خط ۵: خط ۵:
تربیت در لغت به‌معنای آموختن، پرورانیدن و پروردن است.<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه تربیت.</ref> تربیت هرگونه فعالیتـی است که والدیـﻦ، معلمـان یا هر شخصی، به‌منظور اﺛرگذاری بر شناخت، نگرش، اخلاق و رفتـار فـردی دیگر، بر اساس اهداف از پیش معین‌شده انجام می‌دهند.<ref> [http://ensani.ir/file/download/article/65c73fd2113d5-10314-58-7.pdf امیدی و دیگران، «واکاوی نقش تربیتی زنان در محیط خانواده از منظر فرهنگ اسلامی با تأکید بر دیدگاه امامین انقلاب»، 1402ش، ص100.]</ref> تربیت، شکل یافتن انسان برای محیط زندگی و بهره‌مندی مستمر از ظرفیت‌های انسانی است.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/7951/103774/%D8%AA%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AC_%D8%B3%D8%A8%DA%A9_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%88_%D9%86%D9%82%D8%B4_%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9 فرهاد توسکی، «ترویج سبک زندگی اسلامی و نقش تربیتی زنان»، پایگاه اطلاع رسانی حوزه.]  </ref> نقش به رفتاری اطلاق می‌شود که دیگران از دارندة یک منزلت معین انتظار دارند، نقش‌های مناسب به‌عنوان بخشی از فراگرد اجتماعی‌شدن، به فرد آموخته شده و سپس ملکة ذهن او می‌شوند.<ref>کوئن، درآمدی به جامعه شناسی، 1381ش، ص57.</ref> مراد از نقش تربیتی زن، ظرفیت‌ها و مهارت‌های زنانگی در امر تربیت است و مقیاس سنجش موفقیت زن این است که تا چه میزان محیط‌های تربیتی را محل رشد افراد ساخته است.<ref>ک[http://ensani.ir/file/download/article/1602059529-10314-99-261.pdf بیری قمی و معصومی زواریانی، «نقش تربیتی زن در جامعه اسلامی»، 1398ش، ص113.]</ref>
تربیت در لغت به‌معنای آموختن، پرورانیدن و پروردن است.<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه تربیت.</ref> تربیت هرگونه فعالیتـی است که والدیـﻦ، معلمـان یا هر شخصی، به‌منظور اﺛرگذاری بر شناخت، نگرش، اخلاق و رفتـار فـردی دیگر، بر اساس اهداف از پیش معین‌شده انجام می‌دهند.<ref> [http://ensani.ir/file/download/article/65c73fd2113d5-10314-58-7.pdf امیدی و دیگران، «واکاوی نقش تربیتی زنان در محیط خانواده از منظر فرهنگ اسلامی با تأکید بر دیدگاه امامین انقلاب»، 1402ش، ص100.]</ref> تربیت، شکل یافتن انسان برای محیط زندگی و بهره‌مندی مستمر از ظرفیت‌های انسانی است.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/7951/103774/%D8%AA%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AC_%D8%B3%D8%A8%DA%A9_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%88_%D9%86%D9%82%D8%B4_%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9 فرهاد توسکی، «ترویج سبک زندگی اسلامی و نقش تربیتی زنان»، پایگاه اطلاع رسانی حوزه.]  </ref> نقش به رفتاری اطلاق می‌شود که دیگران از دارندة یک منزلت معین انتظار دارند، نقش‌های مناسب به‌عنوان بخشی از فراگرد اجتماعی‌شدن، به فرد آموخته شده و سپس ملکة ذهن او می‌شوند.<ref>کوئن، درآمدی به جامعه شناسی، 1381ش، ص57.</ref> مراد از نقش تربیتی زن، ظرفیت‌ها و مهارت‌های زنانگی در امر تربیت است و مقیاس سنجش موفقیت زن این است که تا چه میزان محیط‌های تربیتی را محل رشد افراد ساخته است.<ref>ک[http://ensani.ir/file/download/article/1602059529-10314-99-261.pdf بیری قمی و معصومی زواریانی، «نقش تربیتی زن در جامعه اسلامی»، 1398ش، ص113.]</ref>
==ظرافت‌های زنانگی و نقش‌های تربیتی==
==ظرافت‌های زنانگی و نقش‌های تربیتی==
‌ترشّح هورمون پرولاکتین در دوران بارداری، زنان را آماده ایفای وظایف مهم مادری و مراقبت از نوزاد می‌کند. <ref> [https://hawzah.net/fa/Magazine/View/6451/9561/115075/%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%D8%8C-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%AD%D8%B5%DB%8C%D9%84-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85-%D8 سترگ، «نقش زنان تحصیل کرده علوم دینی در تربیت فرزندان بر مبنای سبک زندگی اسلامی»، پایگاه اطلاع رسانی حوزه.] </ref> زن موجود عاطفی است که با پرورش عواطف انسانی، نقش‌های اجتماعی را نیز تلطیف می‌کند. زن تجلی بخش جمال الهی و اولین معلم بشر در زیبایی‌‌شناسی، منبع امنیت <ref>[http://ensani.ir/file/download/article/1602059529-10314-99-261.pdf کبیری قمی و معصومی زواریانی، «نقش تربیتی زن در جامعه اسلامی»، 1398ش، ص114-113]</ref> و آرامش است.<ref>سوره روم، آیه 21.</ref>  مادر سرمشق فرزند است و در الگوگیری از نظام کنشی اوست که نظام رفتاری فرزند نیز تصحیح می‌شود.