عقد موقت: تفاوت میان نسخه‌ها

اذن ولیّ در [[ازدواج موقت|عقد موقت]] باکره رشیده، در مباحث فقهی بیان شده است، و لیکن در مباحث فقهی ولایت ولیّ در [[ازدواج]] دختر باکره رشیده، بدون تفکیک بین [[عقد دائم]] و [[ازدواج موقت|موقت]] بیان شده است. با رجوع به روایات این باب، که علت اصلی و منشأ اختلاف دیدگاه فقها است، روشن می‌شود که حدود و گستره  اذن و ولایت ولیّ در [[موقت|عقد موقت]]، محدودتر از [[ازدواج دائم|عقد دائم]] است. این روایات پنج دسته هستند که از مجموع آنها استفاده می‌شود که، اگر [[دختر|دختری]] در مدیریت شئون زندگی و تصمیم‌های مهم خود مستقل می‌باشد، در [[ازدواج]] هم چه [[ازدواج دائم|دائم]] و چه [[ازدواج موقت|موقت]] مستقل است. ولی اذن ولیّ در [[ازدواج]] باکره رشیده به‌عنوان حکم تکلیفی لازم است.  

{{جعبه اطلاعات مقالات

|تصویر=مطالعات فقهی.jpg

قبل از بیان دیدگاه‌ها و ادله فقها، چند واژه کلیدی مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد، که عبارتند از:

#ولایت

'''معنای رشد در باب [[نكاح]]:''' به این معناست که فرد بتواند مصالح و مفاسد مربوط به خودش را هم در امور مالی و هم در امور غیر مالی مثل هم‌کفو بودن، تشخیص دهد.

#شکی نیست که ولایت [[پدر]] و جد، نسبت به '''«دختر صغیره»'''، یعنی دختری که به سنّ [[بلوغ]] و حدّ رشد نرسیده است، ثابت می‌باشد.

# همچنین شکی نیست که ولایت [[پدر]] و جد، نسبت به '''«دختر کبیره غیر رشیده»'''، یعنی دختری که به سنّ [[بلوغ]] رسیده ولی به حدّ رشد نرسیده نیز ثابت است.  

در خصوص این مسئله، تنها حسن‌بن‌ابی عقیل، ولایت [[پد]]<nowiki/>ر و جد را باقی می‌داند، و صاحب کتاب فقه رضوی  نیز قائل به عدم استقلال ثیّبه در [[نكاح]] دائم می‌باشد.

اختلاف نظر در مورد دختری است که هرچند به سنّ [[بلوغ]] و رشد رسیده؛ اما هنوز  باکره است، اگر چنین دختری بخواهد [[ازدواج]] کند، در مورد چگونگی نقش ولی در [[ازدواج]] او اقوال متعددی است که به حدود ده قول می‌رسد، که نویسنده در اینجا به  شش نظریه اشاره می‌کند، و نظریات علماء مخالف را می‌آورد. ولی در این گزارش فقط عناوین موارد اختلافی بیان می‌شود.  

# دختر هم‌چنان تحت ولایت [[پدر]] و جدّ [[پدر|پدری]] است و ولیّ می‌تواند مستقلاً دختر باکره‌ی رشیده‌ی خود را به [[عقد ازدواج]] دیگری درآورد.

# هر یک از [[پدر]] و دختر مستقل بوده و [[عقد]] هر کدام از آنها بدون اذن دیگری نافذ است. بنابراین اگر دختر بدون رضایت [[پدر]] [[ازدواج]] کرد [[عقد]] او صحیح است منتهی [[پدر]] می‌تواند [[عقد]] او را نقض کرده و به هم بزند؛ البته احراز رضایت هر دو مستحب است.

منشأ اختلاف اقوال در مسئله لزوم اذن ولیّ در [[ازدواج]] باکره، اختلاف و تعدد روایات این باب است. در نگاه ابتدایی این روایات را به پنج دسته تقسیم کرده و برای هر دسته به نمونه‌هایی اشاره می‌شود.

* '''دسته اول:''' روایاتی که دلالت بر استقلال [[پدر]] در امر [[ازدواج]] دختر باکره دارند

‏

روشن است، فقهایی که اذن ولیّ را در [[ازدواج]] باکره شرط نمی‌دانند، یا آن را به احتیاط مستحب لازم می‌دانند، اگر دختر بدون اذن ولیّ [[ازدواج]] کند، [[ازدواج]] او را صحیح می‌دانند.

اما کسانی که اذن ولیّ را چه به نحو استقلال و چه به نحو تشریک در [[ازدواج]] باکره - به نحو فتوی یا احتیاط واجب - لازم می‌دانند، نسبت به صحت و عدم صحت [[عقد|عقدی]] که بدون اذن [[پدر]] انجام گرفته است، سه نظریه دارند: