طلاق
طلاق در لغت به معنای ترك كردن، حلّ قيد [۱] و رها کردن است. [۲]
طلاق در فقه
در فقه، به معنای باز کردن گره ای است که با ازدواج بسته می شود. [۳] و یا برهم زدن رابطه زناشويى در ازدواج دائم می باشد. [۴]
طلاق در جامعه‌شناسی
اسلام به موازات تأکیدات فراوانی که بر تقدس پیوند ازدواج دارد، طلاق را فی نفسه امری ناپسند و دارای کراهت بسیار شدید می داند و تمام کوشش خود را در جهت پرهیز دادن افراد از توسل به طلاق به کار می بندد، ولی در مواردی که مصالح مهم تر ایجاب کند، طلاق را به عنوان امری بهنجار پذیرفته است. در توضیح این مطلب باید گفت: یک دسته از روایات اسلامی، طلاق را پدیده ای بسیار مبغوض معرفی کرده اند؛ برای نمونه، در احادیث تعبیرهایی از این دست وارد شده است که«در نزد خدای عز و جل هیچ چیز ناپسندتر از خانواده ای مسلمان نیست که با طلاق از هم پاشیده شود.» [۵]
طلاق در حقوق
طلاق در قرآن
طلاق در لغت به معنای آزاد شدن از قید و بند است. [۶] طلاق در قرآن به عنوان استعاره در «رها کردن زن از قید ازدواج» استعمال شده و به دلیل کثرت استعمال، به همین معنا تبدیل شده است.[۷]
آیات طلاق در قرآن
آیات فراوانی درباره طلاق در قرآن هست و حتی یک سوره نیز به طلاق اختصاص داده شده است.[۸]آیات «فَطَلِّقُوهُنَ لِعِدَّتِهِنَ»[۹] و« الطَّلاقُ مَرَّتانِ » [۱۰]و«وَ الْمُطَلَّقاتُ يَتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَ»[۱۱]شامل طلاق رجعی و غیر رجعی می‌شوند.آیه «وَ الْمُطَلَّقاتُ يَتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَ» فقط شامل طلاق رجعی(طلاقی که رجوع برای زوج در عده جایز است) می‌باشدو آیه «فَإِنْ طَلَّقَها فَلا تَحِلُّ لَهُ مِنْ بَعْدُ»[۱۲] برای بعد از جدا شدن است. از بین آیات متعدد، آیه «الطَّلَاقُ مَرَّتَانِ» [۱۳] به آیه طلاق مشهور است. برخی از تازه مسلمان‌ها، به پیروی از قانون جاهلیت از قانون عده و رجوع در آیه سوءاستفاده کرده و همسر خود را آزار و اذیت می‌کردند و مکرر همسر خود را طلاق می‌دادند و سپس رجوع می‌کردند.خداوند با نزول آیه فوق از این عمل زشت و ناجوانمردانه جلوگیری کرد و طلاق رجعی( طلاقی که رجوع و بازگشت دارد)را دو مرتبه می‌داند.[۱۴] در چنین شرایطی اگر مرد بخواهد برای بار سوم طلاق دهد، دیگر حق رجوع ندارد.[۱۵]
پانویس
- ↑ مجمع البحرين
- ↑ لغتنامه ی دهخدا
- ↑ جهامى، موسوعة مصطلحات ابن رشد، النص، ص: 642
- ↑ شاهرودی فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم السلام، ج5، ص: 195
- ↑ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج 15،ص267
- ↑ راغب اصفهانى، حسين بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن - بيروت، چاپ: اول، 1412 ه.ق، کتاب النون، ص823.
- ↑ طباطبایی، محمدحسین،المیزان فی تفسیر القرآن، ج2، ص230
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ج1، ص434
- ↑ الطلاق،1
- ↑ البقره،229
- ↑ البقره،228
- ↑ البقره،230
- ↑ البقره، 229
- ↑ مکارم شیرازی،ناصر، تفسیر نمونه، ج2، ص167
- ↑ طیب، عبدالحسین،اطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج2، ص459
منابع
- لغتنامه ی دهخدا
- مجمع البحرين
- راغب اصفهانى، حسين بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن - بيروت، چاپ: اول، 1412 ه.ق.
- جهامى، جيرار، موسوعة مصطلحات ابن رشد، بيروت، مكتبة لبنان ناشرون، 1421 ه. ق.
- عاملى، حرّ، محمد بن حسن، وسائل الشيعة قم مؤسسه آل البيت عليهم السلام1409 ه ق
- هاشمى شاهرودى، محمود فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم السلام قم موسسه دائرة المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بيت عليهم السلام،1426 ه. ق