پیش‌نویس:روسپی‌گری: تفاوت میان نسخه‌ها

روسپی در لغت به‌معنای زن فاحشه و بدکاره است، روسپی مخفّف روسپید است که بر زنان هرزه روسیاه به‌عنوان طعنه و تمسخر اطلاق شده است.<ref>دهخدا، لغت‌نامه، 1377ش، ذیل واژه روسپی.</ref> مترادف‌های این واژه در زبان عربی قحبه، عاهرة، مجون، فاجرة و فاحشه است.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/91043/%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%BE%DB%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D9%88-%D8%B3%DA%A9%D9%88%D8%AA-%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86-%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86 فلاحتی شهاب‌الدینی، «روسپی‌گری و سکوت سنگین قانون»، 1382ش.]</ref>  

روسپي‌گرى در اصطلاح جامعه‌شناسی؛ به معامله پاياپاى بى‌بندوبارانه جنسى توسط زن يا مرد براى كسب درآمد معنا شده است.<ref>[https://jafarhashemlou.blogfa.com/post/2541 هاشملو، «نگاهی به پدیده روسپی‌گری و تن‌فروشی»، وب‌سایت روان‌شناسی هاشملو.]</ref> در جرم‌شناسی؛ روسپی به زنانی اطلاق می‌شود که از راه خود فروشی امرار معاش کرده و جز این پیشه‌ای ندارند. از منظر فقه شیعه؛ روسپی‌گری در شرائط خاصی از مصادیق «افساد فی‌الارض» دانسته می‌شود.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/91043/%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%BE%DB%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D9%88-%D8%B3%DA%A9%D9%88%D8%AA-%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86-%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86 فلاحتی شهاب‌الدینی، «روسپیگری و سکوت سنگین قانون»، 1382ش.]</ref>  

در برخی منابع از روسپی‌گری به سکس تجاری تعبیر شده و يكی از شاخه‌های صنعت سكس به‌شمار می‌آید.<ref>[https://www.heyvafamily.com/web/articles/view/410/%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%BE%DB%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA.html «روسپی‌گری چیست»، وب‌سایت فیلیا.]</ref> روسپی‌گری قرابت معنایی با تن فروشی داشته<ref>[https://irjavan.com/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%87-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D9%86-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B4/ علیزاده، «روابط پنهانی مردان تن فروش با زنان خیابانی چگونه است؟»، وب‌سایت مجله انترنیتی جوان ایرانی.]</ref> و عمدتا به‌شکل سازمان یافته عمل می‌کند.<ref>[https://jzvj.marvdasht.iau.ir/article_4196.html موحدمجد و دیگران، «کاوش معنایی تن‌فروشی در تجربه زیسته زنان تن‌فروش: یک مطالعه کیفی (مطالعه موردی زنان مراجعه کننده D.I.C. خانه خورشید تهران)»، 1399ش، ص284-283.]</ref> روسپیان طبقه جنسیتی از طبقات اجتماعی بوده و با نظام‌های فرهنگی و اجتماعی جامعه مرتبط است.<ref>[https://ssoss.ui.ac.ir/article_24242.html لاریجانی و میرحسینی، «نیمۀ پنهان زندگی زنان تن‌فروش»، 1398ش، ص49.]</ref> آنچه معمولا از مفهوم روسپی در اذهان تداعی می‌کند زنان فاحشه‌اند؛ اما در کنار آنها مردان و کودکان نیز به منظور کسب درآمد به آن اشتغال دارند.<ref>[https://jafarhashemlou.blogfa.com/post/2541 هاشملو، «نگاهی به پدیده روسپی‌گری و تن‌فروشی»، وب‌سایت روان‌شناسی هاشملو.]</ref> بر مبنای برخی منابع؛ مفهوم روسپی در اواخر سده هجدهم رايج شد؛ <ref>[https://www.heyvafamily.com/web/articles/view/410/%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%BE%DB%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA.html «روسپی‌گری چیست»، وب‌سایت فیلیا.]</ref> اما برخی دیگر معتقدند که قرن‌ها قبل از میلاد نیز به آن، روسپی اطلاق می‌شده است.<ref>ه[https://jafarhashemlou.blogfa.com/post/2541 اشملو، «نگاهی به پدیده روسپی‌گری و تن‌فروشی»، وب‌سایت روان‌شناسی هاشملو.]</ref>   

