جنسیت‌پذیری مهاجرت: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر تفاوت با ویرایش جدیدتر ←

دیداریویکی‌متن

@@ خط ۴: / خط ۴: @@
 =='''مفهوم‌شناسی جنسیت‌پذیری مهاجرت'''==
-مهاجرت در لغت به‌معنای جابه‌جایی یا کوچ مردم از مکانی به مکانی دیگر برای کار یا زندگی است.<ref>کستلز و میلر، عصر مهاجرت جابه‌جایی بین‌المللی جمعیت در دنیای مدرن، ۱۳۹۶ش، ص۱۱.</ref> مهاجرت در انواع موقت، دائمی، فصلی، رفت‌وبرگشتی و اجباری (نظیر پناهندگی و قاچاق انسان) به‌عنوان تحرک داخلی یا خارجی با قصد اقامت در استان یا کشوری دیگر تعریف می‌شود؛ اما تعریف دقیق آن از نظر مدت زمان اقامت و هدف نیاز به تمایزگذاری مفهومی دارد.<ref>[http://atina.org.rs/sites/default/files/KNOMAD%20Understaning%20Women%20and%20Migration.pdf Fleury, “Understanding women and migration: A literature review” ''Knomad Working Paper'' 8: (55).]</ref>
+مهاجرت در لغت به‌معنای جابه‌جایی یا کوچ مردم از مکانی به مکان دیگر برای کار یا زندگی است.<ref>کستلز و میلر، عصر مهاجرت جابه‌جایی بین‌المللی جمعیت در دنیای مدرن، ۱۳۹۶ش، ص۱۱.</ref> مهاجرت در انواع موقت، دائمی، فصلی، رفت‌وبرگشتی و اجباری (نظیر پناهندگی و قاچاق انسان) به‌عنوان تحرک داخلی یا خارجی با قصد اقامت در استان یا کشوری دیگر تعریف می‌شود.<ref>[http://atina.org.rs/sites/default/files/KNOMAD%20Understaning%20Women%20and%20Migration.pdf Fleury, “Understanding women and migration: A literature review” ''Knomad Working Paper'' 8: (55).]</ref>
 جنسیت‌پذیری مهاجرت به‌عنوان یک چارچوب تحلیلی-انتقادی در مطالعات مهاجرت و جنسیت بر این اصل استوار است که پدیده مهاجرت یک فرآیند خنثی نیست؛ بلکه به‌طور عمیقی توسط سازوکارهای جنسیتی شکل می‌گیرد و متقابلاً بر آنها تأثیر می‌گذارد. این مفهوم نشان‌دهنده آن است که چگونه جنسیت به‌عنوان یک مؤلفه ساختاری کلیدی، در تمامی مراحل مهاجرت از انگیزه و تصمیم‌گیری تا تجربه مسیر، ادغام در مقصد و ارسال تأثیر می‌گذارد.<ref>Riley and Gardner, “Migration Decisions: The  Role  of Gender”, Sociological Forum 14 (195).</ref>
-از طرفی یکی از بارزترین ویژگی‌های عصر مهاجرت، پدیده‌ زنانه‌ شدن مهاجرت است که به‌موجب آن، هم سهم کمّی زنان در جریان‌های مهاجرتی به بیش از ۵۰درصد افزایش یافته<ref>[http://www.mcrg.ac.in/RLS_Migration/Reading_List/Module_D/16.%20Castles,%20Stephen,%20Mark%20J.%20Miller,%20The%20Age%20of%20Migration,%20International%20Population%20Movements%20in%20the%20Modern%20World-Macmillan%20Education%20UK%20(1998).pdf Castles and Miller, The Age of Migration, 2003, p.65.]</ref> و هم نقش کیفی آنان از مهاجر تبعی به‌عاملیت مستقل و فعال در تصمیم‌گیری و مدیریت فرآیند مهاجرت ارتقا یافته است. به عبارتی فرآيند مهاجرت زنان درهم‌تنيده با جنسيت به‌عنوان سازهای اجتماعی-فرهنگی است.<ref>[https://www.uni-bielefeld.de/fakultaeten/soziologie/fakultaet/arbeitsbereiche/ab6/ag_faist/downloads/Workingpaper_69_dannecker+sieveking.pdf Dannecke & Sieveking, “Gender, Migration and Development: An Analysis of the Current Discussion on Female Migrants as Development Agents”, p. 7-8.]</ref>
+از طرفی یکی از بارزترین ویژگی‌های عصر مهاجرت، پدیده‌ زنانه‌شدن مهاجرت است که به‌موجب آن، هم سهم کمّی زنان در جریان‌های مهاجرتی به بیش از ۵۰درصد افزایش یافته<ref>[http://www.mcrg.ac.in/RLS_Migration/Reading_List/Module_D/16.%20Castles,%20Stephen,%20Mark%20J.%20Miller,%20The%20Age%20of%20Migration,%20International%20Population%20Movements%20in%20the%20Modern%20World-Macmillan%20Education%20UK%20(1998).pdf Castles and Miller, The Age of Migration, 2003, p.65.]</ref> و هم نقش کیفی آنان از مهاجر تبعی به‌ عاملیت مستقل و فعال در تصمیم‌گیری و مدیریت فرآیند مهاجرت ارتقا یافته است.<ref>[https://www.uni-bielefeld.de/fakultaeten/soziologie/fakultaet/arbeitsbereiche/ab6/ag_faist/downloads/Workingpaper_69_dannecker+sieveking.pdf Dannecke & Sieveking, “Gender, Migration and Development: An Analysis of the Current Discussion on Female Migrants as Development Agents”, p. 7-8.]</ref>
 =='''آمار مهاجرت ایرانیان'''==
-بر اساس گزارش مؤسسه جهانی گالوپ، در بازه زمانی ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶م، حدود ۷۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان تمایل به مهاجرت داشته‌اند.<ref>[https://publications.iom.int/system/files/pdf/iml_34_glossary.pdf IOM, Glossary on Migration, p.16.]</ref>
+بر اساس گزارش مؤسسه جهانی گالوپ، در بازه زمانی ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶م، حدود ۷۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان تمایل به مهاجرت داشته‌اند.<ref>[https://publications.iom.int/system/files/pdf/iml_34_glossary.pdf IOM, Glossary on Migration, p.16.]</ref> ایران به‌رغم مهاجرپذیری قابل توجه، از نظر شاخص مهاجرت‌فرستی بین‌المللی و با توجه به چالش‌های مهاجرتی ایران در منطقه و جهان، همچنان یک کشور مهاجرفرست است.<ref>[https://csr.basu.ac.ir/article_4273.html رضایی و صادقی، «سودای مهاجرت: تمایل ایرانی‌ها به مهاجرت و عوامل تعیین‌کننده آن»، ۱۳۹۹ش، ص۳۷.]</ref> در سال ۲۰۲۰م رتبه ایران میان ۲۳۲ کشور جهان از نظر شاخص‌های کلی مهاجرت بین‌المللی شامل مهاجرفرستی و مهاجرپذیری به ترتیب ۵۴ و ۲۳ بوده است. همچنین، رتبه دانشجوفرستی ایران در سال ۲۰۲۱م از بین ۲۴۱ کشور، برابر با ۱۹ گزارش شده است.<ref>[https://www.iase-jrn.ir/index.php/se/article/view/137 فیروزی سوره و همکاران، «تحلیل اجتماعی تمایل به مهاجرت دانشگاهیان : مطالعه موردی دانشجویان تحصیلات تکمیلی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاداسلامی تهران»، ۱۳۹۹ش، ص۱۳۴.]</ref>
