خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
پس از انقلاب اسلامی، تحولات ناشی از جنگ، دگرگونیهای سیاسی- اجتماعی و اقتصادی پس از آن و همچنین گسترش نوگرایی موجب تغییر در باورها و نگرشهای دینی بهویژه زنان شد که این امر باعث تحول در فهم آنان از سازههای اصلی مناسک دینی و سوگواری شد. این تغییرات در دهه ۱۳۷۰ش، به ظهور اشکال نوینی از جلسات مذهبی زنانه و پیدایش خانمجلسهای در عرصههای عمومی انجامید که از نظر ساختار و عناصر تشکیلدهنده، تفاوتهای بنیادینی با انواع سنتی پیشین داشتند،<ref>[https://jwsps.alzahra.ac.ir/article_1356.html دستوری، «بررسی دگرگونی هیئتهای مذهبی زنانه: هیئتهای سنتی و نوین»، ۱۳۸۹ش، ص۷۱.]</ref> بهگونهای که زنان از نقشهای حاشیهای و انفعالی به کنشگران فعال در طراحی و اجرای این مناسک تبدیل شدهاند.<ref>[https://www.magiran.com/paper/1071431/ نیکخواه قمصری و دستوری، «بازنمود تحولات فرهنگی در مناسک عزاداری زنانه»، ۱۳۹۱ش، ص۲۳۹.]</ref> | پس از انقلاب اسلامی، تحولات ناشی از جنگ، دگرگونیهای سیاسی- اجتماعی و اقتصادی پس از آن و همچنین گسترش نوگرایی موجب تغییر در باورها و نگرشهای دینی بهویژه زنان شد که این امر باعث تحول در فهم آنان از سازههای اصلی مناسک دینی و سوگواری شد. این تغییرات در دهه ۱۳۷۰ش، به ظهور اشکال نوینی از جلسات مذهبی زنانه و پیدایش خانمجلسهای در عرصههای عمومی انجامید که از نظر ساختار و عناصر تشکیلدهنده، تفاوتهای بنیادینی با انواع سنتی پیشین داشتند،<ref>[https://jwsps.alzahra.ac.ir/article_1356.html دستوری، «بررسی دگرگونی هیئتهای مذهبی زنانه: هیئتهای سنتی و نوین»، ۱۳۸۹ش، ص۷۱.]</ref> بهگونهای که زنان از نقشهای حاشیهای و انفعالی به کنشگران فعال در طراحی و اجرای این مناسک تبدیل شدهاند.<ref>[https://www.magiran.com/paper/1071431/ نیکخواه قمصری و دستوری، «بازنمود تحولات فرهنگی در مناسک عزاداری زنانه»، ۱۳۹۱ش، ص۲۳۹.]</ref> | ||
این تحولات نشاندهنده گذار زنان از «مشارکت حاشیهای» به «مشارکت محوری» در مراسم مذهبی بود که تحول در ساختار اجتماعی مردسالار آن دوران را نشان میدهد.<ref>[https://ijar.ut.ac.ir/article_85003.html | این تحولات نشاندهنده گذار زنان از «مشارکت حاشیهای» به «مشارکت محوری» در مراسم مذهبی بود که تحول در ساختار اجتماعی مردسالار آن دوران را نشان میدهد.<ref>[https://ijar.ut.ac.ir/article_85003.html پزشکی و قرسو، فرهنگ موسیقایی مجالس مذهبی زنانه تهران: مطالعه موردی روضهخوانی و مداحی، ۱۳۹۸ش، ص34-35.]</ref> | ||
=='''انواع خانمجلسهای'''== | =='''انواع خانمجلسهای'''== | ||
خط ۲۰۴: | خط ۲۰۴: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* آبوت، پامال؛ والاس، کلر، جامعهشناسی زنان، ترجمه منیژه نجم عراقی، تهران، نی، ۱۳۸۰ش. | *آبوت، پامال؛ والاس، کلر، جامعهشناسی زنان، ترجمه منیژه نجم عراقی، تهران، نی، ۱۳۸۰ش. | ||
* | * | ||
