زهرا غلامی (بحث | مشارکت‌ها)
زهرا غلامی (بحث | مشارکت‌ها)
اصلاح ارقام
خط ۴۲: خط ۴۲:
قرآن‌کریم با آیاتی همانند آیۀ ۱۶۹ سوره آل‌عمران، آیۀ ۶۴ سوره نساء، آیۀ ۸۴ سوره توبه، آیات ۱ و ۲ سوره تکاثر و آیۀ ۱۰۰ سوره نساء درباره زیارت قبور، مردان و زنان را به یکسان مورد خطاب قرار داده است. در آیات دیگری همانند آیۀ ۲ سوره مائده، آیۀ ۳۲ سوره حج و آیۀ ۱۵۸ سوره بقره به تعظیم شعائر الهی اشاره شده است و فقهای معاصر زیارت قبور مؤمنان را جزو تعظیم شعائر به‌حساب می‌آورند.<ref>[https://jorr.ut.ac.ir/article_61383.html موسوی مقدم، «واکاوی فقهی مشروعیت زیارت قبور توسط زنان با تأکید بر مبانی قرآن و سنت»، ۱۳۹۶ش، ص102-108.]</ref>  
قرآن‌کریم با آیاتی همانند آیۀ ۱۶۹ سوره آل‌عمران، آیۀ ۶۴ سوره نساء، آیۀ ۸۴ سوره توبه، آیات ۱ و ۲ سوره تکاثر و آیۀ ۱۰۰ سوره نساء درباره زیارت قبور، مردان و زنان را به یکسان مورد خطاب قرار داده است. در آیات دیگری همانند آیۀ ۲ سوره مائده، آیۀ ۳۲ سوره حج و آیۀ ۱۵۸ سوره بقره به تعظیم شعائر الهی اشاره شده است و فقهای معاصر زیارت قبور مؤمنان را جزو تعظیم شعائر به‌حساب می‌آورند.<ref>[https://jorr.ut.ac.ir/article_61383.html موسوی مقدم، «واکاوی فقهی مشروعیت زیارت قبور توسط زنان با تأکید بر مبانی قرآن و سنت»، ۱۳۹۶ش، ص102-108.]</ref>  
===زیارت در روایات===
===زیارت در روایات===
روایات متعددی نیز وجود دارد که بر جواز یا استحباب این زیارت‌ها دلالت دارند. حضرت فاطمه زهرا هر جمعه قبر حمزه سیدالشهداء را زیارت می‌کرد، سپس نماز می‌خواند و بر سر مزار عموی خود گریه می‌کرد. فقهای شیعه<ref>بحرانی، عوالم العلوم و المعارف والأحوال من الآیات و الأخبار و الأقوال، ۱۴۱۳ق، ج۱۱، ص۲۶۸.</ref> و علمای اهل‌سنت<ref>شرنبلانی، حاشیه علیمراقی الفلاح، شرح نور الایضاح، بی‌تا، ج۲، ص۱۹؛ قشیری نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۳۷۷.</ref> برای جواز زیارت‌رفتنِ زنان به این حدیث معتبر استدلال می‌کنند. در روایت دیگری رسول خدا چگونگی زیارت‌کردن را به همسرش عایشه یاد داده است.<ref>قشیری نیشابوری، صحیح مسلم، بی‌تا، ج۲، ص۷۱.</ref> در روایتی از اهل‌سنت نقل شده است که عایشه به زیارت قبر برادرش عبدالرحمن‌ بن ابی‌بکر که بیرون از مکه به خاک سپرده شده بود، می‌رفت.<ref>صنعانی، مصنف عبدالرزاق، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۵۷۰.</ref> روایت دیگری نیز آمده است که ام‌سلمه همسر رسول خدا در هر ماه حداقل یک روز به زیارت شهدای اّحد می‌رفت.<ref>واقدی، ۱۴۰۹ق، المغازی، ج۱، ص313-314.</ref> زنان دیگری هم بودند که پیامبر با مشاهدۀ زنان زیارت‌کنندۀ قبور، آنان را به صبر و تقوا توصیه می‌کرد.<ref>شربینی، مغنی المحتاج، ۲۰۰۹م، ج۱، ص۳۶۵.</ref>  
