Razarei59 (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
 
'''تقسیم کار خانگی؛ تقسیم فعالیت‌های مربوط به خانواده میان زن و مرد'''


==تقسیم کار خانگی سنتی: وابستگی یا همبستگی==
==تقسیم کار خانگی سنتی: وابستگی یا همبستگی==
خط ۱۴: خط ۱۴:


این همان وضعیتی است که [[الکسیس دوتوکوویل]]، روزی درباره آن هشدار داده بود؛ وضعیتی که در آن والاترین انگیزه برای مردم '''«برابری شرایط»''' است، نه استفاده مسئولانه از آزادی؛ زیرا برابری، به گفته او '''«انسان‌ها را در کنار هم قرار می‌دهد بدون آنکه با رابطه مشترکی به یکدیگر پیوند داشته باشند'''». نظام سنتی، [[مردان]] را برای [[ازدواج]] و فرزند به [[زنان]]، و [[زنان]] را برای محافظت و حمایت به [[مردان]] وابسته می‌کرد. مفهوم ضمنی این توافق اجتماعی این بود که [[مردان]] تأمین کننده و حامی و [[زنان]] فرآوری کننده و پرورش دهنده بودند. اینگونه بود که هر دو [[جنس]] به طور برابر به یکدیگر نیازمند بودند، گرچه نیازهایشان متفاوت بود.  
این همان وضعیتی است که [[الکسیس دوتوکوویل]]، روزی درباره آن هشدار داده بود؛ وضعیتی که در آن والاترین انگیزه برای مردم '''«برابری شرایط»''' است، نه استفاده مسئولانه از آزادی؛ زیرا برابری، به گفته او '''«انسان‌ها را در کنار هم قرار می‌دهد بدون آنکه با رابطه مشترکی به یکدیگر پیوند داشته باشند'''». نظام سنتی، [[مردان]] را برای [[ازدواج]] و فرزند به [[زنان]]، و [[زنان]] را برای محافظت و حمایت به [[مردان]] وابسته می‌کرد. مفهوم ضمنی این توافق اجتماعی این بود که [[مردان]] تأمین کننده و حامی و [[زنان]] فرآوری کننده و پرورش دهنده بودند. اینگونه بود که هر دو [[جنس]] به طور برابر به یکدیگر نیازمند بودند، گرچه نیازهایشان متفاوت بود.  
تقسیم کار در [[خانواده]] مفهومی بسیار فراتر از چیزی داشت که در ظاهر به نظر می‌رسید. این امر، نمود خارجی نظام ارزشی کامل، بلکه نمود سلسله مراتب ارزشی بود که موقعیت [[خانواده]] را به طور کامل مافوق موقعیت فرد قرار می‌داد. <ref>(گاردنر، جنگ علیه خانواده،1396،صص ۸۶-۸۵)</ref> بسیاری از [[فمینیست]]‌ها با این دیدگاه مخالف می‌باشند از جمله: [[سیمون دوبووار]] ضمن نفی '''«کار [[زن]] در خانه»''' که آن را دارای '''«فایده مستقیم برای اجتماع»''' نمی‌داند، عقیده دارد از آنجا که کار [[زن]] در خانه '''«هیچ چیز تولید نمی‌کند»''' [[زن خانه‌دار]] «فرودست و درجه دوم است». وی همچنین معتقد است به نفع مرد نیست که '''«زن مانند یک انگل به او وابسته باشد و [[ازدواج]]، [[زنان]] را اینطور به [[مرد]] وابسته می‌کند»'''. دقیقا به همین علت است که می‌باید [[ازدواج]] دچار تحول گردد به نحوی که [[مرد]]، با آزاد کردن [[زن]]، در واقع خود را آزاد کنند. [[دوبووار]] نتیجه می‌گیرد که به نفع هر دوی آنان است که وضعیت به گونه‌ای تغییر یابد که [[ازدواج]] دیگر به عنوان شغل برای [[زن]] به حساب نیاید. <ref>(کارولین گراگليا، همان، ص۶۷. به نقل از:
تقسیم کار در [[خانواده]] مفهومی بسیار فراتر از چیزی داشت که در ظاهر به نظر می‌رسید. این امر، نمود خارجی نظام ارزشی کامل، بلکه نمود سلسله مراتب ارزشی بود که موقعیت [[خانواده]] را به طور کامل مافوق موقعیت فرد قرار می‌داد. <ref>(گاردنر، جنگ علیه خانواده،1396،صص ۸۶-۸۵)</ref> بسیاری از [[فمینیست]]‌ها با این دیدگاه مخالف می‌باشند از جمله: [[سیمون دوبووار]] ضمن نفی '''«کار [[زن]] در خانه»''' که آن را دارای '''«فایده مستقیم برای اجتماع»''' نمی‌داند، عقیده دارد از آنجا که کار [[زن]] در خانه '''«هیچ چیز تولید نمی‌کند»''' [[زن خانه‌دار]] «فرودست و درجه دوم است». وی همچنین معتقد است به نفع مرد نیست که '''«زن مانند یک انگل به او وابسته باشد و [[ازدواج]]، [[زنان]] را اینطور به [[مرد]] وابسته می‌کند»'''. دقیقا به همین علت است که می‌باید [[ازدواج]] دچار تحول گردد به نحوی که [[مرد]]، با آزاد کردن [[زن]]، در واقع خود را آزاد کنند. [[دوبووار]] نتیجه می‌گیرد که به نفع هر دوی آنان است که وضعیت به گونه‌ای تغییر یابد که [[ازدواج]] دیگر به عنوان شغل برای [[زن]] به حساب نیاید. <ref>دوبووار، جنس دوم، ج اول، 1380، ص 187</ref>
Simon de Beauvoir,The Second Sex,New York,Knopf,1978, pp. 481- 482)</ref> [[زن]] در خانه فاقد ابزارهای مورد نیاز، جهت بروز استعدادهای خود به عنوان یک فرد است و در نتیجه فردیت او به رسمیت شناخته نمی‌شود. در عین حال جامعه باید اقدامات لازم جهت تسهیل حضور او در بازار کار را انجام دهد. [[دوبووار]] هشدار می‌دهد در جامعه‌ای که درست سازماندهی شده، مسئولیت کودکان عمدتاً به عهده اجتماع است. <ref>(منبع پیشین. به نقل از: ۵۲۵-۵۲۶ Ibid., pp)</ref>
 
