Razarei59 (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
ریئس جمهوری [[زنان]] از موارد بسیار چالش برانگیز درکشور ما می باشد که هر چهار سال یکبار ذهن هر [[زن|زنی]] را درگیر می‌کند. نویسنده در این مقاله به بررسی ویژگیهای ریئس جمهور می‌پردازد و با بررسی اصل 115 قانون اساسی سعی در توضیح آن ویژگیها دارد و در پایان به بیان شش تن از علما در مورد رجل سیاسی و صلاحیت ریاست جمهوری [[زن]] می‌پردازد.
ریئس جمهوری [[زنان]] از موارد بسیار چالش برانگیز درکشور ما می باشد که هر چهار سال یکبار ذهن هر [[زن|زنی]] را درگیر می‌کند. نویسنده در این مقاله به بررسی ویژگیهای ریئس جمهور می‌پردازد و با بررسی اصل 115 قانون اساسی سعی در توضیح آن ویژگیها دارد و در پایان به بیان شش تن از علما در مورد رجل سیاسی و صلاحیت ریاست جمهوری [[زن]] می‌پردازد.
{{جعبه اطلاعات مقالات
|تصویر= حقوق زنان.jpg
|نویسندگان= گرامی زادگان، اشرف
|عنوان مقاله= رئیس جمهوری زنان در ابهام
|نام مجله=  حقوق زنان
|سال چاپ= مهر و آبان 1384
|شماره مجله =26 
|امتیاز مقاله= علمی-پژوهشی}}
   
   
== ویژگی انتخاب رئیس جمهور ==
== ویژگی انتخاب رئیس جمهور ==
"رئیس جمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی که واجد شرایط زیر باشند، انتخاب گردد؛ ایرانی الاصل، تابع ایران، مدیر، مدبر، دارای حسن سابقه، امانت، تقوا، مومن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور." <ref>قانون مدنی، اصل 115</ref>
"رئیس جمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی که واجد شرایط زیر باشند، انتخاب گردد؛  
*ایرانی الاصل
*تابع ایران
*مدیر
*مدبر
*دارای حسن سابقه
*امانت‌دار
*باتقواو مومن  
*معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور." <ref>قانون مدنی، اصل 115</ref>
این متن مربوط به اصل یکصد و پانزدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در مبحث ریاست جمهوری و وزراء است.  
این متن مربوط به اصل یکصد و پانزدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در مبحث ریاست جمهوری و وزراء است.  


پس از انقلاب اسلامی، در یک همه پرسی حکومت اسلامی به رأی گذاشته شد و مردم به ان رأی "آری" دادند. به استناد همین قانون اساسی همبستگی گسترده [[مردان]] و [[زنان]] از همه اقشار و جناح های مذهبی و سیاسی در این مبارزه به طرزچشمگیری تعیین کننده بود و مخصوصا [[زنان]] به شکل بارزی در تمامی صحنه‌های این جهاد بزرگ حضور فعال و گسترده‌ای داشتند.
صحنه‌هایی از آن نوع که [[مادر|مادری]] را با کودکی در آغوش، شتابان به سوی میدان نبرد و لوله‌های مسلسل نشان می‌داد بیانگر سهم عمده و تعیی کننده این قشر بزرگ جامعه در مبارزه بود. اینک واژه رجال و سهم‌گیری قدرت توسط [[مردان]]، این همبستگی را با پرسش‌های متعدد مواجه کرده است.


