| خط ۳: | خط ۳: | ||
دگرباشی جنسی، پدیدهای انحرافی و ضداخلاقی است که غالباً مورد نفرت اجتماعی بوده و ادیان الهی نیز به مبارزه با آن پرداخته‌اند. این پدیده در چند دهه اخیر در جوامع غربی گسترش یافته و حتی شکل رسمی و قانونی پیدا کرده است. اشاعه برخی نمادها و فرهنگهای همجنسگرایانه از طریق گسترش رسانههای ارتباطی در جهان، جامعه ایران و بهویژه نوجوانان و جوانان را در معرض آسیبهای اخلاقی، اجتماعی و خانوادگی قرار داده است. | دگرباشی جنسی، پدیدهای انحرافی و ضداخلاقی است که غالباً مورد نفرت اجتماعی بوده و ادیان الهی نیز به مبارزه با آن پرداخته‌اند. این پدیده در چند دهه اخیر در جوامع غربی گسترش یافته و حتی شکل رسمی و قانونی پیدا کرده است. اشاعه برخی نمادها و فرهنگهای همجنسگرایانه از طریق گسترش رسانههای ارتباطی در جهان، جامعه ایران و بهویژه نوجوانان و جوانان را در معرض آسیبهای اخلاقی، اجتماعی و خانوادگی قرار داده است. | ||
==مفهومشناسی== | ==مفهومشناسی== | ||
«دگرباش جنسی» اشاره به زن یا مرد همجنسگرا و یا دوجنسگرا دارد. فرد همجنسگرا از نظر فیزیکی و عاطفی، میل به افراد همجنس خود دارد و با آنها رابطه جنسی برقرار میکند. فرد دوجنسگرا از نظر عاطفی و فیزیکی یا جنسی، هم به مردان و هم به زنان گرایش دارد که این کشش به دو جنس ضرورتاً مساوی نیست.<ref>احمدی، «دگرباشان ایران شهرونداني بيحقوق؛ تحليلي بر قوانين موجود و راهکارهای حقوقي برای دگرباشان در ایران»، 1397ش، ص254-256.</ref> وجود گرایش عاطفی محض به همجنس نیز مصداق دگرباشی است و لزوماً به رابطۀ جنسی نمی‌انجامد.<ref>مولوی وردنجانی و عزیزیان، «جرمانگاری همجنس‌گرایی با رویکرد انتقاد به ماده 237 ق.م.ا»، 1396ش، ص159.</ref> | «دگرباش جنسی» اشاره به زن یا مرد [[همجنس‌گرایی|همجنسگرا]] و یا دوجنسگرا دارد. فرد همجنسگرا از نظر فیزیکی و عاطفی، میل به افراد همجنس خود دارد و با آنها رابطه جنسی برقرار میکند. فرد دوجنسگرا از نظر عاطفی و فیزیکی یا جنسی، هم به مردان و هم به زنان گرایش دارد که این کشش به دو جنس ضرورتاً مساوی نیست.<ref>احمدی، «دگرباشان ایران شهرونداني بيحقوق؛ تحليلي بر قوانين موجود و راهکارهای حقوقي برای دگرباشان در ایران»، 1397ش، ص254-256.</ref> وجود گرایش عاطفی محض به همجنس نیز مصداق دگرباشی است و لزوماً به رابطۀ جنسی نمی‌انجامد.<ref>مولوی وردنجانی و عزیزیان، «جرمانگاری همجنس‌گرایی با رویکرد انتقاد به ماده 237 ق.م.ا»، 1396ش، ص159.</ref> | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
دگرباشی جنسی به لحاظ تاریخی، بهویژه زمانی که منجر به رفتار جنسی | دگرباشی جنسی به لحاظ تاریخی، بهویژه زمانی که منجر به رفتار جنسی می‌شد، همواره یک انحراف اخلاقی و عمل غیرطبیعی تلقی می‌شد. اشاره قرآن به همجنس‌گرایی در قوم لوط<ref>سوره هود، آیه 76-82.</ref> و تخطئه این نوع گرایش توسط کتب مقدس دیگر، حکایت از وجود این پدیده در تاریخ بشر دارد.<ref>واحد، اختلالات و انحرافات جنسی، 1378ش، ص84.</ref> همجنس‌گرایی در قرن شانزدهم، حتی در کشورهای اروپایی چون انگلستان نیز جزو بدترین جرایم محسوب میشده و در سال 1952م، نیز 3787 پروندة قضایی در ارتباط با همجنس‌گرایی در انگلستان تشکیل شده است.<ref>[https://www.researchgate.net/publication/344593147%20jnsyt%20swm%20thlyl%20jam%20mrdmshnakhty%20zndgy%20dgrbashan%20jnsy%20dr%20ayran احمدی، «جنسیت سوم؛ تحلیل جامع مردمشناختی زندگی دگرباشان جنسی در ایران»، 2020م، ص8.]</ref> تا نیمه قرن نوزدهم، واژگانی چون «همجنس‌گرایی» اساساً مطرح نبوده و به جای آن از واژه «لواط» استفاده می‌شد که قبح این نوع گرایش را نیز به‌همراه داشت. اولين جرقههاي پيدايش تلقيِ امروزين از دگرباشی و همجنس‌گرایی، در نيمة پاياني قرن نوزدهم رقم خورد و بر وجود جنس سوم و حقوق آن در اروپا تأکید شد.