آمارهای رسمی و غیررسمی از افزایش قابل توجه روسپی‌گری در آمریکا و اروپا حکایت دارند. در آمریکا افراد عمدتا از سن 12 تا 14 سالگی به روسپی‌گری کشیده می‌شوند! این گزارش‌ها همچنین تاکید دارند که در آمریکا تا 2 میلیون انسان در حوزه روسپی‌گری فعالیت دارند. در آلمان، تنها در سال 2022م. تعداد روسپی‌ها تا 19.1% افزایش یافته است، برخی تخمین‌ها حاکی از این است که تا 400 هزار نفر در این کشور به تن فروشی مشغولند. در اسپانیا نیز طبق آنچه یورونیوز اعلام کرده، بیش از 350 هزار زن به روسپی‌گری مشغولند. بر اساس داده‌های رسمی، در بریتانیا و هلند، به ترتیب 72 هزار و 25 هزار نفر روسپی‌ هستند.<ref>[https://www.jahannews.com/report/930037/%D9%BE%D8%B4%D8%AA-%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%BE%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7-%D8% «پشت‌پرده افزایش آمارهای روسپی‌گری در آمریکا و اروپا چیست؟»، خبرگزاری جهان‌امروز.]</ref> اگرچه گفته مي‌شود که خانه‌هاي فساد در رژيم صهیونیستی غيرقانوني است؛ اما حدود 280 خانه فساد در تل‌آويو مشغول به فعاليتند که همين امر اسراييل را به يکي از 10 مکان دارنده بيشترين تعداد خانه فساد تبديل کرده است. به گزارش ديلي‌بيست، تل‌آويو شهري پر از کلوپ‌هاي شبانه مخصوص همجنس‌گرايان، قمارخانه‌هاي فراوان، ساحل‌ها و هتل‌هاي مخصوص همجنس‌گرايان است.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/2395408/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2-%D9%81%D8%B3%D8%A7%D8%AF-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7-%DA%A9%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D8%AA «مرکز فساد دنیا کجاست؟»، خبرگزاری مهر.]</ref> از آنجایی که روسپی‌گری در بسیاری از کشورهای درحال‌توسعه غیرقانونی است، این فحشا در فاحشه‌خانه‌های مخفیانه انجام می‌شود.<ref> [https://www.ricac.ac.ir/pages/1100 «روسپی‌گری»، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.] </ref>  

