مهرانگیز منوچهریان: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر تفاوت با ویرایش جدیدتر ←

دیداریویکی‌متن

@@ خط ۴۴: / خط ۴۴: @@
 ==اقدامات==
 *'''تأسیس اتحادیه زنان حقوقدان ایران:'''
-وی در سمت سناتوری [[مجلس سنا]] و پس از دوسال عضویت در [[اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان]]، برای آنکه بتواند به نیات آن اتحادیه در ایران جامه عمل بپوشاند یعنی قوانین مورد پسند غرب را در ایران به تصویب برساند؛ چنانچه خودش در موارد متعدد به این مسئله تأکید داشت و از طرفی در موارد متعدد اعتراف کرده که «من شیفته همکاری با مؤسسات سازمان ملل و اجرای مصوبات آن هستم»؛ <ref>مهرانگیز منوچهریان، نابرابری‏های حقوقی زن و مرد در ایران و راه اصلاح آن، ص 132</ref>، [[اتحادیه زنان حقوقدان ایران]] را در سیزده خرداد 1340 تأسیس کرد. تأسیس این اتحادیه با دوازده یا سیزده نفر آغاز شد تا آنکه بعد از چندین سال فعالیت در سال‏های آخر، اعضای آن به سی نفر رسید.<ref> گفتگو با توران بهرامی 1380، نقل از: نابرابری حقوقی زن و مرد درایران ، ص 141</ref> این اتحادیه به عنوان زیر مجموعه‏ای از اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان، فعالیت خود را آغاز کرد<ref> نابرابری حقوقی زن و مرد درایران، ص 143</ref>. و هر عضو این اتحادیه، عضو اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان نیز محسوب می‏شد. یکی از اعضای این اتحادیه در این خصوص می‏گوید: «این اتحادیه برای ما کارت‏هایی صادر کرده بود که وقتی به خارجِ کشور سفر می‏کردیم، با داشتن این کارت‏ها ، از تسهیلاتی برخوردار می‏شدیم».<ref> گفت و گو با گیتی پور فاضل 1380؛ نقل از نوشین احمدی خراسانی و پروین اردلان، فعالیت‏های مهر انگیز منوچهریان بر بستر مبارزات حقوقی زنان در ایران ص 148</ref>. هدف اساسی این اتحادیه، تساوی همه جانبه [[حقوق زن و مرد]]، نزدیک کردن یا یکی کردن قوانین داخلی با قوانین بین المللی و مهم‏تر از همه، سازگارکردن قوانین داخلی بر پایه [[اعلامیه حقوق بشر]] و ایجاد زمینه مساعد برای رشد و بحث در موضوعات مربوط به زنان در جهان امروز بود.<ref>اسناد و مدارک شخصی منوچهریان، نقل از: نوشین احمدی خراسانی و پروین اردلان، فعالیت‏های مهر انگیز منوچهریان بر بستر مبارزات حقوقی زنان در ایران ، ص 142</ref> اتحادیه تمام کوشش خود را صرف تحقق برابری زن و مرد در همه عرصه‏ها کرد و راهکار اساسی را در این زمینه، تغییر و اصلاح قوانین داخلی می‏دانست این اندیشه پیش‏تر در فعالیت‏های مهرانگیز در قالب تطبیق قوانین مدنی ایران با [[اعلامیه حقوق بشر]] و فعالیت‏های او در اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان منعکس بود؛<ref> نوشین احمدی خراسانی و پروین اردلان، فعالیت‏های مهر انگیز منوچهریان بر بستر مبارزات حقوقی زنان در ایران ص 143</ref>
+وی در سمت سناتوری [[مجلس سنا]] و پس از دوسال عضویت در [[اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان]]، برای آنکه بتواند به نیات آن اتحادیه در ایران جامه عمل بپوشاند یعنی قوانین مورد پسند غرب را در ایران به تصویب برساند؛ چنانچه خودش در موارد متعدد به این مسئله تأکید داشت و از طرفی در موارد متعدد اعتراف کرده که «من شیفته همکاری با مؤسسات سازمان ملل و اجرای مصوبات آن هستم»؛ <ref>مهرانگیز منوچهریان، نابرابری‏های حقوقی زن و مرد در ایران و راه اصلاح آن، ص 132</ref>، [[اتحادیه زنان حقوقدان ایران]] را در سیزده خرداد 1340 تأسیس کرد. تأسیس این اتحادیه با دوازده یا سیزده نفر آغاز شد تا آنکه بعد از چندین سال فعالیت در سال‏های آخر، اعضای آن به سی نفر رسید.