==دیدگاه اسلام درباره تقسیم کار جنسی==
با بررسی منابع اسلامی می‌توان تبیینی غایت‌شناختی از تقسیم کار جنسی ارائه داد. تبیین اسلامی مبتنی بر سعادت حقیقی انسان به‌عنوان هدف نهایی است و سلامت معنوی فرد و جامعه تأثیر مهمی در سعادت حقیقی انسان دارد، لذا در مناسبات جنسیتی  مورد توجه است. تقسیم کار جنسی در خانواده به‌این صورت که زنان ایفای وظایف خانگی را به‌عهده می‌گیرند و مردان کارهای بیرون از خانه را، با ایجاد زمینه برای محجوبیت زنان که نقش انکارناپذیری در سلامت معنوی جامعه دارد، بهترین گزینه در راستای سعادت انسان است. البته دلایل دیگری مانند محدودیت‌های تولید‌مثل و قدرت جسمی کمتر زنان هم در این موضوع دخالت دارد. البته زمانی‌که تقسیم کار جنسی در خانواده، به دلایلی هم‌چون تغییر ارزش‌ها جنبه کارکردی خود را از دست بدهد، یا در خدمت آن اهداف نباشد، توجیه خود را از دست می‌دهد. <ref>بستان، اسلام و جامعه‌شناسی خانواده، 1383، ص 146</ref>
از نظر اسلام، خانواده مکانی برای خدمات متقابل زن و شوهر از حیث معیشتی تلقی می‌شود. اسلام وظیفه تأمین معاش را از دوش زن برداشته و با الزام نفقه زن بر شوهر، در عمل مردان را در خدمت زنان قرار داده. <ref>مطهری، مسئله حجاب، 1368، ص 52</ref>  


