| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
* نسب | * نسب | ||
خویشاوندان نسبى کسانی هستند که از طریق تولد با یکدیگر نسبت خانوادگى پیدا میکنند. ولادتی که ناشى از نکاح صحیح، ملک یمین و یا آمیزش به شبهه باشد. <ref>امامى، سید حسن، حقوق مدنى، بیتا، ج4، ص2892</ref> | خویشاوندان نسبى کسانی هستند که از طریق تولد با یکدیگر نسبت خانوادگى پیدا میکنند. ولادتی که ناشى از نکاح صحیح، ملک یمین و یا آمیزش به شبهه باشد. <ref>امامى، سید حسن، حقوق مدنى، بیتا، ج4، ص2892</ref> | ||
نسب قانونى و شرعی عبارت است از خویشاوندى طفل به پدر و [[مادر|مادرى]] که در حین انعقاد نطفه بین آنان [[نکاح]] صحیح اعم از دائم و موقت موجود بوده است و یا خویشاوندى مذکور را قانون محترم شناخته باشد، مانند نسب حاصل از وطى به شبهه. <ref>طاهرى، حقوق مدنى، 1418ق، ج5، ص274؛ مروج، حسین، اصطلاحات فقهى، ص539</ref> | نسب قانونى و شرعی عبارت است از خویشاوندى طفل به پدر و [[مادر|مادرى]] که در حین انعقاد نطفه بین آنان [[نکاح]] صحیح اعم از دائم و موقت موجود بوده است و یا خویشاوندى مذکور را قانون محترم شناخته باشد، مانند نسب حاصل از وطى به شبهه. <ref>طاهرى، حبیب الله، حقوق مدنى، 1418ق، ج5، ص274؛ مروج، حسین، اصطلاحات فقهى، 1379ش، ص539</ref> | ||
* سبب | * سبب | ||
قرابت سببى که آن را قرابت با مصاهره یعنی دامادی نیز مى‌گویند، گونهای از خویشاوندى است که در اثر [[ازدواج]]، بین هر یک از زوجین با خویشاوندان دیگرى ایجاد مى‌گردد.<ref>محقق داماد، | قرابت سببى که آن را قرابت با مصاهره یعنی دامادی نیز مى‌گویند، گونهای از خویشاوندى است که در اثر [[ازدواج]]، بین هر یک از زوجین با خویشاوندان دیگرى ایجاد مى‌گردد.<ref>یزدی، سیدمصطفی محقق داماد، بررسى فقهى حقوق خانواده: نکاح و انحلال آن، 1379ش، ص86؛ جلالی‌زاده، جلال، مبادى و اصطلاحات علم فقه، 1387ش، ص220</ref>مانند [[زن]] و [[شوهر]] و مادر و پدر، هر کدام از آن دو نسبت به دیگرى.<ref>هاشمی شاهرودی، محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، 1426ق، ج3، ص538</ref> | ||
* رضاع | * رضاع | ||
قرابت رضاعى نوعی از خویشاوندى است که بین دو نفر بر اثر شیرخوردن طفلی از [[زنی]] که مادر طبیعی و واقعی او نیست، بهوجود میآید. این ارتباط خانوادگی قبل از ظهور اسلام در رسوم قوم عرب وجود داشته و اسلام نیز آن را با مشخص کردن حدود، شرایط و آثارش امضا کرده است. قانون مدنى ایران هم قواعد آن را از فقه امامیّه گرفته است. در قرابت رضاعى، کودکی که شیر [[زن]] دیگرى را خورده مرتضع، و زن شیردهنده مرضعه، و [[شوهر]] زن صاحب اللّبن نامیده مى‌شود.<ref>[https://lib.eshia.ir/71421/2/201 یزدی، سید مصطفى محقق داماد، قواعد فقه، ج 2، ص201]</ref> | قرابت رضاعى نوعی از خویشاوندى است که بین دو نفر بر اثر شیرخوردن طفلی از [[زنی]] که مادر طبیعی و واقعی او نیست، بهوجود میآید. این ارتباط خانوادگی قبل از ظهور اسلام در رسوم قوم عرب وجود داشته و اسلام نیز آن را با مشخص کردن حدود، شرایط و آثارش امضا کرده است. قانون مدنى ایران هم قواعد آن را از فقه امامیّه گرفته است. در قرابت رضاعى، کودکی که شیر [[زن]] دیگرى را خورده مرتضع، و زن شیردهنده مرضعه، و [[شوهر]] زن صاحب اللّبن نامیده مى‌شود.<ref>[https://lib.eshia.ir/71421/2/201 یزدی، سید مصطفى محقق داماد، قواعد فقه، 1406ق، ج 2، ص201]</ref> | ||