روایات متعددی نیز وجود دارد که بر جواز یا استحباب این زیارت‌ها دلالت دارند. حضرت فاطمه زهرا هر جمعه قبر حمزه سیدالشهداء را زیارت می‌کرد، سپس نماز می‌خواند و بر سر مزار عموی خود گریه می‌کرد. فقهای شیعه<ref>بحرانی، عوالم العلوم و المعارف والأحوال من الآیات و الأخبار و الأقوال، ۱۴۱۳ق، ج۱۱، ص۲۶۸.</ref> و علمای اهل‌سنت<ref>شرنبلانی، حاشیه علیمراقی الفلاح، شرح نور الایضاح، بی‌تا، ج۲، ص۱۹؛ قشیری نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۳۷۷.</ref> برای جواز زیارت‌رفتنِ زنان به این حدیث معتبر استدلال می‌کنند. در روایت دیگری رسول خدا چگونگی زیارت‌کردن را به همسرش عایشه یاد داده است.<ref>قشیری نیشابوری، صحیح مسلم، بی‌تا، ج۲، ص۷۱.</ref> در روایتی از اهل‌سنت نقل شده است که عایشه به زیارت قبر برادرش عبدالرحمن‌ بن ابی‌بکر که بیرون از مکه به خاک سپرده شده بود، می‌رفت.<ref>صنعانی، مصنف عبدالرزاق، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۵۷۰.</ref> روایت دیگری نیز آمده است که ام‌سلمه همسر رسول خدا در هر ماه حداقل یک روز به زیارت شهدای اّحد می‌رفت.<ref>واقدی، ۱۴۰۹ق، المغازی، ج۱، ص۳۱۳-۳۱۴.</ref> زنان دیگری هم بودند که پیامبر با مشاهدۀ زنان زیارت‌کنندۀ قبور، آنان را به صبر و تقوا توصیه می‌کرد.<ref>شربینی، مغنی المحتاج، ۲۰۰۹م، ج۱، ص۳۶۵.</ref>  


هیچ روایتی از پیامبر مبنی بر عدم جواز زیارت قبور به‌طور عام و حضور زنان زائر در اماکن مقدس و زیارتگاه‌ها به‌طور خاص وجود ندارد و با توجه به صراحت در روایات، تفاوتی میان مردان و زنان نیست.<ref>زارعی سبزواری، زیارت در نگاه شریعت، ۱۳۸۶ش، ص۲۰.</ref>
هیچ روایتی از پیامبر مبنی بر عدم جواز زیارت قبور به‌طور عام و حضور زنان زائر در اماکن مقدس و زیارتگاه‌ها به‌طور خاص وجود ندارد و با توجه به صراحت در روایات، تفاوتی میان مردان و زنان نیست.<ref>زارعی سبزواری، زیارت در نگاه شریعت، ۱۳۸۶ش، ص۲۰.</ref>
خط ۸۱: خط ۸۱:


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس پیش‌نویس}}
{{پانویس}}
   
   
==منابع==
==منابع==
{{آغاز منابع}}
*آبیار، زهرا، «برساخت هویت اجتماعی زنان در کنش زیارت (مورد مطالعه پیاده‌روی اربعین»، مطالعات بقاع و اماکن متبرکه، دوره ۱، شماره ۲۵، ۱۴۰۲ش.
*آبیار، زهرا، «برساخت هویت اجتماعی زنان در کنش زیارت (مورد مطالعه پیاده‌روی اربعین»، مطالعات بقاع و اماکن متبرکه، دوره ۱، شماره ۲۵، ۱۴۰۲ش.
*اردبیلی، احمد بن محمد، مجمع‌ الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الأذهان، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۰۳ق.
*اردبیلی، احمد بن محمد، مجمع‌ الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الأذهان، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۰۳ق.
*ابن‌باز، عبدالعزیز بن عبدالله، ۳۰مجموع فتاوی ابن‌باز، به کوشش محمدبن سعید الشویعر، بیروت، دارالقاسم، ۱۴۱۸ق.
*ابن‌باز، عبدالعزیز بن عبدالله، ۳۰مجموع فتاوی ابن‌باز، به کوشش محمدبن سعید الشویعر، بیروت، دارالقاسم، ۱۴۱۸ق.
*ابن‌الحاج، محمد بن محمد، المدخل لإبن‌الحاج، به کوشش حسن احمد عبدالعال، بیروت، المکتبه العصريه، ۱۴۲۴ق.
*ابن‌الحاج، محمد بن محمد، المدخل لإبن‌الحاج، به کوشش حسن احمد عبدالعال، بیروت، المکتبه العصريه، ۱۴۲۴ق.
*ابن‌فارس، احمد بن فارس، معجم مقاییس‌ اللغه، تحقیق عبدالسلام محمدهارون، قاهره، احیاء الکتب‌العربیه، 1979م.