<ref> گفتگو با توران بهرامی 1380، نقل از: نابرابری حقوقی زن و مرد درایران ، ص 141</ref> این اتحادیه به عنوان زیر مجموعه‏ای از اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان، فعالیت خود را آغاز کرد<ref> نابرابری حقوقی زن و مرد درایران، ص 143</ref>
+و هر عضو این اتحادیه، عضو اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان نیز محسوب می‏شد. یکی از اعضای این اتحادیه در این خصوص می‏گوید: «این اتحادیه برای ما کارت‏هایی صادر کرده بود که وقتی به خارجِ کشور سفر می‏کردیم، با داشتن این کارت‏ها ، از تسهیلاتی برخوردار می‏شدیم».<ref> گفت و گو با گیتی پور فاضل 1380؛ نقل از نوشین احمدی خراسانی و پروین اردلان، فعالیت‏های مهر انگیز منوچهریان بر بستر مبارزات حقوقی زنان در ایران ص 148</ref>. هدف اساسی این اتحادیه، تساوی همه جانبه [[حقوق زن و مرد]]، نزدیک کردن یا یکی کردن قوانین داخلی با قوانین بین المللی و مهم‏تر از همه، سازگارکردن قوانین داخلی بر پایه [[اعلامیه حقوق بشر]] و ایجاد زمینه مساعد برای رشد و بحث در موضوعات مربوط به زنان در جهان امروز بود.<ref>اسناد و مدارک شخصی منوچهریان، نقل از: نوشین احمدی خراسانی و پروین اردلان، فعالیت‏های مهر انگیز منوچهریان بر بستر مبارزات حقوقی زنان در ایران ، ص 142</ref> اتحادیه تمام کوشش خود را صرف تحقق برابری زن و مرد در همه عرصه‏ها کرد و راهکار اساسی را در این زمینه، تغییر و اصلاح قوانین داخلی می‏دانست این اندیشه پیش‏تر در فعالیت‏های مهرانگیز در قالب تطبیق قوانین مدنی ایران با [[اعلامیه حقوق بشر]] و فعالیت‏های او در اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان منعکس بود؛<ref> نوشین احمدی خراسانی و پروین اردلان، فعالیت‏های مهر انگیز منوچهریان بر بستر مبارزات حقوقی زنان در ایران ص 143</ref>
 اتحادیه، در ظاهر طرفداری از [[حقوق زنان]] را تنها به عنوان حربه‌‏ای برای پیشبرد اهداف واقعی خود به کار می‏گرفت، زیرا هر چند در ترسیم اهداف اولیه، مسئله [[برابری حقوق زن و مرد]] در همه عرصه‌‏ها را هم جزو اهداف خود ذکر می‏کردند، اما در عمل، تنها به تغییر قانون مدنی که بر گرفته از قانون اسلام بود، به نفع قوانین غیر دینی و سکولار پافشاری می‏کردند؛ چنانچه مهرانگیز در اولین جلسه مطبوعاتی، مواضع خود را صراحتاً اعلام کرد، اما درباره حق رأی صحبتی به میان نیاورد. یکی از اعضای این اتحادیه در این باره می‏گوید: «ما در کنفرانس‏های مطبوعاتی اتحادیه، درباره همه مسائل مربوط به زنان و خانواده سخن گفتیم، اما فقط درباره حق رای صحبت نمی‏کردیم... می‏گفتیم زن نباید نفقه خور مرد باشد.»<ref> گفتگو با نورایی بهرامی 1280؛ نقل از: نوشین احمدی خراسانی و پروین اردلان، فعالیت‏های مهر انگیز منوچهریان بر بستر مبارزات حقوقی زنان در ایران ، ص‏144</ref> سه ماه بعد [منوچهریان‏] رئیس [[اتحادیه زنان حقوقدان ایران]]، در مصاحبه مطبوعاتی دیگری خواستار اجرای مفاد اعلامیه حقوق بشر در ایران شد.