ام البنین: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر

دیداریویکی‌متن

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-'''فاطمه بنت حِزام'''؛ معروف به ام‌لبنین، همسر امام علی(ع) بعد از حضرت زهرا(س)، مادر عباس بن علی، عبدالله، جعفر و عثمان.
+'''ام‌البنین؛''' فاطمه بنت حِزام معروف به ام‌البنین همسر امام علی(ع) و مادر حضرت عباس.
+ام‌البنین بعد از شهادت حضرت زهرا(س) با امام علی(ع) ازدواج کرد. حاصل این ازدواج چهار فرزند بود.چهار فرزند ام‌البنین در واقعه عاشورا به شهادت رسیدند. نسب ام‌البنین به قبیله بنی کلاب از قبایل معروف و پر‌آوازه عرب باز‌می‌گردد.
 ==معرفی و نسب==
 از تاریخ ولادت ام‌البنین اطلاع دقیقی وجود ندارد. اما برخی مورخان تاریخ ولادت او را سال پنجم هجرت تخمین زده‌اند.<ref>آقاجانی قناد، مادر فضیلت‌ها، ۱۳۸۲ش، ص۲۰ش.</ref> نسب ام‌البنین به یکی از  قبایل معروف عرب  به نام بنی‌کلاب باز‌ می‌گردد.پدرش حِزام بن خالد یا حرام بن خالد و مادرش لیلی یا ثمامه دختر سهل بن عامر بن مالک است.به نقل تاریخ‌نگاران؛ پدران و مادران و خاندان ام البنین در شجاعت، کرم، اخلاق، هنر و وجاهت اجتماعی و بزرگواری پس از قریش، سرآمد قبایل گوناگون عرب بوده اند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/4097/24141/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%A7%D9%87-%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%86%DB%8C%D9%86%22%D8%B3%22 طیبی، «مادر ماه; پژوهشی در زندگی و شخصیت ام البنین(س)»، پایگاه اطلاع رسانی حوزه]</ref>
@@ خط ۱۲: / خط ۱۳: @@
 ==پس از واقعه کربلا==
 ام‌البنین در واقعه کربلا حضور نداشت. 4 فرزند پسر اود در کربلا به شهادت رسیدند.مورخان می‌نویسند: پس از واقعه کربلا، بشیر در مدینه ام‌البنین را ملاقات می‌کند تا خبر شهادت فرزندانش را به او بدهد. ام‌البنین پس از دیدن وی می گوید: از  حسین(ع) مرا خبر بده. بشیر می‌گوید: عباس را کشتند. ام‌البنین بازمی‌گوید: از حسین(ع) مرا خبر بده و به همین ترتیب خبر شهادت هر چهار فرزند بزرگوارش را به او می‌دهد. ام البنین می‌گوید:ای بشیر خبر از  ابا عبداللّه الحسین بده فرزندان من و همه آن چه زیر این آسمان مینایی است فدای ابا عبدالله علیه السلام باد».<ref>محلاتی، ریاحین الشریعه، ۱۳۶۴ش، ج۳، ص۲۹۳</ref>
-==خصایص ام‌البنین ==
-===اصالت ===
+*سوگواری ام البنین برای فرزندان:
+پس از خبر شهادت فرزندان ام‌البنین، او هر روز با نوه‌اش عبیدالله (فرزند حضرت عباس) به قبرستان بقیع می‌رفت و در آنجا اشعاری که خود سروده بود، می‌خواند و می‌گریست. اهل مدینه گرد ایشان جمع می‌شدند و با او در گریستن همنوا می‌شدند. حتی گفته‌اند مروان بن حکم نیز با آنان همراه می‌شد و می‌گریست. ایشان را ادیب و شاعری فصیح و اهل فضل و دانش دانسته‌اند. او در رثای حضرت عباس(ع) اشعاری را سروده بود و می‌خواند.<ref>[https://wiki.ahlolbait.com/%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%86%DB%8C%D9%86#cite_note-7 «ام‌البنین»، در دانشنامه اسلامی]</ref>
+==خصایص==
+===اصالت===
 نخستین ویژگی از خصایص ام‌البنین «اصالت»ایشان است. خاندان أم‌البنین از اصیل ترین و شریف ترین خاندان‌های عرب بودند.آباء ایشان، أشرف سادات عرب بودند، به گونه‌ای که خاندان‌های دیگر به شرافت و اصالت ایشان افتخار می‌کردند. این اصالت در ابعاد مختلفی به ظهور رسیده بود، در اینجا به اهم آنها اشاره می کنیم:
-# '''مآثر کریمه و خصال حمیده''' خاندان أم‎‌البنین صاحب مکارم اخلاق و محامد خصال بسیار در جود، کرم، شجاعت، فصاحت، عفت، طهارت، شرافت، کرامت، حمیت، عزت و ... بودند، به همین سبب مورد افتخار سادات عرب بودند.<ref>تاج‌الدین،المجالس الشجية في سيرة ام البنين التقية، ص ۱۳ و ۲۳ و ۲۴</ref>.
