنان [[نکاح]] صحیح‌ اعم از دائم و موقت موجود بوده است و یا خویشاوندى مذکور را قانون محترم شناخته باشد، مانند نسب حاصل از وطى به شبهه.‏ <ref>طاهرى، حقوق مدنى، 1418ق، ج‌5، ص274؛ مروج، ‏اصطلاحات فقهى، 1379ش، ص539</ref>
* سبب
* سبب
قرابت سببى که آن را قرابت با مصاهره یعنی دامادی نیز مى‌گویند، گونه‌‎ای از خویشاوندى است که در اثر [[ازدواج]]، بین هر یک از زوجین با خویشاوندان دیگرى ایجاد مى‌گردد.<ref>محقق داماد یزدی، بررسى فقهى حقوق خانواده: نکاح و انحلال آن، 1379ش، ص86‌؛ جلالی‌زاده، مبادى و اصطلاحات علم فقه، 1387ش‏، ص220</ref>مانند [[زن]]، [[شوهر]]، مادر و پدر، هر کدام از آن دو نسبت به دیگرى.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، 1426ق، ج‏3، ص538</ref>   
قرابت سببى که آن را قرابت با مصاهره یعنی دامادی نیز مى‌گویند، گونه‌‎ای از خویشاوندى است که در اثر [[ازدواج]]، بین هر یک از زوجین با خویشاوندان دیگرى ایجاد مى‌گردد.<ref>محقق داماد یزدی، بررسى فقهى حقوق خانواده: نکاح و انحلال آن، 1379ش، ص86‌؛ جلالی‌زاده، مبادى و اصطلاحات علم فقه، 1387ش‏، ص220</ref>مانند [[زن]]، شوهر، مادر و پدر، هر کدام از آن دو نسبت به دیگرى.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، 1426ق، ج‏3، ص538</ref>   
* رضاع
* رضاع
قرابت رضاعى نوعی از خویشاوندى است که بین دو نفر بر اثر شیرخوردن طفلی از [[زنی]] که مادر طبیعی و واقعی او نیست، به‎‌وجود می‎‌آید. این ارتباط خانوادگی قبل از ظهور اسلام در رسوم قوم عرب وجود داشته و اسلام نیز آن را با مشخص کردن حدود، شرایط و آثارش امضا کرده است. قانون مدنى ایران هم قواعد آن را از فقه امامیّه گرفته است. در قرابت رضاعى، کودکی که شیر [[زن]] دیگرى را خورده مرتضع، و زن شیردهنده مرضعه، و [[شوهر]] زن صاحب اللّبن نامیده مى‌شود.<ref>[https://lib.eshia.ir/71421/2/201 محقق داماد‌ یزدی، قواعد فقه، 1406ق، ج 2، ص201]</ref>   
قرابت رضاعى نوعی از خویشاوندى است که بین دو نفر بر اثر شیرخوردن طفلی از زنی که مادر طبیعی و واقعی او نیست، به‎‌وجود می‎‌آید. این ارتباط خانوادگی قبل از ظهور اسلام در رسوم قوم عرب وجود داشته و اسلام نیز آن را با مشخص کردن حدود، شرایط و آثارش امضا کرده است. قانون مدنى ایران هم قواعد آن را از فقه امامیّه گرفته است. در قرابت رضاعى، کودکی که شیر زن دیگرى را خورده مرتضع، و زن شیردهنده مرضعه، و شوهر زن صاحب اللّبن نامیده مى‌شود.<ref>[https://lib.eshia.ir/71421/2/201 محقق داماد‌ یزدی، قواعد فقه، 1406ق، ج 2، ص201]</ref>   
خویشاوندان رضاعى کسانى هستند که از طریق شیر خوردن با یکدیگر نسبت پیدا مى‌‏کنند. [[زنى]] که کودکى را با شرایطی که خواهد آمد شیر داده، مادرِ بچه و شوهر او پدر وى به شمار مى‌آیند؛ هم‌چنین پدر و [[مادر]] آن دو، پدربزرگ و مادربزرگ کودک؛ فرزندان آن‌ها، برادران و خواهران وى و برادران و خواهران آن دو، عمو، دایى، خاله، و عمّه‌ی رضاعى بچه محسوب مى‌گردند.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، 1426ق، ج‌3، ص538</ref>
خویشاوندان رضاعى کسانى هستند که از طریق شیر خوردن با یکدیگر نسبت پیدا مى‌‏کنند. زنى که کودکى را با شرایطی که خواهد آمد شیر داده، مادرِ بچه و شوهر او پدر وى به شمار مى‌آیند؛ هم‌چنین پدر و مادر آن دو، پدربزرگ و مادربزرگ کودک؛ فرزندان آن‌ها، برادران و خواهران وى و برادران و خواهران آن دو، عمو، دایى، خاله، و عمّه‌ی رضاعى بچه محسوب مى‌گردند.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، 1426ق، ج‌3، ص538</ref>


شرایط ایجاد خویشاوندی رضاعی:
شرایط ایجاد خویشاوندی رضاعی:
#شیر [[زن]] از حمل مشروع حاصل شده باشد.  