<ref> روزنامه اطلاعات،6 مهر 1340</ref> حتی قرار شد که کنفرانس مطبوعاتی و علنی علیه قانون ارث داشته باشند که بر اثر فشار افکار عمومی، این کنفرانس مطبوعاتی به هم خورد. حتی وقتی که در آذر سال 1341 بر اثر قیام امام خمینی و فشار افکار عمومی، دولت وقت مجبور به لغو انجمن‏های ایالتی و ولایتی شد، این اتحادیه با انتشار بیانیه‏‌ای در نه آذر 1341 دولت را به ‏دلیل کوتاه آمدن در مقابل ملت ایران، سرزنش کرد.<ref> نوشین احمدی خراسانی و پروین اردلان، فعالیت‏های مهر انگیز منوچهریان بر بستر مبارزات حقوقی زنان در ایران ، ص 145</ref> اتحادیه تا آخرین روز حیات خود، بیشترین نیروی خویش را برای تغییر قوانین مدنی از جمله قوانین خانواده متمرکز کرد... و حتی در دوران انقلاب به فعالیت علیه حجاب پرداخت.<ref> نوشین احمدی خراسانی و پروین اردلان، فعالیت‏های مهر انگیز منوچهریان بر بستر مبارزات حقوقی زنان در ایران ص 150</ref>
 *'''حمایت از زنان روسپی و فرزندان نامشروع:'''
 یکی  دیگر از اقدامات مهم او حمایت از زنان روسپی (فاحشه) تحت عنوان حمایت از کودکان نامشروع است. در کلمات ایشان به جای «کودکان نامشروع» عبارت «کودکان خارج از نکاح» درج شده است. هدف او از این تغییر عبارت این بود که خواسته حتی در سخن گفتن از کلمه ای که احیاناً دارای بار منفی است، پرهیز کرده باشد و عمداً کلمه «نکاح» که یک عبارت عربی است را به جای کلمه «ازدواج» به‌‏کار برده تا تأثیر روانی خاصی بر خواننده نگذارد. وی با طرح این مسئله که طفل نامشروع وجود ندارد، خواهان آن شد که تمام حقوق و امتیازاتی که قانون برای یک کودک مشروع در نظر گرفته، برای کودکان نامشروع نیز منظور کند. او اولین قدم را در این مسیر، صدور شناسنامه به اسم مادر یا هرکسی که او مایل باشد، می‏دانست. <ref>نوشین احمدی خراسانی و پروین اردلان، فعالیت‏های مهر انگیز منوچهریان بر بستر مبارزات حقوقی زنان در ایران ص 131</ref>
 *'''طرح  روسپیگری به عنوان شغل'''
 اقدام دیگر او که از حمایت دستگاه حاکمه ومطبوعات هم برخوردار بود، این بود که فحشا را به عنوان شغل به رسمیت بشناسند که از جمله آنها، چاپ اشعاری همانند قهر، رقاصه ، و نغمه روسپی بود. اقدامات منوچهریان و همدستان او موجب شد که زمینه برای رسمیت بخشیدن به روسپی‏گری فراهم شود و دولت پهلوی توانست با استفاده از فضای مناسب به وجود آمده، به آنها کارت شناسایی بدهد و در بهبود وضع زندگی‏شان فعالیت‏هایی انجام دهد.<ref> گفت و گو با سیمین بهبهانی، 1380؛ نقل از: فعالیت‏های مهر انگیز منوچهریان بر بستر مبارزات حقوقی زنان در ایران ، ص 146</ref> حتی آنها در پوشش اتحادیه زنان حقوقدان با انتشار مطالبی در روزنامه ها از مردم خواستند که به این قشر کمک کنند.<ref> فعالیت‏های مهر انگیز منوچهریان بر بستر مبارزات حقوقی زنان در ایران ، ص 146</ref>
 '''*مخالفت با قوانین  و احکام اسلامی'''
 هرچند جرقه‏‌های مخالفت با احکام اسلام را در سراسر زندگی منوچهریان می‏توان دید، اما اولین کار صریح و آشکار او در مخالفت با احکام اسلام، کتاب [[«انتقاد قوانین اساسی و مدنی و کیفری ایران از نظر حقوق زن»]] است. او در این کتاب، آشکارا به بعضی از احکام دین همانند [[ارث]]، [[ازدواج موقت]]، [[تعدّد زوجات]]، [[طلاق و حضانت]]. حمله کرده بود و همین مسئله موجب شد تا ناشران از چاپ آن خودداری کنند. حتی وقتی از پول شخصی خود خواست کتابش را در چاپخانه محقری در کوچه پس کوچه‌‏های ناصر خسرو به چاپ برساند، چاپخانه‌‏چی ابتدا قول داد هرچه سریع‏تر آن را چاپ کند، اما به محض آنکه از مفاد آن اطلاع حاصل کرد، تنها به این دلیل که کتاب او مخالف مذهب است، از ادامه