بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۱۰: خط ۱۰:


بنابر تعریف بالا، عملیات جراحیِ آلت تناسلی، تغییری در هویت واقعی فرد ایجاد نمی‌شود. بنابر این در یک نگاه کلی تغيير جنسيّت به دو معناست: تبديل ماهوى هر يک از مرد و [[زن]] به ديگرى. <ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم السلام، 1426ق، ج‏2، ص553</ref> به این معنا كه هويّت و جنسيّت [[مرد]] به كلّى تغيير كند.<ref>جمعی از مولفان، ‌مجله فقه اهل بيت عليهم السلام، بی‌تا، ج‌23، ص105</ref>   
بنابر تعریف بالا، عملیات جراحیِ آلت تناسلی، تغییری در هویت واقعی فرد ایجاد نمی‌شود. بنابر این در یک نگاه کلی تغيير جنسيّت به دو معناست: تبديل ماهوى هر يک از مرد و [[زن]] به ديگرى. <ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم السلام، 1426ق، ج‏2، ص553</ref> به این معنا كه هويّت و جنسيّت [[مرد]] به كلّى تغيير كند.<ref>جمعی از مولفان، ‌مجله فقه اهل بيت عليهم السلام، بی‌تا، ج‌23، ص105</ref>   
اصلاح [[جنسيت]] انسان‌هاى دو جنسى با عمل جراحى و مانند آن. <ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم السلام، 1426ق، ج‏2، ص553</ref>  
 
لذا می‌توان گفت كسانى كه يک [[جنس]] آنها اصلى و جنسيّت ديگرشان فرعى است، مثل اينكه جنسيتّ اصلى زن و جنسيّت مرد فرعى است، يا بالعكس. چنين افرادى با يک عمل جرّاحى، جنسيّت فرعى خود را از بين برده و با تقويت جنسيّت اصلى بوسيله هورمون‌ها ومانند آن يک جنسى كامل مى‌شوند. به اين عمليّات جراحى، تغييرجنسيّت گفته مى‌شود.<ref>مکارم، سوگندهاى پر بار قرآن، 1386ش، ص306</ref>
اصلاح جنسيت انسان‌هاى دو جنسى با عمل جراحى و مانند آن.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم السلام، 1426ق، ج‏2، ص553</ref> لذا می‌توان گفت كسانى كه يک جنس آنها اصلى و جنسيّت ديگرشان فرعى است، مثل اين‌كه جنسيتّ اصلى زن و جنسيّت مرد فرعى است، يا بالعكس. چنين افرادى با يک عمل جرّاحى، جنسيّت فرعى خود را از بين برده و با تقويت جنسيّت اصلى بوسيله هورمون‌ها ومانند آن يک جنسى كامل مى‌شوند. به اين عمليّات جراحى، تغييرجنسيّت گفته مى‌شود.<ref>مکارم، سوگندهاى پر بار قرآن، 1386ش، ص306</ref>


==ملاک تعیین جنسیت==
==ملاک تعیین جنسیت==


# جنس ژنتیکی: ساده‌ترین راه تشخیص از راه آزمایش بزاق دهان است.
#جنس ژنتیکی: ساده‌ترین راه تشخیص از راه آزمایش بزاق دهان است.
# جنس هورمونال: نوع هورمونی که از غده‌ها ترشح می‌شود.
#جنس هورمونال: نوع هورمونی که از غده‌ها ترشح می‌شود.
# جنس ظاهری: آناتومی و اعضای ظاهری بدن معرف جنسیت است.
#جنس ظاهری: آناتومی و اعضای ظاهری بدن معرف جنسیت است.
# جنس روان‌شناسانه: روح و تمایلات شخصی. <ref>[http://ensani.ir/fa/article/128750/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9-%D9%88-%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA دیانی، «حقوق اخلاق پزشکی (بیواتیک) و اصلاح جنسیت»، 1380ش، ص10]</ref>
#جنس روان‌شناسانه: روح و تمایلات شخصی. <ref>[http://ensani.ir/fa/article/128750/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9-%D9%88-%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA دیانی، «حقوق اخلاق پزشکی (بیواتیک) و اصلاح جنسیت»، 1380ش، ص10]</ref>


