Shiri (بحث | مشارکت‌ها)
Shiri (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۳۶: خط ۳۶:


==فعالیت‏‌های سیاسی و اجتماعی==
==فعالیت‏‌های سیاسی و اجتماعی==
شکست در [[ازدواج]]، در آغاز زندگی، خانم منگنه را مدتی منزوی و گوشه‌‏گیر کرد؛ ولی پس از چندی، با مشارکت در تأسیس« [[جمعیت نسوان‌ وطن‌خواه]]»، فعالیت‏‌های سیاسی و اجتماعی خود را آغاز کرد.<ref> ر ک: زن در ایران و جهان، ص 154</ref>. مدت فعالیت سیاسی فرهنگی- اجتماعی او بیش از نیم قرن است.<ref> ر ک: همان، ص 153</ref>.
شکست در [[ازدواج]]، در آغاز زندگی، خانم منگنه را مدتی منزوی و گوشه‌‏گیر کرد؛ ولی پس از چندی، با مشارکت در تأسیس« [[جمعیت نسوان‌ وطن‌خواه]]»، فعالیت‏‌های سیاسی و اجتماعی خود را آغاز کرد. مدت فعالیت سیاسی فرهنگی- اجتماعی او بیش از نیم قرن است.
 
*مشارکت در تاسیس جمعیت نسوان وطن‌خواه
*مشارکت در تاسیس جمعیت نسوان وطن‌خواه
نورالهدی در باره نقش خود در تاسیس این جمعیت می‏‌گوید:« [[جمعیت نسوان‌ وطن‌خواه]]، از بانوان ترقی‌‏خواه، در سال 1301 خورشیدی تشکیل گردیده بود. جمعی از بانوان، کمر همت بسته بودیم برای بنیان‌گذاری ترقیات، آزادی، پیش‏رفت و تعلیمات و به ‏طور کلی، برای بهبود [[زنان]] عالم قد علم کرده بودیم. هیأت مدیره آن، ده نفر از بانوان منتخب جمعیت بودند که رئیس جمعیت مزبور، با انتخاب اعضا، خانم [[محترم اسکندری]] و این جانب در آن هیأت منشی اول انتخاب شده بودم». خانم منگنه افزون برداشتن مسؤولیت منشی اول، کار دعوت از اعضا و ایراد برخی سخنرانی‏‌ها را نیز به عهده داشت. وی در این باره می‏‌نویسد:« هر هفته، جلسات منظم سخنرانی داشتیم. خود من، هر هفته سیصد کارت دعوت را می‌نوشتم و به خانه زنان می‌فرستادم. آن زمان، تلفن در همه خانه‌ها نبود و من این کار را به وسیله مستخدمین خودم انجام می‌دادم».<ref> نورالهدی منگنه، شمه ای از سرگذشت من</ref> پس از درگذشت نخستین رئیس این جمعیت، باز در رأی‏‌گیری تازه، وی دوباره به سمت منشی اول انتخاب شد و همان کارها را تا انحلال این جمعیت انجام می‏‌داد. <ref>دیوان منگنه، ص 12 ـ 13</ref>
نورالهدی در‌باره نقش خود در تاسیس این جمعیت می‏‌گوید:« [[جمعیت نسوان‌ وطن‌خواه]]، از بانوان ترقی‌‏خواه، در سال 1301 خورشیدی تشکیل گردیده بود. جمعی از بانوان، کمر همت بسته بودیم برای بنیان‌گذاری ترقیات، آزادی، پیش‏رفت و تعلیمات و به ‏طور کلی، برای بهبود [[زنان]] عالم قد علم کرده بودیم. هیأت مدیره آن، ده نفر از بانوان منتخب جمعیت بودند که رئیس جمعیت مزبور، با انتخاب اعضا، خانم [[محترم اسکندری]] و این جانب در آن هیأت منشی اول انتخاب شده بودم». خانم منگنه افزون برداشتن مسؤولیت منشی اول، کار دعوت از اعضا و ایراد برخی سخنرانی‏‌ها را نیز به عهده داشت. وی در این باره می‏‌نویسد:« هر هفته، جلسات منظم سخنرانی داشتیم. خود من، هر هفته سیصد کارت دعوت را می‌نوشتم و به خانه زنان می‌فرستادم. آن زمان، تلفن در همه خانه‌ها نبود و من این کار را به وسیله مستخدمین خودم انجام می‌دادم». پس از درگذشت نخستین رئیس این جمعیت، باز در رأی‏‌گیری تازه، وی دوباره به سمت منشی اول انتخاب شد و همان کارها را تا انحلال این جمعیت انجام می‏‌داد. <ref>[http://ensani.ir/file/download/article/20120413133841-1170-206.pdf «من نورالهدی منگنه از...»، پروتال جامع علوم انسانی]</ref>
*نویسندگی
*نویسندگی
#مجله جمعیت نسوان وطن‌خواه: این مجله در سال 1302 شمسی با صاحب امتیازی بانو شاهزاده ملوک اسکندری منتشر شد.
