حمید گلزار (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
==جایگاه ساختاری زنان در شهر== | ==جایگاه ساختاری زنان در شهر== | ||
[[زنان]] در ساختارهای شهری جایگاه مناسبتری از زنان روستایی دارند و بهطور کلی الگوی زندگی شهری، امکان ترقی زنان را بیشتر فراهم میکند. زمینههای ساختاری، فعالیتهای زنان شهری را تسهیل میکند.<ref>- [https://ensani.ir/file/download/article/1550488707-9755-26-1.pdf نقدی و دیگران، «جنسیت و شهر: مطالعه مصرفگرایی و بازتعریف هویت زنان، مورد مطالعه زنان دهههای 50، 60 و 70 شهر اصفهان»، 1397ش، ص9.]</ref> کنترل بیشتر زنان بر منابع فرهنگی نظیر ارزشها و هنجارها و همچنین دسترسی به منابع اقتصادی نمونهای از آن است. با وجود این دسترسیها، زنان شهری در برابر تحمیل هویت از بیرون، مقاومت میکنند و همچنین به تأمل در هویت زنانه و مؤلفههای آن میپردازند.<ref>- [https://jwdp.ut.ac.ir/article_13273_5b537756b4684c0f6d8c9768e3e9c879.pdf ساروخانی و رفعتجاه، «عوامل جامعهشناختی مؤثر در بازتعریف هویت اجتماعی زنان»، 1383ش، ص72.]</ref> | [[زنان]] در ساختارهای شهری جایگاه مناسبتری از زنان روستایی دارند و بهطور کلی الگوی زندگی شهری، امکان ترقی زنان را بیشتر فراهم میکند. زمینههای ساختاری، فعالیتهای زنان شهری را تسهیل میکند.<ref>- [https://ensani.ir/file/download/article/1550488707-9755-26-1.pdf نقدی و دیگران، «جنسیت و شهر: مطالعه مصرفگرایی و بازتعریف هویت زنان، مورد مطالعه زنان دهههای 50، 60 و 70 شهر اصفهان»، 1397ش، ص9.]</ref> کنترل بیشتر زنان بر منابع فرهنگی نظیر ارزشها و هنجارها و همچنین دسترسی به منابع اقتصادی نمونهای از آن است. با وجود این دسترسیها، زنان شهری در برابر تحمیل [[هویت جنسیتی|هویت]] از بیرون، مقاومت میکنند و همچنین به تأمل در هویت زنانه و مؤلفههای آن میپردازند.<ref>- [https://jwdp.ut.ac.ir/article_13273_5b537756b4684c0f6d8c9768e3e9c879.pdf ساروخانی و رفعتجاه، «عوامل جامعهشناختی مؤثر در بازتعریف هویت اجتماعی زنان»، 1383ش، ص72.]</ref> | ||
==سبک زندگی زنان شهری== | ==سبک زندگی زنان شهری== | ||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
آر باولبی بر این باور است که خرید از فروشگاههای بزرگ از دو دهه آخر قرن نوزدهم به یک فعالیت عادی برای زنان مبدل شد.<ref>- [https://ensani.ir/file/download/article/1550488707-9755-26-1.pdf نقدی و دیگران، «جنسیت و شهر: مطالعه مصرفگرایی و بازتعریف هویت زنان، مورد مطالعه زنان دهههای 50، 60 و 70 شهر اصفهان»، 1397ش، ص11.]</ref> گافمن معتقد است [[جنسیت]] بیشتر یک دستاورد است؛ انسانها برای آن که مذکر یا مؤنث جلوه کنند، باید به اشکال خاصی کنش و گفتوگو کنند.<ref>- ریتزر، نظریههای جامعهشناسی در دوران معاصر، 1377ش، ص377.</ref> | آر باولبی بر این باور است که خرید از فروشگاههای بزرگ از دو دهه آخر قرن نوزدهم به یک فعالیت عادی برای زنان مبدل شد.<ref>- [https://ensani.ir/file/download/article/1550488707-9755-26-1.pdf نقدی و دیگران، «جنسیت و شهر: مطالعه مصرفگرایی و بازتعریف هویت زنان، مورد مطالعه زنان دهههای 50، 60 و 70 شهر اصفهان»، 1397ش، ص11.]</ref> گافمن معتقد است [[جنسیت]] بیشتر یک دستاورد است؛ انسانها برای آن که مذکر یا مؤنث جلوه کنند، باید به اشکال خاصی کنش و گفتوگو کنند.<ref>- ریتزر، نظریههای جامعهشناسی در دوران معاصر، 1377ش، ص377.</ref> | ||