+#'''صفات پسندیده''' خاندان أم‎‌البنین صاحب مکارم اخلاق و محامد خصال بسیار در جود، کرم، شجاعت، فصاحت، عفت، طهارت، شرافت، کرامت، حمیت، عزت و ... بودند، به همین سبب مورد افتخار بزرگان عرب بودند.<ref>تاج‌الدین،المجالس الشجية في سيرة ام البنين التقية، ص ۱۳ و ۲۳ و ۲۴</ref>.
-# '''آگاه به آداب و علوم''' أم البنین در بیتی پرورش یافته بودند که به جمیع آداب و علوم زمان خود اشرافیت داشتند. '''«ثمامة»''' [[مادر]] ایشان بانویی کامل، عاقل و ادیب بود و '''«حزام»''' [[پدر]] ایشان صاحب اخلاق صالحین ابرار و خوی اصیل زادگان آزاده بود، ام‌البنین به گونه ‌ای تربیت شده بودند که به جمیع این آداب آگاهی داشتند.<ref> تاج‌الدین، المجالس الشجيه في سيره ام‌البنين التقيه، ص۸۷ و ۱۹</ref>
+#'''آگاه به آداب و علوم''' أم البنین در بیتی پرورش یافته بودند که به جمیع آداب و علوم زمان خود اشرافیت داشتند. '''«ثمامة»''' مادر ایشان بانویی کامل، عاقل و ادیب بود و '''«حزام»''' پدر ایشان صاحب اخلاق صالحین ابرار و خوی اصیل زادگان آزاده بود، ام‌البنین به گونه ‌ای تربیت شده بودند که به جمیع این آداب آگاهی داشتند.<ref> تاج‌الدین، المجالس الشجيه في سيره ام‌البنين التقيه، ص۸۷ و ۱۹</ref>
-# '''راستگویی''' خاندان ام‌البنین به برخورداری از لسان فصیح و بلیغ شهرت داشتند. پیامبر(صلی الله علیه و آله وسلّم) جناب لبید را که از عموهای  أم البنین بودند. <ref>تاج‌الدین،المجالس الشجیه فی سیره ام‌البنین التقیه، ص 50</ref>
+#'''راستگویی''' خاندان ام‌البنین به برخورداری از لسان فصیح و بلیغ شهرت داشتند. پیامبر(صلی الله علیه و آله وسلّم) جناب لبید را که از عموهای  أم البنین بودند. <ref>تاج‌الدین،المجالس الشجیه فی سیره ام‌البنین التقیه، ص 50</ref>
 ===شجاعت===
-عقیل خاندان کلابیة را به حضرت علی(ع) معرفی کرده و عرضه داشتند: در میان قوم عرب نمی توان كسی را یافت كه از [[پدر|پدران]] و نیاكان امّ البنین شجاع تر و دلاورتر باشند.توصیف اجداد و اخوال ایشان به القابی چون: '''«ملاعب الأسنة»''' یعنی به بازی گیرنده نیزه‌ها، '''«قتیل البراص»''' ‏یعنی کشنده دشمن و بیماری، '''«فارس قرزل»''' سوارکار تنومند، نشان از شجاعت و دلاوری آنان دارد.<ref>شبر، جواد، ادب الطف او شعراء الحسین،۱۴۰۹ق، ج‏ 1، ص 72</ref>
+عقیل خاندان کلابیة را به حضرت علی(ع) معرفی کرده و عرضه داشتند: در میان قوم عرب نمی توان كسی را یافت كه از پدران و نیاكان امّ البنین شجاع تر و دلاورتر باشند.توصیف اجداد و اخوال ایشان به القابی چون: '''«ملاعب الأسنة»''' یعنی به بازی گیرنده نیزه‌ها، '''«قتیل البراص»''' ‏یعنی کشنده دشمن و بیماری، '''«فارس قرزل»''' سوارکار تنومند، نشان از شجاعت و دلاوری آنان دارد.<ref>شبر، جواد، ادب الطف او شعراء الحسین،۱۴۰۹ق، ج‏ 1، ص 72</ref>
+===فصاحت و بلاغت===