* ابن فهد حلّی، احمد بن محمد، عده الداعی و نجاح الساعی، ترجمه احمد موحدی قمی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق. | *ابن فهد حلّی، احمد بن محمد، عده الداعی و نجاح الساعی، ترجمه احمد موحدی قمی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق. | ||
* | * | ||
* ابن قولویه، محمد بن علی، کامل الزیارات، ترجمه عبدالحسین امینی، نجف، دارالمرتضویه، ۱۳۵۶ش. | *ابن قولویه، محمد بن علی، کامل الزیارات، ترجمه عبدالحسین امینی، نجف، دارالمرتضویه، ۱۳۵۶ش. | ||
* | * | ||
* اردبیلی، سیّد عبدالغنی، تقریرات فلسفه امام خمینی (ره)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، ۱۳۸۱ش. | *اردبیلی، سیّد عبدالغنی، تقریرات فلسفه امام خمینی (ره)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، ۱۳۸۱ش. | ||
* | * | ||
* بروگش، هنریش، سفری به دربار سلطان صاحبقران، ترجمه محمدحسین کردبچه، تهران، اطلاعات، ۱۳۶۷ش. | *بروگش، هنریش، سفری به دربار سلطان صاحبقران، ترجمه محمدحسین کردبچه، تهران، اطلاعات، ۱۳۶۷ش. | ||
* | * | ||
* بنجامین، ساموئل گرین ویلز، ایران و ایرانیان، عصر ناصرالدین شاه، ترجمه محمدحسین کردبچه، تهران، جاویدان، ۱۳۶۳ش. | *بنجامین، ساموئل گرین ویلز، ایران و ایرانیان، عصر ناصرالدین شاه، ترجمه محمدحسین کردبچه، تهران، جاویدان، ۱۳۶۳ش. | ||
* | * | ||
* پاینده، ابوالقاسم، نهجالفصاحه: کلمات قصار پیامبر اعظم (ص)، تهران، دنیای دانش، ۱۳۸۲ش. | *پاینده، ابوالقاسم، نهجالفصاحه: کلمات قصار پیامبر اعظم (ص)، تهران، دنیای دانش، ۱۳۸۲ش. | ||
* | *پزشکی، یاسمین و قرسو، مریم، «فرهنگ موسیقایی مجالس مذهبی زنانه تهران: مطالعه موردی روضهخوانی و مداحی»، پژوهشهای انسانشناسی ایران، دورۀ 11، شماره 21، ۱400ش. | ||
* حیدرزاده، عباس، نقش مداحان در گسترش معارف صحیح دینی و جلوگیری از شیعههراسی در جهان اسلام، رساله دکتری، دانشگاه ادیان و مذاهب، دانشکده مذاهب، ۱۳۹۹ش. | *حیدرزاده، عباس، نقش مداحان در گسترش معارف صحیح دینی و جلوگیری از شیعههراسی در جهان اسلام، رساله دکتری، دانشگاه ادیان و مذاهب، دانشکده مذاهب، ۱۳۹۹ش. | ||
* | * | ||
* خمینی، سیّد روحالله، صحیفه نور، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، ۱۳۷۵ش. | *خمینی، سیّد روحالله، صحیفه نور، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، ۱۳۷۵ش. | ||
* | * | ||
* دستوری، مژگان، «بررسی دگرگونی | *دستوری، مژگان، «بررسی دگرگونی هیئتهای مذهبی زنانه: هیئتهای سنتی و نوین»، مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان، سال ۸، شماره ۱، ۱۳۸۹ش. | ||
* | * | ||
* رحمانی، جبار، آیین و اسطوره در ایران شیعی، تهران، خیمه، ۱۳۹۵ش. | *رحمانی، جبار، آیین و اسطوره در ایران شیعی، تهران، خیمه، ۱۳۹۵ش. | ||
* | * | ||
* شریف الرضی، محمد بن حسین، نهجالبلاغه، مصحح صالح صبحی، قم، هجرت، ۱۴۱۴ق. | *شریف الرضی، محمد بن حسین، نهجالبلاغه، مصحح صالح صبحی، قم، هجرت، ۱۴۱۴ق. | ||