خویشاوندان رضاعى کسانى هستند که از طریق شیر خوردن با یکدیگر نسبت پیدا مىکنند. [[زنى]] که کودکى را با شرایطی که خواهد آمد شیر داده، مادرِ بچه و شوهر او پدر وى به شمار مى‌آیند؛ هم‌چنین پدر و [[مادر]] آن دو، پدربزرگ و مادربزرگ کودک؛ فرزندان آن‌ها، برادران و خواهران وى و برادران و خواهران آن دو، عمو، دایى، خاله، و عمّه‌ی رضاعى بچه محسوب مى‌گردند.<ref>هاشمی شاهرودی، محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، 1426ق، ج3، ص538</ref> | خویشاوندان رضاعى کسانى هستند که از طریق شیر خوردن با یکدیگر نسبت پیدا مىکنند. [[زنى]] که کودکى را با شرایطی که خواهد آمد شیر داده، مادرِ بچه و شوهر او پدر وى به شمار مى‌آیند؛ هم‌چنین پدر و [[مادر]] آن دو، پدربزرگ و مادربزرگ کودک؛ فرزندان آن‌ها، برادران و خواهران وى و برادران و خواهران آن دو، عمو، دایى، خاله، و عمّه‌ی رضاعى بچه محسوب مى‌گردند.<ref>هاشمی شاهرودی، محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، 1426ق، ج3، ص538</ref> | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
#نوزاد حداقل یک شبانه روز متوالى و یا پانزده دفعه شیر کامل خورده باشد، بدون این‌که در بین غذاى دیگر یا شیر [[زن]] دیگر را بخورد. | #نوزاد حداقل یک شبانه روز متوالى و یا پانزده دفعه شیر کامل خورده باشد، بدون این‌که در بین غذاى دیگر یا شیر [[زن]] دیگر را بخورد. | ||
#شیرخوردن طفل قبل از تمام شدن دو سال از تولد او باشد. | #شیرخوردن طفل قبل از تمام شدن دو سال از تولد او باشد. | ||
#مقدار شیرى که طفل خورده است از یک [[زن]] و از یک [[شوهر]] باشد. <ref>[https://lib.eshia.ir/11758/1/49 آصف، | #مقدار شیرى که طفل خورده است از یک [[زن]] و از یک [[شوهر]] باشد. <ref>[https://lib.eshia.ir/11758/1/49 محسنی، محمد آصف، قانون احوال شخصیه شیعه، 1388ش، ج1، ص49] | ||
یزدی، بررسى فقهى حقوق | یزدی، سیدمصطفی محقق داماد، بررسى فقهى حقوق خانواده: نکاح و انحلال آن، 1379ش، ص69</ref> | ||
* فرزندخواندگى | * فرزندخواندگى | ||
فرزندخواندگى که میتوان آنرا قرابت ادعایی نامید؛ <ref>[https://lib.eshia.ir/50081/7/366/ | فرزندخواندگى که میتوان آنرا قرابت ادعایی نامید؛ <ref>[https://lib.eshia.ir/50081/7/366/طباطبایی، محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان ج 7, ص 366]</ref>نوعی کار حقوقی است که در طی آن خانواده‌ای سرپرستی یک فرزندی را به عهده میگیرند و در نتیجه آن کار، رابطه فرزندى صورى بین بین خانواده و آن فرزند حاصل میشود. از دوران قبل از اسلام مرسوم بوده، حتی بر مبنای آن از یکدیگر [[ارث]] میبردند. اکنون نیز بنا به دلایل زیادی هم‌چون ناباروری زوجین یا حس مهرورزی رایج شده است. در زبان عربى به آن فرزند ادعایی، «دعى» گویند. در اسلام فرزندخواندگى نیست و خداوند در قرآن کریم احکام آن را نسخ کرده است.<ref>[https://lib.eshia.ir/10061/22/121 سوره احزاب، آیه33؛ مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج22، صفحه121]</ref> | ||
==گستره مصداقی مفهوم خویشاوندی== | ==گستره مصداقی مفهوم خویشاوندی== | ||