#مجله جمعیت نسوان وطن‌خواه: این مجله در سال 1302 شمسی با صاحب امتیازی بانو شاهزاده ملوک اسکندری منتشر شد.
#ستاره ایران و مجله زبان زنان به صاحب امتیازی [[صدیقه دولت آبادی]]
#ستاره ایران و مجله زبان زنان به صاحب امتیازی [[صدیقه دولت آبادی]]
#روزنامه بانوان متعلق به فخر عظمی ارغون
#روزنامه بانوان متعلق به فخر عظمی ارغون
#روزنامه [[زن]] امروز به صاحب امتیازی [[بدرالملوک تکین (بامداد)|بدرالملوک تکین( بامداد)]] مقالات بسیاری نوشت. تالیفات قلمی او عبارت‌اند از: ره‌آموز خانواده، دوست شما، صحنه ‌ای زندگی، پندآموز، ناقوس، فانوس، آداب معاشرت، تدبیر منزل، دیوان اشعار، تگرگ، گلگشت.<ref> زنان در تاریخ سیاسی- اجتماعی ایران ، ص 67</ref>
#روزنامه [[زن]] امروز به صاحب امتیازی [[بدرالملوک تکین (بامداد)|بدرالملوک تکین( بامداد)]] مقالات بسیاری نوشت. تالیفات قلمی او عبارت‌اند از: ره‌آموز خانواده، دوست شما، صحنه ‌ای زندگی، پندآموز، ناقوس، فانوس، آداب معاشرت، تدبیر منزل، دیوان اشعار، تگرگ، گلگشت.
علاوه بر این‌ها خود نیز مجله ماهنامه بی بی را از سال 1334 منتشر می‌کرد که نشریه‌ای علمی، ادبی و انتقادی بود.
علاوه بر این‌ها خود نیز مجله ماهنامه بی بی را از سال 1334 منتشر می‌کرد که نشریه‌ای علمی، ادبی و انتقادی بود.<ref>[http://ensani.ir/fa/article/109079/%DA%A9%D9%85%D8%B1-%D9%87%D9%85%D8%AA-%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87-%D8%A8%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D9%87%D8%A8%D9%88%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85- منگنه، «کمر همت بسته بودیم برای بهبود زنان عالم؛»، 1383ش]</ref>
* شرکت در کمیسیون‌ها
* شرکت در کمیسیون‌ها
خانم منگنه در همه کمیسیون‌‏های [[جمعیت نسوان‌ وطن‌خواه]]،<ref> همان، ص 25 و 26</ref>. که مهم‏‌ترین آن‏ها، کنگره [[زنان]] شرق بود، عضوی مؤثر به شمار می‌‏آمد. هم‏سو با سیاست‏‌های دین‌‏زدایی و غرب‌‏گرایی پهلوی اول و در راه تغییر فرهنگ دینی زنان و آماده‌‏سازی زمینه کشف حجاب، در پاییز سال 1311، کنگره زنان شرق، در تهران برگزار شد. در این کنگره، زنان تجددطلب و غرب‏‌گرا، از کشورهای عرب دعوت شده بودند که در بین آنان می‌‏توان از خانم‌‏ها نورحماده از بیروت، حنیفه خوری از مصر و سید فاطمه از عراق نام برد. خانم منگنه در این باره می‏‌نویسد:« ما چندین کیمسیون تشکیل دادیم... و این‏جانب در همه این کمیسیون‏‌ها شرکت داشتم. هر روز جلسه‌‏ای به نام کنفرانس و با حضور خانم‏‌های عرب دایر می‌‏شد و مذاکراتی درباره بی حجابی و ترقی زنان مطرح می‏گردید».<ref>دیوان منگنه، ص 15.