# چگونه متن قانون اساسی از حضور بارز [[زنان]] در این جهاد بزرگ دم می‌زند و صحنه [[مادر]] و کودک را نشانگر سهم عمده [[زنان]] در انقلاب می‌شمارد ولی در هنگام تعیین مسئوولیت‌ها و مدیریت‌ها، [[زنان]] را نادیده می‌گیرد و [[مردان]] را واجد شرایط می‌داند. اگر معنای "رجال" را مترادف با "[[مردان]]" بپنداریم به محتوای قانون اساسی جفا روا داشته‌ایم.
# استفاده از واژه "رجال" نشان می‌دهد که تدوین کنندگان قانون اساسی، به هر دلیل به خود اجازه نداده‌اند با توجه به مقتضیات جامعه و ملاحضات کشور به صراحت از واژه "[[مردان]]" استفاده کنند، هرچند که برخی از آنان نیز اصراری به استفاده از واژه "[[مردان]]" نداشته‌اند.
# استفاده از واژه "رجال" نشان می‌دهد که تدوین کنندگان قانون اساسی، به هر دلیل به خود اجازه نداده‌اند با توجه به مقتضیات جامعه و ملاحضات کشور به صراحت از واژه "[[مردان]]" استفاده کنند، هرچند که برخی از آنان نیز اصراری به استفاده از واژه "[[مردان]]" نداشته‌اند.
# در هیچ یک از اصول قانون اساسی به صراحت "[[مردان]]" را واجد صلاحیت برای مسولیت‌ها ندانسته است که در نفی حضور [[زنان]] به آن استناد شود. مجموعه اصول، ملاک را انسان برای کسب مسولیت قرار داده است. در قانون اساسی مسئله "مشارکت فعال و گسترده تمامی عناصر اجتماع" به صراحت ذکر شده و همه افراد اجتماع را برای تمامی مراحل تصمیم‌گیری های سیاسی و سرنوشت ساز مسئول دانسته است. در مقدمه این قانون، زنان را به دلیل ستم بیش‌تری که در نظام طاغوتی متحمل شده است بیش تر برای استیفای حقوقش ذیحق دانسته است. قانون اساسی "مشارکت عامه مردم بر تعیین سرنوشت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خویش را از وظایف دولت جمهوری اسلامی ایران دانسته و اعلام کرده است که همه امکانات برای امور مذکور فراهم آید.
# در هیچ یک از اصول قانون اساسی به صراحت "[[مردان]]" را واجد صلاحیت برای مسولیت‌ها ندانسته است که در نفی حضور [[زنان]] به آن استناد شود. مجموعه اصول، ملاک را انسان برای کسب مسولیت قرار داده است. در قانون اساسی مسئله "مشارکت فعال و گسترده تمامی عناصر اجتماع" به صراحت ذکر شده و همه افراد اجتماع را برای تمامی مراحل تصمیم‌گیری های سیاسی و سرنوشت ساز مسئول دانسته است. در مقدمه این قانون، زنان را به دلیل ستم بیش‌تری که در نظام طاغوتی متحمل شده است بیش تر برای استیفای حقوقش ذیحق دانسته است. قانون اساسی "مشارکت عامه مردم بر تعیین سرنوشت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خویش را از وظایف دولت جمهوری اسلامی ایران دانسته و اعلام کرده است که همه امکانات برای امور مذکور فراهم آید.
خط ۳۲: خط ۲۷:
در بند اول قانون انتخابات ریاست جمهوری در ایران آمده است:
در بند اول قانون انتخابات ریاست جمهوری در ایران آمده است:


# از رجال مذهبی و سیاسی در هیچ یک از مواد قانون ذکری از [[جنسیت]] نشده است. اما [[زنان]] در دوره پیشین با کاندیدا شدن خود این موضوع را در معرض آزمون قرار دادند. نحوه برخورد با این موضوع با این گونه مطرح شد که رد صلاحیت آنان مربوط به [[جنس و جنسیت|جنس]] نبوده است. این معنا در جامعه قوت گرفت که با توجه به حساسیت ریاست جمهوری تایید صلاحیت برای آنان حول محور چند شخصیت دور می‌زند و مربوط به [[جنس و جنسیت|جنس]] [[زن]] بودن نیست. هیچکدام از اعضای شورای نگهبان به صراحت و از تریبون عمومی اعلام نکرد که [[زنان]] حق کاندید شدن برای ریاست جمهوری را ندارند. سخنگوی حقوقدان شورای نگهبان به پرسش یک خبرنگار تفسیر خود را از "رجال" اعلام کرد. به نظر او [[مردان]] واجد صلاحیت ریاست جمهوری هستند.
از رجال مذهبی و سیاسی در هیچ یک از مواد قانون ذکری از [[جنسیت]] نشده است. اما [[زنان]] در دوره پیشین با کاندیدا شدن خود این موضوع را در معرض آزمون قرار دادند. نحوه برخورد با این موضوع با این گونه مطرح شد که رد صلاحیت آنان مربوط به [[جنس و جنسیت|جنس]] نبوده است. این معنا در جامعه قوت گرفت که با توجه به حساسیت ریاست جمهوری تایید صلاحیت برای آنان حول محور چند شخصیت دور می‌زند و مربوط به [[جنس و جنسیت|جنس]] [[زن]] بودن نیست. هیچکدام از اعضای شورای نگهبان به صراحت و از تریبون عمومی اعلام نکرد که [[زنان]] حق کاندید شدن برای ریاست جمهوری را ندارند. سخنگوی حقوقدان شورای نگهبان به پرسش یک خبرنگار تفسیر خود را از "رجال" اعلام کرد. به نظر او [[مردان]] واجد صلاحیت ریاست جمهوری هستند.


