کارکردهای تربیتی خانواده: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
زهرا زارعی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
زهرا زارعی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''کارکردهای تربیتی خانواده'''؛ عملکرد خانواده در زمینه تعلیم و تربیت. | '''کارکردهای تربیتی خانواده'''؛ عملکرد [[خانواده]] در زمینه تعلیم و تربیت. | ||
آموزش و تربیت، جامعه پذیری و اوقات فراغت سه مورد از کارکردهای مهم تربیتی خانواده است. یکی از وظایف اساسی خانواده در مورد فرزندان، توجه به مسائل تربیتی آنهاست. خانواده با فراهم کردن محیط مساعد، امکانات و شرایط مناسب و نظارت بر تربیت و آموزش فرزندان نقش موثری در کارکرد تربیتی آنها ایفا می‌کند. جامعه پذیری امری است که از همان دوران کودکی به فرد آموزش داده می‌شود و همواره مورد استفاده قرار می‌گیرد. اوقات فراغت نیز اگر در راه صحیح خود قرار بگیرد تاثیر مثبتی در تربیت فرد دارد. | آموزش و تربیت، جامعه پذیری و اوقات فراغت سه مورد از کارکردهای مهم تربیتی خانواده است. یکی از وظایف اساسی خانواده در مورد فرزندان، توجه به مسائل تربیتی آنهاست. خانواده با فراهم کردن محیط مساعد، امکانات و شرایط مناسب و نظارت بر تربیت و آموزش فرزندان نقش موثری در کارکرد تربیتی آنها ایفا می‌کند. جامعه پذیری امری است که از همان دوران کودکی به فرد آموزش داده می‌شود و همواره مورد استفاده قرار می‌گیرد. اوقات فراغت نیز اگر در راه صحیح خود قرار بگیرد تاثیر مثبتی در تربیت فرد دارد. | ||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
==تعریف خانواده در قرآن و روایات== | ==تعریف خانواده در قرآن و روایات== | ||
در سال‌های اخـیر شـکل‌های گوناگونی از خانواده به وجود آمده که لزوم تعریف دقیق از خانواده در دیدگاه‌های متفاوت را بیشتر نمایان می‌سازد. قران تعریف دقیق و مشخصی در مورد خانواده بیان نکرده است ولی با آوردن واژگانی مانند اهل به این موضوع اشاره می کند. <ref>سوره هود آیه 40 </ref> | در سال‌های اخـیر شـکل‌های گوناگونی از خانواده به وجود آمده که لزوم تعریف دقیق از خانواده در دیدگاه‌های متفاوت را بیشتر نمایان می‌سازد. قران تعریف دقیق و مشخصی در مورد خانواده بیان نکرده است ولی با آوردن واژگانی مانند اهل به این موضوع اشاره می کند. <ref>سوره هود آیه 40 </ref> | ||
از منظر قرآن و روایات، خانواده مجموعه‌ای از افراد با رابطه های سببی و نسبی است و همچنین گروهی متشکل از دو رکن اصلی زن و مرد است، که در سایه ضوابط مشروع و الهی در کنار یکدیگر قرار گرفته اند و روابط شان را نکاح تشکیل می دهد و [[نکاح]]، [[عقد]] یا پیمانی است که بر اساس آن، رابطه زوجیت مشروع می‌شود. همچنین در دایره عضویت آن فرزندان حاصل از این پیوند نیز قرار می‌گیرند.<ref>شاهرودی، فیضی، باقری، خانواده و کارکرد تربیتی آن در قران و روایات، 1396ش، ص7</ref> | از منظر قرآن و روایات، خانواده مجموعه‌ای از افراد با رابطه های سببی و نسبی است و همچنین گروهی متشکل از دو رکن اصلی [[زن]] و [[مرد]] است، که در سایه ضوابط مشروع و الهی در کنار یکدیگر قرار گرفته اند و روابط شان را نکاح تشکیل می دهد و [[نکاح]]، [[عقد]] یا پیمانی است که بر اساس آن، رابطه زوجیت مشروع می‌شود. همچنین در دایره عضویت آن فرزندان حاصل از این پیوند نیز قرار می‌گیرند.<ref>شاهرودی، فیضی، باقری، خانواده و کارکرد تربیتی آن در قران و روایات، 1396ش، ص7</ref> | ||
==کارکرد تربیتی خانواده== | ==کارکرد تربیتی خانواده== | ||
===آموزش و تربیت=== | ===آموزش و تربیت=== | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
