|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| <big><big>== مسئله حجاب ==معرفی کتاب« مسئله حج
| | |
| نویسنده : متفکر شهید استاد مرتضی مطهری ، چ چهلم، پاییز 1373
| |
| هدف نویسنده از طرح بحث و نشر «مسألۀ حجاب» این است که احساس شد گذشته از انحرافات عملی فراوانی که در زمینۀ حجاب به وجود آمده این مسأله و سایر مسائل مربوط به زن وسیله شده در دست یک عده افراد ناپاک و مزدور صفت که از این پایگاه علیه دین مقدس اسلام جار و جنجال تبلیغاتی راه بیندازند. بدیهی است در شرایط موجود که نسل جوان از جنبۀ مذهبی به قدر کافی راهنمایی نمی¬شود این تبلیغات آثار شوم خود را می¬بخشد. لذا با توجه به لزوم پوشیدگی زن در برابر مرد بیگانه که یکی از مسائل مهم اسلامی است و در قرآن کریم دربارۀ این مطلب تصریح شده است. این بحث در پنج بخش در این کتاب رسیدگی و پاسخ داده شده است:
| |
| 1. آیا پوشش از مختصات اسلام است و پس ازظهور اسلام از مسلمین به غیر مسلمین سرایت کرده است؟ یا از مختصات اسلام و مسلمین نیست و در میان ملل دیگر قبل از اسلام نیز وجود داشته است؟ با بحث در مورد تاریخچه حجاب، مسلّم شد که قبل از اسلام حجاب در جهان اسلام وجود داشته و اسلام مبتکر آن نیست.
| |
| 2. علل پوشش چیست؟ می¬دانیم در میان حیوانات هیچ¬گونه حریمی میان جنس نر و جنس ماده وجود ندارد، آن¬ها آزادانه با یکدیگر معاشرت می¬کنند. قاعدۀ اوّلی طبیعی این است که افراد انسان نیز چنین باشند. چه موجبی سبب شده است که میان جنس زن و مرد حریم و حائلی به صورت پوشیدگی زن یا به صورت دیگر به وجود آید؟ مخالفان حجاب، علت پوشش را زائیدۀ یک طرز تفکر فلسفی خاص دربارۀ جهان و لذات جهان معرفی می¬کنند و گاهی ریشۀ سیاسی و اجتماعی برای آن ذکر می¬کنند و گاهی آنرا معلول علل اقتصادی می¬دانند و گاهی جنبه¬های خاص اخلاقی یا روانی را در پدید آمدن آن دخالت می¬دهند. هریک از علل توسط نویسنده ذکر شده و سپس به انتقاد آن پرداخته و ثابت کرده که اسلام در فلسفۀ اجتماعی خود به هیچ یک از این جهات، نظر نداشته است.
| |
| 3. فلسفۀ پوشش از نظر اسلام چیست؟ <big>متن بزرگ</big>
| |
| فلسفه پوشش از نظر اسلام، چند چیز است. بعضی از آن¬ها جنبۀ روانی دارد. نبودن حریم میان زن و مرد و آزادی معاشرت¬های بی بند و بار، هیجان¬ها و التهاب¬های جنسی را فزونی می¬بخشد و تقاضای سکس را به صورت یک عطش روحی و یک خواست اشباع نشدنی در می¬آورد. هیچ مردی از تصاحب زیبارویان و هیچ زنی از متوجه کردن مردان و تصاحب قلب آنان سیر نمی¬شود. تقاضای نامحدود خواه نا خواه انجام نشدنی است و همیشه مقرون به نوعی احساس محرومیت. دست نیافتن به آرزوها به نوبۀ خود منجر به اختلالات روحی و بیماری¬های روانی می¬گردد.
| |
| و بعضی جنبۀ خانه و خانوادگی. فلسفۀ پوشش و منع کامیابی از غیر همسر مشروع، از نظر اجتماع خانوادگی این است که همسر قانونی شخص از لحاظ روانی عامل خوشبخت کردن او به شمار می¬رود؛ در حالی که در سیستم آزادی،
| |
| همسر قانونی از لحاظ روانی یک نفر رقیب و مزاحم و زندانبان به شمار می¬رود و در نتیجه کانون خانواده بر اساس دشمنی و نفرت پایه گذاری می¬شود.
| |
| و بعضی دیگر چنبۀ اجتماعی دارد. کشانیدن تمتعات جنسی از محیط خانه به اجتماع، نیروی کار و فعالیت اجتماع را ضعیف می¬کند. برعکس ان¬چه که مخالفین حجاب خرده گیری کرده¬اند و گفته¬اند: « حجاب موجب فلج کردن نیروی نیمی از افراد اجتماع است» بی حجابی و ترویج روابط آزاد جنسی و در واقع آلوده کردن محیط کار به لذت جویی¬های شهوانی موجب فلج کردن نیروی اجتماع است.
