بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''کنترل بارداری؛''' توازن فرزندآوری با ظرفیتهای خانوادگی و ملی. | '''کنترل بارداری؛''' توازن فرزندآوری با ظرفیتهای خانوادگی و ملی. | ||
کنترل بارداری در سطح خرد، متأثر از نگرشهای متفاوت زن و مرد و در سطح کلان، ناظر به سیاستهایی است که حاکمیت برای تنظیم موالید اعمال میکند. افزایش بیرویه جمعیت، هرچند مشکلات جدی در ابعاد مختلف حیات اجتماعی به دنبال دارد، اما کاهش فزاینده جمعیت، پیامدهای سنگینتر امنیتی، اقتصادی، فرهنگی و روانی را بر جامعه تحمیل میکند. | کنترل بارداری در سطح خرد، متأثر از نگرشهای متفاوت زن و مرد و در سطح کلان، ناظر به سیاستهایی کلی است که حاکمیت برای تنظیم موالید اعمال میکند. افزایش بیرویه جمعیت، هرچند مشکلات جدی در ابعاد مختلف حیات اجتماعی به دنبال دارد، اما کاهش فزاینده جمعیت، پیامدهای سنگینتر امنیتی، اقتصادی، فرهنگی و روانی را بر جامعه تحمیل میکند. | ||
==مفهومشناسی== | ==مفهومشناسی== | ||
كنترل بارداری، عملی آگاهانه و ارادی است كه هدف از آن در سطح خانواده، ایجاد توازن ميان امکانات اقتصادی و تعداد اولاد است و در سطح جامعه، ناظر به سیاستگذاری حاکمیت بهمنظور ايجاد تعادل ميان جمعيت و توليد بوده و الزاماً با محدود ساختن مواليد و كاهش جمعيت ملازم نيست و چه بسا در مواردی مستلزم تکثير جمعيت است.<ref>عظیمزاده اردبيلی و جلالي، «آسیبشناسی سیاست کنترل موالید و قانون تنظیم خانواده»، 1397ش، ص127.</ref> | كنترل بارداری، عملی آگاهانه و ارادی است كه هدف از آن در سطح خانواده، ایجاد توازن ميان امکانات اقتصادی و تعداد اولاد است و در سطح جامعه، ناظر به سیاستگذاری حاکمیت بهمنظور ايجاد تعادل ميان جمعيت و توليد بوده و الزاماً با محدود ساختن مواليد و كاهش جمعيت ملازم نيست و چه بسا در مواردی مستلزم تکثير جمعيت است.<ref>عظیمزاده اردبيلی و جلالي، «آسیبشناسی سیاست کنترل موالید و قانون تنظیم خانواده»، 1397ش، ص127.</ref> | ||
==جنسیت و بارداری== | ==جنسیت و بارداری== | ||
بلوغ جنسی در زنان زودتر از مردان رخ میدهد. توان باروری مرد بیشتر از زن بوده و تا هشتاد سالگی و پس از آن میتواند ادامه یابد، اما باروری زن با یائسگی پایان مییابد. عقیمی در زنان شایعتر از مردان است. زن در طول دوران باروری حدود 400 تخمک تولید میکند، حال آنکه در هر بار انزالِ مرد 400 میلیون اسپرم وجود دارد. سلول تخمک زن، کروموزوم جنسی X دارد، ولی اسپرمها دارای دو نوع X و Y هستند، جنسیت جنین بسته به اینکه کدام یک از اسپرمها با تخمک لقاح کند، معین میشود و زن در پسر یا دختر شدن نطفه، نقش چندانی ندارد. در دستگاه تولیدمثل زن، تحولات هورمونی و پدیدههایی چون قاعدگی، آبستنی، زایمان، شیردهی؛ بر جسم، روان و فعالیتهای زن تأثیر میگذارند. بهترین سن برای بارداری زنان هفده تا بیستوپنج سالگی است، در سیسالگی، توان باروری زن کاهش یافته و در طول دوران بارداری تغییرات زیادی در بدن زن پدید میآید. در حدود سی تا چهلسالگی با بینظم شدن قاعدگی و قطع آن و پایان کار تخمدانها یائسگی اتفاق میافتد که خود از بحرانیترین مراحل زندگی زن است. مرگ جنین مرد بیش از زن است. با آنکه عمدتا تولید نوزاد پسر بر دختر پیشی دارد، در پایان عمر تعداد بیوهزنان بیشتر میشود.