زهرا زارعی (بحث | مشارکت‌ها) بدون خلاصۀ ویرایش |
زهرا زارعی (بحث | مشارکت‌ها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
==رویکرد فمینیست‌ها به خانواده == | ==رویکرد فمینیست‌ها به خانواده == | ||
به طور کلی در نگاه فمنیست‌ها دو رویکرد به خانواده وجود دارد: | به طور کلی در نگاه فمنیست‌ها دو رویکرد به خانواده وجود دارد: | ||
# موافقت با اصل خانواده:حفظ اصل خانواده با ایجاد اصلاحات | # موافقت با اصل خانواده:حفظ اصل خانواده با ایجاد اصلاحات<ref>رودگر، فمینیسم: تاریخچه، نظریات، گرایش‌ها، نقد، 1388ش، ص 116</ref> | ||
#مخالفت با اصل خانواده: این رویکرد اساسا با نهاد خانواده مخالف و خواهان حذف خانواده است. <ref>رودگر، فمینیسم: تاریخچه، نظریات، گرایش‌ها، نقد، 1388ش، ص 116</ref> | #مخالفت با اصل خانواده: این رویکرد اساسا با نهاد خانواده مخالف و خواهان حذف خانواده است.<ref>رودگر، فمینیسم: تاریخچه، نظریات، گرایش‌ها، نقد، 1388ش، ص 116</ref> | ||
==رویکرد موافقت با اصل خانواده == | ==رویکرد موافقت با اصل خانواده == | ||
انتقاد به خانواده و [[ازدواج|'''ازدواج''']] از همان آغاز شکل گیری جنبش فمنیسم به وجود آمد.در این میان '''[[فمینیسم لیبرال|فمینیست‌های لیبرال]]''' اگرچه انتقادات جدی به نهاد خانواده داشتند و گاه آنرا عامل اصلی ستم بر زنان، نهادی ناعادلانه و در جهت انقیاد زن معرفی می‌کردند، اما مایل به براندازی و حذف نهاد خانواده نبودند. | انتقاد به خانواده و [[ازدواج|'''ازدواج''']] از همان آغاز شکل گیری جنبش فمنیسم به وجود آمد.در این میان '''[[فمینیسم لیبرال|فمینیست‌های لیبرال]]''' اگرچه انتقادات جدی به نهاد خانواده داشتند و گاه آنرا عامل اصلی ستم بر زنان، نهادی ناعادلانه و در جهت انقیاد زن معرفی می‌کردند، اما مایل به براندازی و حذف نهاد خانواده نبودند. | ||
بیشتر فمینیست‌های موج اول لیبرال بر لزوم اعمال اصلاحات قانونی و آداب و رسومی در نهاد خانواده تاکید داشتند.موج اعتراض فمینیست‌های لیبرال به از دست رفتن آزادی و استقلال هویتی و فردی زن بعد از ازدواج بود. وگرنه آنها ازدواج را نهادی مقدس و حافظ عفت عمومی بود تصدیق می‌کردند.<ref>رودگر، فمینیسم: تاریخچه، نظریات، گرایش‌ها، نقد، 1388ش، ص | بیشتر فمینیست‌های موج اول لیبرال بر لزوم اعمال اصلاحات قانونی و آداب و رسومی در نهاد خانواده تاکید داشتند.موج اعتراض فمینیست‌های لیبرال به از دست رفتن آزادی و استقلال هویتی و فردی زن بعد از ازدواج بود. وگرنه آنها ازدواج را نهادی مقدس و حافظ عفت عمومی بود تصدیق می‌کردند.<ref>رودگر، فمینیسم: تاریخچه، نظریات، گرایش‌ها، نقد، 1388ش، ص 117؛ مشیرزاده، از جنبش تا نظریه اجتماعی: تاریخ دو قرن فمینیسم، ص 75</ref> | ||
فمنیست‌های موج اول لیبرال [[مری ولستون کرافت|'''مری ولستون کرافت''']]، جان استورات میل و [[هریت تیلور|'''هریت تیلور''']] هر سه اصل نهاد '''ازدواج''' و خانواده را با اصلاحات قانونی و ایجاد فرصت حضور در حوزه عمومی به رسمیت می‌شناسند. به عنوان مثال: ولستون کرافت معتقد بود:«محدودیت و محرومیت زنان از آزادی‌ها و فرصت‌های اجتماعی عامل فرودستی است. تغییرات؛ | فمنیست‌های موج اول لیبرال [[مری ولستون کرافت|'''مری ولستون کرافت''']]، جان استورات میل و [[هریت تیلور|'''هریت تیلور''']] هر سه اصل نهاد '''ازدواج''' و خانواده را با اصلاحات قانونی و ایجاد فرصت حضور در حوزه عمومی به رسمیت می‌شناسند. به عنوان مثال: ولستون کرافت معتقد بود:«محدودیت و محرومیت زنان از آزادی‌ها و فرصت‌های اجتماعی عامل فرودستی است. تغییرات؛ | ||