-ایران به‌رغم مهاجرپذیری قابل توجه، از نظر شاخص مهاجرت فرستایی بین‌المللی و با توجه به چالش‌های مهاجرتی ایران در منطقه و جهان، همچنان به‌عنوان یکی از کشورهای مهاجرفرست مطرح است.<ref>[https://csr.basu.ac.ir/article_4273.html رضایی و صادقی، «سودای مهاجرت: تمایل ایرانی‌ها به مهاجرت و عوامل تعیین‌کننده آن»، ۱۳۹۹ش، ص۳۷.]</ref> رتبه ایران در میان ۲۳۲ کشور جهان از نظر شاخص‌های کلی مهاجرت بین‌المللی شامل مهاجرفرستی و مهاجرپذیری در سال ۲۰۲۰م به ترتیب ۵۴ و ۲۳ بوده است. همچنین، رتبه دانشجوفرستی ایران در سال ۲۰۲۱م از بین ۲۴۱ کشور، برابر با ۱۹ گزارش شده است.<ref>[https://www.iase-jrn.ir/index.php/se/article/view/137 فیروزی سوره و همکاران، «تحلیل اجتماعی تمایل به مهاجرت دانشگاهیان : مطالعه موردی دانشجویان تحصیلات تکمیلی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاداسلامی تهران»، ۱۳۹۹ش، ص۱۳۴.]</ref>
 در خصوص شاخص جمعیت بالقوه مهاجرت نیز در بازه زمانی ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷م و در بین ۱۵۲ کشور، رتبه ایران ۸۷ بوده است. جمعیت مهاجر ایران در دنیا در سال ۱۹۹۰م، حدود ۸۲۰ هزار نفر بوده است که این رقم در سال ۲۰۲۰م بنابر آمار غیررسمی به 1.8 میلیون نفر رسیده است. طی ۳۰ سال گذشته، جمعیت مهاجر ایرانی 2.2 برابر شده است. این امر نشان‌دهنده وجود قابلیت‌توجه در زمینه‌های مختلف مهاجرت‌های بین‌المللی است که با فرصت‌ها و چالش‌های متعددی در این زمینه مواجه است.<ref>[https://www.isih.ir/article_405.html عبداللهی و رضایی، «تمایل به مهاجرت از ایران و عوامل مؤثر بر آن: نتایج تحلیل ثانویه پیمایش سرمایه اجتماعی در سال 1397»، ۱۴۰۱ش، ص۱۶۱.]</ref>
@@ خط ۹۵: / خط ۹۳: @@
 از دیدگاه علمی، مهاجرت را می‌توان بر اساس معیارهای کلیدی به انواع اصلی تقسیم کرد. از نظر مدت و هدف، «مهاجرت قطعی» با قصد اقامت دائم، در مقابل «مهاجرت موقت» با قصد بازگشت قرار می‌گیرد. بر مبنای علل حرکت، «مهاجرت داوطلبانه» برای بهبود شرایط زندگی، با «مهاجرت اجباری» که ناشی از تهدیدات جانی و فشارهای بیرونی است، متفاوت است. همچنین از نظر مقیاس، «مهاجرت انفرادی» که تصمیمی شخصی است، در تقابل با «مهاجرت توده‌ای» که حرکت گسترده گروه‌های بزرگ جمعیتی تحت تأثیر عوامل کلان است، قرار دارد. این طبقه‌بندی به درک انگیزه‌ها و پیامدهای متمایز هر نوع مهاجرت کمک می‌کند.<ref>[https://elmnet.ir/doc/10552798-4121 محمدی، «پیامدهای مهاجرت افغان‌ها به ایران از سال ۱۳۵۷ به بعد»، ۱۳۸۵ش، ص۲۰-۱۸.]</ref>
 نرخ مهاجرت از کشورهای در حال توسعه به کشورهای توسعه‌یافته در حال افزایش است؛ به‌طوری که این رقم از ۲.۳درصد در سال ۲۰۱۶م به ۳.۶درصد در سال ۲۰۲۰م، رسیده است. این رشد که بیشتر ناشی از کمبود فرصت‌های شغلی در کشورهای مبدأ است، منجر به سکونت حدود ۲۸۱ میلیون مهاجر در کشورهای توسعه‌یافته شده است.<ref>[https://www.jpaiassoc.ir/article_719873.html علمی و پاسندی‌یساقی، «عوامل مؤثر بر مهاجرت از ایران با تأکید بر تورم و بیکاری»، ۱۴۰۳ش، ص۳۷۵.]</ref>
+=='''زنانه‌شدن مهاجرت'''==
