Wiki-fazel (بحث | مشارکت‌ها) |
|||
| (۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
امروزه اصلی‌ترین نهاد اجتماعی در بین تمام جوامع بشری و زیربنای جوامع، خاستگاه فرهنگ‌ها، تمدن‌ها و تاریخ، خانواده است. | امروزه اصلی‌ترین نهاد اجتماعی در بین تمام جوامع بشری و زیربنای جوامع، خاستگاه فرهنگ‌ها، تمدن‌ها و تاریخ، خانواده است. | ||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
خانواده به‌معنای اهل بیت و اهل خانه است. در اصطلاح، خانواده متشکل از افرادی است که از طریق نسب یا سبب و رضاع در کنار یکدیگر به‌عنوان شوهر، زن، فرزندان، مادر، پدر، برادر و خواهر در ارتباط متقابل هستند. این ارتباط باعث پدیدآمدن واحدی خاص و فرهنگ مشترک می‌شود. | خانواده به‌معنای اهل بیت و اهل خانه است. <ref>دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژۀ خانواده.</ref> در اصطلاح، خانواده متشکل از افرادی است که از طریق نسب یا سبب و رضاع در کنار یکدیگر به‌عنوان شوهر، زن، فرزندان، مادر، پدر، برادر و خواهر در ارتباط متقابل هستند. این ارتباط باعث پدیدآمدن واحدی خاص و فرهنگ مشترک می‌شود.<ref>حسن‌زاده، «عوامل تحکیم خانواده در فرهنگ اسلامی»، 1392ش.، ص46.</ref> | ||
==خانواده در اسلام== | ==خانواده در اسلام== | ||
خانواده از منظر اسلام، گروهی متشکل از افراد دارای شخصیت حقوقی، مدنی و معنوی است که ازدواج مشروع زن و مرد بر اساس عقد نکاح، هسته اولیه آن را تشکیل می‌دهد و پس از آن طرفین دارای حقوق و وظایف جدید می‌شوند. | خانواده از منظر اسلام، گروهی متشکل از افراد دارای شخصیت حقوقی، مدنی و معنوی است که ازدواج مشروع زن و مرد بر اساس عقد نکاح، هسته اولیه آن را تشکیل می‌دهد و پس از آن طرفین دارای حقوق و وظایف جدید می‌شوند.<ref>«تعریف خانواده از دیدگاه اسلام»، وب‌سایت مرکز اسلامی امام علی. | ||
</ref> | |||
==خانواده، اصلی‌ترین نهاد اجتماعی== | ==خانواده، اصلی‌ترین نهاد اجتماعی== | ||
خانواده، نهاد اصلی و بنیادی جامعه بشری دانسته می‌شود که ارتقاء جایگاه آن، جامعه بشری را تعالی می‌بخشد و غفلت از آن، استمرار زندگی انسان را دچار مشکل می‌کند. | خانواده، نهاد اصلی و بنیادی جامعه بشری دانسته می‌شود که ارتقاء جایگاه آن، جامعه بشری را تعالی می‌بخشد و غفلت از آن، استمرار زندگی انسان را دچار مشکل می‌کند. <ref>زیبایی‌نژاد، «ریشه‌های تحولات ساختار خانواده در ایران»، ۱۴۰۱ش، ص۱۴-۲۴.</ref> | ||
