| خط ۸۱: | خط ۸۱: | ||
دگرگونی‌ای که رابعه در جهت‌گیری تصوف زاهدانۀ پیش از خود ایجاد کرد، در اندیشۀ عارفان پس از او مانند بایزید بسطامی، حلاج، احمد غزالی و چه‌بسا محیی‌الدین ابن‌عربی نیز تأثیرگذار بود، که خود نیازمند پژوهشی جداگانه است. روایتها و اقوال مربوط به رابعه به‌تدریج به جهان غرب نیز راه یافت و به‌ویژه با نقل داستان حمل آتش در یک دست، و آب در دست دیگر توسط رابعه، به منظور آنکه بهشت و دوزخ را از میان بر دارد، در نوشته‌های وقایع‌نگار لوئی نهم پادشاه فرانسه، و نیز کتاب ژان پُل کامو در ۱۶۴۰ م به جهان مسیحی نیز راه پیدا کرد. طرح روی جلد این کتاب، زنی با لباسی به سبک سرزمینهای شرقی را نشان می‌دهد که در یک دستش آتش‌دان و در دست دیگرش سطلی پر از آب دارد و بر فراز سر او خورشیدی می‌درخشد، به نشانۀ آنکه او به دنبال آن بود که بهشت و دوزخ را نابود کند، تا آدمیان بدون ترس از دوزخ و امید بهشت، خداوند را از آن‌رو که سزاوار پرستش است، بستایند. <ref>افلاکی، ۳۹۷؛ اسمیث و پلا، 355-356؛ شیمل، ۴۱-۴۲</ref> | دگرگونی‌ای که رابعه در جهت‌گیری تصوف زاهدانۀ پیش از خود ایجاد کرد، در اندیشۀ عارفان پس از او مانند بایزید بسطامی، حلاج، احمد غزالی و چه‌بسا محیی‌الدین ابن‌عربی نیز تأثیرگذار بود، که خود نیازمند پژوهشی جداگانه است. روایتها و اقوال مربوط به رابعه به‌تدریج به جهان غرب نیز راه یافت و به‌ویژه با نقل داستان حمل آتش در یک دست، و آب در دست دیگر توسط رابعه، به منظور آنکه بهشت و دوزخ را از میان بر دارد، در نوشته‌های وقایع‌نگار لوئی نهم پادشاه فرانسه، و نیز کتاب ژان پُل کامو در ۱۶۴۰ م به جهان مسیحی نیز راه پیدا کرد. طرح روی جلد این کتاب، زنی با لباسی به سبک سرزمینهای شرقی را نشان می‌دهد که در یک دستش آتش‌دان و در دست دیگرش سطلی پر از آب دارد و بر فراز سر او خورشیدی می‌درخشد، به نشانۀ آنکه او به دنبال آن بود که بهشت و دوزخ را نابود کند، تا آدمیان بدون ترس از دوزخ و امید بهشت، خداوند را از آن‌رو که سزاوار پرستش است، بستایند. <ref>افلاکی، ۳۹۷؛ اسمیث و پلا، 355-356؛ شیمل، ۴۱-۴۲</ref> | ||
با آنکه رابعه کرامات و اعمال خارق‌العاد‌ه را بی‌ارزش می‌شمرد و آن را انحراف توجه سالک از مقصود اصلی می‌دانست، <ref>نک : عطار، ۷۸</ref> در منابع کرامتهایی به او نسبت داده‌اند که گاه با اسطوره‌پردازی و تخیل همراه شده، و گاه با اخبار دیگر شخصیتها درهم آمیخته است.<ref>نک : همو، ۷۸- ۷۹، ۸۶-۸۷؛ ابن‌خلکان، ۲ / ۲۸۷؛ یافعی، ۱ / ۲۸۳؛ بدوی، ۱۱۸-۱۲۲</ref> | با آنکه رابعه کرامات و اعمال خارق‌العاد‌ه را بی‌ارزش می‌شمرد و آن را انحراف توجه سالک از مقصود اصلی می‌دانست، <ref>نک : عطار، ۷۸</ref> در منابع کرامتهایی به او نسبت داده‌اند که گاه با اسطوره‌پردازی و تخیل همراه شده، و گاه با اخبار دیگر شخصیتها درهم آمیخته است.<ref>نک : همو، ۷۸- ۷۹، ۸۶-۸۷؛ ابن‌خلکان، ۲ / ۲۸۷؛ یافعی، ۱ / ۲۸۳؛ بدوی، ۱۱۸-۱۲۲</ref> | ||
در منابع گوناگون همچنین از دیرباز اشعاری را به رابعه نسبت داده‌اند و به تفسیر آنها پرداخته‌اند؛ برای نمونه، <ref>نک : ابوطالب، ۲ / ۱۱۴-۱۱۵؛ میبدی، ۵ / ۱۷، ۷ / ۵۴۲ غزالی، نیمۀ دوم از ربع منجیات، ۸۶۶-۸۶۷؛ سهروردی، ۸۹؛ نجم‌الدین، ۱۴؛ یافعی، ۱ / ۲۸۲؛ ابن‌کثیر، ۱۰ / ۱۸۷</ref> | در منابع گوناگون همچنین از دیرباز اشعاری را به رابعه نسبت داده‌اند و به تفسیر آنها پرداخته‌اند؛ برای نمونه، <ref>نک : ابوطالب، ۲ / ۱۱۴-۱۱۵؛ میبدی، ۵ / ۱۷، ۷ / ۵۴۲ غزالی، نیمۀ دوم از ربع منجیات، ۸۶۶-۸۶۷؛ سهروردی، ۸۹؛ نجم‌الدین، ۱۴؛ یافعی، ۱ / ۲۸۲؛ ابن‌کثیر، ۱۰ / ۱۸۷</ref> | ||
