جنسیت در تفسیر نور: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۵: خط ۵:
تفسير نور، یک دوره کامل تفسیر قرآن به زبان فارسی است. محسن قرائتی آن را با تکیه بر نکته‌ها و پیام‌های آیات قرآن، تدوین کرده است. <ref>ت[https://fa.the-koran.org/content/%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1-%D9%86%D9%88%D8%B1 فسير نور، پایگاه تخصصی قرآن کریم.]</ref> محسن قرائتى که در سال 1324ش در کاشان به دنیا آمد، از نوجوانی به دانش تفسیر قرآن، علاقمند شد <ref>[https://gharaati.ir/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AD%D8%AC%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%86-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%A6/ قرائتى، «زندگینامه حجت الاسلام و المسلمین قرائتی»، وب‌سایت مرکز فرهنگی درس‌های از قرآن.]</ref> و هنگامی که برای تکمیل تحصیلات علوم دینی به شهر قم آمد، به‌مدت 15 سال، عضو گروه پژوهش تفسیر نمونه بود که زیر نظر آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی، تألیف می‌شد. او همچنین بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، هر هفته برنامه تلویزیونی «درس‌هایی از قرآن» را اجرا کرده است که زمینه‌ای شد برای تقویت رویکرد اجتماعی- تربیتی او به دانش تفسیر. تفسیر نور برای مخاطب عمومی نگارش شده و کم‌تر از اصطلاحات فنی استفاده کرده است تا پیوند بهتری با زندگی روزمره مردم داشته باشد و راهنمای حل مشکلات اجتماعی شود. محسن قرائتی در تفسیر نور بر مبنای ذوق و استعداد شخصی، نکات تفسیری را به‌گونه‌ای جذاب و ابتکاری بیان کرده است.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/2334358/%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D9%86%D9%88%D8%B1-%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A8-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%A عیسی‌زاده، « تفسیر نور تفسیری مناسب برای عامه مردم است»، خبرگزاری مهر.]</ref>   
تفسير نور، یک دوره کامل تفسیر قرآن به زبان فارسی است. محسن قرائتی آن را با تکیه بر نکته‌ها و پیام‌های آیات قرآن، تدوین کرده است. <ref>ت[https://fa.the-koran.org/content/%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1-%D9%86%D9%88%D8%B1 فسير نور، پایگاه تخصصی قرآن کریم.]</ref> محسن قرائتى که در سال 1324ش در کاشان به دنیا آمد، از نوجوانی به دانش تفسیر قرآن، علاقمند شد <ref>[https://gharaati.ir/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AD%D8%AC%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%86-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%A6/ قرائتى، «زندگینامه حجت الاسلام و المسلمین قرائتی»، وب‌سایت مرکز فرهنگی درس‌های از قرآن.]</ref> و هنگامی که برای تکمیل تحصیلات علوم دینی به شهر قم آمد، به‌مدت 15 سال، عضو گروه پژوهش تفسیر نمونه بود که زیر نظر آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی، تألیف می‌شد. او همچنین بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، هر هفته برنامه تلویزیونی «درس‌هایی از قرآن» را اجرا کرده است که زمینه‌ای شد برای تقویت رویکرد اجتماعی- تربیتی او به دانش تفسیر. تفسیر نور برای مخاطب عمومی نگارش شده و کم‌تر از اصطلاحات فنی استفاده کرده است تا پیوند بهتری با زندگی روزمره مردم داشته باشد و راهنمای حل مشکلات اجتماعی شود. محسن قرائتی در تفسیر نور بر مبنای ذوق و استعداد شخصی، نکات تفسیری را به‌گونه‌ای جذاب و ابتکاری بیان کرده است.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/2334358/%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D9%86%D9%88%D8%B1-%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A8-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%A عیسی‌زاده، « تفسیر نور تفسیری مناسب برای عامه مردم است»، خبرگزاری مهر.]</ref>   
==ظلم تاریخی به زنان==
==ظلم تاریخی به زنان==
در تفسیر نور میان حقوق زن، قبل و بعد از اسلام مقایسه شده و به این نکته اشاره می‌شود که در عصر ظهور اسلام، زن میان اقوام مختلف گرفتار تبعیض بود؛ برخى اقوام با مرگ شوهر، زن را زنده سوزانده یا با او زنده به‌گور می‌کردند. در برخی اقوام، زن پس از مرگ شوهر، حق ازدواج مجدد را نداشت. <ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏1، ص372.</ref> در جامعه جاهلی نه‌تنها زنان از ارث محروم بودند که ملک مرد تلقی می‌شدند.<ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏2، ص258.</ref>  ولى اسلام انسانیت زن و مرد را یکی دانسته، <ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏4، ص246.</ref> براى زن سهم‌الارث قرار داد. <ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏2، ص251.</ref> در جاهلیت، با فوت شوهر، فرزندان او با نامادرى خود ازدواج مى‏كردند. اسلام نامادری را در جایگاه مادر نشاند و ازدواج با او را منع کرد. <ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏2، ص263.</ref> بعضى مردان، با دختران يتيم با مهرية كم ازدواج كرده و به آسانى آنان را طلاق مى‏دادند، اما اسلام نسبت به رعایت عدالت در ازدواج با دختران یتیم تأکید جدی‌کرد. <ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏2، ص240.</ref> دختران را تحقیر کرده به پسران می‌بالیدند، اسلام ناخرسندى از دختر را كفران نعمت الهی اعلام کرد.<ref> قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏10، ص425.</ref>  در جاهليّت، طلاق دادن و رجوع كردن به زن، بدون محدوديّت بوده و زنان بازیچه مردان هوس‌باز بود، امّا اسلام، حداكثر سه بار طلاق و دو بار رجوع را جايز دانست تا حرمتِ زن و خانواده حفظ شود. <ref> قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏1، ص362.</ref> اسلام تفكّر جاهلى علیه زن را در تمام ابعاد نفی کرد و در هرکجا زن تحقیر می‌شد اسلام از زن دفاع کرد.<ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏6، ص452-451.</ref>  