===جامعه پذیری=== | ===جامعه پذیری=== | ||
جامعه شناسان معمولا بحث کارکرد تربیتی را ذیل عنوان اجتماعی شدن یا جامعه پذیری مطرح می‌کنند. جامعه پذیری، فرایندی است که از راه آن، افراد نگرش‌ها، ارزش‌ها و کنش‌های مناسب هر فرد به عنوان عضوی از یک فرهنگ خاص را می‌آموزند. برخی جامعه شناسان، تعلیم و تربیت دینی را نیز که به معنای فرایند انتقال معارف و ارزش‌های یک مذهب خاص به فرد است، از کارکردهای خانواده به شمار آورده‌اند که با اندکی تسامح می‌تواند در ذیل عنوان جامعه پذیری گنجانده شود. کودکان با فراگیری داستان‌ها، اعتقادات و اعمال مذهبی خانواده، ابزار مورد نیاز برای شکل دادن به ذهنیت های خود راجع به پرسش‌های اساسی زندگی را به دست می‌آورند.<ref>بستان،جامعه شناسی خانواده با نگاهی به منابع اسلامی، 1390ش، ص 130</ref> | جامعه شناسان معمولا بحث کارکرد تربیتی را ذیل عنوان اجتماعی شدن یا جامعه پذیری مطرح می‌کنند. جامعه پذیری، فرایندی است که از راه آن، افراد نگرش‌ها، ارزش‌ها و کنش‌های مناسب هر فرد به عنوان عضوی از یک فرهنگ خاص را می‌آموزند. برخی جامعه شناسان، تعلیم و تربیت دینی را نیز که به معنای فرایند انتقال معارف و ارزش‌های یک مذهب خاص به فرد است، از کارکردهای خانواده به شمار آورده‌اند که با اندکی تسامح می‌تواند در ذیل عنوان جامعه پذیری گنجانده شود. کودکان با فراگیری داستان‌ها، اعتقادات و اعمال مذهبی خانواده، ابزار مورد نیاز برای شکل دادن به ذهنیت های خود راجع به پرسش‌های اساسی زندگی را به دست می‌آورند.<ref>بستان،جامعه شناسی خانواده با نگاهی به منابع اسلامی، 1390ش، ص 130</ref> | ||
جامعه پذیری کودک از نخستین روزهای زندگی آغاز می‌شود و حتی برنامه شیردهی به کودک - شیردهی منظم و طبق زمان‌بندی یا شیردهی در موقع درخواست کودک - بر روی شخصیت مطمئن یا غیر مطمئن او تأثیر می گذارد. با توجه به آموزه های اسلام تربیت در محیط خانواده نسبت به شیوه‌های دیگرجامعه پذیری کودکان اولویت ویژه دارد. از آنجا که خانواده نخستین و اصلی ترین عامل اجتماعی کردن فرزندان است ضروری است [[ | جامعه پذیری کودک از نخستین روزهای زندگی آغاز می‌شود و حتی برنامه شیردهی به کودک - شیردهی منظم و طبق زمان‌بندی یا شیردهی در موقع درخواست کودک - بر روی شخصیت مطمئن یا غیر مطمئن او تأثیر می گذارد. با توجه به آموزه های اسلام تربیت در محیط خانواده نسبت به شیوه‌های دیگرجامعه پذیری کودکان اولویت ویژه دارد. از آنجا که خانواده نخستین و اصلی ترین عامل اجتماعی کردن فرزندان است ضروری است پدران و [[مادر|مادران]] بر اساس آموزه‌های دینی بتوانند روابط گرم و صمیمی در میان اعضای خانواده ایجاد کند، تا از بروز بسیاری از مسائل منفی تربیتی جـلوگیری به عمل آورد.<ref>علینی، بررسی کارکردهای خانواده در شکل گیری سبک زندگی اسلامی، 1393ش، ص98</ref> | ||
===اوقات فراغت=== | ===اوقات فراغت=== | ||
یکی از کارکردهای اساسی و مثبت تربیتی خانواده، اوقات فراغت است که در سیره معصومین هم به آن سفارش بسیاری شده‌است که با بررسی آنها در می‌یابیم که اوقات فراغت و بهره‌گیری مناسب ازآن می‌تواند تاثیر بسیاری در تربیت فرد داشته‌باشد.<ref>علینی، بررسی کارکردهای خانواده در شکل گیری سبک زندگی اسلامی،1393ش، ص99</ref> | یکی از کارکردهای اساسی و مثبت تربیتی خانواده، اوقات فراغت است که در سیره معصومین هم به آن سفارش بسیاری شده‌است که با بررسی آنها در می‌یابیم که اوقات فراغت و بهره‌گیری مناسب ازآن می‌تواند تاثیر بسیاری در تربیت فرد داشته‌باشد.<ref>علینی، بررسی کارکردهای خانواده در شکل گیری سبک زندگی اسلامی،1393ش، ص99</ref> | ||