+پدیده زنانه شدن مهاجرت به‌عنوان یک روند جهانی، نقش محوری جنسیت را در مطالعات مهاجرت برجسته می‌سازد؛ اگرچه شدت و میزان آن تحت تأثیر تفاوت‌های بین‌فرهنگی متغیر است. در ایران، تحولات ناشی از مدرنیته، انقلاب اسلامی و برنامه‌های توسعه‌ای به‌ویژه در حوزه آموزش، موقعیت زنان را دگرگون کرده و مشارکت آنان در عرصه‌های مختلف توسعه را به امری اجتناب‌ناپذیر تبدیل کرده است. از این منظر، مهاجرت زنان نه‌تنها پیامد توسعه، بلکه نشان‌دهنده توانمندی و عاملیت آنان تلقی می‌شود.<ref>[https://csr.basu.ac.ir/article_1561.html صادقی و ولدوند، «جنسیت و مهاجرت: تحلیل جامعه‌شناختی تفاوت‌های جنسیتی در مهاجرت‌های داخلی در ایران»، ۱۳۹۴ش، ص۵۷.]</ref> با این حال، مهاجرت برای زنان اعم از توانمندسازی یا تثبیت محدودیت‌ها به‌شدت به بافت جامعه مقصد و شرایط ساختاری حاکم بر آن وابسته است.<ref>King, Theories and Typologies of Migration, p.7.</ref>
 ==='''انواع مهاجرت زنان'''===
@@ خط ۱۰۶: / خط ۱۰۶: @@
 این تقسیم‌بندی نشان‌دهنده پیچیدگی و تنوع تجربه مهاجرت زنان است که لزوماً در چارچوب‌های سنتی مهاجرت مردانه قابل تحلیل نیست.<ref>Lee, The Dynamics of Migration Processes: The Gender Dimension in Asian-Australian Migration,  p.194.</ref>
-=='''زنانه شدن مهاجرت'''==
+==='''چالش‌های زنانه‌شدن مهاجرت'''===
-پدیده زنانه شدن مهاجرت به‌عنوان یک روند جهانی، نقش محوری جنسیت را در مطالعات مهاجرت برجسته می‌سازد؛ اگرچه شدت و میزان آن تحت تأثیر تفاوت‌های بین‌فرهنگی متغیر است. در ایران، تحولات ناشی از مدرنیته، انقلاب اسلامی و برنامه‌های توسعه‌ای به‌ویژه در حوزه آموزش، موقعیت زنان را دگرگون کرده و مشارکت آنان در عرصه‌های مختلف توسعه را به امری اجتناب‌ناپذیر تبدیل کرده است. از این منظر، مهاجرت زنان نه‌تنها پیامد توسعه، بلکه نشان‌دهنده توانمندی و عاملیت آنان تلقی می‌شود.<ref>[https://csr.basu.ac.ir/article_1561.html صادقی و ولدوند، «جنسیت و مهاجرت: تحلیل جامعه‌شناختی تفاوت‌های جنسیتی در مهاجرت‌های داخلی در ایران»، ۱۳۹۴ش، ص۵۷.]</ref> با این حال، مهاجرت برای زنان اعم از توانمندسازی یا تثبیت محدودیت‌ها به‌شدت به بافت جامعه مقصد و شرایط ساختاری حاکم بر آن وابسته است.<ref>King, Theories and Typologies of Migration, p.7.</ref>
-==='''چالش‌های زنانه شدن مهاجرت'''===
 چالش‌های زنانه شدن مهاجرت در قالب عوامل سبب‌ساز، در پنج مقوله کلیدی ساختاریافته‌اند:
@@ خط ۱۲۹: / خط ۱۲۶: @@
 این عوامل زمینه‌ساز به تشدید و تعمیق عوامل سبب‌ساز دامن زده و مهاجرت را به راهبردی اجتناب‌ناپذیر برای بسیاری از زنان تبدیل می‌کنند.<ref>[https://www.jpaiassoc.ir/article_712274.html شریفی و همکاران، «درهم‌تنیدگی‌های ساخت اجتماعی جنسیت و مهاجرت‌های مستقل بین‌المللی زنان ایرانی»، ۱۴۰۲ش، ص۳۴۱-۳۳۴.]</ref>
-=='''راهکارهای ساختاری'''==
+=== '''راهکارهای ساختاری''' ===
 با توجه به اهمیت موضوع مهاجرت زنان و لزوم ارائه راهکارهای جامع برای کاهش آن، راهکارهای ساختاری را در پنج بخش اصلی می‌توان دسته‌بندی کرد:<ref>[https://www.jpaiassoc.ir/article_716832.html راغب و کرمی، «فراتركيب علل مهاجرت نخبگان ايراني و راهكارهاي ممانعت از آن»، ۱۴۰۳ش، ص۳۵۴.]</ref>