محیط کلان شهری و همچنین مراکز خرید شهری باعث شده است که زنان دارای سبک زندگی متفاوت باشند. از جمله تفاوتهای زندگی شهری برای زنان، هزینه فراوان برای پوشش، [[آرایش زن در اسلام|آرایش]] و مصرف تظاهری در امور بین فردی است. شهرها امکان نمایشهای جدیدی در خارج از خانه برای زنان فراهم ساختهاند. عواملی نظیر پاساژها، مراکز خرید، هایپرها، کافیشاپها و رستورانها موجب امکان نمایشهای دارایی اعضای جامعه و ایجاد محل مصرف نشانهشناختی، تظاهری، پرسهزنی، هویتیابی و تمایزیابی جنسیتی برای زنان شده است. شهر، امکان تغییر سبک زندگی را فراهم میکند؛ از جمله گذر از زندگی روستایی به زندگی شهری. این تغییر، هم میتواند به بازتعریف هویت زنانه منجر شود و هم عامل انزوای اجتماعی، افسردگی یا پریشانحالی آنان شود. <ref>- [https://ensani.ir/file/download/article/1550488707-9755-26-1.pdf نقدی و دیگران، «جنسیت و شهر: مطالعه مصرفگرایی و بازتعریف هویت زنان، مورد مطالعه زنان دهههای 50، 60 و 70 شهر اصفهان»، 1397ش، ص3-6.]</ref> | محیط کلان شهری و همچنین مراکز خرید شهری باعث شده است که زنان دارای سبک زندگی متفاوت باشند. از جمله تفاوتهای زندگی شهری برای زنان، هزینه فراوان برای پوشش، [[آرایش زن در اسلام|آرایش]] و [[مصرف نمایشی]] و تظاهری در امور بین فردی است. شهرها امکان نمایشهای جدیدی در خارج از خانه برای زنان فراهم ساختهاند. عواملی نظیر پاساژها، مراکز خرید، هایپرها، کافیشاپها و رستورانها موجب امکان نمایشهای دارایی اعضای جامعه و ایجاد محل مصرف نشانهشناختی، تظاهری، پرسهزنی، هویتیابی و تمایزیابی جنسیتی برای زنان شده است. شهر، امکان تغییر سبک زندگی را فراهم میکند؛ از جمله گذر از زندگی روستایی به زندگی شهری. این تغییر، هم میتواند به بازتعریف هویت زنانه منجر شود و هم عامل انزوای اجتماعی، افسردگی یا پریشانحالی آنان شود. <ref>- [https://ensani.ir/file/download/article/1550488707-9755-26-1.pdf نقدی و دیگران، «جنسیت و شهر: مطالعه مصرفگرایی و بازتعریف هویت زنان، مورد مطالعه زنان دهههای 50، 60 و 70 شهر اصفهان»، 1397ش، ص3-6.]</ref> | ||
==منزلت اجتماعی زنان شهری== | ==منزلت اجتماعی زنان شهری== | ||
از نظر وبلن، داشتن سبکهای متمایز در شهرها، بیش از آنکه به [[اوقات فراغت زنان|اوقات فراغت]] مربوط باشد، راهی برای ابراز تعلق به گروه اجتماعی خاص است. به نظر وی ثروت مهمترین ابزار کسب منزلت اجتماعی است؛ اما داشتن ثروت بهتنهایی برای کسب منزلت اجتماعی کافی نیست؛ بلکه چگونگی نمایش آن از اصل داشتن آن مهمتر است. حضور زنان در شهرها امکان مصارف تظاهری را فراهم ساخته است و در زندگی شهری زنان نقش اصلی را در ارائه مصارف تظاهری در