==اقسام تغییرجنسیت==
==اقسام تغییرجنسیت==
1ـ تغییرجنسیت به منظور کشف جنسیت: در مواردی که دستگاه تناسلی خارجی، به صورت کامل نیافته و جنسیت حقیقی پنهان مانده است که با جراحی، [[جنسیت]] حقیقی این افراد کشف می‌شود. <ref>کریمی‌نیا، تغییر جنسیت از منظر فقه و حقوق، 1389ش، ص 187.</ref>
1ـ تغییرجنسیت به منظور کشف جنسیت: در مواردی که دستگاه تناسلی خارجی، به صورت کامل نیافته و جنسیت حقیقی پنهان مانده است که با جراحی، جنسیت حقیقی این افراد کشف می‌شود. <ref>کریمی‌نیا، تغییر جنسیت از منظر فقه و حقوق، 1389ش، ص 187.</ref>


2ـ تغییرجنسیت در خنثی‌ها (دوجنسی‌ها): از نظر برخی فقها خنثی‌ها دارای [[جنسیت]] سوم هستند. اگر این سخن مورد پذیرش باشد، عمل جراحی که بر این افراد صورت می‌گیرد، مصداق تغییرجنسیت است. ولی اگر به جنسیت سوم برای خنثی معتقد نبوده، با توجه به این که برخی عمل‌های جراحی که روی آلت تناسلی انجام می‌شود، مربوط به خنثی‌ها باشد لازم می‌باشد که درباره تغییرجنسیت خنثی‌ها گفت‌وگو شود. <ref>[https://civilica.com/doc/1405586/ کریمی‌نیا، «بررسی پدیده نو ظهور تغییر جنسیت از دیدگاه قرآن کریم و بیان احکام و آثار فقهی آن»، 1400ش، ص 8.]</ref>
2ـ تغییرجنسیت در خنثی‌ها (دوجنسی‌ها): از نظر برخی فقها خنثی‌ها دارای جنسیت سوم هستند. اگر این سخن مورد پذیرش باشد، عمل جراحی که بر این افراد صورت می‌گیرد، مصداق تغییرجنسیت است. ولی اگر به جنسیت سوم برای خنثی معتقد نبوده، با توجه به این که برخی عمل‌های جراحی که روی آلت تناسلی انجام می‌شود، مربوط به خنثی‌ها باشد لازم می‌باشد که درباره تغییرجنسیت خنثی‌ها گفت‌وگو شود.<ref>[https://civilica.com/doc/1405586/ کریمی‌نیا، «بررسی پدیده نو ظهور تغییر جنسیت از دیدگاه قرآن کریم و بیان احکام و آثار فقهی آن»، 1400ش، ص 8.]</ref> اشخاصى كه آلت تناسلى [[مرد]] و [[زن]]، هر دو را دارند. در فقه از چنين كسى به خنثى تعبير شده است و از ديرباز در كلمات فقها به تبعيّت روايات، مطرح است.
اشخاصى كه آلت تناسلى [[مرد]] و [[زن]]، هر دو را دارند. در فقه از چنين كسى به خنثى تعبير شده است و از ديرباز در كلمات فقها به تبعيّت روايات، مطرح است.


خنثی‌ها به دو گروه تقسیم می‌شوند: خنثای مشکل و خنثای غیر مشکل.
خنثی‌ها به دو گروه تقسیم می‌شوند: خنثای مشکل و خنثای غیر مشکل.


'''خنثای مشکل (دو جنسی کامل):''' این گروه به دلیل دارا بودن هر دو آلت تناسلی [[مردانه]] و [[زنانه]]، [[جنسیت]] دوگانه دارند و [[زن]] بودن یا مرد بودن آنان آشکار نیست. اینها به رعایت احتیاط‌های شرعی ملزم هستند و مثلا [[ازدواج]] بر آنها حرام است. <ref>صدر، ماوراء الفقه، 1996م، ج6، ص 135؛ مشکینی، مصطلاحات الفقه، 1377ش، ص 233- 234.</ref>
'''خنثای مشکل (دو جنسی کامل):''' این گروه به دلیل دارا بودن هر دو آلت تناسلی [[مردانه]] و [[زنانه]]، جنسیت دوگانه دارند و [[زن]] بودن یا مرد بودن آنان آشکار نیست. اینها به رعایت احتیاط‌های شرعی ملزم هستند و مثلا [[ازدواج]] بر آنها حرام است. <ref>صدر، ماوراء الفقه، 1996م، ج6، ص 135؛ مشکینی، مصطلاحات الفقه، 1377ش، ص 233- 234.</ref>