-==='''راهکارهای اقتصادی'''===
+==== '''راهکارهای اقتصادی''' ====
 ایجاد اشتغال پایدار متناسب با سطح تحصیلات زنان، تضمین دستمزد عادلانه و کاهش شکاف درآمدی جنسیتی، ارائه تسهیلات مسکن و اعتباری ویژه برای زنان سرپرست خانوار، توسعه بیمه‌های اجتماعی و حمایت از کارآفرینی زنان و ایجاد صندوق‌های حمایتی برای زنان در معرض آسیب از جمله اقدامات ضروری است. این راهکارها با هدف تأمین امنیت اقتصادی و کاهش انگیزه‌های مالی مهاجرت طراحی شده‌اند.<ref>[https://visapick.com/fa/articles/%D9%85%D8%B4%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%AA-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%85-%D9%87%D8%A7-%D9%86%D8%B3%D8%A8%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D8%A2%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86/ «چالش‌ها و مشکلات مهاجرت خانم‌ها در مقابل آقایان»، وب‌سایت ویزاپیک.]</ref>
-==='''راهکارهای اجتماعی-فرهنگی'''===
+==== '''راهکارهای اجتماعی-فرهنگی''' ====
 در این بخش، بازنگری در قوانین تبعیض‌آمیز جنسیتی، اجرای کمپین‌های آگاهی‌بخش برای تغییر کلیشه‌های جنسیتی، تقویت نهادهای مدنی و شبکه‌های حمایتی زنان، توسعه برنامه‌های آموزشی برای توانمندسازی و ایجاد مراکز مشاوره حقوقی و روان‌اجتماعی رایگان پیشنهاد می‌شود. این اقدامات به ایجاد بستر فرهنگی مناسب برای حضور فعال زنان در جامعه و کاهش عوامل دافعه اجتماعی کمک می‌کند.<ref>[https://visapick.com/fa/articles/%D9%85%D8%B4%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%AA-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%85-%D9%87%D8%A7-%D9%86%D8%B3%D8%A8%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D8%A2%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86/ «چالش‌ها و مشکلات مهاجرت خانم‌ها در مقابل آقایان»، وب‌سایت ویزاپیک.]</ref>
-==='''راهکارهای سیاسی-حقوقی'''===
+==== '''راهکارهای سیاسی-حقوقی''' ====
 در این زمینه، اصلاح قوانین مربوط به خروج از کشور برای زنان، تضمین امنیت قضایی و اجتماعی، مشارکت دادن زنان در سطوح مدیریتی و تصمیم‌گیری، الحاق به کنوانسیون‌های بین‌المللی حمایت از حقوق زنان و ایجاد نهادهای ناظر بر اجرای قوانین برابری جنسیتی ضروری است. این راهکارها زمینه‌ساز ایجاد محیطی امن و عادلانه برای زنان خواهد بود.<ref>[https://visapick.com/fa/articles/%D9%85%D8%B4%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%AA-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%85-%D9%87%D8%A7-%D9%86%D8%B3%D8%A8%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D8%A2%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86/ «چالش‌ها و مشکلات مهاجرت خانم‌ها در مقابل آقایان»، وب‌سایت ویزاپیک.]</ref>
-==='''راهکارهای آموزشی'''===
+==== '''راهکارهای آموزشی''' ====