* | * | ||
* شیح حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، قم، آلالبیت، ۱۴۰۹ق. | *شیح حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، قم، آلالبیت، ۱۴۰۹ق. | ||
* | * | ||
* شیخ صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، ترجمه علیاکبر غفاری، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۱۳ق. | *شیخ صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، ترجمه علیاکبر غفاری، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۱۳ق. | ||
* | * | ||
* شیخ صدوق، محمد بن علی، الخصال، ترجمه علیاکبر غفاری، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۶۲ش. | *شیخ صدوق، محمد بن علی، الخصال، ترجمه علیاکبر غفاری، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۶۲ش. | ||
* | * | ||
* شیخ صدوق، محمد بن علی، امالی، ترجمه محمدباقر کمرهای، تهران، کتابچی، ۱۳۷۶ش. | *شیخ صدوق، محمد بن علی، امالی، ترجمه محمدباقر کمرهای، تهران، کتابچی، ۱۳۷۶ش. | ||
* | * | ||
* شیخ مفید، اعتقاد الامامیه و تصحیح الاعتقاد، ۱۴۱۴ق. | *شیخ مفید، اعتقاد الامامیه و تصحیح الاعتقاد، ۱۴۱۴ق. | ||
* | * | ||
* صحتی سردرودی، محمد، تحریفشناسی عاشورا و تاریخ امام حسین، تهران، امیرکبیر، ۱۳۸۵ش. | *صحتی سردرودی، محمد، تحریفشناسی عاشورا و تاریخ امام حسین، تهران، امیرکبیر، ۱۳۸۵ش. | ||
* | * | ||
* صفا، | *صفا، داود و نجاتی حسینی، سیّدمحمود، «تحلیل محتوای مداحیهای مذهبی مردمپسند (مقایسه مداحیهای سنتی و مدرن)»، معرفت فرهنگی اجتماعی، سال ۲، شماره ۴، ۱۳۹۰ش. | ||
* | * | ||
* طباطبایی، محمدحسین، المیزان، ترجمه سیّد محمدباقر موسوی همدانی، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۷۴ش | *طباطبایی، محمدحسین، المیزان، ترجمه سیّد محمدباقر موسوی همدانی، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۷۴ش. | ||
* | |||
*فتال نیشابوری، محمد بن احمد، روضه الواعظین و بصیره المتعظین، قم، الرضی، ۱۳۷۵ش. | |||
* | * | ||
* فتال نیشابوری، محمد بن احمد، روضه الواعظین و بصیره المتعظین، قم، الرضی، ۱۳۷۵ش. | *فخر رازی، محمد بن عمر، تفسیر کبیر، بیروت، دارالکتب العلمی، ۱۴۱۱ق. | ||
* | * | ||
* فخر رازی، محمد بن عمر، تفسیر کبیر، بیروت، دارالکتب العلمی، ۱۴۱۱ق. | *فیگوئروا، دن گارسیا، سفرنامه، ترجمه غلامرضا سمیعی، تهران، نو، 1363ش. | ||
* | * | ||
* فیگوئروا، دن گارسیا، سفرنامه، ترجمه غلامرضا سمیعی، تهران، نو، 1363ش. | *کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ترجمه علیاکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق. | ||
* | * | ||
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ترجمه علیاکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق. | *متقی هندی، علی بن حسام، کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال، بیروت، الرساله، ۱۴۰۵ق. | ||
