بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
زنان در نقش معلمی کسب هویت، جایگاه اجتماعی و پاداش‌های مادی و معنوی را دنبال می‌کنند. معلمی زنان تعارض و فشار نقش‌ها و همچنین دلسردی از نقش را نیز در پی داشته است. | زنان در نقش معلمی کسب هویت، جایگاه اجتماعی و پاداش‌های مادی و معنوی را دنبال می‌کنند. معلمی زنان تعارض و فشار نقش‌ها و همچنین دلسردی از نقش را نیز در پی داشته است. | ||
==تاریخچه معلمی زنان در ایران== | ==تاریخچه معلمی زنان در ایران== | ||
برخی، ربابه مرعشی را آغازگر معلمی و آموزش زنان و دختران در خانه‌اش در سال 1270ش، دانسته‌اند پس از وی، مهرتاج رخشان، در سال 1280ش، مدرسه‌ای در تهران تاسیس کرد. کتاب «آشنایی با تاریخ مدارس دخترانه» فعالیت‌های مهرتاج رخشان در زمینه آموزش زنان را توصیف کرده است. خانم طوبی، در سال 1289ش، یعنی چهار سال بعد از مشروطه، مدرسه دخترانه‌ای با عنوان «عفاف» دایر کرد. تا سال 1290ش، مدارس دخترانه در ایران به 36 باب رسید. در آن دوره، تأمین معلمان مدارس زنانه به دو شیوه صورت می‌گرفت؛ برخی فارغ‌التحصیلان مدارس خارجی و برخی دیگر دختران دانش‌آموخته، با مدرک ششم ابتدایی و بعدها مدرک متوسط، در مدارس داخلی بودند. انقلاب مشروطه به‌نقش معلمان زن جنبه دولتی بخشید.<ref>ح[https://ensani.ir/fa/article/547961/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%B4%D8%BA%D9%84%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D8%B5%D8%B1-%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%87 سینی، «وضعیت شغلی معلمان زن در عصر رضاشاه، تابستان»، 1402ش، ص17-19.]</ref> در دوره قاجار دارالمعلمات، نقش مهمی در تربیت معلمان زن داشت. تاریخچه شکل‌گیری دارالمعلمات به‌اقدام میرزا یوسف‌خان مؤدب‌الدوله برای آموزش دختران خود بازمی‌گردد. در زمان رضاشاه دارالمعلمات که در کنار دارالمعلمین فعالیت داشت، به دانش‌سرای دختران تبدیل شد. در کنار آن نهادهایی مانند کانون بانوان در افزایش معلمان زن نقش داشت. در همین دوره، آموزش خصوصی درون منازل نیز به وفور ادامه یافت.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/547961/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%B4%D8%BA%D9%84%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D8%B5%D8%B1-%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%87 حسینی، «وضعیت شغلی معلمان زن در عصر رضاشاه، تابستان»، 1402ش، ص17-19.]</ref> با این حال تا قبل از انقلاب اسلامی زنان نسبت به مردان در ایران کمبودهای آموزشی فراوانی داشتند و بعد از انقلاب توجه بیشتری به آموزش زنان شد. نهضت سوادآموزی و الزام تحصیل دختران در شهرها و روستاها نقش عمده‌ای در رشد تحصیلات زنان داشت. در نتیجه آموزگاران زن در مقطع ابتدایی بیشتر از مردان شد؛ اما در سایر مقاطع به‌ویژه تحصیلات تکمیلی وضعیت متفاوت است.<ref>سفیری و ایمانیان، جامعه‌شناسی جنسیت، 1392ش، ص183.</ref> | [[اشتغال زنان]] سابقه‌ای طولانی دارد اما معلمی به صورت رسمی، شغلی است زنان در دهه‌های اخیر بدان دست یافتند. برخی، ربابه مرعشی را آغازگر معلمی و آموزش زنان و دختران در خانه‌اش در سال 1270ش، دانسته‌اند پس از وی، مهرتاج رخشان، در سال 1280ش، مدرسه‌ای در تهران تاسیس کرد. کتاب «آشنایی با تاریخ مدارس دخترانه» فعالیت‌های مهرتاج رخشان در زمینه آموزش زنان را توصیف کرده است. خانم طوبی، در سال 1289ش، یعنی چهار سال بعد از مشروطه، مدرسه دخترانه‌ای با عنوان «عفاف» دایر کرد. تا سال 1290ش، مدارس دخترانه در ایران به 36 باب رسید. در آن دوره، تأمین معلمان مدارس زنانه به دو شیوه صورت می‌گرفت؛ برخی فارغ‌التحصیلان مدارس خارجی و برخی دیگر دختران دانش‌آموخته، با مدرک ششم ابتدایی و بعدها مدرک متوسط، در مدارس داخلی بودند. انقلاب مشروطه به‌نقش معلمان زن جنبه دولتی بخشید.<ref>ح[https://ensani.ir/fa/article/547961/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%B4%D8%BA%D9%84%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D8%B5%D8%B1-%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%87 سینی، «وضعیت شغلی معلمان زن در عصر رضاشاه، تابستان»، 1402ش، ص17-19.]