| |
| و بعضی مربوط است به بالا بردن احترام زن و جلوگیری از ابتذال آن. در تفسیر آیات سورۀ احزاب آمده است اگر زنان به عفاف شناخته شوند و معلوم شود خود را در اختیار مردان قرار نمی¬دهند آن¬¬ها را مانع مزاحمت افراد سبکسر می-گرداند و براحترامشان افزوده خواهد شد.
| |
| 4. ایرادهاو اشکال¬ها : اولین ایرادی که بر پوشیدگی زن می¬گیرند این است که دلیل معقولی ندارد و منشأ حجاب، غارتگری و ناامنی بوده است که امروز وجود ندارد، یا خود خواهی و سلطه جوئی مرد بوده که رذیله¬ای است ناهنجار و باید باآن مبارزه کرد، یا اعتقاد به پلیدی زن است در ایام حیض که این هم خرافه¬ای بیش نیست. ایراد دیگری که بر حجاب گرفته اند این است که موجب سلب حق آزادی که یک حق طبیعی بشری است می¬گردد. در بخش گذشته روشن شد حجاب به مفهوم اسلامی آن از جنبه¬های مختلف: روانی، خانوادگی، اجتماعی و بالارفتن ارزش زن منطق معقول دارد. در این فصل بیان می¬دارد که رعایت پاره¬ای مصالح اجتماعی، زن یا مرد را مقید سازد که در معاشرت روش خاصی را اتخاذ کنند و طوری راه بروند که آرامش دیگران را برهم نزنند و تعادل اخلاقی را از بین نبرند چنین مطلبی را «زندانی کردن» یا «بردگی» نمی¬توان نامید و آن را منافی حیثیت انسانی و اصل «آزادی» فرد دانست.
| |
| 5. حدود پوشش اسلامی چیست؟ آیا اسلام طرفدار پرده نشینی زن است همچنان¬که لغت «حجاب» براین معنی دلالت می¬کند، یا اسلام طرفدار این است که زن در حضور مرد بیگانه بدن خود را بپوشاند بدون آن¬که مجبور باشد از اجتماع کناره گیری کند؟
| |
| در این بخش از نظر فقه اسلامی قطعی و مسلّم پوشش و سپس به موارد اختلافی به بحث پرداخته است. در این که پوشانیدن غیر وجه و کفّین بر زن واجب است از لحاظ فقه اسلام هیچ گونه تردیدی وجود ندارد. این قسمت جزء ضروریات و مسلّمات است. نه از نظر قرآن نه از نظر حدیث، از نظر فتاوی در این باره اختلاف و تشکیکی وجود ندارد. آنچه مورد بحث است پوشش چهره و دست¬ها تا مچ است. نویسنده بیان میکند، اگر پوشش وجه و کفین را لازم بدانیم در حقیقت طرفدار فلسفة پرده نشینی زن و ممنوعیت او از هر نوع کاری جز در محیط خانه و یا محیط¬های صددرصد اختصاصی زنان هستیم. ولی اگر پوشیدن سایر بدن را جز وجه و کفین را لازم بدانیم آن¬هم به شرط این که خالی از هر نوع آرایش جالب توجه و محرک و مهیّج باشد بلکه ساده و عادی باشد و هر نوع لذت جنسی به محیط خانواده اختصاص داشته باشد و کانون اجتماع باید پاک و منزّه باشد. هیج¬گونه کامجوئی خواه بصری و خواه لمسی و خواه سمعی نباید در خارج از کادر همسری صورت بگیرد. بنابراین زن می¬تواند هر نوع کار از کارهای اجتماعی را عهده دار شود.
| |
| از آن¬چه مجموعاً بیان شد، معلوم گشت آن¬چه اسلام می¬گوید نه آن چیزی است که مخالفان اسلام، اسلام را بدان متهّم می¬کنند، یعنی محبوسیت زن در خانه، و نه نظامی است که دنیای جدید آن¬را می بیند، یعنی اختلاط زن و مرد در مجامع. بلکه اسلام ارزش فوق العاده¬ای برای انسان قائل است و بر این مبنا به پاک بودن و لزوم قانونی بودن روابط جنسی زن و مرد چه به صورت نظر و چه به صورت لمس و چه به صورت شنیدن توجه کامل دارد، به هیچ وجه راضی نمی¬شود با هیچ نام و عنوانی خدشه¬ای برآن وارد شود.
| |