#شیر [[زن]] از حمل مشروع حاصل شده باشد.  
#شیر مستقیما از پستان مکیده شده باشد.  
#شیر مستقیما از پستان مکیده شده باشد.  
#نوزاد حداقل یک شبانه روز متوالى و یا پانزده دفعه شیر کامل خورده باشد، بدون این‌که در بین غذاى دیگر یا شیر [[زن]] دیگر را بخورد.  
#نوزاد حداقل یک شبانه روز متوالى و یا پانزده دفعه شیر کامل خورده باشد، بدون این‌که در بین غذاى دیگر یا شیر زن دیگر را بخورد.
#شیرخوردن طفل قبل از تمام شدن دو سال از تولد او باشد.  
#شیرخوردن طفل قبل از تمام شدن دو سال از تولد او باشد.  
#مقدار شیرى که طفل خورده است از یک [[زن]] و از یک [[شوهر]] باشد. <ref>[https://lib.eshia.ir/11758/1/49 آصف محسنی، قانون احوال شخصیه شیعه، 1388ش، ج1، ص49]  
#مقدار شیرى که طفل خورده است از یک [[زن]] و از یک شوهر باشد. <ref>[https://lib.eshia.ir/11758/1/49 آصف محسنی، قانون احوال شخصیه شیعه، 1388ش، ج1، ص49]  
محقق داماد یزدی، ‌بررسى فقهى حقوق خانواده: نکاح و انحلال آن، 1379ش، ص69‌</ref>
محقق داماد یزدی، ‌بررسى فقهى حقوق خانواده: نکاح و انحلال آن، 1379ش، ص69‌</ref>
* فرزندخواندگى
* فرزندخواندگى
خط ۳۵: خط ۳۵:


==گستره‌ مصداقی مفهوم خویشاوندی==
==گستره‌ مصداقی مفهوم خویشاوندی==
از نظر گستره‌ مصداقی، با توجه به این‌که در منابع دینی حد مشخصی برای خویشاوندی تعیین نشده است، باید به عرف رجوع شود و از آن‌جا که خویشاوندان در نگاه عرف به خویشاوندان دور و نزدیک تقسیم می‌شوند، می‌توان نتیجه گرفت که نزدیک بودن در صدق مفهوم خویشاوندی دخیل نیست.<ref>بستان، خانواده در اسلام، 1390ش، ص141</ref>شبکه خویشاوندان شامل کلیه افرادى است که از طریق خون، [[ازدواج]] یا شیرخوارگی با‌هم ارتباط دارند. پدر و [[مادر]] و هرچه بالا روند؛ فرزندان دخترى و پسرى و هرچه پایین روند؛ برادران و خواهران و فرزندان آنان؛ عمّه، خاله، عمو، دایى و فرزندان ایشان به عنوان خویشاوندان محسوب می‌‎شوند. افراد یاد شده‏ به‎‌جز فرزندان عمه، خاله، دایى و عمو از محارم می‌‏باشند.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، 1426ق، ج‏3، ص538</ref>  
از نظر گستره‌ مصداقی، با توجه به این‌که در منابع دینی حد مشخصی برای خویشاوندی تعیین نشده است، باید به عرف رجوع شود و از آن‌جا که خویشاوندان در نگاه عرف به خویشاوندان دور و نزدیک تقسیم می‌شوند، می‌توان نتیجه گرفت که نزدیک بودن در صدق مفهوم خویشاوندی دخیل نیست.<ref>بستان، خانواده در اسلام، 1390ش، ص141</ref>شبکه خویشاوندان شامل کلیه افرادى است که از طریق خون، [[ازدواج]] یا شیرخوارگی با‌هم ارتباط دارند. پدر و مادر و هرچه بالا روند؛ فرزندان دخترى و پسرى و هرچه پایین روند؛ برادران و خواهران و فرزندان آنان؛ عمّه، خاله، عمو، دایى و فرزندان ایشان به عنوان خویشاوندان محسوب می‌‎شوند. افراد یاد شده‏ به‎‌جز فرزندان عمه، خاله، دایى و عمو از محارم می‌‏باشند.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، 1426ق، ج‏3، ص538</ref>  
روابط اعضای شبکه خانوادگی، از نظر حقوق، وظایف، تعهدات و هنجارهای رفتاری میان اعضا با قواعدی عرفی یا قانونی اداره می‎‌شود.<ref>جعفری دهقی، «خویشاوندی»، دایره المعارف بزرگ اسلامی، 7 دی 1398</ref>
روابط اعضای شبکه خانوادگی، از نظر حقوق، وظایف، تعهدات و هنجارهای رفتاری میان اعضا با قواعدی عرفی یا قانونی اداره می‎‌شود.<ref>جعفری دهقی، «خویشاوندی»، دایره المعارف بزرگ اسلامی، 7 دی 1398</ref>