Wiki-fazel (بحث | مشارکت‌ها) |
|||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
==جایگاه و مقام هاجر در قرآن== | ==جایگاه و مقام هاجر در قرآن== | ||
===سنت سعی بین صفا و مروه=== | ===سنت سعی بین صفا و مروه=== | ||
عمل عبادی سعی بین صفا و مروه، به عنوان یکی از افتخارات حضرت هاجر دانسته‌اند. سنت سعی بین صفا و مروه، یکی از شعائر دین اسلام و از اعمال مناسک حج به‌شمار می‌آید <ref> | عمل عبادی سعی بین صفا و مروه، به عنوان یکی از افتخارات حضرت هاجر دانسته‌اند. سنت سعی بین صفا و مروه، یکی از شعائر دین اسلام و از اعمال مناسک حج به‌شمار می‌آید <ref>فیض کاشانی، «تفسیر الصافی»، ج1، ص188، 1373ش</ref> که حاجیان در هنگام انجام اعمال حج، هفت بار بین صفا و مروه را به مانند هاجر، این مسیر پیموده شده را طی می‌کنند.<ref>گلی زواره، «شکوه شکیبایی، شرحی بر زندگی هاجر»، 1378ش، ش96</ref> | ||
===چشمه زمزم=== | ===چشمه زمزم=== | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
===بنای کعبه=== | ===بنای کعبه=== | ||
در منابع دینی، بنای کعبه که قبله‌گاه همه جهانیان بوده و نیز مناسک حج، بیانگر، روایت داستان زندگی حضرت ابراهیم و اسماعیل و همسرش هاجر است. <ref> | در منابع دینی، بنای کعبه که قبله‌گاه همه جهانیان بوده و نیز مناسک حج، بیانگر، روایت داستان زندگی حضرت ابراهیم و اسماعیل و همسرش هاجر است. <ref>صفوی، « ترجمه قرآن بر اساس المیزان»، ص326، 1389ش</ref> | ||
===اسوه مهاجران الی‌الله=== | ===اسوه مهاجران الی‌الله=== | ||
از آنجا که حضرت هاجر برای انجام تکلیف‌الهی، از سرزمین و خانه خود در مصر، به مکان غریب و بدون آسایش (مکه)، مهاجرت کرد و در این مسیر، دشواری‌ها و ناملایمات زیادی مواجه شد. ولی لحظه‌ای از توکل و تلاش متوقف نشد. از این جهت هاجر را، به عنوان مهاجر در راه خدا و از سائحات بر می‌شمارند.<ref>«میراث ماندگار حضرت هاجر در فریضه حج»، در وب سایت مجموعه فرهنگی امام صادق میبد، 20 آبان 1401ش</ref> | از آنجا که حضرت هاجر برای انجام تکلیف‌الهی، از سرزمین و خانه خود در مصر، به مکان غریب و بدون آسایش (مکه)، مهاجرت کرد و در این مسیر، دشواری‌ها و ناملایمات زیادی مواجه شد. ولی لحظه‌ای از توکل و تلاش متوقف نشد. از این جهت هاجر را، به عنوان مهاجر در راه خدا و از سائحات بر می‌شمارند.<ref>«میراث ماندگار حضرت هاجر در فریضه حج»، در وب سایت مجموعه فرهنگی امام صادق میبد، 20 آبان 1401ش</ref> | ||
==جایگاه هاجر در تورات== | ==جایگاه هاجر در تورات== | ||
درگزارشی از تورات آمده است که یک روز ساره، متوجه شد اسماعیل پسر هاجر، اسحاق پسرش را آزار می‌رساند. از این رو به ابراهیم گفت: هاجر و فرزندش را از خانه خود بیرون کند. زیرا اسماعیل با وجود پسر من اسحاق، وارث تو نخواهد بود. این جریان برای ابراهیم گران آمد و به خداوند این نگرانی را عرضه داشت. خدا به ابراهیم گفت: درباره هاجر و پسرت اسماعیل نگران نباش. و خواسته ساره را انجام بده. آسوده باش که از اسماعیل، قومی گسترده به وجود می‌آید. چون آن‌هم، پسرت است. <ref> | درگزارشی از تورات آمده است که یک روز ساره، متوجه شد اسماعیل پسر هاجر، اسحاق پسرش را آزار می‌رساند. از این رو به ابراهیم گفت: هاجر و فرزندش را از خانه خود بیرون کند. زیرا اسماعیل با وجود پسر من اسحاق، وارث تو نخواهد بود. این جریان برای ابراهیم گران آمد و به خداوند این نگرانی را عرضه داشت. خدا به ابراهیم گفت: درباره هاجر و پسرت اسماعیل نگران نباش. و خواسته ساره را انجام بده. آسوده باش که از اسماعیل، قومی گسترده به وجود می‌آید. چون آن‌هم، پسرت است. <ref>مرکز فرهنگ و معارف قرآن، «اعلام القرآن»، ج3، ص90، 1385ش</ref> پس ابراهیم صبح زود، نان و مشکی پر از آب تهیه کرد و بر دوش هاجر گذاشت و او را با اسماعیل راهی کرد. هاجر و اسماعیل به منطقه بیابانی و بدون آب و علفی رفت و در آنجا ساکن شد. وقتی که توشه و آب مشک آنها تمام شد. هاجر اسماعیل را زیر بوته‌ها قرار داد و خودش در فاصله صد متری از اسماعیل نشست. با خود گفت نمی‌خواهم شاهد مرگ پسرم باشم. و پیوسته می‌گریست. در این هنگام فرشته خداوند از آسمان، او را خطاب داد و گفت: ای هاجر تو را چه شده است؟ نترس خداوند ناله‌های پسرت را شنیده است. او را بردار و در آغوش بگیر. من به وسیله او، قوم بزرگی به وجود خواهم آورد. پس خدا چشمان هاجر را روشن نمود و چاه آبی را در جلوی خود دید. هاجر به سمت چشمه رفت و مشک را پر از آب کرد و به پسرش نوشانید. <ref>ر.ک. «پیدایش»، باب21، ص9-21</ref> | ||
در گزارشی دیگر آمده است.: سارا همسر ابراهیم، دارای فرزند اسحاق شده بود که هاجر را به جای دیگر، مهاجرت داد. اما طبق گزارش‌های منابع‌اسلامی، هاجر قبل از فرزندار شدن ساره، از خانه ابراهیم هجرت کرده بود. همچنین اینکه به‌هنگام مهاجرت هاجر و اسماعیل، ابراهیم نیز به همراه آنها بود. ولی در تورات آمده است که ابراهیم همراه آنها نبوده است.<ref>[https://www.islamquest.net/fa/archive/id23747 «داستان هاجر همسر حضرت ابراهیم بر اساس قرآن و تورات»، در وب سایت اسلام کوئست نت، 20 آبان 1401ش]</ref> | در گزارشی دیگر آمده است.: سارا همسر ابراهیم، دارای فرزند اسحاق شده بود که هاجر را به جای دیگر، مهاجرت داد. اما طبق گزارش‌های منابع‌اسلامی، هاجر قبل از فرزندار شدن ساره، از خانه ابراهیم هجرت کرده بود. همچنین اینکه به‌هنگام مهاجرت هاجر و اسماعیل، ابراهیم نیز به همراه آنها بود. ولی در تورات آمده است که ابراهیم همراه آنها نبوده است.<ref>[https://www.islamquest.net/fa/archive/id23747 «داستان هاجر همسر حضرت ابراهیم بر اساس قرآن و تورات»، در وب سایت اسلام کوئست نت، 20 آبان 1401ش]</ref> | ||
==درگذشت هاجر== | ==درگذشت هاجر== | ||
در برخی منابع تاریخی آمده است که هاجر در سن 90 سالگی از دنیا رفته است. <ref> | در برخی منابع تاریخی آمده است که هاجر در سن 90 سالگی از دنیا رفته است. <ref> ابن سعد، «الطبقات الكبرى»، ج1، ص44، 1410ق</ref> در نقلی دیگر، هاجر وقتی که اسماعیل بیست ساله بود، وفات نموده و خود اسماعیل، مادرش را در مکان حجر اسماعیل دفن کرد. در منابع روایی از امام هفتم شیعیان ذکر شده که وقتی اسماعیل، هاجر را در محل حجر اسماعیل دفن کرد. روی قبرش را یک بلندی قرار داد تا به احترام حضرت هاجر، مسلمانان به هنگام طواف دور خانه خدا، پا روی قبرش نگذارند. <ref>ابن‌بابویه، «من لایحضره الفقیه»، ج9، ص193، 1413ق</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* قرآن کریم | * قرآن کریم. | ||
* ابن‌بابویه قمی، محمد بن علی، «من‌لایحضره‌الفقیه»، قم، انتشارات اسلامی، 1363ش | * ابن‌بابویه قمی، محمد بن علی، «من‌لایحضره‌الفقیه»، قم، انتشارات اسلامی، 1363ش. | ||
* ابن‌سعد؛ محمد بن سعد، «الطبقات الکبری»، بیروت، دارالکتب العلمیۀ، 1404ق | * ابن‌سعد؛ محمد بن سعد، «الطبقات الکبری»، بیروت، دارالکتب العلمیۀ، 1404ق. | ||
* ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، «البدایۀ و النهایۀ»، بیروت، دارالفکر، بی‌تا | * ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، «البدایۀ و النهایۀ»، بیروت، دارالفکر، بی‌تا. | ||
* اسلام کوئست‌نت، «داستان هاجر همسر حضرت ابراهیم بر اساس قرآن و تورات»، بازدید، 20 آبان 1401ش | * اسلام کوئست‌نت، «داستان هاجر همسر حضرت ابراهیم بر اساس قرآن و تورات»، بازدید، 20 آبان 1401ش. | ||
* بلعمی، ابوعلی، «تاریخ‌نامه طبری»، تهران، سروش، 1373ش | * بلعمی، ابوعلی، «تاریخ‌نامه طبری»، تهران، سروش، 1373ش. | ||
* رسولی‌محلاتی، سید‌هاشم، «تاریخ انبیاء»، قم، کتاب بوستان، 1392ش | * رسولی‌محلاتی، سید‌هاشم، «تاریخ انبیاء»، قم، کتاب بوستان، 1392ش. | ||
* «داستان حضرت اسماعیل»، در پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، بازدید26 بهمن 1401ش | * «داستان حضرت اسماعیل»، در پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، بازدید26 بهمن 1401ش. | ||
*«فرهنگ اسم‌ها»، در سایت آبادیس، بازدید، 22 آبان 1401ش | *«فرهنگ اسم‌ها»، در سایت آبادیس، بازدید، 22 آبان 1401ش. | ||
* صفوی، سید محمدرضا، «ترجمه قرآن بر اساس المیزان همراه با خلاصه تفسیر المیزان»، قم، بوستان کتاب، 1389ش | * صفوی، سید محمدرضا، «ترجمه قرآن بر اساس المیزان همراه با خلاصه تفسیر المیزان»، قم، بوستان کتاب، 1389ش. | ||
* طباطبایی، سید محمد حسین، «المیزان فی تفسیرالقرآن»، قم، بی‌جا، 1417ق | * طباطبایی، سید محمد حسین، «المیزان فی تفسیرالقرآن»، قم، بی‌جا، 1417ق. | ||
* طبری، محمد بن جریر، «تاریخ‌طبری»، بیروت، دار‌التراث، چاپ دوم، 1387ق | * طبری، محمد بن جریر، «تاریخ‌طبری»، بیروت، دار‌التراث، چاپ دوم، 1387ق | ||
* فیض‌کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، «تفسیر‌الصافی»، تهران، مکتبۀ‌الصدر، 1373ش | * فیض‌کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، «تفسیر‌الصافی»، تهران، مکتبۀ‌الصدر، 1373ش. | ||
* قمی، علی بن ابراهیم، «تفسیرالقمی»، قم، دارالکتاب، 1404ق | * قمی، علی بن ابراهیم، «تفسیرالقمی»، قم، دارالکتاب، 1404ق. | ||
* کلینی، محمد بن یعقوب، «الکافی»، تهران، دار‌الکتب‌الاسلامیۀ، 1407ق | * کلینی، محمد بن یعقوب، «الکافی»، تهران، دار‌الکتب‌الاسلامیۀ، 1407ق. | ||
* گلی‌زواره، غلامرضا، « شکوه شکیبایی، شرحی بر زندگی هاجر»، پیام زن، شماره96، 1378ش | * گلی‌زواره، غلامرضا، « شکوه شکیبایی، شرحی بر زندگی هاجر»، پیام زن، شماره96، 1378ش. | ||
* مرکز فرهنگ و معارف قرآن، «اعلام‌القرآن»، قم، بوستان کتاب، 1385ش | * مرکز فرهنگ و معارف قرآن، «اعلام‌القرآن»، قم، بوستان کتاب، 1385ش. | ||
* «میراث ماندگار حضرت هاجر در فریضه حج»، در وب‌سایت مجموعه فرهنگی امام‌صادق میبد، بازدید:20 آبان 1401ش | * «میراث ماندگار حضرت هاجر در فریضه حج»، در وب‌سایت مجموعه فرهنگی امام‌صادق میبد، بازدید:20 آبان 1401ش. | ||
* هاشمی رفسنجانی، علی‌اکبر، «فرهنگ قرآن»، قم، فرهنگ قرآن، 1384ش | * هاشمی رفسنجانی، علی‌اکبر، «فرهنگ قرآن»، قم، فرهنگ قرآن، 1384ش. | ||
* یاقوت حموی، شهاب‌الدین ابوعبدالله، «معجم‌البلدان»، بیروت، دار صادر، چاپ دوم، 1995م | * یاقوت حموی، شهاب‌الدین ابوعبدالله، «معجم‌البلدان»، بیروت، دار صادر، چاپ دوم، 1995م. | ||
[[رده: ویکی‌جنسیت]] | [[رده: ویکی‌جنسیت]] | ||
[[رده: کنشگران]] | [[رده: کنشگران]] | ||