</ref> <ref group="پانویس">در پایان این کنگره، خانم مستوره افشار، رئیس جمعیت نسوان وطن‌‏خواه، در گزارش خود، از فعالیت‌‏های خانم منگنه و بعضی دیگر از فعالان این جمعیت، مانند محترم اسکندری، نامی نمی‌‏بَرد و همین امر، باعث خشنودی آنان می‌‏شود، به‏ گونه‏‌ای که پس از این کنگره، نورالهدی و عده‏‌ای از زنان تجدد طلب، از جمعیت نسوان وطن‏‌خواه کناره‏‌گیری کردند. کناره‏‌گیری خانم منگنه فقط نه به این دلیل که در گزارش، نامی از او برده نشده است، نشان از آن دارد که شعارهای ایشان در حمایت از زنان و آزادی آنان از واقعیت تهی و تنها برای خودنمایی و کسب شهرت بوده است. نکته جالب، این است که در عکسی که خانم منگنه در کتاب خود( دیوان نورالهدی منگنه) از این کنگره چاپ کرده، دیده می‌‏شود که تنها زنان دعوت شده خارجی و بعضی از زنان متجدد، مانند او و [[صدیقه دولت ‏آبادی]]، بی ‏حجاب هستند؛ اما دیگر زنان شرکت‌کننده در کنگره، چادر و حجاب کامل دارند و این، ریشه‌‏دار بودن پوشش چادر، در بین زنان ایرانی عصر رضا شاه را نشان می‌‏دهد.</ref>
خانم منگنه در همه کمیسیون‌‏های [[جمعیت نسوان‌ وطن‌خواه]]، که مهم‏‌ترین آن‏ها، کنگره [[زنان]] شرق بود، عضوی مؤثر به شمار می‌‏آمد. هم‏سو با سیاست‏‌های دین‌‏زدایی و غرب‌‏گرایی پهلوی اول و در راه تغییر فرهنگ دینی زنان و آماده‌‏سازی زمینه کشف حجاب، در پاییز سال 1311، کنگره زنان شرق، در تهران برگزار شد. در این کنگره، زنان تجددطلب و غرب‏‌گرا، از کشورهای عرب دعوت شده بودند که در بین آنان می‌‏توان از خانم‌‏ها نورحماده از بیروت، حنیفه خوری از مصر و سید فاطمه از عراق نام برد. خانم منگنه در این باره می‏‌نویسد:« ما چندین کیمسیون تشکیل دادیم... و این‏جانب در همه این کمیسیون‏‌ها شرکت داشتم. هر روز جلسه‌‏ای به نام کنفرانس و با حضور خانم‏‌های عرب دایر می‌‏شد و مذاکراتی درباره بی حجابی و ترقی زنان مطرح می‏گردید».<ref>دیوان منگنه، ص 15.</ref> <ref group="پانویس">در پایان این کنگره، خانم مستوره افشار، رئیس جمعیت نسوان وطن‌‏خواه، در گزارش خود، از فعالیت‌‏های خانم منگنه و بعضی دیگر از فعالان این جمعیت، مانند محترم اسکندری، نامی نمی‌‏بَرد و همین امر، باعث خشنودی آنان می‌‏شود، به‏ گونه‏‌ای که پس از این کنگره، نورالهدی و عده‏‌ای از زنان تجدد طلب، از جمعیت نسوان وطن‏‌خواه کناره‏‌گیری کردند. کناره‏‌گیری خانم منگنه فقط نه به این دلیل که در گزارش، نامی از او برده نشده است، نشان از آن دارد که شعارهای ایشان در حمایت از زنان و آزادی آنان از واقعیت تهی و تنها برای خودنمایی و کسب شهرت بوده است. نکته جالب، این است که در عکسی که خانم منگنه در کتاب خود( دیوان نورالهدی منگنه) از این کنگره چاپ کرده، دیده می‌‏شود که تنها زنان دعوت شده خارجی و بعضی از زنان متجدد، مانند او و [[صدیقه دولت ‏آبادی]]، بی ‏حجاب هستند؛ اما دیگر زنان شرکت‌کننده در کنگره، چادر و حجاب کامل دارند و این، ریشه‌‏دار بودن پوشش چادر، در بین زنان ایرانی عصر رضا شاه را نشان می‌‏دهد.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/6432/6465/73785/%DA%A9%D9%85%D8%B1-%D9%87%D9%85%D8%AA-%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87-%D8%A8%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D9%87%D8%A8%D9%88%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AF%DB%8C-%D9%85%D9%86%DA%AF%D9%86%D9%87 «کمر همت بسته بودیم برای بهبود زنان عالم؛ زندگانی نورالهدی منگنه»، پایگاه اطلاع رسانی حوزه]</ref>