در تفسیر نور میان حقوق زن، قبل و بعد از اسلام مقایسه شده و به این نکته اشاره می‌شود که در عصر ظهور اسلام، زن میان اقوام مختلف گرفتار تبعیض بود؛ برخى اقوام با مرگ شوهر، زن را زنده سوزانده یا با او زنده به‌گور می‌کردند. در برخی اقوام، زن پس از مرگ شوهر، حق ازدواج مجدد را نداشت. <ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏1، ص372.</ref> در جامعه جاهلی نه‌تنها زنان از ارث محروم بودند که ملک مرد تلقی می‌شدند.<ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏2، ص258.</ref>  ولى اسلام انسانیت زن و مرد را یکی دانسته، <ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏4، ص246.</ref> براى زن سهم‌الارث قرار داد. <ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏2، ص251.</ref> در جاهلیت، با فوت شوهر، فرزندان او با نامادرى خود ازدواج مى‏‌كردند. اسلام نامادری را در جایگاه مادر نشاند و ازدواج با او را منع کرد. <ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏2، ص263.</ref> بعضى مردان، با دختران يتيم با مهرية كم ازدواج كرده و به آسانى آنان را طلاق مى‌‏دادند، اما اسلام نسبت به رعایت عدالت در ازدواج با دختران یتیم تأکید جدی‌کرد. <ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏2، ص240.</ref> دختران را تحقیر کرده به پسران می‌بالیدند، اسلام ناخرسندى از دختر را كفران نعمت الهی اعلام کرد.<ref> قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏10، ص425.</ref>  در جاهليّت، طلاق دادن و رجوع كردن به زن، بدون محدوديّت بوده و زنان بازیچه مردان هوس‌باز بود، امّا اسلام، حداكثر سه بار طلاق و دو بار رجوع را جايز دانست تا حرمتِ زن و خانواده حفظ شود. <ref> قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏1، ص362.</ref> اسلام تفكّر جاهلى علیه زن را در تمام ابعاد نفی کرد و در هرکجا زن تحقیر می‌شد اسلام از زن دفاع کرد.<ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏6، ص452-451.</ref>  
==شباهت‌های زن و مرد==
==شباهت‌های زن و مرد==
تفسیر نور با استناد به آیات قرآن؛ گوهر وجودى زن و مرد را يكى دانسته <ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏4، ص246.</ref> و تأکید دارد که هيچ‌كدام از نظر جنسيّت بر ديگرى برتر نیستند. <ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏2، ص239.</ref> پسر و دختر، هر دو هدية الهى هستند. <ref>سوره شورى، آيه 49 – 50.</ref> ملاك پاداش‌های معنوی ایمان به خداوند است که در آن میان زن و مرد تفاوتى وجود ندارد. <ref> قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏9، ص24-23.</ref> برخی از زنان به مقامات معنوی‌ای ‌می‌رسند که بسیاری از مردان از رسیدن به آن عاجز هستند. <ref> قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏2، ص51.</ref> زنان و دختران فراتر از کسب کمالات معنوی می‌توانند با حفظ عفت و حیا، در حیات اجتماعی نیز نقش‌های جدی ایفا کنند؛ زنان مانند مردان باید در مسائل امنیتی کشور فعال بوده و علیه نظام‌های طاغوتی مبارزه کنند. <ref>سوره قصص، آيه 11-10.</ref> در حاكميت طاغوت، هر كس از طرفداران حقّ، چه زن و چه مرد، بايد نقش‌های مبارزاتى خود را به خوبى انجام دهد. <ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏7، ص345.</ref> در این ارتباط نیز ممکن است برخی زنان به مراتب برتر از مردان عمل کرده و مفیدتر برای خود، جامعه و نسل بشری باشند. <ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏2، ص51.</ref>
تفسیر نور با استناد به آیات قرآن؛ گوهر وجودى زن و مرد را يكى دانسته <ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏4، ص246.</ref> و تأکید دارد که هيچ‌كدام از نظر جنسيّت بر ديگرى برتر نیستند. <ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏2، ص239.</ref> پسر و دختر، هر دو هدية الهى هستند. <ref>سوره شورى، آيه 49 – 50.</ref> ملاك پاداش‌های معنوی ایمان به خداوند است که در آن میان زن و مرد تفاوتى وجود ندارد. <ref> قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏9، ص24-23.</ref> برخی از زنان به مقامات معنوی‌ای ‌می‌رسند که بسیاری از مردان از رسیدن به آن عاجز هستند. <ref> قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏2، ص51.</ref> زنان و دختران فراتر از کسب کمالات معنوی می‌توانند با حفظ عفت و حیا، در حیات اجتماعی نیز نقش‌های جدی ایفا کنند؛ زنان مانند مردان باید در مسائل امنیتی کشور فعال بوده و علیه نظام‌های طاغوتی مبارزه کنند. <ref>سوره قصص، آيه 11-10.</ref> در حاكميت طاغوت، هر كس از طرفداران حقّ، چه زن و چه مرد، بايد نقش‌های مبارزاتى خود را به خوبى انجام دهد. <ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏7، ص345.</ref> در این ارتباط نیز ممکن است برخی زنان به مراتب برتر از مردان عمل کرده و مفیدتر برای خود، جامعه و نسل بشری باشند. <ref>قرائتى، تفسير نور، 1383ش، ج‏2، ص51.</ref>
۳۰۷

ویرایش