فرد در بستر خانواده رشد یافته و از موجودی ناتوان و ضعیف به انسانی با شخصیت تبدیل می‌شود. این نهاد، نخستین محیط اجتماعی است که فرد در آن قرار می‌گیرد و نخستین انسان‌هایی که کودک با آنها ارتباط برقرار می‌کند، والدین و اعضای خانواده هستند. بسیاری از اعمال، اندیشه‌ها، احساسات و جهت‌گیری‌های فرد در بزرگ‌سالی ریشه در خانواده و دوران کودکی او دارد. | فرد در بستر خانواده رشد یافته و از موجودی ناتوان و ضعیف به انسانی با شخصیت تبدیل می‌شود. این نهاد، نخستین محیط اجتماعی است که فرد در آن قرار می‌گیرد و نخستین انسان‌هایی که کودک با آنها ارتباط برقرار می‌کند، والدین و اعضای خانواده هستند. بسیاری از اعمال، اندیشه‌ها، احساسات و جهت‌گیری‌های فرد در بزرگ‌سالی ریشه در خانواده و دوران کودکی او دارد.<ref>حقیقی، «نقش و اهمیت خانواده»، وبلاگ ابراهیم حقیقی.</ref> | ||
==دلایل اهمیت خانواده== | ==دلایل اهمیت خانواده== | ||
* شکل‌گیری شخصیت فرزندان | |||
شخصیت سالم در فرزندان، با حفظ احترام در روابط خود با دیگران، ارزش قائل‌شدن برای شخصیت و نظر اطرافیان و استفاده از استعداد و توانایی خود برای تحقق خودباوری نمود پیدا می‌کند. ایجاد چنین شخصیت سالمی در بستر خانواده‌ای سالم امکان‌پذیر است. | شخصیت سالم در فرزندان، با حفظ احترام در روابط خود با دیگران، ارزش قائل‌شدن برای شخصیت و نظر اطرافیان و استفاده از استعداد و توانایی خود برای تحقق خودباوری نمود پیدا می‌کند. ایجاد چنین شخصیت سالمی در بستر خانواده‌ای سالم امکان‌پذیر است. <ref>«اهمیت خانواده در روان‌شناسی و اسلام»، وب‌سایت دکتر فکر.</ref> | ||
* ایجاد حس امنیت | |||
در کنار اعضای خانواده بودن حس امنیت را در فرد ایجاد می‌کند. | در کنار اعضای خانواده بودن حس امنیت را در فرد ایجاد می‌کند. <ref>«اهمیت خانواده در روان‌شناسی و اسلام»، وب‌سایت دکتر فکر.</ref> این امنیت، با عشق و عاطفه در خانواده نسبت به فرزندان تامین می‌شود؛ انسان‌ها به‌طور طبیعی خواستار محبت هستند و مورد علاقه واقع‌شدن یک نیاز برای فرد است. تجربه عشق واقعی در خانواده باعث بهره‌مندی از شادی‌های حقیقی می‌شود که مانع از گرایش به سوی نیازهای کاذب می‌شود. <ref>سعیدی، «بررسی مؤلفه‌های احساس امنیت روانی خانواده‌های ایرانی وآسیب‌شناسی آن درخرده نظام‌های خانواده و فرآیند رشدی فرزندان»، 1399ش، ص211-234.</ref> | ||
* افزایش اعتماد به نفس | |||
بالا بودن اعتماد به نفس فرد موجب بهبود زندگی و کاهش آن سبب ایجاد سرخوردگی می‌شود. | بالا بودن اعتماد به نفس فرد موجب بهبود زندگی و کاهش آن سبب ایجاد سرخوردگی می‌شود. <ref>«اهمیت خانواده در روان‌شناسی و اسلام»، وب‌سایت دکتر فکر.</ref> والدین نقش اساسی در تربیت فرزندان دارند و اعتماد به نفس نیز هدفی تربیتی محسوب شده و انسان با کسب اعتماد به نفس در مسیر صحیح قرار می گیرد. <ref>مشهدیان و ساجدی، «نقش خانواده بر اعتماد به نفس فرزندان»، 1401ش.</ref> | ||
* تحقق نیازهای اساسی | |||
نقش خانواده در تأمین نیازهای اساسی انسان در زندگی بسیار مهم بوده تا آنجا که یک خانوادۀ متحد ، مراقبت و پشتیبانی لازم برای رشد جسمی، عاطفی و فکری هر یک از اعضا را فراهم می‌کند. | نقش خانواده در تأمین نیازهای اساسی انسان در زندگی بسیار مهم بوده تا آنجا که یک خانوادۀ متحد ، مراقبت و پشتیبانی لازم برای رشد جسمی، عاطفی و فکری هر یک از اعضا را فراهم می‌کند. <ref>حیدری، «10 دلیل اهمیت خانواده و ۹ ویژگی یک خانواده مستحکم»، وب‌سایت بهترین کودک.</ref> | ||
*پشتیبانی | |||
خانواده، نظام حمایتی است که انسان تا آخر عمر به آن دسترسی خواهد داشت و همیشه و در هر شرایطی مانند بیماری، ناراحتی، بی‌پولی و دیگر مسائل می توان به حمایت خانواده چشم داشت. | خانواده، نظام حمایتی است که انسان تا آخر عمر به آن دسترسی خواهد داشت و همیشه و در هر شرایطی مانند بیماری، ناراحتی، بی‌پولی و دیگر مسائل می توان به حمایت خانواده چشم داشت.<ref>حیدری، «10 دلیل اهمیت خانواده و ۹ ویژگی یک خانواده مستحکم»، وب‌سایت بهترین کودک. | ||
</ref> | |||
==اهمیت خانواده در اسلام== | ==اهمیت خانواده در اسلام== | ||
در قرآن از پیوند زن و مرد با عنوان «میثاق غلیظ» یاد شده | در قرآن از پیوند زن و مرد با عنوان «میثاق غلیظ» یاد شده است. <ref>سوره نساء، آیه 21.</ref> پژوهشگران، این تعبیر قرآنی را نشانۀ اهمیت فراوان پیوند زناشویی و تشکیل خانواده دانسته‌اند. <ref>مظاهری، «خانواده در اسلام»، وب‌سایت راسخون.</ref> خانواده در آموزه‌های اسلام، محبوب‌ترین بناها دانسته شده که بنیان آن بر الفت و همدلی استوار است. <ref>حسینقلی‌پور و دیگران، «خانواده و اهمیت آن در اسلام»، 1395ش.</ref> | ||
در آیات قرآن پرداختن به موضوعاتی چون آرامش، پرورش فرزندان، مقابله با انحرافات، حمایت اعضاء خانواده ، مودت و رحمت، پوشش، جلوگیری از تحریکات فردی، سعادت اخروی، کنترل چشم، وجود مجازات، طهارت و آرامش روانی نشان از توجه به خانواده و اعضای آن دارد که در نتیجۀ آن، جامعه رشد خواهد کرد و سلامت روحی و روانی اعضای آن تامین خواهد شد. | در آیات قرآن پرداختن به موضوعاتی چون آرامش، پرورش فرزندان، مقابله با انحرافات، حمایت اعضاء خانواده ، مودت و رحمت، پوشش، جلوگیری از تحریکات فردی، سعادت اخروی، کنترل چشم، وجود مجازات، طهارت و آرامش روانی نشان از توجه به خانواده و اعضای آن دارد که در نتیجۀ آن، جامعه رشد خواهد کرد و سلامت روحی و روانی اعضای آن تامین خواهد شد.<ref>مظاهری، «خانواده در اسلام»، وب‌سایت راسخون.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع== | |||
«اهمیت خانواده در روان‌شناسی و اسلام»، وب سایت دکتر فکر، تاریخ بازدید: 8 فروردین 1402ش. | *«اهمیت خانواده در روان‌شناسی و اسلام»، وب سایت دکتر فکر، تاریخ بازدید: 8 فروردین 1402ش. | ||
«تعریف خانواده از دیدگاه اسلام»، وب‌سایت مرکز اسلامی امام علی، تاریخ بازدید: 8 فروردین 1402ش. | |||
حسن‌زاده، صالح، «عوامل تحکیم خانواده در فرهنگ اسلامی»، پژوهش‌نامه معارف قرآنی (آفاق دین)، دانشگاه علامه طباطبایی، سال چهارم، ش15، 1392ش. | *«تعریف خانواده از دیدگاه اسلام»، وب‌سایت مرکز اسلامی امام علی، تاریخ بازدید: 8 فروردین 1402ش. | ||