== تلاش مجلس برای بررسی اصل 115 قانون اساس ==
== تلاش مجلس برای بررسی اصل 115 قانون اساس ==
خط ۴۰: خط ۳۵:
آیا معنای عبارت رجل سیاسی همان شخصیت سیاسی است و اعم از [[زن]] و [[مرد]] می‌باشد و [[زنان]] محدودیتی در این مورد ندارند؛ یا اینکه فقه اسلامی عدم صلاحیت [[زن]] را محرز می‌داند و [[زنان]] برای مسئولیت محدودیت دارند؟
آیا معنای عبارت رجل سیاسی همان شخصیت سیاسی است و اعم از [[زن]] و [[مرد]] می‌باشد و [[زنان]] محدودیتی در این مورد ندارند؛ یا اینکه فقه اسلامی عدم صلاحیت [[زن]] را محرز می‌داند و [[زنان]] برای مسئولیت محدودیت دارند؟


'''شش تن از علما پاسخ دادند:'''
* '''آیت الله محمد موسوی بجنوردی''' : مقصود از رجل سیاسی و مذهبی در اصل 115 قانون اساسی شخصیت  سیاسی است نه [[مرد]] سیاسی و این موضوع در جوامع فرهنگی عربی متداول است. مانند رجل اخلاق
 
