بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:


محققین؛ شکاف جنسیتی دستمزد را دارای دو بخش دارا و فاقد توضیح می‌دانند؛ بخش توضیح‌داده شده ناظر به مواردی است که با سرمایه انسانی از قبیل تحصیلات، مهارت و تجربه توجیه می‌شود و باقی مانده به بخش توضیح‌داده نشده معروف است، اندیشمندان غالبا درصدد توجیه این بخش بوده و آن را عمدتا به عوامل مختلفی از جمله تبعیض، تفاوت‌هاي طبیعی و روان‌شناختی زنان و مردان نسبت می‌دهند.<ref>[https://sedj.usb.ac.ir/article_8741.html شاکري حسين‌آباد و  نصراللهي، «اثر فن‌آوري بر شکاف جنسیتی دستمزد»، 1403ش، ص37.]</ref>   
محققین؛ شکاف جنسیتی دستمزد را دارای دو بخش دارا و فاقد توضیح می‌دانند؛ بخش توضیح‌داده شده ناظر به مواردی است که با سرمایه انسانی از قبیل تحصیلات، مهارت و تجربه توجیه می‌شود و باقی مانده به بخش توضیح‌داده نشده معروف است، اندیشمندان غالبا درصدد توجیه این بخش بوده و آن را عمدتا به عوامل مختلفی از جمله تبعیض، تفاوت‌هاي طبیعی و روان‌شناختی زنان و مردان نسبت می‌دهند.<ref>[https://sedj.usb.ac.ir/article_8741.html شاکري حسين‌آباد و  نصراللهي، «اثر فن‌آوري بر شکاف جنسیتی دستمزد»، 1403ش، ص37.]</ref>   
==جنسیت و قانون تساوی دستمزد==
==قانون تساوی دستمزد==
سازمان بین‌المللی کار طی مقاوله‌نامه‌های، اصل برابری دستمزد را به‌رسمیت شناخته و در جهت تحقق آن تلاش می‌کند.<ref> [https://jlr.sdil.ac.ir/article_165925.html نوروزی، «واکاوی علل و عوامل مؤثر بر شکاف جنسیتی دستمزد (در پرتو اصل برابری دستمزد در حقوق بین‌‌المللی کار)»، 1403ش،ص259.]</ref> در اعلامیه اسلامی حقوق بشر نیز بر اجرت مساوی در مقابل کار مساوی زن و مرد تأکید شده است. برخی محققین؛ قبول مقاوله سازمان ملل توسط ایران را مستلزم آن می‌داند که زنان ایرانی باید از دستمزد یک‌سان با مردان برخوردار باشند.<ref>[https://jwdp.ut.ac.ir/article_97660.html مرندی و حجازی، «حق زنان بر برابری دستمزد در آینۀ عدالت جنسیتی با تأکید بر نظام حقوقی ایران و اسناد بین‌المللی»، 1403ش، ص515.]</ref>  
سازمان بین‌المللی کار طی مقاوله‌نامه‌های، اصل برابری دستمزد را به‌رسمیت شناخته و در جهت تحقق آن تلاش می‌کند.<ref> [https://jlr.sdil.ac.ir/article_165925.html نوروزی، «واکاوی علل و عوامل مؤثر بر شکاف جنسیتی دستمزد (در پرتو اصل برابری دستمزد در حقوق بین‌‌المللی کار)»، 1403ش،ص259.]</ref> در اعلامیه اسلامی حقوق بشر نیز بر اجرت مساوی در مقابل کار مساوی زن و مرد تأکید شده است. برخی محققین؛ قبول مقاوله سازمان ملل توسط ایران را مستلزم آن می‌داند که زنان ایرانی باید از دستمزد یک‌سان با مردان برخوردار باشند.<ref>[https://jwdp.ut.ac.ir/article_97660.html مرندی و حجازی، «حق زنان بر برابری دستمزد در آینۀ عدالت جنسیتی با تأکید بر نظام حقوقی ایران و اسناد بین‌المللی»، 1403ش، ص515.]</ref>  


خط ۱۲: خط ۱۲:


بر مبنای پژوهش‌های انجام شده، به‌رغم تمهیدات قانونی برای برابری دستمزد مردان و زنان در سطح جهان؛ اما پیشرفت در کاهش شکاف دستمزد جنسیتی اندک و اعمال آن در عمل از سوی کشورها دشوار بوده است.<ref>[https://jwdp.ut.ac.ir/article_97660.html مرندی و حجازی، «حق زنان بر برابری دستمزد در آینۀ عدالت جنسیتی با تأکید بر نظام حقوقی ایران و اسناد بین‌المللی»، 1403ش، ص514.]</ref>  
بر مبنای پژوهش‌های انجام شده، به‌رغم تمهیدات قانونی برای برابری دستمزد مردان و زنان در سطح جهان؛ اما پیشرفت در کاهش شکاف دستمزد جنسیتی اندک و اعمال آن در عمل از سوی کشورها دشوار بوده است.<ref>[https://jwdp.ut.ac.ir/article_97660.html مرندی و حجازی، «حق زنان بر برابری دستمزد در آینۀ عدالت جنسیتی با تأکید بر نظام حقوقی ایران و اسناد بین‌المللی»، 1403ش، ص514.]</ref>  
==جنسیت و شکاف دستمزد در جهان==
==شکاف جنسیتی دستمزد در جهان==
بر اساس آمار مجمع جهانی اقتصاد، در تمام کشورهای دنیا زنان کمتر از مردان درآمد دارند. همچنین زنان کمتر از مردان از ترفیع و ارتقای رتبه و پایه برخوردار می‌شوند.<ref> [https://jte.ut.ac.ir/article_71285.html بیداربخت‌نیا و جرجرزاده، «بررسی عوامل مؤثر بر تبعیض جنسیتی دستمزد در ایران»، 1398ش، ص289.]</ref> زنان با تحصیلات برابر با مردان نیز دستمزد کمتری دریافت می‌کنند که نشان‌دهنده تبعیض جنسیتی است.<ref> [https://jte.ut.ac.ir/article_71285.html بیداربخت‌نیا و جرجرزاده، «بررسی عوامل مؤثر بر تبعیض جنسیتی دستمزد در ایران»، 1398ش، ص299.]</ref>  
بر اساس آمار مجمع جهانی اقتصاد، در تمام کشورهای دنیا زنان کمتر از مردان درآمد دارند. همچنین زنان کمتر از مردان از ترفیع و ارتقای رتبه و پایه برخوردار می‌شوند.<ref> [https://jte.ut.ac.ir/article_71285.html بیداربخت‌نیا و جرجرزاده، «بررسی عوامل مؤثر بر تبعیض جنسیتی دستمزد در ایران»، 1398ش، ص289.]</ref> زنان با تحصیلات برابر با مردان نیز دستمزد کمتری دریافت می‌کنند که نشان‌دهنده تبعیض جنسیتی است.<ref> [https://jte.ut.ac.ir/article_71285.html بیداربخت‌نیا و جرجرزاده، «بررسی عوامل مؤثر بر تبعیض جنسیتی دستمزد در ایران»، 1398ش، ص299.]</ref>  


