|
|
خط ۲: |
خط ۲: |
| [[خويشاوندى]] از لحاظ لغوی به معنای قرابت، [[نسبت]]، [[خویشی]] آمده است. <ref>دهخدا، لغتنامهی دهخدا</ref> | | [[خويشاوندى]] از لحاظ لغوی به معنای قرابت، [[نسبت]]، [[خویشی]] آمده است. <ref>دهخدا، لغتنامهی دهخدا</ref> |
| [[خویشاوندان]] نیز به [[بستگان]] و نزدیکان گفته میشود.<ref>فراهیدی، کتابالعین، ج 3، ص 224</ref> | | [[خویشاوندان]] نیز به [[بستگان]] و نزدیکان گفته میشود.<ref>فراهیدی، کتابالعین، ج 3، ص 224</ref> |
| | | ==خویشاوندی در فقه== |
| ==معنای اصطلاحی خویشاوندی== | |
| [[خویشاوندی]] پیوندی میان افراد است که بر پایهی [[همخونی]]، [[زناشویی]]، [[شیرخوارگی]]، [[فرزند-خواندگی]] و یا [[اسطورهی توتمی]] شکل میگیرد. <ref>ساروخانی، دائرةالمعارف علوم اجتماعی، ص 384.</ref> از نگاه اسلام قرابتی که بر سه مبنای نخست یعنی نسب، سبب و رضاع باشد دارای اثر شرعی و حقوقی است. <ref>جلالیزاده، مبادى و اصطلاحات علم فقه، ص: 201</ref>
| |
| برخی [[خویشاوندی]] را اینگونه تعریف کردهاند: شبکهای از روابط اجتماعی که بر پایهی ارتباطات [[سببی]]، [[نسبی]] یا حقوقی استوار است و با قواعدی عرفی یا قانونی که روابط اعضای شبکه را از نظر حقوق، وظایف، تعهدات و هنجارهای رفتاری میان یکدیگر مشخص میکند. <ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/245195/ دایره المعارف بزرگ اسلامی]</ref>
| |
| با توجه به تعاریف ذکر شده میتوان گفت: به نسبت [[خانوادگىِ]] پديد آمده از راه [[ نسب]]، [[سبب]] يا [[رضاع]]، [[خويشاوندى]] اطلاق میكنند. اين عنوان در بابهايى همچون [[نكاح]] و [[ارث]] به كار رفته است. <ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهمالسلام، ج3، ص: 538</ref>
| |
| | |
| به هر حال، در متون دینی واژههایی مانند « [[ارحام]]»، « [[اولوالارحام]]»، « [[اولوالقربی]]»، « [[ذویالقربی]]»، « [[اقربون]]» و مشتقات آنها که از دو واژهی [[رَحِم]] و [[قرابت]] مشتق شدهاند، از مفهوم [[خویشاوندی]] حکایت میکنند. <ref>بستان، خانواده در اسلام، ص140.</ref>
| |
|
| |
| | |
| ==اسباب خویشاوندی== | |
| اسباب [[قرابت]] و [[خویشاوندی]] سه قسم است:
| |
| *[[قرابت نسبی]]
| |
| *[[قرابت سببی]]
| |
| *[[قرابت رضاعی]]
| |
|
| |
|
| ==گسترهی مصداقی خویشاوندی== | | ==گسترهی مصداقی خویشاوندی== |
خط ۲۹: |
خط ۱۶: |
| {{پانویس}} | | {{پانویس}} |
| ==منابع== | | ==منابع== |
| * امامى، سيد حسن، حقوق مدنى، تهران، انتشارات اسلاميه، بیتا.
| |
| * طاهرى، حبيب الله، حقوق مدنى، قم، دفترانتشارات اسلامى، 1418 ه ق.
| |
| * دهخدا، لغتنامه، زیر نظر محمد معین و سید جعفر شهیدی، مؤسسه لغتنامه دهخدا، ۱۳۷۷ش. | | * دهخدا، لغتنامه، زیر نظر محمد معین و سید جعفر شهیدی، مؤسسه لغتنامه دهخدا، ۱۳۷۷ش. |
| * نجفی، محمدحسن، جواهرالكلام، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بیتا. | | *فراهیدی، خلیل بن احمد، کتابالعین، ج 3، ص 224، قم، انتشارات هجرت، چاپ دوم، 1410. |
| * بستان(نجفی)، خانواده در اسلام،قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1390. | | *بستان(نجفی)، خانواده در اسلام،قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1390. |
| * جلالىزاده، جلال، مبادى و اصطلاحات علم فقه، تهران، احسان، 1387 | | *راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، بیروت، دارالقلم، کتاب الراء |
| * يزدى، سيد مصطفى محقق داماد، بررسى فقهى حقوق خانواده، نكاح و انحلال آن، قم، وزيرى، بیتا.
| | *قرشى، على اكبر، قاموس قرآن - تهران، چاپ: ششم، 1371 ه.ش، ج3 |
| * فراهیدی، خلیل بن احمد، کتابالعین، ج 3، ص 224، قم، انتشارات هجرت، چاپ دوم، 1410.
| | |
| *ساروخانی، باقر، دائرةالمعارف علوم اجتماعی، تهران، کیهان، 1370. | |
| * هاشمى شاهرودى، محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهمالسلام، موسسه دائرةالمعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بيت عليهمالسلام، مركز پژوهشهاى فارسى الغدير، قم، 1426 ه. ق
| |
| *دایره المعارف بزرگ اسلامی
| |
| [[رده: ویکیجنسیت]] | | [[رده: ویکیجنسیت]] |
| [[رده: مفاهیم و اصطلاحات]] | | [[رده: مفاهیم و اصطلاحات]] |
| [[رده:اصطلاحات جامعهشناسی]] | | [[رده:اصطلاحات جامعهشناسی]] |
| [[رده: اصطلاحات فقهی]] | | [[رده: اصطلاحات فقهی]] |