*ابن‌فارس، احمد بن فارس، معجم مقاییس‌ اللغه، تحقیق عبدالسلام محمدهارون، قاهره، احیاء الکتب‌العربیه، ۱۹۷۹م.
*ازرقی، محمد بن عبدالله، اخبار مکه، به کوشش رشدی صالح، مکه، مکتبه الثقافه، 1415ق.
*ازرقی، محمد بن عبدالله، اخبار مکه، به کوشش رشدی صالح، مکه، مکتبه الثقافه، ۱۴۱۵ق.
*اسحاقی، پیمان، «زیارت»، دانشنامه تخصصی فرهنگ سوگ شیعی، به کوشش محسن‌حسام مظاهری، تهران، خیمه، ۱۳۹۵ش.
*اسحاقی، پیمان، «زیارت»، دانشنامه تخصصی فرهنگ سوگ شیعی، به کوشش محسن‌حسام مظاهری، تهران، خیمه، ۱۳۹۵ش.
*بحرانی، یوسف‌ بن احمد، الحدائق الناضره فی أحکام العتره الطاهره، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۰۵ق.
*بحرانی، یوسف‌ بن احمد، الحدائق الناضره فی أحکام العتره الطاهره، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۰۵ق.
خط ۱۰۶: خط ۱۰۷:
*عربی، عبدالرحیم محمد، احکام الزیاره فی الفقه الاسلامی، ریاض، مکتبه الرشد، ۱۴۳۱ق.
*عربی، عبدالرحیم محمد، احکام الزیاره فی الفقه الاسلامی، ریاض، مکتبه الرشد، ۱۴۳۱ق.
*قشیری نیشابوری، مسلم‌ بن حجاج، صحیح مسلم، تحقیق محمدفؤاد عبدالباقی، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی، بی‌تا.
*قشیری نیشابوری، مسلم‌ بن حجاج، صحیح مسلم، تحقیق محمدفؤاد عبدالباقی، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی، بی‌تا.
*کمونه حسینی، سیّدعبدالرزاق، آرامگاه‌های خاندان پاک پیامبر و بزرگان صحابه و تابعین، ترجمه عبدالعلی صاحبی، مشهد، آستان قدس رضوی، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، 1371ش.
*کمونه حسینی، سیّدعبدالرزاق، آرامگاه‌های خاندان پاک پیامبر و بزرگان صحابه و تابعین، ترجمه عبدالعلی صاحبی، مشهد، آستان قدس رضوی، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، ۱۳۷۱ش.
*گروسی، اکرم و طاووسی مسرور، سعید، «بررسی اجمالی و مقدماتی جایگاه زیارت در فرهنگ شیعی از منظر جامعه/انسان‌شناسی؛ مطالعه موردی: زیارت زنان»، پژوهش‌های اجتماعی اسلامی، دوره ۳۰، شماره ۱۳۰، ۱۴۰۳ش.
*گروسی، اکرم و طاووسی مسرور، سعید، «بررسی اجمالی و مقدماتی جایگاه زیارت در فرهنگ شیعی از منظر جامعه/انسان‌شناسی؛ مطالعه موردی: زیارت زنان»، پژوهش‌های اجتماعی اسلامی، دوره ۳۰، شماره ۱۳۰، ۱۴۰۳ش.
*محقق حلّی، جعفر بن حسن، المعتبر فی شرح المختصر، قم، مؤسسه سیدالشهداء، ۱۴۰۷ق.
*محقق حلّی، جعفر بن حسن، المعتبر فی شرح المختصر، قم، مؤسسه سیدالشهداء، ۱۴۰۷ق.
خط ۱۱۶: خط ۱۱۷:
*Schmidt, Garbi, Being Seen by Many Eyes: Muslim Immigrant Women in the United States. In Kristin Aune, Sonya Sharma and Giselle Vincett (Eds.). Women and Religion in the West: Challenging Secularization. Ashgate Publishing Company, 2008.
*Schmidt, Garbi, Being Seen by Many Eyes: Muslim Immigrant Women in the United States. In Kristin Aune, Sonya Sharma and Giselle Vincett (Eds.). Women and Religion in the West: Challenging Secularization. Ashgate Publishing Company, 2008.
*Slavin, Sean, “Walking as Spiritual Practice: The Pilgrimage to Santiago de Compostela”, Body & Society, 9(3), pp.2-18, 2003.
*Slavin, Sean, “Walking as Spiritual Practice: The Pilgrimage to Santiago de Compostela”, Body & Society, 9(3), pp.2-18, 2003.
{{پایان منابع}}