یعنی زنان را محدود به خانواده و نقش مادری نکنند، بلکه به آنها فرصت‌های اجتماعی و آزادی بدهید. اگر زنان هم به فرصت‌های اجتماعی دسترسی بیابند، رشد عقلانی آنها تکامل می‌یابد و آنها می‌توانند مادران خوبی در عرصۀ خانواده باشند.»<ref> | یعنی زنان را محدود به خانواده و نقش مادری نکنند، بلکه به آنها فرصت‌های اجتماعی و آزادی بدهید. اگر زنان هم به فرصت‌های اجتماعی دسترسی بیابند، رشد عقلانی آنها تکامل می‌یابد و آنها می‌توانند مادران خوبی در عرصۀ خانواده باشند.»<ref>اکلشال، فمینیسم، مقدمه‌ای بر ایدئولوژی‌های سیاسی، 1385ش، ص 358</ref> خانم کرافت هیچ مخالفتی با اصل ازدواج و خانواده نداشت. او ازدواج و مادرشدن را جزء سرنوشت زنان می‌دانست.<ref>رودگر، فمینیسم: تاریخچه، نظریات، گرایش‌ها، نقد، 1388ش، ص 117</ref> | ||
از فمینیست‌های موج دوم لیبرال که خواهان تغییر در نهاد خانواده بودند می توان به [[جسی برنارد|'''جسی برنارد''']] اشاره کرد. برنارد اولین جامعه شناسی بود که مساله [[جنسیت]] در خانواده را به عنوان موضوع جامعه شناسی مطرح کرد.<ref>رودگر، فمینیسم: تاریخچه، نظریات، گرایش‌ها، نقد، 1388ش، ص 118</ref> برنارد در کتاب «آینده زناشویی» علارغم تمام تام بدی‌هایی که برای نهاد ازدواج و خانواده برمی‌شمارد خواستار اصلاحات در نهاد زناشویی و نه براندازی آن است.<ref>مگی هام و سارا گمبل، فرهنگ نظریه‌های فمنیستی،1382ش، ص 178-177</ref> | از فمینیست‌های موج دوم لیبرال که خواهان تغییر در نهاد خانواده بودند می توان به [[جسی برنارد|'''جسی برنارد''']] اشاره کرد. برنارد اولین جامعه شناسی بود که مساله [[جنسیت]] در خانواده را به عنوان موضوع جامعه شناسی مطرح کرد.<ref>رودگر، فمینیسم: تاریخچه، نظریات، گرایش‌ها، نقد، 1388ش، ص 118</ref> برنارد در کتاب «آینده زناشویی» علارغم تمام تام بدی‌هایی که برای نهاد ازدواج و خانواده برمی‌شمارد خواستار اصلاحات در نهاد زناشویی و نه براندازی آن است.<ref>مگی هام و سارا گمبل، فرهنگ نظریه‌های فمنیستی،1382ش، ص 178-177</ref> | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
در این دیدگاه ازدواج، نهادی است که انقیاد مستمر زنان را به لحاظ اقتصادی، مالی، حقوقی، سیاسی و عاطفی استمرار می‌بخشد. به این ترتیب ، رادیکل‌ها منکر تکامل‌بخشی ازدواج و زندگی خانوادگی و مفید بودن آن برای '''[[زنان]]''' می‌شوند.<ref>رودگر، فمینیسم: تاریخچه، نظریات، گرایش‌ها، نقد، 1388ش، ص 122</ref> | در این دیدگاه ازدواج، نهادی است که انقیاد مستمر زنان را به لحاظ اقتصادی، مالی، حقوقی، سیاسی و عاطفی استمرار می‌بخشد. به این ترتیب ، رادیکل‌ها منکر تکامل‌بخشی ازدواج و زندگی خانوادگی و مفید بودن آن برای '''[[زنان]]''' می‌شوند.<ref>رودگر، فمینیسم: تاریخچه، نظریات، گرایش‌ها، نقد، 1388ش، ص 122</ref> | ||
[[سیمون دوبووار|'''سیمون دوبووار''']] به عنوان یکی از اندیشمندان فمینیسم رادیکال معتقد است:«ازدواج نابودکننده زن است. و طلاق برای زن امری ارزشمند و مثبت تلقی می‌‌شود.'''[[طلاق]]''' راه رهایی زن است. <ref>رسولی | [[سیمون دوبووار|'''سیمون دوبووار''']] به عنوان یکی از اندیشمندان فمینیسم رادیکال معتقد است:«ازدواج نابودکننده زن است. و طلاق برای زن امری ارزشمند و مثبت تلقی می‌‌شود.'''[[طلاق]]''' راه رهایی زن است.<ref>[http://ensani.ir/fa/article/323210/%D9%86%D9%82%D8%AF-%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%81%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%86-%D8%AF%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%88%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D9%88-%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%B1%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%B3- رسولی پور، مهدوی، نقد دیدگاه فمنیستی سیمون دوبووار درباره ازدواج و مادری با رویکرد به اندیشه های امام خمینی، 1392ش، ص 91]</ref> | ||
رویکردهای به شدت رادیکال موج دوم فمنیست(رادیکال‌ها) موجب پیدایش تفکری انتقادی از درون فمنیست نسبت نگاه فمینیست‌های رادیکال در امر ازدواج و خانواده شد. از جمله فمینیست‌هایی که با رویکرد انتقادی در مقابل رادیکال‌ها واکنش نشان داد خانم جین بتیکه الشتاین بود. الشتاین به تلاش‌های فمینیست رادیکال برای سیاسی کردن زندگی خصوصی حمله می‌کند و ضمن دفاع از زندگی خصوصی، مادری را یک فعالیت پیچیده، غنی، لذت‌بخش و نشاط‌آفرین می‌داند، که زیستی، اجتماعی، طبیعی و عاطفی است.<ref> | رویکردهای به شدت رادیکال موج دوم فمنیست(رادیکال‌ها) موجب پیدایش تفکری انتقادی از درون فمنیست نسبت نگاه فمینیست‌های رادیکال در امر ازدواج و خانواده شد. از جمله فمینیست‌هایی که با رویکرد انتقادی در مقابل رادیکال‌ها واکنش نشان داد خانم جین بتیکه الشتاین بود. الشتاین به تلاش‌های فمینیست رادیکال برای سیاسی کردن زندگی خصوصی حمله می‌کند و ضمن دفاع از زندگی خصوصی، مادری را یک فعالیت پیچیده، غنی، لذت‌بخش و نشاط‌آفرین می‌داند، که زیستی، اجتماعی، طبیعی و عاطفی است.<ref>اکلشال، «فمینیسم»، مقدمه‌ای بر ایددئولوژی‌های سیاسی،1385ش، ص 380</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منبع== | ==منبع== | ||
* رودگر، نرجس، فمینیسم: تاریخچه، گرایش‌ها، نقد، قم: دفتر مطالعات و تحقیقات زنان، تهران: سازمان ملی جوانان، چاپ دوم، | * رودگر، نرجس، فمینیسم: تاریخچه، گرایش‌ها، نقد، قم: دفتر مطالعات و تحقیقات زنان، تهران: سازمان ملی جوانان، چاپ دوم، 1394ش | ||
* | *اکلشال، رابرت، فمینیسم، مقدمه‌ای بر ایدئولوژی‌های سیاسی، 1385، موسسه فرهنگي و اطلاع رساني تبيان، 1385ش | ||
* | *ریترز، جورج، نظریه جامعه شناسی در دوران معاصر، ترجمه محسن ثلاثی، 1391ش | ||
* رسولی‌پور، | * رسولی‌پور، رسول؛ مهدوی، ناهید، نقد دیدگاه فمنیستی سیمون دوبووار درباره ازدواج و مادری با رویکرد به اندیشه های امام خمینی، پژوهشنامه متین، سال پانزدهم، شماره 59، تابستان 1392ش | ||
* مشیرزاده، حمیرا، از جنبش تا نظریه اجتماعی: تاریخ دو قرن فمینیسم، شیرازه، | * مشیرزاده، حمیرا، از جنبش تا نظریه اجتماعی: تاریخ دو قرن فمینیسم، شیرازه، 1390ش | ||
[[رده: نظریه‌ها]] | [[رده: نظریه‌ها]] | ||
[[رده:ویکی‌جنسیت]] | [[رده:ویکی‌جنسیت]] | ||