بر مبنای گزارش محققین؛ هسته مرکزی روسپی‌گری در ایران قلعه «شهر نو» دانسته می‌شود. این قلعه محله‌ای قدیمی و بدنام در تهران بود که سنگ بنای آن در زمان محمدعلی شاه قاجار نهاده شد، در دوره پهلوی از طریق نوسازی و سازماندهی این محله، روسپی‌گری به طرز جنون آمیزی تا آنجا افزایش یافت که با تأسیس هتل عشق به زنان روسپی یا مردان عیاش اجازه داده می‌شد که به‌طور آزادانه هر کاری می‌خواهند انجام دهند و به زوج‌های نامحرم نیز بدون هیچ منعی اتاق اجاره می‌دادند. با انقلاب اسلامی، این مراکز تعطیل و روسپی‌گری ممنوع اعلام شد.<ref> [https://ensani.ir/fa/article/91043/%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%BE%DB%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D9%88-%D8%B3%DA%A9%D9%88%D8%AA-%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86-%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86 فلاحتی شهاب‌الدینی، «روسپی‌گری و سکوت سنگین قانون»، 1382ش.]</ref> در ایران پس انقلاب اسلامی، روسپی‌گری به لحاظ شرعی، عرفی و قانونی با محدودیت‌های فراوانی روبرو است. هرچند آمار رسمی و تایید شده از میزان فراوانی آن وجود ندارد؛ اما آمارهای غیر رسمی، نشاندهنده شیوع آن در کشور است. براساس آخرین آمارهای ارائه شده توسط کارشناسان؛ سن روسپی‌گری در ایران از سن 20 تا 30 سالگی به 12 تا 1۸ کاهش یافته است.<ref>[https://jzvj.marvdasht.iau.ir/article_4196.html موحدمجد و دیگران، «کاوش معنایی تن‌فروشی در تجربه زیسته زنان تن‌فروش: یک مطالعه کیفی (مطالعه موردی زنان مراجعه کننده D.I.C. خانه خورشید تهران)»، 1399ش، ص282-281.]</ref> در سال1381ش. از تعداد ٥٧٨٩ نفر زندانی زن ١٢٥٨ يعنی حدود ٢٠% آن‌ها روسپي‌گری می‌کردند. 14% روسپیان قبل از 14 سالگی مجبور به انجام فعالیت جنسی شده‌اند. در ایام تابستان به‌دليل افزايش امكان تردد و عبور و مرور آمار فحشا افزايش می‌يابد و زنان شهرستانی برای اين كار به شهرهای بزرگ می‌روند.<ref> [https://www.heyvafamily.com/web/articles/view/410/%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%BE%DB%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA.html «روسپی‌گری چیست»، وب‌سایت فیلیا.]</ref>  

برخی محققین؛ روسپی‌گری را متأثر از سه سطح شرایطی؛ زمینه‌ای، مداخله‌ای و علّی می‌دانند؛ شرایط زمینه‌ای شامل نقصان در قوانین مرتبط با خانواده و زنان و بی‌ثباتی در شرایط اقتصادی - اجتماعی جامعه، می‌شود؛ شرایط مداخله‌ای ناظر به الزامات فرهنگی، ازدواج نامناسب، اعتیاد و تسریع در گرایش به روسپی‌گری، خشونت خانگی، ضعف مهارت‌های اجتماعی، خانواده متزلزل و سوابق تحصیلی بوده و شرایط علّی حاکی از بی‌پناهی اجتماعی، فقر و رونق بازار بهره‌کشی جنسی است.<ref>[https://rjsw.atu.ac.ir/article_10039.html قربانی و دیگران، «روسپی‌گری: تحمیل اجتماعی یا انتخاب شخصی؛ ارائه یک تحلیل کیفی»، 1396ش، ص144.]</ref> بر مبنای مجموع پژوهش‌های انجام شده؛ روسپی‌گری منبع مهمی اقتصادی و ابزار سلطه برای حاکمان سیاسی و متولیان باورهای غیر الهی شمرده شده و می‌توان این دو را از عوامل محوری ایجاد و گسترش روسپی‌گری در تاریخ و جهان معاصر دانست و داده‌های تاریخی نشان می‌دهد که در طول تاریخ؛ رقابت جدی میان کاهنان و سلاطین برای تصاحب زنان روسپی به‌منظور کسب درآمد و تمتع از آنها وجود داشته است. كاهنان براى بهره‌گيرى هر چه بيشتر از جسم زن، بساط فحشاى مقدس راه انداخته بودند و سلاطین از روسپيان فرهيخته براى پيشبرد اهداف سياسى، استفاده می‌کردند.<ref>[https://jafarhashemlou.blogfa.com/post/2541 هاشملو، «نگاهی به پدیده روسپی‌گری و تن‌فروشی»، وب‌سایت روان‌شناسی هاشملو.]</ref>  

