بدون خلاصۀ ویرایش |
Wiki-fazel (بحث | مشارکت‌ها) |
||
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
احمد قابل از مخالفان و منتقدان جدی سیدعلی خامنه‌ای بود و مشروعیت الهی ولی فقیه را فاقد پایه و اساس علمی می‌دانست.مشهورترین نظر فقهی احمد قابل، رأی وی دربارهٔ [[حجاب]] بانوان است. | احمد قابل از مخالفان و منتقدان جدی سیدعلی خامنه‌ای بود و مشروعیت الهی ولی فقیه را فاقد پایه و اساس علمی می‌دانست.مشهورترین نظر فقهی احمد قابل، رأی وی دربارهٔ [[حجاب]] بانوان است. | ||
==زندگی‌نامه== | ==زندگی‌نامه== | ||
احمد قابل در مهر ۱۳۳۶ در تربت جام، در خانواده‌ای روحانی متولد شد. احمد فرزند پنجم [[خانواده]] بود. پدر وی مرحوم حاج شیخ محمد قابل از عالمان تحصیل کرده‌ی نجف و | احمد قابل در مهر ۱۳۳۶ در تربت جام، در خانواده‌ای روحانی متولد شد. احمد فرزند پنجم [[خانواده]] بود. پدر وی مرحوم حاج شیخ محمد قابل از عالمان تحصیل کرده‌ی نجف و مادرش [[زن]]ی خانه دار و هر دو نفر از اهالی شهرستان تربت جام بودند. پدرش از سال ۱۳۶۴ تا زمان فوت (۱۳۷۲) امام‌جمعهٔ فریمان بود.<ref>[http://www.ghabel.net/shariat/biography وبلاگ احمد قابل]</ref> | ||
احمد تحصیلات ابتدایی نظام قدیم را در سال ۱۳۵۰ در مشهد به پایان برد و از سال ۱۳۵۱ تحصیل علوم اسلامی را در حوزهٔ علمیهٔ مشهد در مدرسهٔ آیت‌الله میلانی آغاز کرد. او در سال ۱۳۵۴ برای ادامهٔ تحصیل روانهٔ حوزه علمیه قم شد. قابل از سال ۱۳۶۴ تحصیل در مرحلهٔ خارج را آغاز کرد. او خارج اصول و خارج فقه را نزد میرزا جواد تبریزی، محمد فاضل لنکرانی، حسین وحید خراسانی، موسی شبیری زنجانی و یوسف صانعی گذراند. مهم‌ترین استاد او در فقه، حسینعلی منتظری بود که قابل همیشه از او با عنوان «استاد علامه» یاد می‌کرد. قابل در علم معقول، شاگرد یحیی انصاری شیرازی و شیخ حسن تهرانی بود. وی مدت کوتاهی مدیر مدرسهٔ علمیهٔ فریمان بود و مقدمات و شرح لمعه تدریس می‌کرد. | احمد تحصیلات ابتدایی نظام قدیم را در سال ۱۳۵۰ در مشهد به پایان برد و از سال ۱۳۵۱ تحصیل علوم اسلامی را در حوزهٔ علمیهٔ مشهد در مدرسهٔ آیت‌الله میلانی آغاز کرد. او در سال ۱۳۵۴ برای ادامهٔ تحصیل روانهٔ حوزه علمیه قم شد. قابل از سال ۱۳۶۴ تحصیل در مرحلهٔ خارج را آغاز کرد. او خارج اصول و خارج فقه را نزد میرزا جواد تبریزی، محمد فاضل لنکرانی، حسین وحید خراسانی، موسی شبیری زنجانی و یوسف صانعی گذراند. مهم‌ترین استاد او در فقه، حسینعلی منتظری بود که قابل همیشه از او با عنوان «استاد علامه» یاد می‌کرد. قابل در علم معقول، شاگرد یحیی انصاری شیرازی و شیخ حسن تهرانی بود. وی مدت کوتاهی مدیر مدرسهٔ علمیهٔ فریمان بود و مقدمات و شرح لمعه تدریس می‌کرد. | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
وی در سال ۱۳۷۰ لباس روحانیت را کنار گذاشت و بعدها در این باره نوشت: «من در تابستان سال ۱۳۷۰ به اختیار خود لباس روحانیت را کنار گذاشتم. علت آن چند چیز بود: | وی در سال ۱۳۷۰ لباس روحانیت را کنار گذاشت و بعدها در این باره نوشت: «من در تابستان سال ۱۳۷۰ به اختیار خود لباس روحانیت را کنار گذاشتم. علت آن چند چیز بود: | ||