'''خنثای غیر مشکل:''' این گروه با توجه به داشتن نشانه‌های شرعی به یکی از دوجنس [[مذکر]] یا [[مونث]] ملحق می‌شوند. تکلیف شرعی آنان از جهت مرد بودن یا زن بودن مشخص است، ولی دارای ابهام [[جنسی]] هستند و از بیماری جنسی رنج می‌برند. <ref>کریمی‌نیا، «بررسی پدیده نو ظهور تغییر جنسیت از دیدگاه قرآن کریم و بیان احکام و آثار فقهی آن»، 1400ش، ص 9.</ref>
'''خنثای غیر مشکل:''' این گروه با توجه به داشتن نشانه‌های شرعی به یکی از دوجنس [[مذکر]] یا [[مونث]] ملحق می‌شوند. تکلیف شرعی آنان از جهت مرد بودن یا زن بودن مشخص است، ولی دارای ابهام [[جنسی]] هستند و از بیماری جنسی رنج می‌برند. <ref>کریمی‌نیا، «بررسی پدیده نو ظهور تغییر جنسیت از دیدگاه قرآن کریم و بیان احکام و آثار فقهی آن»، 1400ش، ص 9.</ref>
خط ۴۴: خط ۴۳:
==امکان تغییرجنسیت و دلایل آن==
==امکان تغییرجنسیت و دلایل آن==
قانون تغییرجنسیت بر اساس قانون مصوب 1391، در موضوعات قابلیت رسیدگی در دادگاه‌های [[خانواده]] تبیین شده است.
قانون تغییرجنسیت بر اساس قانون مصوب 1391، در موضوعات قابلیت رسیدگی در دادگاه‌های [[خانواده]] تبیین شده است.
=== اصل 167 قانون اساسی===
===اصل 167 قانون اساسی===
قاضی وظیفه دارد که تلاش کند حکم هر دعوی را در قوانین تدوین شده بیابد و اگر نیابد با استناد به منابع معتبر اسلامی یا فتوای معتبر، حکم قضیه را صادر نماید و نمی‌تواند به بهانه سکوت، نقض و یا تعارض قوانین مدونه از رسیدگی به دعوی و صدور حکم پرهیز کند.   
قاضی وظیفه دارد که تلاش کند حکم هر دعوی را در قوانین تدوین شده بیابد و اگر نیابد با استناد به منابع معتبر اسلامی یا فتوای معتبر، حکم قضیه را صادر نماید و نمی‌تواند به بهانه سکوت، نقض و یا تعارض قوانین مدونه از رسیدگی به دعوی و صدور حکم پرهیز کند.   
===نظر فقهاء===
===نظر فقهاء===
خط ۶۱: خط ۶۰:
3ـ حقوق انسانی: اساس حقوق بشر اقتضا دارد بدون دلیل، تن و روان آدمی محبوس نشود و زمینه‌های آزار انسانی زائل شده تا بتواند به صورت انسانی آزاد و متعادل از حقوق تکالیف مناسب برخوردار باشد. <ref>روشن، حقوق خانواده، 1396ش، ص 484.</ref>
3ـ حقوق انسانی: اساس حقوق بشر اقتضا دارد بدون دلیل، تن و روان آدمی محبوس نشود و زمینه‌های آزار انسانی زائل شده تا بتواند به صورت انسانی آزاد و متعادل از حقوق تکالیف مناسب برخوردار باشد. <ref>روشن، حقوق خانواده، 1396ش، ص 484.</ref>
    
    
== آثار تغییرجنسیت==
==آثار تغییرجنسیت==
'''ارث:''' اگر یکی از والدین تغییرجنسیت داده باشد و فرزند فوت نماید، توارث والدین براساس تلبس به مبدأ در حین انعقاد نطفه ملاک عمل خواهد بود، لذا پدر دو ثلث و مادر یک ثلث سهم خواهند داشت. <ref>روشن، حقوق خانواده، 1396ش، ص 485.</ref>
'''ارث:''' اگر یکی از والدین تغییرجنسیت داده باشد و فرزند فوت نماید، توارث والدین براساس تلبس به مبدأ در حین انعقاد نطفه ملاک عمل خواهد بود، لذا پدر دو ثلث و مادر یک ثلث سهم خواهند داشت. <ref>روشن، حقوق خانواده، 1396ش، ص 485.</ref>


خط ۸۲: خط ۸۱:


*جمعى از مؤلفان‌، مجله فقه اهل بيت عليهم السلام‌، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بيت عليهم السلام‌، بی‌تا.
*جمعى از مؤلفان‌، مجله فقه اهل بيت عليهم السلام‌، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بيت عليهم السلام‌، بی‌تا.
* دیانی، عبدالرسول، «حقوق اخلاق پزشکی (بیواتیک) و اصلاح جنسیت»، ماهنامه دادرسی، شماره 29، آذر و دی 1380ش.
*دیانی، عبدالرسول، «حقوق اخلاق پزشکی (بیواتیک) و اصلاح جنسیت»، ماهنامه دادرسی، شماره 29، آذر و دی 1380ش.
* روشن، محمد، حقوق خانواده، تهران، جنگل، جاودانه، چاپ دوم، 1396ش.
*روشن، محمد، حقوق خانواده، تهران، جنگل، جاودانه، چاپ دوم، 1396ش.
* صدر، سید محمد، ماوراء الفقه، چاپ اول، لبنان – بیروت، دارالاضواء، 1996م.
*صدر، سید محمد، ماوراء الفقه، چاپ اول، لبنان – بیروت، دارالاضواء، 1996م.
* فاضل لنگرانی، محمد، جامع المسائل (استفتائات)، چاپ اول، قم، امیر، 1377ش.
*فاضل لنگرانی، محمد، جامع المسائل (استفتائات)، چاپ اول، قم، امیر، 1377ش.
* کریمی‌نیا، محمد مهدی، تغییر جنسیت از منظر فقه و حقوق، چاپ اول، قم، مرکز فقهی ائمه اطهار(علیهم السلام)، 1389ش.
*کریمی‌نیا، محمد مهدی، تغییر جنسیت از منظر فقه و حقوق، چاپ اول، قم، مرکز فقهی ائمه اطهار(علیهم السلام)، 1389ش.
* کریمی‌نیا، محمد مهدی، «بررسی پدیده نو ظهور تغییر جنسیت از دیدگاه قرآن کریم و بیان احکام و آثار فقهی آن»، همایش پژوهش‌های میان رشته‌ای قرآن و انگاره‌های علوم زیستی، دوره 2، مهر 1400ش.
*کریمی‌نیا، محمد مهدی، «بررسی پدیده نو ظهور تغییر جنسیت از دیدگاه قرآن کریم و بیان احکام و آثار فقهی آن»، همایش پژوهش‌های میان رشته‌ای قرآن و انگاره‌های علوم زیستی، دوره 2، مهر 1400ش.
* مشکینی، علی، مصطلحات الفقه، چاپ اول، قم، الهادی، 1377ش.
*مشکینی، علی، مصطلحات الفقه، چاپ اول، قم، الهادی، 1377ش.
* مکارم شیرازی، ناصر، استفتائات جدید، قم، مدرسه الإمام امیرالمؤمنین، 1379ش.
*مکارم شیرازی، ناصر، استفتائات جدید، قم، مدرسه الإمام امیرالمؤمنین، 1379ش.
* مكارم شيرازى، ناصر، سوگندهاى پر بار قرآن، قم‏، مدرسه الامام على بن ابى طالب( ع)، 1386ش‏.
*مكارم شيرازى، ناصر، سوگندهاى پر بار قرآن، قم‏، مدرسه الامام على بن ابى طالب( ع)، 1386ش‏.
* مؤمن قمی، محمد، کلمات سدیده فی مسائل جدیدة، چاپ اول، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1420ق.
*مؤمن قمی، محمد، کلمات سدیده فی مسائل جدیدة، چاپ اول، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1420ق.
* موسوی خمینی، سید روح الله، تحریرالوسیله، چاپ ششم، تهران، مکتبة اعتماد کاظمی، 1366ش.
*موسوی خمینی، سید روح الله، تحریرالوسیله، چاپ ششم، تهران، مکتبة اعتماد کاظمی، 1366ش.
* هاشمى شاهرودى محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم السلام‏، موسسه دائرة المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بيت عليهم السلام، مركز پژوهش‌هاى فارسى الغدير قم‏، 1426ق.
*هاشمى شاهرودى محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم السلام‏، موسسه دائرة المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بيت عليهم السلام، مركز پژوهش‌هاى فارسى الغدير قم‏، 1426ق.


[[رده: ویکی‌جنسیت]]
[[رده: ویکی‌جنسیت]]