چاپ آن امتناع ورزید. همین مسئله در مورد چاپخانه بعدی نیز تکرار شد؛ اما منوچهریان با استفاده از توان مالی بالایی که داشت، بالاخره توانست کتاب خود را چاپ کند. بازتاب منفی این کتاب در افکار عمومی به حدّی بود که حتی دستگاه حاکمه آن‏روز با آنکه در باطن موافق چنین افکاری بود، نتوانست افکار عمومی را نادیده بگیرد. بنابراین مهرانگیز را به وزارت فرهنگ آن‏روز احضار کردند. وزیر فرهنگ با ورود وی، ضمن اعلام موافقت صریح خود با نشر چنین کتاب‏هایی علیه احکام اولیه اسلام، مراتب اعتراض علما و مقامات متدیّن را اعلام کرد و از او خواست که ناظر شرعیات وزارت را راضی کند. <ref>نوشین احمدی خراسانی و پروین اردلان، فعالیت‏های مهر انگیز منوچهریان بر بستر مبارزات حقوقی زنان در ایران ص، 237 ـ 239</ref>
 از دیگر موارد مخالفت صریح او با احکام اسلامی در کتاب‏های وی، موارد زیر را می‏توان برشمرد: به مسخره گرفتن ممنوعیت ازدواج با دختر برادرزن یا دختر خواهر زن، مخالفت با استفاده از محلل برای حلال شدن زنی که سه مرتبه متوالی از شوهرش طلاق گرفته، مخالفت با قانون ممنوعیت [[ازدواج]] زن مسلمان با مرد غیر مسلمان، مخالفت صریح با قانون تعدّد زوجات،. مخالفت صریح با ازدواج موقت، مخالفت صریح با مهریه زن، انتقاد از وظایفی که اسلام برای هریک از زن و شوهر در خانواده قرار داده، مخالفت با قانون [[طلاق]]، همان، مخالفت با قانون [[عده طلاق]] یا وفات، مخالفت با [[حق حضانت پدر]]، مخالفت با [[قانون ارث]]،مخالفت شدید با قوانین جزایی اسلام، مخالفت با قانون ولایت پدر یا جد پدری،او درباره فقه اسلامی مطالب بسیار تندی دارد، در جایی می‏نویسد: «باید ادغان داشت که فقه اسلامی برای ارضای احتیاجات امروزی دنیا، کافی نیست.»<ref> فعالیت‏های مهر انگیز منوچهریان بر بستر مبارزات حقوقی زنان در ایران ، ص20 تا  155</ref>
 '''*چاپ و انتشار ترجمه قوانین و مصوبات سازمان ملل در کشورهای اسلامی'''
 منوچهریان مدتی بعد دامنه کار خود را به سایر کشورهای اسلامی گسترش داد و با هدف تغییر قوانین متخذ از فقه اسلامی به مصوبات به اصطلاح سازمان ملل، مصوبات متعدد آن سازمان را به فارسی ترجمه کرد و آنها را در ده هزار نسخه چاپ و تکثیر نمودند و سپس در نقاط گوناگون جهان اسلام توزیع کردند . از این تعداد، هفت هزار نسخه در ایران (بین دانشجویان حقوق و علوم اجتماعی ، دانش آموزان دوره متوسطه ، استادان و دبیران مدارس)، هزار نسخه در افغانستان (بین جمعیت‏های زنان و دانشجویان کابل) و تعدادی در کراچی پاکستان (در سمینار حقوق زن در کراچی) توزیع شد. علاوه بر اینها، منوچهریان خود چاپ پنج هزار نسخه از «طرح اصلاح قانون خانواده» را برای ارسال به کشورهایی که قانون خانواده آنها برگرفته از فقه اسلامی بود، به عهده گرفت.<ref> فعالیت‏های مهر انگیز منوچهریان بر بستر مبارزات حقوقی زنان در ایران ، ص 175</ref> او در توجیه اقدامات خود، قائل بود که: «احکام مادی و دنیوی، تغییر پذیر است ، سیر تکامل وجدان انسانیت امروز نمی‏پذیرد که ما دست دزد را ببریم ... اگر تعدّد زوجات را با برده فروشی مقایسه کردیم، برای آنکه در هر دو روح قرآن با الغای آنها موافق بوده‏است». <ref>مهرانگیز منوچهریان، انتقاد قوانین اساسی و مدنی و کیفری ایران از نظر حقوق زن، سازمان داوطلبان حمایت خانواده، 1342، ص‏114 ـ 116</ref>
 ==مهم‌ترین آثار==
 # انتقاد از قوانین اساسی و مدنی و کیفری ایران از نظر حقوق زن سال 1342