<ref>سوزنچی، «همجنس‌گرایی؛ امری طبیعی یا اختلال»، 1400ش، ص61.</ref> سپس این پدیده در رمانها، فیلمها و دیگر آثار هنری وارد شده و محصولاتی در غرب با این مضمون تولید شد.<ref>[https://www.researchgate.net/publication/344593147%20jnsyt%20swm%20thlyl%20jam%20mrdmshnakhty%20zndgy%20dgrbashan%20jnsy%20dr%20ayran احمدی، «جنسیت سوم؛ تحلیل جامع مردمشناختی زندگی دگرباشان جنسی در ایران»، 2020م، ص7.]</ref> در دوره اخیر، عدهای تلاش کردند تا وجود افراد نادر و بیمار متمایل به همجنس را بهانهای برای عادی انگاری این امر قرار دهند؛ تا جایی که امروزه در بسياري از جوامع، مخالفت با اين پدیده به بهانۀ «حق همجنسگرايي»، مصداق ظلم و بياخلاقی و خروج از حرمت نهادن به انسانها قلمداد می‌شود.<ref>سوزنچی، «همجنس‌گرایی؛ امری طبیعی یا اختلال»، 1400ش، ص60.</ref> | ||
==دگرباشی در جهان== | ==دگرباشی در جهان== | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
نظریههای بیولوژیک عبارت گرایش جنسی را برای اشاره به ژنهایی به کار میبرند که از طریق استروئیدهای جنسی پیش از تولد به رشد، سازماندهی و ساختار سیستم عصبی کمک میکنند. از منظر ایشان ترکیب شیمیایی و ساختار مغز، تفاوتهایی را در مردان همجنسگرا نشان داده است. طبق برخی مطالعات، در دوقلوهای همسان، اگر یکی همجنسگرا باشد، احتمال همجنسگرا بودن دیگری حدود 50درصد است. در مورد دوقلوهای غیرهمسان، این رقم حدود 20درصد بوده است.<ref>[https://www.researchgate.net/publication/344593147%20jnsyt%20swm%20thlyl%20jam%20mrdmshnakhty%20zndgy%20dgrbashan%20jnsy%20dr%20ayran احمدی، «جنسیت سوم؛ تحلیل جامع مردمشناختی زندگی دگرباشان جنسی در ایران»، 2020م، ص6.]</ref> | نظریههای بیولوژیک عبارت گرایش جنسی را برای اشاره به ژنهایی به کار میبرند که از طریق استروئیدهای جنسی پیش از تولد به رشد، سازماندهی و ساختار سیستم عصبی کمک میکنند. از منظر ایشان ترکیب شیمیایی و ساختار مغز، تفاوتهایی را در مردان همجنسگرا نشان داده است. طبق برخی مطالعات، در دوقلوهای همسان، اگر یکی همجنسگرا باشد، احتمال همجنسگرا بودن دیگری حدود 50درصد است. در مورد دوقلوهای غیرهمسان، این رقم حدود 20درصد بوده است.<ref>[https://www.researchgate.net/publication/344593147%20jnsyt%20swm%20thlyl%20jam%20mrdmshnakhty%20zndgy%20dgrbashan%20jnsy%20dr%20ayran احمدی، «جنسیت سوم؛ تحلیل جامع مردمشناختی زندگی دگرباشان جنسی در ایران»، 2020م، ص6.]</ref> | ||
===نقش خانواده و والدین=== | ===نقش خانواده و والدین=== | ||
مطالعات درباره مردان همجنسگرا نشان میدهند که 8 تا 12درصد برادران آنان نیز همجنسگرا بودهاند؛ در حالی که این تعداد در جمعیت عمومی 2 تا 4درصد است.<ref>[https://www.researchgate.net/publication/344593147%20jnsyt%20swm%20thlyl%20jam%20mrdmshnakhty%20zndgy%20dgrbashan%20jnsy%20dr%20ayran احمدی، «جنسیت سوم؛ تحلیل جامع مردمشناختی زندگی دگرباشان جنسی در ایران»، 2020م، ص6.]</ref> | مطالعات درباره مردان همجنسگرا نشان میدهند که 8 تا 12درصد برادران آنان نیز همجنسگرا بودهاند؛ در حالی که این تعداد در جمعیت عمومی 2 تا 4درصد است.<ref>[https://www.researchgate.net/publication/344593147%20jnsyt%20swm%20thlyl%20jam%20mrdmshnakhty%20zndgy%20dgrbashan%20jnsy%20dr%20ayran احمدی، «جنسیت سوم؛ تحلیل جامع مردمشناختی زندگی دگرباشان جنسی در ایران»، 2020م، ص6.]</ref> علاقه والدین به داشتن فرزندی در جنس خاص و ناکامی آنان در این امر و در نتیجه، آراستن کودک همانند جنس مخالف او میتواند موجب تمایل کودک به همجنس خویش شود.<ref>اسدی، «مساحقه؛ جرمی علیه زنان»، 1382ش، ص2.</ref> فروید روانپزشک نیز معتقد به تأثیر عوامل محیطی بر همجنس‌گرایی افراد بوده و ارتباط خاص میان پسر با مادر و پدر خود که به شکلگیری عقده ادیپ و گرایش کودک به همجنس خود میانجامد را در این امر دخیل میداند.<ref>[https://www.researchgate.net/publication/344593147%20jnsyt%20swm%20thlyl%20jam%20mrdmshnakhty%20zndgy%20dgrbashan%20jnsy%20dr%20ayran احمدی، «جنسیت سوم؛ تحلیل جامع مردمشناختی زندگی دگرباشان جنسی در ایران»، 2020م، ص5.]</ref> | ||
