فقه بدن: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر تفاوت با ویرایش جدیدتر ←

دیداریویکی‌متن

@@ خط ۲۸: / خط ۲۸: @@
 ==جنبه‌های نمادین بدن در فقه==
-=== '''نسبت بدن با قبله''' ===
+==='''نسبت بدن با قبله'''===
 گاهی فقها به‌صورت نمادین بر برخی کنش‌های بدنی تأکید ویژه دارند؛ به‌عنوان مثال پرهیز از رو به قبله یا پشت به قبله بودن هنگام آمیزش و قضای حاجت یا وجوب رو به قبله بودن بدن هنگام نماز بر مردان و زنان به‌صورت مشترک واجب است. توجه روحانی و قلبی هنگام ادای اذکار نماز کافی نیست،‌ بدن نیز باید کاملا رو به قبله باشد و حتی در خلال عبادت برای لحظات کوتاه نیز استقبال به قبله از بین نرود؛ یعنی فقها استقبال بدن به‌سوی قبله را نمادی از توجه ویژۀ انسان‌ها به خداوند دانسته‌اند. چنانچه این استقبال از بین برود، گویا اصل ارتباط نمازگزار با خدا قطع خواهد شد.<ref>طباطبائی یزدی، العروۀ الوثقی،1423ق، ج2، ص101. </ref>
-=== '''ریختن آب زمزم بر بدن''' ===
+==='''ریختن آب زمزم بر بدن'''===
 یک مورد از نگاه نمادین به بدن در فقه، استحباب ریختن آب زمزم بر بدن قبل از سعی میان صفا و مروه است، گویا با ریختن آب زمزم بر بدن همه پلیدی‌ها از کل شخصیت جسمانی و روحانی حاجی برطرف خواهد شد و پاکی بدن با آب زمزم نمادی پاکی کل شخصیت حاجی از پلیدی‌ها است.<ref>نجفی، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، 1392ش، ج۱۹، ص ۴۱۱.</ref>
-=== '''آرامش بدن هنگام نماز''' ===
+==='''آرامش بدن هنگام نماز'''===
 باید در هنگام بیان اذکار نماز بدن طمانینه و آرامش داشته باشد، گویا با آرام شدن بدن، قلب نیز آرام و غرق در ارتباط با خدا خواهد شد.<ref>حائری یزدی، کتاب الصلاة، ۱۴۰۴ق، ص۲۲۵.</ref>
@@ خط ۵۱: / خط ۵۱: @@
 ==پیوند اعضاء بدن==
-یکی دیگر از مباحث فقها جواز پیوند اعضاء بدن انسان به انسان دیگر است. اصل اولی در فقه این است که جدا کردن اعضای بدن انسان مسلمان جایز نیست و نمی‌توان اعضای بدن میت مسلمان را از بدن او جدا کرد.<ref name=":0">ابوالقاسم خوئی، منهاج الصالحین1410ق، ج1‏، ص426. </ref> طبق این مبنا پیوند اعضاء نیز دشوار خواهد شد؛ چراکه در کشور اسلامی اعضای کافی یافت نخواهد شد. به‌همین دلیل برخی فقها معتقدند اگر در قطع عضو مصلحت مهم‌تر از عدم قطع وجود داشته باشد، اذن دادن برای قطع عضو خود برای انسان مسلمان، جایز است، البته قطع عضو بعد از مرگ<ref>موسوی الخمینی، تحریر الوسیله، 1410ق، ج2، ص624. </ref> و با اذن و سایر شرایط قانونی باشد و در غیر این صورت قطع عضو موجب پرداخت دیه خواهد بود.<ref>موسوی الخمینی، تحریر الوسیله، 1410ق، ج2، ص625. </ref>
+یکی دیگر از مباحث فقها جواز پیوند اعضای بدن انسان به انسانی دیگر است. اصل اولی در فقه این است که جدا کردن اعضای بدن انسان مسلمان جایز نیست و نمی‌توان اعضای بدن میت مسلمان را از بدن او جدا کرد.<ref name=":0">ابوالقاسم خوئی، منهاج الصالحین1410ق، ج1‏، ص426. </ref> طبق این مبنا پیوند اعضای نیز دشوار خواهد شد؛ چراکه در کشور اسلامی اعضای کافی یافت نخواهد شد. به‌همین دلیل برخی فقها معتقدند اگر در قطع عضو مصلحت مهم‌تر از عدم قطع وجود داشته باشد، اذن دادن برای قطع عضو خود برای انسان مسلمان، جایز است، البته قطع عضو بعد از مرگ<ref>موسوی الخمینی، تحریر الوسیله، 1410ق، ج2، ص624. </ref> باید با اذن و سایر شرایط قانونی باشد و در غیر این صورت قطع عضو موجب پرداخت دیه خواهد بود.<ref>موسوی الخمینی، تحریر الوسیله، 1410ق، ج2، ص625. </ref>
-از نظر شهید مطهری منطق جواز پیوند اعضا این است که رعایت حرمت بدن در اسلام از واجبات است، اما تحقق پیشرفت‌های پزشکی و تحصیل علوم مربوطه نیز از واجبات است. باید مسلمانان با اجازۀ پیوند اعضای بدن میت زمینۀ حل مسائل پزشکی در جامعه اسلامی را نیز فراهم سازد.<ref>غلامی علیائی و وکیل‌زاد‏ه، «بررسی پیوند اعضا از دیدگاه فقهی و اسلامی»، 1392 ش، ص116. </ref>
+از نظر شهید مطهری منطق جواز پیوند اعضا این است که رعایت حرمت بدن در اسلام از واجبات است، اما تحقق پیشرفت‌های پزشکی و تحصیل علوم مربوطه نیز از واجبات است. باید مسلمانان با اجازۀ پیوند اعضای بدن میت، زمینۀ حل مسائل پزشکی در جامعه اسلامی را نیز فراهم سازد.<ref>غلامی علیائی و وکیل‌زاد‏ه، «بررسی پیوند اعضا از دیدگاه فقهی و اسلامی»، 1392ش، ص116. </ref>
 بحث فقها راجع به پیوند اعضا در دو مورد است، یکی اینکه انسان دچار مرگ مغزی غیر قابل بازگشت شده باشد و دیگر اینکه قصاص قطعی داشته باشد‏‌، البته در همین دو مورد نیز فقها نسبت به جواز قطع عضو و پیوند آن اختلاف نظر دارند.<ref>رحمت و مدرسی. «پیوند اعضا در آیینه فقه و حقوق: چالش‌ها و ضرورت‌ها»، 1391ش، ص59-71. </ref>