</ref> در دوره قاجار دارالمعلمات، نقش مهمی در تربیت معلمان زن داشت. تاریخچه شکل‌گیری دارالمعلمات به‌اقدام میرزا یوسف‌خان مؤدب‌الدوله برای آموزش دختران خود بازمی‌گردد. در زمان رضاشاه دارالمعلمات که در کنار دارالمعلمین فعالیت داشت، به دانش‌سرای دختران تبدیل شد. در کنار آن نهادهایی مانند کانون بانوان در افزایش معلمان زن نقش داشت. در همین دوره، آموزش خصوصی درون منازل نیز به وفور ادامه یافت.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/547961/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%B4%D8%BA%D9%84%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D8%B5%D8%B1-%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%87 حسینی، «وضعیت شغلی معلمان زن در عصر رضاشاه، تابستان»، 1402ش، ص17-19.]</ref> با این حال تا قبل از انقلاب اسلامی زنان نسبت به مردان در ایران کمبودهای آموزشی فراوانی داشتند و بعد از انقلاب توجه بیشتری به آموزش زنان شد. نهضت سوادآموزی و الزام تحصیل دختران در شهرها و روستاها نقش عمده‌ای در رشد تحصیلات زنان داشت. در نتیجه آموزگاران زن در مقطع ابتدایی بیشتر از مردان شد؛ اما در سایر مقاطع به‌ویژه تحصیلات تکمیلی وضعیت متفاوت است.<ref>سفیری و ایمانیان، جامعه‌شناسی جنسیت، 1392ش، ص183.</ref> | ||
==وضعیت معلمان زن در غرب== | ==وضعیت معلمان زن در غرب== | ||
جایگاه زنان و مردان در نقش معلمی، همسان نیست. جامعه‌شناسان ثابت کرده‌اند که آموزگاران مرد دارای موقعیتی مناسب‌تر هستند و اکثر جایگاه‌های مهم‌تر را در اختیار دارند. به‌عنوان نمونه در 1989م، تنها 93 زن استاد دانشگاه در بریتانیا وجود داشت که تنها 3 درصد کل استادان را تشکیل می‌داد. در یک تحقیق دیگر ثابت شده است که از 202 استاد جوان زیر 40 سال، تنها دو نفر زن بودند. در همان سال 1989م، دانشگاه بریستول به حضور یک استاد زن دانشگاه فخر می‌فروشد. نمونه دیگر، دانشگاه‌های اسکاتلند است که تنها یک‌ونیم درصد استادان آن زن بودند. در مجموع در بریتانیا تنها یازده درصد اساتید دانشگاه زن بودند که از این تعداد تنها هفده درصد به استادیاری و بالاتر می‌رسند؛ در حالی که چهل‌ودو درصد مردان به‌چنین مقاماتی می‌رسند. تحقیقات نشان می‌دهد که زنان در زمینه ارتقای رتبه، ده تا پانزده سال از مردان عقب هستند.<ref>گیرنت، زمینه جامعه‌شناسی کار، 1382ش، ص306.</ref> | جایگاه زنان و مردان در نقش معلمی، همسان نیست. جامعه‌شناسان ثابت کرده‌اند که آموزگاران مرد دارای موقعیتی مناسب‌تر هستند و اکثر جایگاه‌های مهم‌تر را در اختیار دارند. به‌عنوان نمونه در 1989م، تنها 93 زن استاد دانشگاه در بریتانیا وجود داشت که تنها 3 درصد کل استادان را تشکیل می‌داد. در یک تحقیق دیگر ثابت شده است که از 202 استاد جوان زیر 40 سال، تنها دو نفر زن بودند. در همان سال 1989م، دانشگاه بریستول به حضور یک استاد زن دانشگاه فخر می‌فروشد. نمونه دیگر، دانشگاه‌های اسکاتلند است که تنها یک‌ونیم درصد استادان آن زن بودند. در مجموع در بریتانیا تنها یازده درصد اساتید دانشگاه زن بودند که از این تعداد تنها هفده درصد به استادیاری و بالاتر می‌رسند؛ در حالی که چهل‌ودو درصد مردان به‌چنین مقاماتی می‌رسند. تحقیقات نشان می‌دهد که زنان در زمینه ارتقای رتبه، ده تا پانزده سال از مردان عقب هستند.<ref>گیرنت، زمینه جامعه‌شناسی کار، 1382ش، ص306.</ref> | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
*«معلمان زن، اهداف تعلیم و تربیت را در کلاس با فطرت پاک مادرانه پیش می‌برند»، خبرگزاری پانا، ، تاریخ درج مطلب: چهارشنبه 13 دی 1402ش. | *«معلمان زن، اهداف تعلیم و تربیت را در کلاس با فطرت پاک مادرانه پیش می‌برند»، خبرگزاری پانا، ، تاریخ درج مطلب: چهارشنبه 13 دی 1402ش. | ||
[[رده: ویکی‌جنسیت]] | [[رده: ویکی‌جنسیت]] | ||
[[رده: | [[رده:مشاغل]] | ||
[[رده:ساختار اجتماعی]] | |||
[[رده:ساختار فرهنگی]] | |||
[[رده:آموزش ابتدایی]] | |||
[[رده:آموزش متوسطه]] | |||
[[رده:آموزش عالی]] | |||
[[رده:آموزش و پرورش]] | |||