خط ۱۸: خط ۱۸:


در کشورهای در حال توسعه نیز شکاف دستمزد شایع بوده و بسیاری از عوامل بالقوه همچون هنجارها، ترجیحات و انتظارات در آنها برجسته‌تر است.<ref>[https://www.tejaratefarda.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-6/37825-%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%81-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%B2%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86 صبوری، «شکاف دستمزد زنان و مردان»، وب‌سایت تجارت فردا.]</ref> بر مبنای پژوهش‌ها؛ اغلب زنان در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه، به‌طور متوسط حدود سه چهارم دستمزد مردان را برای کار یکسان، دریافت می‌کنند.<ref>[https://jwdp.ut.ac.ir/article_97660.html مرندی و حجازی، «حق زنان بر برابری دستمزد در آینۀ عدالت جنسیتی با تأکید بر نظام حقوقی ایران و اسناد بین‌المللی»، 1403ش، ص513.]</ref>  
در کشورهای در حال توسعه نیز شکاف دستمزد شایع بوده و بسیاری از عوامل بالقوه همچون هنجارها، ترجیحات و انتظارات در آنها برجسته‌تر است.<ref>[https://www.tejaratefarda.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-6/37825-%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%81-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%B2%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86 صبوری، «شکاف دستمزد زنان و مردان»، وب‌سایت تجارت فردا.]</ref> بر مبنای پژوهش‌ها؛ اغلب زنان در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه، به‌طور متوسط حدود سه چهارم دستمزد مردان را برای کار یکسان، دریافت می‌کنند.<ref>[https://jwdp.ut.ac.ir/article_97660.html مرندی و حجازی، «حق زنان بر برابری دستمزد در آینۀ عدالت جنسیتی با تأکید بر نظام حقوقی ایران و اسناد بین‌المللی»، 1403ش، ص513.]</ref>  
==جنسیت و شکاف دستمزد در ایران==
==شکاف جنسیتی دستمزد در ایران==
بر مبنای مطالعات انجام شده؛ شکاف دستمزد در بازار کار ایران 25% به‌نفع مردان برآورد شده است، هرچند این شکاف در بخش دولتی وجود ندارد؛ اما در بخش خصوصی، تبعیض جنسیتی علیه زنان زیاد است و در سال‌های 1384 تا 1390ش. این تفاوت به 70% می‌رسید.<ref> [https://ijer.atu.ac.ir/article_2776.html کشاورز حداد، و علویان قوانینی، «شکاف جنسیتی دستمزد در مناطق شهری ایران»، 1391ش، ص132.] </ref> تحقیقی در سال 1393ش. نشان می‌دهد که زنان ایرانی به‌طور متوسط برای هر ساعت کاری 8187 ریال دستمزد کمتری از مردان دریافت می‌کردند. آمار سال 2015م. سازمان ملل حاکی از کاهش نابرابری جنسیتی در ایران است.<ref> [https://jte.ut.ac.ir/article_71285.html بیداربخت‌نیا و جرجرزاده، «بررسی عوامل مؤثر بر تبعیض جنسیتی دستمزد در ایران»، 1398ش، ص289.]</ref>  
بر مبنای مطالعات انجام شده؛ شکاف دستمزد در بازار کار ایران 25% به‌نفع مردان برآورد شده است، هرچند این شکاف در بخش دولتی وجود ندارد؛ اما در بخش خصوصی، تبعیض جنسیتی علیه زنان زیاد است و در سال‌های 1384 تا 1390ش. این تفاوت به 70% می‌رسید.<ref> [https://ijer.atu.ac.ir/article_2776.html کشاورز حداد، و علویان قوانینی، «شکاف جنسیتی دستمزد در مناطق شهری ایران»، 1391ش، ص132.] </ref> تحقیقی در سال 1393ش. نشان می‌دهد که زنان ایرانی به‌طور متوسط برای هر ساعت کاری 8187 ریال دستمزد کمتری از مردان دریافت می‌کردند. آمار سال 2015م. سازمان ملل حاکی از کاهش نابرابری جنسیتی در ایران است.<ref> [https://jte.ut.ac.ir/article_71285.html بیداربخت‌نیا و جرجرزاده، «بررسی عوامل مؤثر بر تبعیض جنسیتی دستمزد در ایران»، 1398ش، ص289.]</ref>