* <br /> '''آیت الله محمد موسوی بجنوردی''' : مقصود از رجل سیاسی و مذهبی در اصل 115 قانون اساسی شخصیت  سیاسی است نه [[مرد]] سیاسی و این موضوع در جوامع فرهنگی عربی متداول است. مانند رجل اخلاق
* '''آیت الله سید حسین موسوی تبریزی:''' "... از نظر آیات و روایات صحیحه و معتبره احراز مقام ریاست جمهوری با رای مردم برای [[خانم|خانم‌ها]] مانند [[مرد|آقایان]] هیچ منعی ندارد و هیچ کدام از فقهای شیعه در این مورد اشکال نکرده‌اند. اختلاف فقها در مورد قضاوت و ولایت امت و افناء و مرجعیت تقلید برای [[خانم]] هاست."
* '''آیت الله سید حسین موسوی تبریزی:''' "... از نظر آیات و روایات صحیحه و معتبره احراز مقام ریاست جمهوری با رای مردم برای [[خانم|خانم‌ها]] مانند [[مرد|آقایان]] هیچ منعی ندارد و هیچ کدام از فقهای شیعه در این مورد اشکال نکرده‌اند. اختلاف فقها در مورد قضاوت و ولایت امت و افناء و مرجعیت تقلید برای [[خانم]] هاست."
* '''دکتر اسدلله امامی:''' اعلام کرد که در نظام خلقت [[زنان]] و [[مردان]] هر دو در انسانیت مشترکند لذا در برخورداری از حقوق و مزایای اجتماعی نمی توان بین آنان تفاوتی قائل شد و تبعیض یا تفاوت در این زمینه عقلا و منطقا قابل دفاع نیستو ایشان با اشاره به آیات <ref>آیات 1و2 سوره نساء ،ایه 35 سوره  احزاب</ref> بیان کردند که از جهت فضیلت و کرامت انسانی و دست یابی به مقامات عالیه معنوی و احراز صلاحیت علمی بین [[زن]] و [[مرد]] تفاوتی در آیات مذکور ملاحضه نمی‌گردد. سپس ایشان به اعلامیه‌های جهانی و بین المللی و اصول قانون اساسی و قانون مدنی اشاره می‌کند و در خاتمه نظر می دهد که نظر به این که از نظر شرعی نصی که [[زن]] را ممنوع از دخالت در امور سیاسی از جمله تصدص ریاست جمهوری کند در حقوق اسلام ملاحضه نمی‌گردد، لذا زنان حق دارند کاندیدای ریاست جمهوری گردند.
* '''دکتر اسدلله امامی:''' اعلام کرد که در نظام خلقت [[زنان]] و [[مردان]] هر دو در انسانیت مشترکند لذا در برخورداری از حقوق و مزایای اجتماعی نمی توان بین آنان تفاوتی قائل شد و تبعیض یا تفاوت در این زمینه عقلا و منطقا قابل دفاع نیستو ایشان با اشاره به آیات <ref>آیات 1و2 سوره نساء ،ایه 35 سوره  احزاب</ref> بیان کردند که از جهت فضیلت و کرامت انسانی و دست یابی به مقامات عالیه معنوی و احراز صلاحیت علمی بین [[زن]] و [[مرد]] تفاوتی در آیات مذکور ملاحضه نمی‌گردد. سپس ایشان به اعلامیه‌های جهانی و بین المللی و اصول قانون اساسی و قانون مدنی اشاره می‌کند و در خاتمه نظر می دهد که نظر به این که از نظر شرعی نصی که [[زن]] را ممنوع از دخالت در امور سیاسی از جمله تصدص ریاست جمهوری کند در حقوق اسلام ملاحضه نمی‌گردد، لذا زنان حق دارند کاندیدای ریاست جمهوری گردند.
خط ۵۵: خط ۴۸:
موضوع: آیا مراد قانون‌گذار از واژه" [[مرد|رجل]]" در عبارت "رجال مذهبی و سیاسی" در ارتباط با انتخابات ریاست جمهوری ج.ا.ا در اصل 115 "[[مرد]]" است یا منظور"شخصیت" مذهبی و سیاسی اعم از [[مرد]] و [[زن]] می باشد؟
موضوع: آیا مراد قانون‌گذار از واژه" [[مرد|رجل]]" در عبارت "رجال مذهبی و سیاسی" در ارتباط با انتخابات ریاست جمهوری ج.ا.ا در اصل 115 "[[مرد]]" است یا منظور"شخصیت" مذهبی و سیاسی اعم از [[مرد]] و [[زن]] می باشد؟


رئیس کمیته [[زنان]] در گفت و گویی اعلام کرد که علی رغم آماده بودن طرح استفساریه، از طرح آن به دلایلی ناانید شده است. مجلس ششم پایان یافت و کار به سرانجام نرسید.
رئیس کمیته [[زنان]] در گفت و گویی اعلام کرد که علی رغم آماده بودن طرح استفساریه، از طرح آن به دلایلی ناامید شده است. مجلس ششم پایان یافت و کار به سرانجام نرسید.
هرچند که رئیس جمهوری [[زنان]] در ایران در گرو تفسیر واژه "رجال" است مطالب زیر قابل تأمل است:
هرچند که رئیس جمهوری [[زنان]] در ایران در گرو تفسیر واژه "رجال" است مطالب زیر قابل تأمل است:


خط ۷۲: خط ۶۵:
*[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/123370/ لینک نورمگز]
*[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/123370/ لینک نورمگز]
* [http://ensani.ir/fa/article/6133/ لینک پرتال جامع علوم انسانی]
* [http://ensani.ir/fa/article/6133/ لینک پرتال جامع علوم انسانی]
[[رده:ویکی‌جنسیت]]
[[رده:ویکی‌جنسیت]]
[[رده:مأخذ شناسی]]
[[رده:کتب و مقالات]]
[[رده: غیر تجربی]]
[[رده: ابداعی]]
[[رده: علوم سیاسی]]