* شرکت در [[کانون بانوان]]
* شرکت در [[کانون بانوان]]
در سال 1314، رضا شاه به علی اصغر حکمت، وزیر معارف، دستوی می‌دهد که جمعیتی از زنان آزادی‏‌خواه تهرانی تشکیل دهد. این جمعیت، می‏‌بایست اساس‏نامه‏‌ای تهیه کرده، در اختیار وزیر معارف بگذارد و از او بخواهد که حمایت خود را از آنان اعلام کند. بعدها این جمعیت« کانون بانوان» نامیده شد. کانون بانوان به ریاست شمس پهلوی و زیر نظر وزارت معارف، در تاریخ 22 اردیبهشت 1314، برای زمینه‌‏سازی رفع حجاب تأسیس شد. ریاست بعدی آن را بر عهده [[هاجر تربیت]] و سپس [[صدیقه دولت آبادی]] گذاشتند <ref>ر. ک: تغییر لباس و کشف حجاب به روایت اسناد، ص 383 و 382</ref> [[نورالهدی منگنه]] نیز آغاز ابتدای تأسیس، در هیأت مدیره کانون، فعالیت می‌‏کرد. خود او در این باره می‌‏گوید:« بعد از چندی، صدیقه دولت ‏آبادی( مدیرکانون بانوان) که از دور و نزدیک با هم آشنایی داشتیم ، از من خواهش کرد، که عضو هیئت مدیره [[کانون بانوان]] شوم. من هم قبول کردم. مدتی در کمیسیون ادبی [[کانون بانوان]] و سایر قسمت‏‌ها با خانم‌‏ها هم‏کاری داشتم و در مجله [[زبان زنان]]، که مدیر مسؤولش، خانم دولت ‏آبادی بود، مقالات می‏‌نوشتم و تقریبا تمام ترجمه‌‏های آن به قلم من بود. هم‏چنین به سخنرانی‏‌های تربیتی و اجتماعی خودم برای روشن نمودن اذهان، ادامه می‏‌دادم؛ چنان‏که در سخنرانی‌‏های پرورش افکار، در سال 1319، مورد تقدیر ملوکانه واقع شدم».<ref> دیوان منگنه، ص 16. </ref>
در سال 1314، رضا شاه به علی اصغر حکمت، وزیر معارف، دستوی می‌دهد که جمعیتی از زنان آزادی‏‌خواه تهرانی تشکیل دهد. این جمعیت، می‏‌بایست اساس‏نامه‏‌ای تهیه کرده، در اختیار وزیر معارف بگذارد و از او بخواهد که حمایت خود را از آنان اعلام کند. بعدها این جمعیت« کانون بانوان» نامیده شد. کانون بانوان به ریاست شمس پهلوی و زیر نظر وزارت معارف، در تاریخ 22 اردیبهشت 1314، برای زمینه‌‏سازی رفع حجاب تأسیس شد. ریاست بعدی آن را بر عهده [[هاجر تربیت]] و سپس [[صدیقه دولت آبادی]] گذاشتند [[نورالهدی منگنه]] نیز آغاز ابتدای تأسیس، در هیأت مدیره کانون، فعالیت می‌‏کرد. خود او در این باره می‌‏گوید:« بعد از چندی، صدیقه دولت ‏آبادی( مدیرکانون بانوان) که از دور و نزدیک با هم آشنایی داشتیم ، از من خواهش کرد، که عضو هیئت مدیره [[کانون بانوان]] شوم. من هم قبول کردم. مدتی در کمیسیون ادبی [[کانون بانوان]] و سایر قسمت‏‌ها با خانم‌‏ها هم‏کاری داشتم و در مجله [[زبان زنان]]، که مدیر مسؤولش، خانم دولت ‏آبادی بود، مقالات می‏‌نوشتم و تقریبا تمام ترجمه‌‏های آن به قلم من بود. هم‏چنین به سخنرانی‏‌های تربیتی و اجتماعی خودم برای روشن نمودن اذهان، ادامه می‏‌دادم؛ چنان‏که در سخنرانی‌‏های پرورش افکار، در سال 1319، مورد تقدیر ملوکانه واقع شدم». <ref>[http://ensani.ir/file/download/article/20120413133841-1170-206.pdf «من نورالهدی منگنه از...»، پروتال جامع علوم انسانی]</ref>
