←جریان تجددگرا
| خط ۷: | خط ۷: | ||
جریان نوگرا با رشیدرضای متأخر به سمت سلفیه منحرف شده است. با شاگردان مسیحی عبده به سمت سکولاریسم و تجددگرایی سوق پیدا کرده است. این که می‌گویم شاگردان مسیحی، افراد و مسلمانانی مثل عبدالرزاق با نوشتن کتاب الاسلام و اصول الحکم بودند که نهادینه کردند. او گفت اصلاً چه کسی گفته است که دین متولی پاسخ‌گویی به مسائل سیاسی ـ اجتماعی است. یک شیخ الازهری همان حرف‌هایی را که روشنفکران مسیحی می‌گفتند را در جهان اسلام مطرح کرد. گفت پیامبر چون مردم به او مراجعه کردند این طوری شد نه اینکه جزو شریعت‌اش و وحی بود که باید این کار را بکند. اگر مردم مراجعه نکرده بودند و پیامبر این کار را نکرده بود پیامبر وظیفه‌اش را انجام داده بود. اینکه گفتم نسل اول شاگردان بودند ولی کسانی از منظر اسلامی آمدند و این را تئوریزه کردند و منجر به جریان سکولار و تجددگرا شد. مشکل جریان سلفیه علی‌رغم کوشش خیلی زیادی که دارد این است که به پرسش امروز پاسخ نمی‌دهد. شما را به گذشته می‌برد و به امروز نمی‌آورد. | جریان نوگرا با رشیدرضای متأخر به سمت سلفیه منحرف شده است. با شاگردان مسیحی عبده به سمت سکولاریسم و تجددگرایی سوق پیدا کرده است. این که می‌گویم شاگردان مسیحی، افراد و مسلمانانی مثل عبدالرزاق با نوشتن کتاب الاسلام و اصول الحکم بودند که نهادینه کردند. او گفت اصلاً چه کسی گفته است که دین متولی پاسخ‌گویی به مسائل سیاسی ـ اجتماعی است. یک شیخ الازهری همان حرف‌هایی را که روشنفکران مسیحی می‌گفتند را در جهان اسلام مطرح کرد. گفت پیامبر چون مردم به او مراجعه کردند این طوری شد نه اینکه جزو شریعت‌اش و وحی بود که باید این کار را بکند. اگر مردم مراجعه نکرده بودند و پیامبر این کار را نکرده بود پیامبر وظیفه‌اش را انجام داده بود. اینکه گفتم نسل اول شاگردان بودند ولی کسانی از منظر اسلامی آمدند و این را تئوریزه کردند و منجر به جریان سکولار و تجددگرا شد. مشکل جریان سلفیه علی‌رغم کوشش خیلی زیادی که دارد این است که به پرسش امروز پاسخ نمی‌دهد. شما را به گذشته می‌برد و به امروز نمی‌آورد. | ||
==جریان تجددگرا== | ==جریان تجددگرا== | ||
اندیشه تجددگرا از دهه 1920 میلادی شروع به رشد کرد. این اندیشه در فرآیند رشد خود سه مرحله عمومی را طی کرده است. مرحله اول، مرحله لیبرالی است که مربوط به دوران استعمار کشورهای مسلمان است از 1920 تا 1950 را دربر میگیرد. مرحله بعد، دوران ملی‌گرایی است که مربوط به دوره استقلال این کشورها از سال 1950 تا 1970 است . مرحله سوم، دوران تسلط رهیافت مارکسیستی است که از سالهای 1970 تا 1980 را دربرمی‌گیرد. | اندیشه تجددگرا از دهه 1920 میلادی شروع به رشد کرد. این اندیشه در فرآیند رشد خود سه مرحله عمومی را طی کرده است. مرحله اول، مرحله لیبرالی است که مربوط به دوران استعمار کشورهای مسلمان است از 1920 تا 1950 را دربر میگیرد. مرحله بعد، دوران ملی‌گرایی است که مربوط به دوره استقلال این کشورها از سال 1950 تا 1970 است . مرحله سوم، دوران تسلط رهیافت مارکسیستی است که از سالهای 1970 تا 1980 را دربرمی‌گیرد. <ref>پزشگی، صورت‌بندی مطالعات زنان درز جهان اسلام، 1389، ص 167</ref> | ||
اندیشه تجددگرا به تجددگرای عرفی و اسلامی تقسیم می شود. رهیافت عرفی از منظر لیبرالی و ملی گرایانه به [[حقوقق زنان]] نگاه می کند. رهیافت دینی دگر اندیش در مدرسه اسلامی تجدد به تصویر درآمد. [[احمد فارس شدیاق]]، [[فرح انطوان]] و [[بطرس بستانی]] از نویسندگان گرایش لیبرالی و [[رفاعه طهطاوی]]، [[سید جمال الدین اسد آبادی]]، [[عبدالرحمن کواکبی]] و [[محمد عبده]] از نویسندگان گرایش دینی هستند. [[قاسم امین]]، [[نظیره زین‌الدین]]، [[الطاهرالحداد]]، [[علی شریعتی]]، [[محمد شحرور]] از مهم‌ترین متفکران تأثیرگذار اندیشه تجددگرا هستند. از دهه 1980 به بعد با تکوین نظریات جدید در فلسفه و علوم انسانی، گروه دیگری از نویسندگان اسلام گرا به وجود آمدند که می توان آنها را دگراندیش معرفت شناس نامید. کسانی مانند [[نصر حامد ابوزید]]، [[محمد عابد جابری]]، [[عبدالمجید شرفی]] در جهان عرب و [[محمد مجتهد شبستری]] در ایران را می توان در این دسته جای داد. | اندیشه تجددگرا به تجددگرای عرفی و اسلامی تقسیم می شود. رهیافت عرفی از منظر لیبرالی و ملی گرایانه به [[حقوقق زنان]] نگاه می کند. رهیافت دینی دگر اندیش در مدرسه اسلامی تجدد به تصویر درآمد. [[احمد فارس شدیاق]]، [[فرح انطوان]] و [[بطرس بستانی]] از نویسندگان گرایش لیبرالی و [[رفاعه طهطاوی]]، [[سید جمال الدین اسد آبادی]]، [[عبدالرحمن کواکبی]] و [[محمد عبده]] از نویسندگان گرایش دینی هستند. [[قاسم امین]]، [[نظیره زین‌الدین]]، [[الطاهرالحداد]]، [[علی شریعتی]]، [[محمد شحرور]] از مهم‌ترین متفکران تأثیرگذار اندیشه تجددگرا هستند. از دهه 1980 به بعد با تکوین نظریات جدید در فلسفه و علوم انسانی، گروه دیگری از نویسندگان اسلام گرا به وجود آمدند که می توان آنها را دگراندیش معرفت شناس نامید. کسانی مانند [[نصر حامد ابوزید]]، [[محمد عابد جابری]]، [[عبدالمجید شرفی]] در جهان عرب و [[محمد مجتهد شبستری]] در ایران را می توان در این دسته جای داد.<ref>پزشگی، صورت‌بندی مطالعات زنان درز جهان اسلام، 1389، ص 168- 173</ref> | ||
==جریان وسط== | ==جریان وسط== | ||