 در حوزه آموزشی، بازنگری در سیاست‌های بومی‌گزینی با توجه به جنسیت، افزایش سهم زنان در هیئت‌های علمی و مدیریت دانشگاهی، ایجاد گرنت‌های پژوهشی ویژه برای محققان زن، توسعه دوره‌های آموزشی متناسب با نیازهای بازار کار و تقویت ارتباط دانشگاه با صنعت برای اشتغال فارغ‌التحصیلان زن پیشنهاد می‌شود. این اقدامات به ارتقای جایگاه علمی و حرفه‌ای زنان در کشور کمک می‌کند.<ref>[https://visapick.com/fa/articles/%D9%85%D8%B4%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%AA-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%85-%D9%87%D8%A7-%D9%86%D8%B3%D8%A8%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D8%A2%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86/ «چالش‌ها و مشکلات مهاجرت خانم‌ها در مقابل آقایان»، وب‌سایت ویزاپیک.]</ref>
-==='''راهکارهای زیرساختی-محیطی'''===
+==== '''راهکارهای زیرساختی-محیطی''' ====
 در نهایت، در حوزه زیرساختی-محیطی، توسعه فضاهای امن شهری برای زنان، بهبود سیستم‌های حمل و نقل عمومی ایمن، ایجاد امکانات ورزشی و فرهنگی ویژه زنان، توسعه مراکز نگهداری از کودکان با کیفیت و توجه به معماری و شهرسازی حساس به جنسیت می‌تواند به ایجاد محیطی مناسب برای زندگی و فعالیت زنان بینجامد. این راهکارها در مجموع می‌توانند با کاهش عوامل دافعه و تقویت عوامل نگهدارنده، به کاهش مهاجرت زنان منجر شوند.<ref>[https://visapick.com/fa/articles/%D9%85%D8%B4%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%AA-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%85-%D9%87%D8%A7-%D9%86%D8%B3%D8%A8%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D8%A2%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86/ «چالش‌ها و مشکلات مهاجرت خانم‌ها در مقابل آقایان»، وب‌سایت ویزاپیک.]</ref>
 ==پیامدهای فرهنگی مهاجرت==
-پیامدهای فرهنگی مهاجرت در مبدأ و مقصد، به‌ویژه در ایران و کشورهای مهاجرپذیر، در چارچوب تبادل فرهنگی و تقویت همزیستی مسالمت‌آمیز قابل تحلیل است. مهاجران ایرانی با انتقال ارزش‌های فرهنگی مانند حجاب و آداب اجتماعی به کشورهای اروپایی، به غنای تنوع فرهنگی و تقویت پلورالیسم در جوامع میزبان کمک می‌کنند. این پدیده همچنین از طریق (انتقال دانش، هنر و ارزش‌های بومی) زمینه‌ای برای تعامل متقابل و شناخت عمیق‌تر بین تمدن‌ها فراهم می‌سازد. در کشورهای مقصد، این فرآیند به چندفرهنگی‌شدن جامعه و توسعه مدل‌های نوین همگرایی فرهنگی منجر می‌شود که در قالب پذیرش متقابل و احترام به تفاوت‌ها تجلی می‌یابد. چنین تعاملی در نهایت نه‌تنها به حفظ هویت‌های فرهنگی اصیل کمک می‌کند، بلکه به تولد فرم‌های هیبریدی فرهنگی و تقویت تاب‌آوری اجتماعی در سطح جهانی می‌انجامد.<ref>[https://quarterly.risstudies.org/article_3026.html زرقانی و موسوی، «مهاجرت‌های بین‌المللی و امنیت ملی»، ۱۳۹۲ش، ص۲۲-۱۷.]</ref>