* | * | ||
* متقی هندی، علی بن حسام، کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال، بیروت، الرساله، ۱۴۰۵ق. | *مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، داراحیاء التراث، ۱۴۰۳ق. | ||
* | * | ||
* مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، داراحیاء التراث، ۱۴۰۳ق. | *مستوفی، عبدالله، شرح زندگانی من، تاریخ اجتماعی و اداری دوره قاجار، تهران، هرمس، ۱۳۸۶ش. | ||
* | * | ||
* مستوفی، عبدالله، شرح زندگانی من، تاریخ اجتماعی و اداری دوره قاجار، تهران، هرمس، ۱۳۸۶ش. | *مصطفوی، حسن، مصباح الشریعه، تهران، قلم، ۱۳۶۸ش. | ||
* | * | ||
* مصطفوی، حسن، مصباح الشریعه، تهران، قلم، ۱۳۶۸ش. | *مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، صدرا، ۱۳۸۹ش. | ||
* | * | ||
* مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، صدرا، ۱۳۸۹ش. | *مطهری، مرتضی، حماسه حسینی، تهران، صدرا، ۱۳۹۸ش. | ||
* | * | ||
* مطهری، مرتضی، حماسه حسینی، تهران، صدرا، ۱۳۹۸ش. | *معیر الممالک، دوستعلیخان، یادداشتهایی از زندگانی خصوصی ناصرالدین شاه، تهران، تاریخ ایران، ۱۳۶۱ش. | ||
* | * | ||
* معیر الممالک، دوستعلیخان، یادداشتهایی از زندگانی خصوصی ناصرالدین شاه، تهران، تاریخ ایران، ۱۳۶۱ش. | *مونسالدوله، خاطرات مونسالدوله، ندیمه حرمسرای ناصرالدینشاه، به کوشش سیروس سعدونیان، تهران، زرین، ۱۳۸۶ش. | ||
* | * | ||
* مونسالدوله، خاطرات مونسالدوله، ندیمه حرمسرای ناصرالدینشاه، به کوشش سیروس سعدونیان، تهران، زرین، ۱۳۸۶ش. | *نادری قمی، محمدمهدی، نگاهی گذرا به نظریه ولایت فقیه، برگرفته از مباحث استاد محمدتقی مصباح یزدی، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی آثار امام خمینی (ره)، ۱۳۹۶ش. | ||
* | * | ||
* نادری قمی، محمدمهدی، نگاهی گذرا به نظریه ولایت فقیه، برگرفته از مباحث استاد محمدتقی مصباح یزدی، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی آثار امام خمینی (ره)، ۱۳۹۶ش. | *نورینیا، حسین، «هیئتهای مذهبی زنان»، اندیشه جامع، شماره ۵، ۱۳۷۸ش. | ||
* | * | ||
* نورینیا، حسین، «هیئتهای مذهبی زنان»، اندیشه جامع، شماره ۵، ۱۳۷۸ش. | *نیکخواه قمصری، نرگس و دستوری، مژگان، «بازنمود تحولات فرهنگی در مناسک عزاداری زنانه»، انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، ۱۳۹۱ش. | ||
* | * | ||
* نیکخواه قمصری، نرگس و دستوری، مژگان، «بازنمود تحولات فرهنگی در مناسک عزاداری زنانه»، انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، ۱۳۹۱ش. | *ویلس، چارلز جیمس، تاریخ اجتماعی ایران در عهد قاجاریه، ترجمه سیّد عبدالله، به کوشش جمشید دودانگه و مهرداد نیکنام، تهران، طلوع، ۱۳۶۶ش. | ||
* | |||
* ویلس، چارلز جیمس، تاریخ اجتماعی ایران در عهد قاجاریه، ترجمه سیّد عبدالله، به کوشش جمشید دودانگه و مهرداد نیکنام، تهران، طلوع، ۱۳۶۶ش. | |||
* | * |