خانوادههای غربی مورد نظر وبلن داشتهاند. در آن دوره خانوادهها با | از نظر وبلن، داشتن سبکهای متمایز در شهرها، بیش از آنکه به [[اوقات فراغت زنان|اوقات فراغت]] مربوط باشد، راهی برای ابراز تعلق به گروه اجتماعی خاص است. به نظر وی ثروت مهمترین ابزار کسب منزلت اجتماعی است؛ اما داشتن ثروت بهتنهایی برای کسب منزلت اجتماعی کافی نیست؛ بلکه چگونگی نمایش آن از اصل داشتن آن مهمتر است. حضور زنان در شهرها امکان مصارف تظاهری را فراهم ساخته است و در زندگی شهری زنان نقش اصلی را در ارائه مصارف تظاهری در خانوادههای غربی مورد نظر وبلن داشتهاند. در آن دوره خانوادهها با مصرف نمایشی تلاش داشتند نزد دیگران پایگاه نمادین بیابند تا بتوانند احترام اجتماعی بیشتری کسب کنند.<ref>- کوزر، زندگی و اندیشه بزرگان جامعهشناسی، 1383ش. ص362.</ref> | ||
==تقسیم کار جنسیتی در شهر== | ==تقسیم کار جنسیتی در شهر== | ||
در قرن نوزدهم، صنعتیشدن باعث شد رابطۀ بین مصرف و تولید در شهرها بهطور کامل بر اساس جنسیت شکل بگیرد. با این حال، این پیوند امر ثابتی نبوده، بلکه فرایندی متغیر و در حال تحول بوده است. در آغاز این دوره، مصرف بهعنوان کار زنانه و تولید بهعنوان کار مردانه در نظر گرفته میشد. تفاوت اصلی این بود که مصرف برای زنان کاری معنادار تلقی میشد و قدرت انتخاب به افرادی اختصاص مییافت که توانایی انتخاب در مصرف را داشتند. در نتیجه، کالاهای مصرفی نقشهای هویتی و جنسیتی به خود گرفتند.<ref>- باکاک، مصرف، 1381ش، ص142.</ref> | در قرن نوزدهم، صنعتیشدن باعث شد رابطۀ بین مصرف و تولید در شهرها بهطور کامل بر اساس جنسیت شکل بگیرد. با این حال، این پیوند امر ثابتی نبوده، بلکه فرایندی متغیر و در حال تحول بوده است. در آغاز این دوره، مصرف بهعنوان کار [[زنانه]] و تولید بهعنوان کار مردانه در نظر گرفته میشد. تفاوت اصلی این بود که مصرف برای زنان کاری معنادار تلقی میشد و قدرت انتخاب به افرادی اختصاص مییافت که توانایی انتخاب در مصرف را داشتند. در نتیجه، کالاهای مصرفی نقشهای هویتی و جنسیتی به خود گرفتند.<ref>- باکاک، مصرف، 1381ش، ص142.</ref> | ||
صنعتیشدن، تقسیم | صنعتیشدن، [[ادوار تقسیم کار جنسیتی|تقسیم کار]] اجتماعی را به وجود آورد که بر اساس آن، مراقبت از فرزندان بر عهده زنان و تولید و جنگیدن به فعالیت اصلی مردان تبدیل شد. با این وجود، شرایط تغییر کرد و در قرن بیستم، بهدلیل کاهش جنگها، مردان نیز به صف مصرفکنندگان پیوستند. هدف اصلی در این شرایط، بیان هویت از طریق پوشاک، آرایش، سفر و خرید کالاهای لوکس و نمایشی بود. در این دوره، حتی ادعا شد که ارتباط بین مصرف و طبقه برای مردان و زنان از بین رفته است؛ به این معنا که مصرف تنها مختص طبقات بالا نبود و تمام طبقات در آن مشارکت داشتند. بنابراین تنها پیوند بین مصرف و هویت باقی ماند. این پیوند و نحوه مصرف، تحت تأثیر ساختارهای اجتماعی و فرهنگی و همچنین تمایل افراد جامعه به احیای هویت مصرفی خود شکل میگرفت.<ref>- باکاک، مصرف، 1381ش، ص151.</ref> | ||
==دینداری زنان در شهر== | ==دینداری زنان در شهر== | ||