+پیامدهای فرهنگی مهاجرت در مبدأ و مقصد، به‌ویژه در ایران و کشورهای مهاجرپذیر، در چارچوب تبادل فرهنگی و تقویت همزیستی مسالمت‌آمیز قابل تحلیل است. مهاجران ایرانی با انتقال ارزش‌های فرهنگی مانند حجاب و آداب اجتماعی به کشورهای اروپایی، به تنوع فرهنگی در جوامع میزبان کمک می‌کنند. این پدیده همچنین از طریق (انتقال دانش، هنر و ارزش‌های بومی) زمینه‌ای برای تعامل متقابل و شناخت عمیق‌تر بین تمدن‌ها فراهم می‌سازد. در کشورهای مقصد، این فرآیند به چندفرهنگی‌شدن جامعه و توسعه مدل‌های نوین همگرایی فرهنگی منجر می‌شود که در قالب پذیرش متقابل و احترام به تفاوت‌ها تجلی می‌یابد. چنین تعاملی در نهایت نه‌تنها به حفظ هویت‌های فرهنگی اصیل کمک می‌کند، بلکه به تولد فرم‌های هیبریدی فرهنگی و تقویت تاب‌آوری اجتماعی در سطح جهانی می‌انجامد.<ref>[https://quarterly.risstudies.org/article_3026.html زرقانی و موسوی، «مهاجرت‌های بین‌المللی و امنیت ملی»، ۱۳۹۲ش، ص۲۲-۱۷.]</ref>
 ==قوانین مهاجرت==
-سیاست‌های مهاجرتی در سطح جهانی عموماً در دو قالب کلی «امنیت‌محور» و «توسعه‌محور» دسته‌بندی می‌شوند. ایران به‌عنوان نمونه بارز رهیافت امنیت‌محور، قوانین مهاجرت خود را تحت مدیریت مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی اغلب بر پایه ملاحظات امنیتی و کنترل مرزی طراحی کرده است که شامل مکانیزم‌هایی نظیر ثبت‌نام، صدور کارت‌های اقامت موقت (مانند کارت آمایش) و اعمال محدودیت‌های گسترده در اشتغال، تحصیل و دسترسی به خدمات برای مهاجران  به‌ویژه اتباع افغان می‌شود. در مقابل، کشورهای توسعه‌یافته‌ای مانند کانادا، آلمان و ایالات متحده از الگوی توسعه‌محور پیروی می‌کنند که بر جذب سرمایه انسانی متخصص، ارائه برنامه‌های پناهندگی ساختاریافته، ویزاهای تحصیلی و تسهیلات ادغام اجتماعی (نظیر آموزش رایگان و حمایت از یکپارچگی اجتماعی) متمرکز است. این تفاوت در پارادایم حکمرانی مهاجرت، بازتابی از شرایط اقتصادی، اولویت‌های سیاسی و سطح تعهدات بین‌المللی کشورها است.<ref>[https://sid.ir/paper/1033815/fa رستگاری و همکاران، «ایرانیان خارج از کشور؛ فرصت یا تهدید»، ۱۴۰۰ش، ص274-248.]</ref>
+سیاست‌های مهاجرتی در سطح جهانی عموماً در دو قالب کلی «امنیت‌محور» و «توسعه‌محور» دسته‌بندی می‌شوند. ایران به‌عنوان نمونه بارز رهیافت امنیت‌محور، قوانین مهاجرت خود را تحت مدیریت مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی اغلب بر پایه ملاحظات امنیتی و کنترل مرزی طراحی کرده است که شامل مکانیزم‌هایی نظیر ثبت‌نام، صدور کارت‌های اقامت موقت (مانند کارت آمایش) و اعمال محدودیت‌های گسترده در اشتغال، تحصیل و دسترسی به خدمات برای مهاجران  به‌ویژه اتباع افغانستان می‌شود. در مقابل، کشورهای توسعه‌یافته‌ای مانند کانادا، آلمان و ایالات متحده از الگوی توسعه‌محور پیروی می‌کنند که بر جذب سرمایه انسانی متخصص، ارائه برنامه‌های پناهندگی ساختاریافته، ویزاهای تحصیلی و تسهیلات ادغام اجتماعی (نظیر آموزش رایگان و حمایت از یکپارچگی اجتماعی) متمرکز است. این تفاوت در پارادایم حکمرانی مهاجرت، بازتابی از شرایط اقتصادی، اولویت‌های سیاسی و سطح تعهدات بین‌المللی کشورها است.<ref>[https://sid.ir/paper/1033815/fa رستگاری و همکاران، «ایرانیان خارج از کشور؛ فرصت یا تهدید»، ۱۴۰۰ش، ص274-248.]</ref>
 ==پانویس==
 {{پانویس}}