<ref>حسینی، «تفاوتهای بیولوژیک زن و مرد (بدن، روان و هوش)»، 1379ش.</ref> | بلوغ جنسی در زنان زودتر از مردان رخ میدهد. توان باروری مرد بیشتر از زن بوده و تا هشتاد سالگی و پس از آن میتواند ادامه یابد، اما باروری زن با یائسگی پایان مییابد. عقیمی در زنان شایعتر از مردان است. زن در طول دوران باروری حدود 400 تخمک تولید میکند، حال آنکه در هر بار انزالِ مرد 400 میلیون اسپرم وجود دارد. سلول تخمک زن، کروموزوم جنسی X دارد، ولی اسپرمها دارای دو نوع X و Y هستند، جنسیت جنین بسته به اینکه کدام یک از اسپرمها با تخمک لقاح کند، معین میشود و زن در پسر یا دختر شدن نطفه، نقش چندانی ندارد. در دستگاه تولیدمثل زن، تحولات هورمونی و پدیدههایی چون قاعدگی، آبستنی، زایمان، شیردهی؛ بر جسم، روان و فعالیتهای زن تأثیر میگذارند. بهترین سن برای بارداری زنان هفده تا بیستوپنج سالگی است، در سیسالگی، توان باروری زن کاهش یافته و در طول دوران بارداری تغییرات زیادی در بدن زن پدید میآید. در حدود سی تا چهلسالگی با بینظم شدن قاعدگی و قطع آن و پایان کار تخمدانها یائسگی اتفاق میافتد که خود از بحرانیترین مراحل زندگی زن است. مرگ جنین مرد بیش از جنین زن است. با آنکه عمدتا تولید نوزاد پسر بر دختر پیشی دارد، در پایان عمر تعداد بیوهزنان بیشتر میشود.<ref>حسینی، «تفاوتهای بیولوژیک زن و مرد (بدن، روان و هوش)»، 1379ش.</ref> | ||
==تاریخچه کنترل بارداری== | ==تاریخچه کنترل بارداری== | ||
در گذشته عوامل مختلفی تعداد زايمانهاي زنده را محدود ساخته و تعادل جمعیتی را حفظ میکرد. زنان در دوران حاملگي و وضع حمل با خطر جدي مرگ مواجه بودند، نوزادان و کودکان زیادی پس از ولادت ميمردند. براي کنترل بارداری، مردها مجبور بودند از شيوه رياضت جنسي و يا از شيوه عزل استفاده کنند، اما امروزه روشهاي جدید، اين امکان را به مردان و زنان داده تا ميان تلذذ و بارداری تفکيک کنند.<ref>سگالن، جامعهشناسي تاريخي خانواده، 1388ش، ص187-194.</ref> | در گذشته عوامل مختلفی تعداد زايمانهاي زنده را محدود ساخته و تعادل جمعیتی را حفظ میکرد. زنان در دوران حاملگي و وضع حمل با خطر جدي مرگ مواجه بودند، نوزادان و کودکان زیادی پس از ولادت ميمردند. براي کنترل بارداری، مردها مجبور بودند از شيوه رياضت جنسي و يا از شيوه عزل استفاده کنند، اما امروزه روشهاي جدید، اين امکان را به مردان و زنان داده تا ميان تلذذ و بارداری تفکيک کنند.<ref>سگالن، جامعهشناسي تاريخي خانواده، 1388ش، ص187-194.</ref> | ||