#آن لباس بسیار دست‌وپاگیر و زحمت‌آفرین است. در گرمای تابستان، شلوغی جمعیت، هنگام پیش‌آمدهایی که شتاب در آن لازم است، سفر، رانندگی و… حقیقتاً مزاحم رفتار طبیعی آدمی می‌شود. | #آن لباس بسیار دست‌وپاگیر و زحمت‌آفرین است. در گرمای تابستان، شلوغی جمعیت، هنگام پیش‌آمدهایی که شتاب در آن لازم است، سفر، رانندگی و… حقیقتاً مزاحم رفتار طبیعی آدمی می‌شود. | ||
#آن لباس موجب انگشت‌نما شدن در مجامع عمومی است که آثار زیان‌باری را برای فرد ملبّس و جامعهٔ او در پی داشته و دارد. | #آن لباس موجب انگشت‌نما شدن در مجامع عمومی است که آثار زیان‌باری را برای فرد ملبّس و جامعهٔ او در پی داشته و دارد. | ||
==دیدگاه== | ==دیدگاه== | ||
مشهورترین نظر فقهی احمد قابل، رأی وی دربارهٔ [[حجاب]] بانوان است. قابل معتقد به عدم وجوب پوشش سر و گردن برای [[زنان]] مسلمان است به عبارت دیگر نه زن بودن و نه مسلمان بودن [[زن]]، از نظر قابل دلیل وجوب پوشش سر و گردن نیست. وادعا می‌کند که از آیات و روایات لزوم پوشش سر و گردن برداشت نمی‌شود. عدم وجوب پوشش سر و گردن در عرف زمان پیامبر و تاریخ عصر نزول نیز قابل اثبات است. | مشهورترین نظر فقهی احمد قابل، رأی وی دربارهٔ [[حجاب]] بانوان است. قابل معتقد به عدم وجوب پوشش سر و گردن برای [[زنان]] مسلمان است به عبارت دیگر نه زن بودن و نه مسلمان بودن [[زن]]، از نظر قابل دلیل وجوب پوشش سر و گردن نیست. وادعا می‌کند که از آیات و روایات لزوم پوشش سر و گردن برداشت نمی‌شود. عدم وجوب پوشش سر و گردن در عرف زمان پیامبر و تاریخ عصر نزول نیز قابل اثبات است. | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۷: | ||
==نقد== | ==نقد== | ||
حجاب به عنوان یک حکم الهی، ریشه در قرآن کریم دارد و آنچه در قرآن آمده، ارائه کننده یک قاعده کلی در این زمینه است. لزوم حکم [[حجاب]] از آیات مختلف در قرآن کریم از جمله آیه 31 سوره | حجاب به عنوان یک حکم الهی، ریشه در قرآن کریم دارد و آنچه در قرآن آمده، ارائه کننده یک قاعده کلی در این زمینه است. لزوم حکم [[حجاب]] از آیات مختلف در قرآن کریم از جمله <ref>آیه 31 سوره نور</ref>، 59 سوره احزاب... قابل استنباط است. توجه و دقت در شان نزول آیات نیز نشان می‌دهد که اگر چه برخی از زنان اشراف پوشش درست نداشته و لباس بدن نما می‌پوشیدند اما آیهٔ سورهٔ احزاب که مربوط به پوشش بدن (شأن نزول آن دربارهٔ [[زنان]] اشرافی عرب است كه لباس بدن نما می‌پوشیدند) امر به پوشش یا جلباب كه در لغت به معنی قمیص واسع و پیراهن گشاد است می‌کند وادامهٔ آیه هم صراحت بر این معنا دارد. لذا آیه دلیل بر عدم پوشش سر و گردن نخواهد بود. | ||