حسینقلی‌پور، اصغر و دیگران، «خانواده و اهمیت آن در اسلام»، کنفرانس بین‌المللی علوم رفتاری و مطالعات اجتماعی، 1395ش. | |||
حقیقی، ابراهیم، «نقش و اهمیت خانواده»، وبلاگ ابراهیم حقیقی، تاریخ انتشار: 30 بهمن 1399ش. | *حسن‌زاده، صالح، «عوامل تحکیم خانواده در فرهنگ اسلامی»، پژوهش‌نامه معارف قرآنی (آفاق دین)، دانشگاه علامه طباطبایی، سال چهارم، ش15، 1392ش. | ||
حیدری، میلاد، «10 دلیل اهمیت خانواده و ۹ ویژگی یک خانواده مستحکم»، 1390ش. وب‌سایت یهترین کودک، تاریخ بازدید: 8 فروردین 1402ش. | |||
دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، وب‌سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید: 8 فروردین 1402ش. | *حسینقلی‌پور، اصغر و دیگران، «خانواده و اهمیت آن در اسلام»، کنفرانس بین‌المللی علوم رفتاری و مطالعات اجتماعی، 1395ش. | ||
زیبایی‌نژاد، محمدرضا، «ریشه‌های تحولات ساختار خانواده در ایران»، ماه‌نامه تخصصی رویش اندیشه، سال دوم، شماره پنجم، فروردین ۱۴۰۱ش. | |||
سعیدی، میلاد، «بررسی مؤلفه‌های احساس امنیت روانی خانواده‌های ایرانی وآسیب‌شناسی آن درخرده نظام‌های خانواده و فرآیند رشدی فرزندان»، فصل‌نامه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، دانشگاه علامه طباطبائی، سال یازدهم، ش41، بهار1399 ش. | *حقیقی، ابراهیم، «نقش و اهمیت خانواده»، وبلاگ ابراهیم حقیقی، تاریخ انتشار: 30 بهمن 1399ش. | ||
مشهدیان، نازنین و ساجدی، فاطمه، «نقش خانواده بر اعتماد به نفس فرزندان»، نخستین کنفرانس ملی مطالعات روان‌شناسی سلامت روان، 1401ش. | |||
مظاهری، روح الله، «خانواده در اسلام»، وب‌سایت راسخون، تاریخ انتشار: 22 خرداد 1390ش. | *حیدری، میلاد، «10 دلیل اهمیت خانواده و ۹ ویژگی یک خانواده مستحکم»، 1390ش. وب‌سایت یهترین کودک، تاریخ بازدید: 8 فروردین 1402ش. | ||
*دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، وب‌سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید: 8 فروردین 1402ش. | |||
*زیبایی‌نژاد، محمدرضا، «ریشه‌های تحولات ساختار خانواده در ایران»، ماه‌نامه تخصصی رویش اندیشه، سال دوم، شماره پنجم، فروردین ۱۴۰۱ش. | |||
*سعیدی، میلاد، «بررسی مؤلفه‌های احساس امنیت روانی خانواده‌های ایرانی وآسیب‌شناسی آن درخرده نظام‌های خانواده و فرآیند رشدی فرزندان»، فصل‌نامه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، دانشگاه علامه طباطبائی، سال یازدهم، ش41، بهار1399 ش. | |||
*مشهدیان، نازنین و ساجدی، فاطمه، «نقش خانواده بر اعتماد به نفس فرزندان»، نخستین کنفرانس ملی مطالعات روان‌شناسی سلامت روان، 1401ش. | |||
*مظاهری، روح الله، «خانواده در اسلام»، وب‌سایت راسخون، تاریخ انتشار: 22 خرداد 1390ش. | |||
[[رده:ویکی‌جنسیت]] | |||