*تلاش برای تغییر فرهنگ بومی‏
*تلاش برای تغییر فرهنگ بومی‏
اساس فرهنگ هر جامعه را [[زنان]] آن جامعه تشکیل می‌‏دهند؛ زیرا تربیت و پرروش نسل آینده، به عهده آنان است. منگنه نیز پی برده بود که بهترین روش برای تغییر فرهنگ یک جامعه، ایجاد تغییر در زنان، به‌‏ویژه زنان طبقه متوسط است. او خود می‌‏گوید:« عقیده من این بود که باید [[مادران]] و خانواده‌ها را اصلاح کرد و مادر آزموده تحویل جامعه داد. این رستاخیز را باید از طبقه پایین آغاز کرد و می‌‏باید بدون تظاهر، زنانی را که فاقد پرورش و آموزش هستند، جمع کرد و برای آن‏ها سخنرانی کرد. با مهر و محبت به آن‏ها فهماند که دنیا و جامعه و خانواده، از آنان چه می‌خواهد. بنابراین، مقالات زیادی تحت عنوان« لزوم تربیت زنان» در [[مجله جمعیت نسوان وطن‌خواه]] نوشته‏‌ام». <ref>منگنه، شمه‏ای از سرگذشت من،  مندرج در سایت ]</ref>بنابراین، زنان این کشور، هدف تلاش‏‌های فرهنگی [[نورالهدی منگنه]] و هم‏‌فکرانش قرار می‌‏گیرند؛ زیرا با تغییر فرهنگ زنان یک کشور، فرهنگ همه افراد آن کشور تغییر می‌‏کند. او برای زمینه‌‏سازی رفع حجاب و کشاندن زن به سوی هم‏دوشی تمام عیار با [[مردان]]، همه تلاش خود را به کار می‌‏گیرد و از آن‏جا که خطی خوش و طبع شعر داشت و به زبان فرانسه نیز مسلط بود، تا حدودی نیز در این زمینه، به موفقیت دست یافت.
اساس فرهنگ هر جامعه را [[زنان]] آن جامعه تشکیل می‌‏دهند؛ زیرا تربیت و پرروش نسل آینده، به عهده آنان است. منگنه نیز پی برده بود که بهترین روش برای تغییر فرهنگ یک جامعه، ایجاد تغییر در زنان، به‌‏ویژه زنان طبقه متوسط است. او خود می‌‏گوید:« عقیده من این بود که باید [[مادران]] و خانواده‌ها را اصلاح کرد و مادر آزموده تحویل جامعه داد. این رستاخیز را باید از طبقه پایین آغاز کرد و می‌‏باید بدون تظاهر، زنانی را که فاقد پرورش و آموزش هستند، جمع کرد و برای آن‏ها سخنرانی کرد. با مهر و محبت به آن‏ها فهماند که دنیا و جامعه و خانواده، از آنان چه می‌خواهد. بنابراین، مقالات زیادی تحت عنوان« لزوم تربیت زنان» در [[مجله جمعیت نسوان وطن‌خواه]] نوشته‏‌ام». بنابراین، زنان این کشور، هدف تلاش‏‌های فرهنگی [[نورالهدی منگنه]] و هم‏‌فکرانش قرار می‌‏گیرند؛ زیرا با تغییر فرهنگ زنان یک کشور، فرهنگ همه افراد آن کشور تغییر می‌‏کند. او برای زمینه‌‏سازی رفع حجاب و کشاندن زن به سوی هم‏دوشی تمام عیار با [[مردان]]، همه تلاش خود را به کار می‌‏گیرد و از آن‏جا که خطی خوش و طبع شعر داشت و به زبان فرانسه نیز مسلط بود، تا حدودی نیز در این زمینه، به موفقیت دست یافت.<ref>[http://ensani.ir/fa/article/109079/%DA%A9%D9%85%D8%B1-%D9%87%D9%85%D8%AA-%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87-%D8%A8%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D9%87%D8%A8%D9%88%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85- منگنه، «کمر همت بسته بودیم برای بهبود زنان عالم؛»، 1383ش]</ref>


==هم‏کاری با دستگاه استبداد==  
==هم‏کاری با دستگاه استبداد==