بر اساس پژوهش‌های انجام شده؛ روسپی‌گری پیامدهای فردی و اجتماعی فراوانی دارد که از آن جمله می‌توان به افزایش بیماری‌های مقاربتی، کاهش ازدواج و افزایش نرخ طلاق، تولد کودکان خیابانی، افزایش سقط جنین و رونق یافتن صنعت سکس اشاره کرد.<ref>[https://rjsw.atu.ac.ir/article_10039.html قربانی و دیگران، «روسپی‌گری: تحمیل اجتماعی یا انتخاب شخصی؛ ارائه یک تحلیل کیفی»، 1396ش، ص145.]</ref> روسپی‌گری حیثبت افراد و خانواده‌ها را مخدوش ساخته و موجب قتل‌های ناموسی می‌شود. بنا به تخمين صندوق کمک به مشکلات جمعيتیِ سازمان ملل متحد، هرسال در سراسر دنيا پنج هزار زن توسطِ حافظان ناموس به قتل می‌رسند. در جوامع سنتی اسلامی خودکشی به خاطر «بی‌آبرویی» و قتل به خاطر «حفظ آبرو» منطبق با عرف جامعه است.<ref>[https://jafarhashemlou.blogfa.com/post/2541 هاشملو، «نگاهی به پدیده روسپی‌گری و تن‌فروشی»، وب‌سایت روان‌شناسی هاشملو.]</ref> به‌طور کلی روسپی‌گری در بعد اجتماعی، موجب تحقیر و انزوای زنان می‌شود، در بعد فرهنگی، به گسترش فحشا و هرزه نگاری ‌انجامیده و در بُعد اقتصادی، منشأ اصلی قاچاق زنان و کودکان یعنی رونق صنعت سکس به‌شمار می‌آید.<ref> [https://ensani.ir/fa/article/107549/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%BE%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%DB%8C مکنون و عطایی‌آشتیانی، «فمینیسم و روسپی‌گری»، مطالعات راهبردی زنان، 1384ش.]</ref>   

برخی کشورهای غربی با توجه به‌پیامدهای روسپی‌گری سعی در تنظیم آن دارند؛ سوئد اولین کشور اروپایی بود که در سال ۱۹۹۹ خرید سکس در آنجا به‌عنوان جرم شناخته شد. در فنلاند نیز از سال ۲۰۰۷ این عمل قابل مجازات است. نروژ خرید سکس را برای شهروندان در داخل و خارج از کشور ممنوع اعلام کرده است. در دانمارک نیز هم اکنون این بحث جاری است. در سوئد این موضوع مطرح شد که هیچکس حق ندارد جسم انسان دیگری را خریداری کند و روسپی‌گری باید به‌عنوان مشکل اجتماعی شناخته و راه‌های مقابله با آن جستجو شود. برخی معتقدند؛ ممنوعیت خرید سکس می‌تواند اولین قدم باشد؛ اما همزمان باید به ترویج آگاهی در جامعه و به‌ویژه در میان خریداران سکس کوشید.<ref>[https://jafarhashemlou.blogfa.com/post/2541 هاشملو، «نگاهی به پدیده روسپی‌گری و تن‌فروشی»، وب‌سایت روان‌شناسی هاشملو.]</ref>  برخی دیگر با توجه به تجربه کشورهای که نگاه آسیب‌شناسانه به روسپی‌گری دارند، راهکار کنترل آن را در همکاری دولت‌ها و سازمان‌های غیردولتی دانسته و معتقدند؛ با تمرکز بر کاهش تقاضا و اعمال سیاست‌های حقوقی، قضائی و توانمندسازی زنان آسیب‌پذیر در حوزه‌های مختلف روانی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، می‌توان روسپی‌گری را تاحدی کنترل‌ کرد. <ref> [https://qjss.atu.ac.ir/article_18431.html درخشان و  پرچمی، «مطالعه تطبیقی روسپی‌گری و راهکارهای کاهش آن با تاکید بر ایران»، 1403ش، ص158.]</ref> اسلام با تأیید اقدامات قانونی، تأکید جدی بر الگوسازی رابطه زنان و مردان بر مبنای فرهنگ عفاف دارد.<ref>غلامی، هویت و نقش‌های جنسیتی زن در اسلام، 1402ش، ص 423-422.</ref>