در مساله [[ارث]] و قوانین مالی [[خانواده]] نیز شکى نیست که پارهاى از احکام، تابع مصالح موقت میباشند و به اقتضاى شرایط زمانى و مکانى، وضع میشوند، همانند احکام حکومتى؛ ولى اجماع مسلمین بر این است که آیات ارث از «محکمات» قرآن کریم است و احکام آن، زمان‌بردار نیست و به هیچ وجه مقید نشده است. | در مساله [[ارث]] و قوانین مالی [[خانواده]] نیز شکى نیست که پارهاى از احکام، تابع مصالح موقت میباشند و به اقتضاى شرایط زمانى و مکانى، وضع میشوند، همانند احکام حکومتى؛ ولى اجماع مسلمین بر این است که آیات ارث از «محکمات» قرآن کریم است و احکام آن، زمان‌بردار نیست و به هیچ وجه مقید نشده است. | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۸: | ||
آنچه مسلم است از نظر اسلام بهترین، سودمندترین، عاقلانه‌ترین رابطه بین دو جنس مخالف رابطه ازدواج دائم است و این اصل مبنایی و ارزش اصلی ماست. اما از سوی دیگر اسلام دینی واقع‌گرا هم هست و به دنبال آن نیست که تنها در یک فضا انسان را ببیند. قرآن به نیازهای مختلف انسان توجه داشته و همه ابعاد حیات او را می‌بیند. بعضا واقعیات زندگی نشان می‌دهد که شرایط ازدواج دائم برای همه فراهم نمی‌شود یا اینکه یک مرد با ازدواج دائم باز هم به دلیل وجود موانعی نمی‌تواند نیازهای طبیعی و اولیه خود را برطرف بکند و دین این واقعیت انسان‌شناسی را مورد توجه قرار داده و راهکار دیگری را به نام ازدواج موقت پیشنهاد کرده است. | آنچه مسلم است از نظر اسلام بهترین، سودمندترین، عاقلانه‌ترین رابطه بین دو جنس مخالف رابطه ازدواج دائم است و این اصل مبنایی و ارزش اصلی ماست. اما از سوی دیگر اسلام دینی واقع‌گرا هم هست و به دنبال آن نیست که تنها در یک فضا انسان را ببیند. قرآن به نیازهای مختلف انسان توجه داشته و همه ابعاد حیات او را می‌بیند. بعضا واقعیات زندگی نشان می‌دهد که شرایط ازدواج دائم برای همه فراهم نمی‌شود یا اینکه یک مرد با ازدواج دائم باز هم به دلیل وجود موانعی نمی‌تواند نیازهای طبیعی و اولیه خود را برطرف بکند و دین این واقعیت انسان‌شناسی را مورد توجه قرار داده و راهکار دیگری را به نام ازدواج موقت پیشنهاد کرده است. | ||
بین ازدواج موقت و ازدواج سفید تفاوت‌های اساسی وجود دارد از جمله تفاوت‌های ازدواج سفید و ازدواج موقت، رسمی بودن ازدواج موقت است. این تفاوت مهمی است. از طرفی ازدواج موقت مورد تاکید دین بوده است و آیه شریفه «... فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِیضَةً...: و زنانى را که متعه کردهاید مهرشان را به عنوان فریضهاى به آنان بدهید» <ref>نسا، آیه 24</ref> که به تفسیر امامیه و شیعه توصیه به ازدواج موقت تفسیر شده است. | بین ازدواج موقت و ازدواج سفید تفاوت‌های اساسی وجود دارد از جمله تفاوت‌های ازدواج سفید و ازدواج موقت، رسمی بودن ازدواج موقت است. این تفاوت مهمی است. از طرفی ازدواج موقت مورد تاکید دین بوده است و آیه شریفه «... فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِیضَةً...: و زنانى را که متعه کردهاید مهرشان را به عنوان فریضهاى به آنان بدهید» <ref>سوره نسا، آیه 24</ref> که به تفسیر امامیه و شیعه توصیه به ازدواج موقت تفسیر شده است. | ||