برخورد | برخورد سختگیرانه و کمالجویانه مادر یا محرومیت فرزند از پدر، باخت در رقابت با خواهران یا برادران، بلوغ زودرس نوجوان و مهار رشد مردانگی توسط والدین از جمله عوامل مربوطه است؛ مخصوصاً برخی مادران ممکن است پسران خود را با لباس دخترانه نگاه داشته و به دوستی با دختران و پرهیز از فعالیتهای خشن مردانه و در نتیجه، همجنس‌گرایی سوق دهند.<ref>واحد، اختلالات و انحرافات جنسی، 1378ش، ص86؛ اوحدی، تمایلات و رفتارهای جنسی طبیعی و غیرطبیعی انسان، 1379ش، ص275.</ref> | ||
===رسانههای جمعی=== | ===رسانههای جمعی=== | ||
رسانههای غربی در سال‌های اخیر برای طبیعی جلوه دادن دگرباشی، از نظریه برجستهسازی بهره بردهاند. این رسانهها به صورت ویژه به موضوع اقلیت‌های جنسی در سال‌های اخیر پرداخته و کوچک‌ترین اجتماعات، برخوردها و اخبار مرتبط با آنان را به صورت گسترده بازتاب میدهند؛ در نتیجه، افکار عمومی درک نادرستی از شیوع دگرباشی جنسی پیدا کرده و تمایل افراد برای تجربه این ناهنجاری اجتماعی افزایش یافته است. با اعلام قانونی بودن ازدواج همجنسگرایان در کشورهای اروپایی و آمریکا، تعداد انیمیشن‌ها و فیلم‌هایی که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم به این موضوع پرداخته‌اند، به‌طور چشم‌گیر افزایش یافته و فهرست بلندی از فیلم‌های تولیدشده در این زمینه نیز در ویکی‌پدیا منتشر شده است؛<ref>[https://kodoumo.ir/articles/agenda-setting-effect-lgbtq-2 بهرامی، «نقش رسانه در افزایش و شیوع همجنس‌گرایی (1و2)»، وبسایت کدومو].</ref> بهعنوان مثال، شرکت والت‌دیزنی با مدیریت یک همجنسگرا، اخیراً اعلام کرده که شخصیت‌های با هویت جنسی نامتعارف را در محصولات خود افزایش | رسانههای غربی در سال‌های اخیر برای طبیعی جلوه دادن دگرباشی، از نظریه برجستهسازی بهره بردهاند. این رسانهها به صورت ویژه به موضوع اقلیت‌های جنسی در سال‌های اخیر پرداخته و کوچک‌ترین اجتماعات، برخوردها و اخبار مرتبط با آنان را به صورت گسترده بازتاب میدهند؛ در نتیجه، افکار عمومی درک نادرستی از شیوع دگرباشی جنسی پیدا کرده و تمایل افراد برای تجربه این ناهنجاری اجتماعی افزایش یافته است. با اعلام قانونی بودن ازدواج همجنسگرایان در کشورهای اروپایی و آمریکا، تعداد انیمیشن‌ها و فیلم‌هایی که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم به این موضوع پرداخته‌اند، به‌طور چشم‌گیر افزایش یافته و فهرست بلندی از فیلم‌های تولیدشده در این زمینه نیز در ویکی‌پدیا منتشر شده است؛<ref>[https://kodoumo.ir/articles/agenda-setting-effect-lgbtq-2 بهرامی، «نقش رسانه در افزایش و شیوع همجنس‌گرایی (1و2)»، وبسایت کدومو].</ref> بهعنوان مثال، شرکت والت‌دیزنی با مدیریت یک همجنسگرا، اخیراً اعلام کرده که شخصیت‌های با هویت جنسی نامتعارف را در محصولات خود افزایش میدهد.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/1366175/%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA-%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AA-%D8%AF%DB%8C%D8%B2%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AC-%D8%A7%D9%86%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D8 «شرکت والت دیزنی در ترویج انحرافات جنسی افسار پاره کرد»، وبسایت مشرق.]</ref> | ||
==پیامدهای دگرباشی جنسی== | ==پیامدهای دگرباشی جنسی== | ||
===پیامدهای جسمی=== | ===پیامدهای جسمی=== | ||
