بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
زنان الگو از منظر قرآن هرچند در ابعاد مختلف از فضایل برجسته اخلاقی و از شخصیت منسجم برخوردارند، اما به‌دلایلی؛ برخی از این ویژگی‌ها برجسته‌تر نشان داده شده‌اند. تأمل در نظام شخصیتی این الگوها و مطالعه کلیه آن‌ها از منظر انسان‌شناسی دینی، تصویری از شخصیت مطلوب انسان و به‌خصوص زنان در نگرش قرآنی به دست می‌دهد. زن در الگوی قرآنی در میدان مبارزه برای تحقق ارزش‌های الهی فعال است و به‌همان میزان که در منزل؛ مادر، همسر، دختر و خواهر نمونه است، دغدغه‌های اجتماعی داشته مثلاً به افراد مسکین و یتیم در جامعه توجه می‌کند.  
زنان الگو از منظر قرآن هرچند در ابعاد مختلف از فضایل برجسته اخلاقی و از شخصیت منسجم برخوردارند، اما به‌دلایلی؛ برخی از این ویژگی‌ها برجسته‌تر نشان داده شده‌اند. تأمل در نظام شخصیتی این الگوها و مطالعه کلیه آن‌ها از منظر انسان‌شناسی دینی، تصویری از شخصیت مطلوب انسان و به‌خصوص زنان در نگرش قرآنی به دست می‌دهد. زن در الگوی قرآنی در میدان مبارزه برای تحقق ارزش‌های الهی فعال است و به‌همان میزان که در منزل؛ مادر، همسر، دختر و خواهر نمونه است، دغدغه‌های اجتماعی داشته مثلاً به افراد مسکین و یتیم در جامعه توجه می‌کند.  
==مفهوم‌شناسی==
==مفهوم‌شناسی==
الگو به‌معنای سرمشق، <ref>دهخدا، لغتنامه، ذیل واژه الگو.</ref> در جایى به‌كار مى‏رود كه انسان در نيكى یا بدى از ديگرى پيروى مى‏كند. <ref>راغب اصفهانى، ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، 1374ش، ج1، ذیل واژه أسو.</ref> الگوی انسانی به شخصیتی گفته می‌شود که به‌دلیل دارا بودن برخی خصوصیات، شایسته پیروی است. در علوم اجتماعی؛ الگوها، شیوه‌هایی از زندگی هستند که از فرهنگ نشأت می‌گیرند و افراد هنگام عمل، به این الگوها توجه می‌کنند و آن‌ها را سرمشق خویش قرار می‌دهند. در فرهنگ قرآن، از الگوهای انسانی با واژه «اسوه» یاد شده و این واژه در قرآن، سه بار به کار رفته است. <ref>[https://www.balagh.ir/content/17614 فاطمی‌مهر، «الگوسازی زنان در قرآن»، وب‌سایت بلاغ.]  </ref> در برخی آیات نیز از زنان خوب و بد با تعبیر «مثل» یاد شده است که مفسرین آن را به‌معنای الگومندی می‌دانند.<ref>جوادی ‌آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص152-154.</ref>   
الگو به‌معنای سرمشق،<ref>دهخدا، لغتنامه، ذیل واژه الگو.</ref> در جایى به‌كار مى‏‌رود كه انسان در نيكى یا بدى از ديگرى پيروى مى‏‌كند.<ref>راغب اصفهانى، ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، 1374ش، ج1، ذیل واژه أسو.</ref> الگوی انسانی به شخصیتی گفته می‌شود که به‌دلیل دارا بودن برخی خصوصیات، شایسته پیروی است. در علوم اجتماعی؛ الگوها، شیوه‌هایی از زندگی هستند که از فرهنگ نشأت می‌گیرند و افراد هنگام عمل، به این الگوها توجه می‌کنند و آن‌ها را سرمشق خویش قرار می‌دهند. در فرهنگ قرآن، از الگوهای انسانی با واژه «اسوه» یاد شده و این واژه در قرآن، سه بار به کار رفته است.<ref>[https://www.balagh.ir/content/17614 فاطمی‌مهر، «الگوسازی زنان در قرآن»، وب‌سایت بلاغ.]  </ref> در برخی آیات نیز از زنان خوب و بد با تعبیر «مثل» یاد شده است که مفسرین آن را به‌معنای الگومندی می‌دانند.<ref>جوادی ‌آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص152-154.</ref>   
==جنسیت و الگومندی==
==جنسیت و الگومندی==
قرآن در معرفی الگو و تجلیل از شخصیت‌ها، فرقی میان زن و مرد قائل نیست و در همین چارچوب، زنان نمونه‌ای را برای الگوسازی به‌صورت مستقیم یا غیر مستقیم معرفی کرده است. <ref>[https://www.balagh.ir/content/17614 فاطمی‌مهر، «الگوسازی زنان در قرآن»، در وب‌سایت بلاغ.]  </ref> به‌دلیل وجود تبعیض علیه زنان در عصر نزول؛ قرآن بر مسئله حرمت زن تكيه کرده و در تمام شئون براي او سهمي قائل شده است و ضمن قصص قرآنی به الگومندی زنان و مردان اشاره می‌کند،<ref>جوادی ‌آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص142.</ref>  از جمله پیامبر اسلام، <ref>سوره احزاب، آیه 21.</ref> ابراهیم، <ref>سوره ممتحنه، آیه 4.</ref> مریم و همسر فرعون.<ref>سوره تحریم، آیه 11-12.</ref>  از این منظر، انسان وقتی وارسته شد فارغ از مسئله جنسیت، برای تمام انسان‌ها تبدیل به سرمشق می‌شود. همچنین در قرآن، همسران لوط و نوح به‌دلیل خیانت به پیام و پیامبران الهی، به‌عنوان نمونه‌ای از انسان‌های بد و تبهکار معرفی شده‌اند.<ref>جوادی ‌آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص152-154.</ref>   
قرآن در معرفی الگو و تجلیل از شخصیت‌ها، فرقی میان زن و مرد قائل نیست و در همین چارچوب، زنان نمونه‌ای را برای الگوسازی به‌صورت مستقیم یا غیر مستقیم معرفی کرده است. <ref>[https://www.balagh.ir/content/17614 فاطمی‌مهر، «الگوسازی زنان در قرآن»، در وب‌سایت بلاغ.]  </ref> به‌دلیل وجود تبعیض علیه زنان در عصر نزول؛ قرآن بر مسئله حرمت زن تكيه کرده و در تمام شئون براي او سهمي قائل شده است و ضمن قصص قرآنی به الگومندی زنان و مردان اشاره می‌کند،<ref>جوادی ‌آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص142.</ref>  از جمله پیامبر اسلام، <ref>سوره احزاب، آیه 21.</ref> ابراهیم، <ref>سوره ممتحنه، آیه 4.</ref> مریم و همسر فرعون.<ref>سوره تحریم، آیه 11-12.</ref>  از این منظر، انسان وقتی وارسته شد فارغ از مسئله جنسیت، برای تمام انسان‌ها تبدیل به سرمشق می‌شود. همچنین در قرآن، همسران لوط و نوح به‌دلیل خیانت به پیام و پیامبران الهی، به‌عنوان نمونه‌ای از انسان‌های بد و تبهکار معرفی شده‌اند.<ref>جوادی ‌آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص152-154.</ref>