بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
در ایران نرخ طلاق طی دهههای گذشته، افزایشی بوده است. طبق آﻣﺎرﻫﺎ، در سالهای 1347-1355ش، بهدلیل دادن حق طلاق به زنان، میزان طلاق افزایش یافت و با توقفی کوتاه پس از انقلاب اسلامی، دوباره در اواﺳﻂ دﻫﺔ 1360ش رو به افزایش نهاد.<ref>. آشینه و نوابخش، «بررسی عوامل اقتصادی مؤثر بر طلاق و ازدواج با تاکید بر تورم»، 1395ش، ص46.</ref> | در ایران نرخ طلاق طی دهههای گذشته، افزایشی بوده است. طبق آﻣﺎرﻫﺎ، در سالهای 1347-1355ش، بهدلیل دادن حق طلاق به زنان، میزان طلاق افزایش یافت و با توقفی کوتاه پس از انقلاب اسلامی، دوباره در اواﺳﻂ دﻫﺔ 1360ش رو به افزایش نهاد.<ref>. آشینه و نوابخش، «بررسی عوامل اقتصادی مؤثر بر طلاق و ازدواج با تاکید بر تورم»، 1395ش، ص46.</ref> | ||
== | ==شاخصها و دادههای نرخ طلاق در ایران== | ||
نرخ طلاق بر اساس شاخصهای گوناگونی قابل سنجش است: | نرخ طلاق بر اساس شاخصهای گوناگونی قابل سنجش است: | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
===عوامل کلان طلاق=== | ===عوامل کلان طلاق=== | ||
گاهی ساختارهای کلان جامعه همچون فقرِ ناشی از ساختار جامعه شهری و | گاهی ساختارهای کلان جامعه همچون فقرِ ناشی از ساختار جامعه شهری و جهانیشدن اقتصاد و تاکید فراوان بر مصرفگرایی و ارزشهای مادی به طلاق میانجامد. طبق نظریه بحران ارزشها، در جوامع در حال توسعه همچون ایران، کشاکش سنت و مدرنیته، سقوط ارزشهای معنوی و دینی همچون قناعت و سادهزیستی و جایگزینی ارزشهای جدیدی چون اشتغال زنان، مصرفگرایی و تجملات، به افزایش طلاق میانجامد. از منظر کارکردگرایی نیز حذف بسیاری از کارکردهای پیشین خانواده، عدم اتکای همسران به خانواده، <ref>. نیازی و همکاران، «ﻓﺮاﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت درﺑﺎرة ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻃﻼق در اﻳﺮان ﺑﺮای دورة 1386-1396»، 1396ش، ، ص182.</ref> اشتغال و افزایش پایگاه اجتماعی زنان، نقش مهمی در بروز طلاق دارد؛ <ref>. گیدنز، جامعهشناسی، 1373ش، ص481.</ref> لذا نسبت طلاق زنان شاغل تقریباً دوبرابر کل زنان و چهار برابر زوجهایی است که فقط مرد شاغل است.<ref>. سگالن، جامعهشناسی تاریخی خانواده، 1380ش، ص181.</ref> | ||
===عوامل خرد طلاق=== | ===عوامل خرد طلاق=== | ||
طبق نظریه مبادله، اگر یکی از زوجین، احساس زیان در ازدواج کند، احتمال گسست وجود دارد.<ref>. قاضیزاده، «فراتحلیل کمّی بررسی عوامل مؤثر بر طلاق طی سالهای 1379 تا 1393»، 1401ش، ص211.</ref> همچنین توان زوجین در تامین مستقل نیازهای خود و عدم | طبق نظریه مبادله، اگر یکی از زوجین، احساس زیان در ازدواج کند، احتمال گسست وجود دارد.<ref>. قاضیزاده، «فراتحلیل کمّی بررسی عوامل مؤثر بر طلاق طی سالهای 1379 تا 1393»، 1401ش، ص211.</ref> همچنین توان زوجین در تامین مستقل نیازهای خود و عدم وابستگیشان به روابط زناشویی، استحکام خانواده را سست میکند. از منظر نظریه نیاز و انتظار، عدم تامین انتظارات هر یک از زوجین در زندگی زناشویی، به نارضایتی و پشیمانی آنان منجر میشود. در نظریه توزیع قدرت نیز تضاد میان زوجین سبب تلاش هر یک برای تسلط بر دیگری و تداوم این وضعیت سبب افزایش تنش و نهایتاً طلاق میشود.<ref>. نیازی و همکاران، «ﻓﺮاﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت درﺑﺎرة ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻃﻼق در اﻳﺮان ﺑﺮای دورة 1386-1396»، 1396ش، ص183.</ref> طبق نظریه همسانهمسری، ناهمسانی فرهنگی، نژادی و مذهبی زوجین به طلاق میانجامد و در نظریه شبکه، اگر زوجین عضو شبکهای از خانوادهها و اطرافیان مختلف باشند، با هضمشدن در آن شبکه، ناخواسته با همسر خود طبق الگوهای شبکه تعامل میکنند که سبب جدال، تیرگی روابط و طلاق میشود.<ref>. قاضیزاده، «فراتحلیل کمّی بررسی عوامل مؤثر بر طلاق طی سالهای 1379 تا 1393»، 1401ش، ص211.</ref> | ||
===مهمترین عوامل طلاق در ایران=== | ===مهمترین عوامل طلاق در ایران=== | ||
طبق | طبق پژوهشها، عوامل طلاق در چهار دهه اخیر در ایران جابهجا شدهاند؛ بهعنوان مثال، بهجای اختلاف سنی زوجین که مهمترین عامل سه دهه ابتدایی بوده، <ref>. کلانتری و همکاران، «مرور سه دهه تحقیقات علل طلاق در ایران»، 1390ش، ص148.</ref> در دهه اخیر، افزایش سطح انتظارات و تامیننشدن آن، بیشترین تاثیر را داشته است. مهمترین عوامل طلاق در ایران در دهه 1390ش بهترتیب عبارتند از: | ||
· | · تفاوتهای فرهنگی؛ | ||
· بردآورده نشدن انتظارات؛ | · بردآورده نشدن انتظارات؛ | ||