+در خاندان بنی کلاب شاعران برجسته ای وجود داشتند که عرب همواره به اشعار آنان استناد می کرد آنان در اوج فصاحت و بلاغت قرار داشتند. ام‌البنین در این خانواده‌ها رشد کرده بود. این ویژگی فصاحت و بلاغت گفتار، از اشعاری که در رثای فرزندان خود سروده است مشخص می‌شود.از جمله اشعار جاودانه وی که مورد تجلیل و تحسین بزرگان ادب قرار گرفته است شعر  وی پس از شهادت پسرش می باشد:
+لا تدعونی ویک ام البنین
+تذکرینی بلیوث العرین
+کانت بنون لی ادعی بهم
+و الیوم اصبحتُ و لا من بنین
+اربعة مثل نسور الرّبی
+قد واصلوا الموت بقطع الوتین.<ref>طیبی، «مادر ماه؛ پژوهشی در زندگی و شخصیت ام البنین(س)»، 1392ش</ref>
+==ام‌البنین در نگاه بزرگان شیعه==
+شهیدثانی مقام ام‌البنین را چنین توصیف می‌کنند:«ام‌البنین از بانوان با معرفت و پر فضیلت بود. نسبت به خاندان نبوت، محبت و دلبستگی خالص و شدید داشت و خود را وقف خدمت به آن‌ها کرده بود. خاندان نبوت نیز برای او جایگاه والایی قائل بودند و به او احترام ویژه می گذاشتد. در روزهای عید، به احترام او به محضرش می‌رفتند و به ایشان ادای احترام می‌کردند.»<ref>ربانی خلخالی، ستاره درخشان مدینه، 1378ش، ص7</ref>
+سید محمود حسینی شاهرودی  می‌گوید: «من در مشکلات، صد مرتبه صلوات برای مادر حضرت ابوالفضل العباس(ع)، ام البنین(ع)، می‌فرستم و حاجت می‌گیرم.»<ref>ربانی خلخالی، چهره درخشان قمر بنی‌هاشم ابوالفضل العباس (ع)، 1386ش، ج1، ص۴۶۴</ref>
+سید عبدالرزاق مقرم از مقتل نویسان تشیع می‌گوید: «ام البنین از بانوان با فضیلت به شمار می‌رفت. وی حق اهل بیت را خوب می‌شناخت و در محبت و دوستی با آنان خالص بود و متقابلا خود در میان آنان جایگاه بلند و مقام ارجمندی داشت.<ref>ربانی خلخالی، ستاره درخشان مدینه، 1378ش، ص7</ref>
+==توسل به ام‌البنین==
+در میان مسلمانان تشیع ام‌البنین معروف به باب‌الحوائج است. به همین جهت بسیاری از مسلمانان شیعه جهت برآورده شدن حاجات خود به ام‌البنین متوسل می‌شوند.توسل به ام‌البنین از طریق انجام نذر مانند:  مانندِ انداختن سفره نذری، آش، حلوا و خیرات کردن خرما در راه خدا و بنام ایشان صورت می‌گیرد.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/225713/%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%86%DB%8C%D9%86 «ام‌البنین»، دائره‌المعارف بزرگ اسلامی]</ref>
-==یادداشت==
-{{پانویس|۲|گروه=پانویس|اندازه=ریز}}
 ==پانویس==
 {{پانویس}}
@@ خط ۳۵: / خط ۶۰: @@
 *تاج‌الدین، مهدی، المجالس الشجیه فی سیره ام‌البنین التقیه، بی‌نا، بی‌تا.
 *محلاتی، ذبیح‌الله، ریاحین الشریعة، تهران، ۱۳۶۴ش.
+*شبر، جواد، ادب الطف او شعراء الحسین، بیروت،‌ دارالمرتضی، ۱۴۰۹ق.
+*ربانی خلخالی، علی، چهره درخشان قمر بنی هاشم ابوالفضل العباس، قم، مکتب الحسین، ۱۳۷۶ش.
+*ربانی خلخالی، علی، ستاره درخشان مدینه؛ حضرت ام البنین (س) همسر باوفای امیر المومنین (ع)، قم، مکتب الحسین، ۱۳۷۸ش.
+*«ام‌البنین»، در دائره‌المعارف بزرگ اسلامی، تاریخ بازدید: 4اردیبهشت 1402ش.
 [[رده: ویکی‌جنسیت]]
 [[رده: کنشگران]]