==دستمزد در قبال ایفای [[نقش خانگی]]==
یک مسأله مهم و مرتبط که [[فمینیست]]‌ها آن را مورد توجه قرار داده‌اند، مربوط به کار بدون دستمزد [[زنان]] در [[خانه]] می‌شود. مشکل [[کار خانگی]] رایگان مشکلی پر دردسر است که مجدداً [[فمینیست]]‌ها را به سمت بحثی از نوع تساوی و تفاوت می‌راند. از یک طرف، بعضی [[فمینیست]]‌ها گفته‌اند که [[زنان]] باید از [[خانه‌داری]] دست بردارند و با اشتغال به کار دستمزدی، درست به همان میزان [[مردان]]، در جهت دست یافتن به تساوی تلاش می‌کنند. از طرف دیگر، بعضی از [[فمینیست]]‌ها گفته‌اند که کار رایگان [[زنان]] در خانه که در مقام مراقب و مسئول انجام می‌دهند به قدر کار دستمزدی با ارزش است و باید قدر آن را شناخت و بهای واقعی‌اش را به آن داد. یک رویکرد به وضعیت دشوار چگونگی برخورد با [[زنان]] در خانه، مطالبه دستمزد در مقابل خانه‌داری بوده است. این فکر را [[ماریا رزا دالا کوستا]] و [[سلما جيمز]] <ref>(Marriarosa Dalla Costa and Selma James)</ref> در کتابی تحت عنوان '''«قدرت و انهدام جامعه»'''<ref>(The Power of Women and the Subversion of the Community)</ref>مطرح کرده‌اند.                                                                                        بنابر این محیط [[خانه]] که این کار رایگان در آن صورت می‌گیرد، جایگاه اصلی مبارزه [[زنان]] برای رهایی است. [[زنان]] باید برای به رسمیت شناخته شدن ارزش کاری که در خانه می‌کنند، بجنگند و برای این کار دستمزد مطالبه کنند. [[دالاسكوستازنان]] و [[جیمز]] می‌گویند دولت باید دستمزد مورد بحث برای [[خانه‌داری]] را بپردازد نه یک به یک [[مردان]]، اما [[کریستین دلفی]]، خلاف نظر مذکور قائل است که نفع برنده اصلی از این کار رایگان، حکومت سرمایه‌داری نیست بلکه یک به یک [[مردان]] هستند. بر همین مبنا است که مبارزات [[فمینیستی]] در کنار سایر عوامل به تغییراتی با معنا در محیط خانه و روابط فیمابین [[زن]] و [[مرد]] در [[خانواده]] انجامیده است.<ref>(جین فریدمن، همان، صص ۸۵-۸۳ )</ref>
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
خط ۲۵: خط ۲۶:
* آبوت، پاملا‌ و کلر والاس، جامعه‌شناسی زنان، ترجمه منیژه نجم عراقی، نشر نی، 1395، چاپ دوازدهم.
* آبوت، پاملا‌ و کلر والاس، جامعه‌شناسی زنان، ترجمه منیژه نجم عراقی، نشر نی، 1395، چاپ دوازدهم.
* بستان (نجفی)، حسین، اسلام و جامعه‌شناسی خانواده، قم، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، 1383
* بستان (نجفی)، حسین، اسلام و جامعه‌شناسی خانواده، قم، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، 1383
[[رده:مأخذ شناسی]]
* گاردنر، ویلیام، جنگ علیه خانواده، ترجمه معصومه محمدی، قم، دفتر مطالعات و تحقیقات زنان، 1396
 
*دوبوار، سیمون، جنس دوم، ترجمه قاسم صنعوی، جلد اول، تهران، توس، 1380
==پانویس==
* مطهری، مرتضی، مسئله حجاب، تهران، انتشارات صدرا
[[رده:ویکی‌جنسیت]]