در ازدواج موقت تعهدات روشنی وجود دارد. اینکه باید خطبه عقدی خوانده شود و جمله‌ای خاص وجود دارد که [[زن]] و [[مرد]] را بر هم محرم کرده و وظایفی را برای آن دو به وجود می‌آورد. برای مثال تعیین مهر و مدت می‌شود. این از سویی است که در [[ازدواج سفید]] این شرایط تحقق نمی‌یابد و بر اساس همین تعیین زمان، اگر فرزندی در این ازدواج متولد شود، متعلق به پدر بوده و قوانین روشنی وجود دارد، اما در ازدواج سفید هیچ پشتوانه مشخصی برای این مسئله وجود ندارد.از طرفی در خانواده‌های ایرانی نیز غالباً دختران در این ازدواج ضربه می‌بینند، زیرا جایگاه اولیه خود را به عنوان یک دختر از دست می‌دهد و بعد از این قضیه دیگر نمی‌تواند جایگاه مقبولی یافته و ازدواج سالمی داشته باشد. <ref> [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/10/11/1283802/%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D9%85%D9%88%D9%82%D8%AA-%D9%88-%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D8%B9%D8%B1%D9%81-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%B9 حسنی، «مقایسه ازدواج موقت و سفید از منظر عرف و شرع»، خبرگذاری تسنیم،، 11دی ماه 1395] </ref> | در ازدواج موقت تعهدات روشنی وجود دارد. اینکه باید خطبه عقدی خوانده شود و جمله‌ای خاص وجود دارد که [[زن]] و [[مرد]] را بر هم محرم کرده و وظایفی را برای آن دو به وجود می‌آورد. برای مثال تعیین مهر و مدت می‌شود. این از سویی است که در [[ازدواج سفید]] این شرایط تحقق نمی‌یابد و بر اساس همین تعیین زمان، اگر فرزندی در این ازدواج متولد شود، متعلق به پدر بوده و قوانین روشنی وجود دارد، اما در ازدواج سفید هیچ پشتوانه مشخصی برای این مسئله وجود ندارد.از طرفی در خانواده‌های ایرانی نیز غالباً دختران در این ازدواج ضربه می‌بینند، زیرا جایگاه اولیه خود را به عنوان یک دختر از دست می‌دهد و بعد از این قضیه دیگر نمی‌تواند جایگاه مقبولی یافته و ازدواج سالمی داشته باشد. <ref> [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/10/11/1283802/%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D9%85%D9%88%D9%82%D8%AA-%D9%88-%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D8%B9%D8%B1%D9%81-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%B9 حسنی، «مقایسه ازدواج موقت و سفید از منظر عرف و شرع»، خبرگذاری تسنیم،، 11دی ماه 1395] </ref> | ||
| خط ۱۰۲: | خط ۱۰۱: | ||
*احمد قابل، «احکام بانوان در شریعت محمدی»، انتشار در فضای مجازی | *احمد قابل، «احکام بانوان در شریعت محمدی»، انتشار در فضای مجازی | ||
*«Ahmad_Ghabel)»، در ویکی پدیای انگلیسی، بازدید 23 بهمن 1401ش | *«Ahmad_Ghabel)»، در ویکی پدیای انگلیسی، بازدید 23 بهمن 1401ش | ||
[[رده: ویکی‌جنسیت]] | [[رده: ویکی‌جنسیت]] | ||
[[رده: کنشگران]] | [[رده: کنشگران]] | ||