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n123677/%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D9%80%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A2%D9%81%D9%80%D8%B1%DB%8C%D9%80%D9%86%D8%B4_%D9%86%D9%82%D8%B4_%D8%B2%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7_%D8% شاه محمدی، «ریحـانه آفـریـنش (نقش زن در تربیت انسان با تأکید بر آراء و اندیشه های امام خمینی)»، پرتال امام خمینی.]</ref> در طبیعت زن، لطافتی وجود دارد که خود و پیرامونش را آنگونه که ‌می‌خواهد، می‌سازد. این توان‌مندی در انحصار زن است و زنان با تکیه بر آن، نقش‌های تربیتی ویژه‌ای را ایفا می‌کنند. <ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/6452/9582/115699/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D8%B2%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85_%D9%85%D8%B9%D8%B8%D9%85_%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%DB%8C__%D9%85%D8%AF%D8%B8%D9%84%D مولودی، «کرامت زن در دیدگاه مقام معظم رهبری»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>  
‌ترشّح هورمون پرولاکتین در دوران بارداری، زنان را آماده ایفای وظایف مهم مادری و مراقبت از نوزاد می‌کند.<ref> [https://hawzah.net/fa/Magazine/View/6451/9561/115075/%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%D8%8C-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%AD%D8%B5%DB%8C%D9%84-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85-%D8 سترگ، «نقش زنان تحصیل کرده علوم دینی در تربیت فرزندان بر مبنای سبک زندگی اسلامی»، پایگاه اطلاع رسانی حوزه.] </ref> زن موجود عاطفی است که با پرورش عواطف انسانی، نقش‌های اجتماعی را نیز تلطیف می‌کند. زن تجلی بخش جمال الهی و اولین معلم بشر در زیبایی‌‌شناسی، منبع امنیت<ref>[http://ensani.ir/file/download/article/1602059529-10314-99-261.pdf کبیری قمی و معصومی زواریانی، «نقش تربیتی زن در جامعه اسلامی»، 1398ش، ص114-113]</ref> و آرامش است.<ref>سوره روم، آیه 21.</ref>  مادر سرمشق فرزند است و در الگوگیری از نظام کنشی اوست که نظام رفتاری فرزند نیز تصحیح می‌شود.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n123677/%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D9%80%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A2%D9%81%D9%80%D8%B1%DB%8C%D9%80%D9%86%D8%B4_%D9%86%D9%82%D8%B4_%D8%B2%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7_%D8% شاه محمدی، «ریحـانه آفـریـنش (نقش زن در تربیت انسان با تأکید بر آراء و اندیشه های امام خمینی)»، پرتال امام خمینی.]</ref> در طبیعت زن، لطافتی وجود دارد که خود و پیرامونش را آنگونه که ‌می‌خواهد، می‌سازد. این توان‌مندی در انحصار زن است و زنان با تکیه بر آن، نقش‌های تربیتی ویژه‌ای را ایفا می‌کنند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/6452/9582/115699/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D8%B2%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85_%D9%85%D8%B9%D8%B8%D9%85_%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%DB%8C__%D9%85%D8%AF%D8%B8%D9%84%D مولودی، «کرامت زن در دیدگاه مقام معظم رهبری»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>  
==خودشکوفایی و ایفای نقش‌های تربیتی==
==خودشکوفایی و ایفای نقش‌های تربیتی==
انسان با تشکیل خانواده، شخصیتی تازه یافته و به زندگی خود معنا می‌دهد. معناداری زندگی بنیادی‌ترین عنصر است که به انسان انگیزة تلاش می‌دهد، لذا افراد مجرد بیشتر دچار نبود تعادل روحی و ناآرامی‌های روانی می‌شوند.<ref>ابراهیمی‌پور و دیگران، شاخص‌های خانواده مطلوب، 1395ش، ص352.</ref>  زن با تشکیل خانواده، دومین عرصة رشد را تجربه می‌کند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/7951/103774/%D8%AA%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AC_%D8%B3%D8%A8%DA%A9_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%88_%D9%86%D9%82%D8%B4_%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9 فرهاد توسکی، «ترویج سبک زندگی اسلامی و نقش تربیتی زنان»، پایگاه اطلاع رسانی حوزه.]  </ref>  ایفای نقش‌های تربیتی از یک طرف زنان را ملزم می‌سازد که خود را برای ایفای این‌ نقش‌ها آماده سازند و از سوی دیگر، امور تربیتی، آنها را با دسته‌ای از تجارب و مسئولیت‌های جدید روبه‌رو می‌کند که موجب رشد شخصیتی‌شان می‌شوند. <ref>ابراهیمی‌پور و دیگران، شاخص‌های خانواده مطلوب، 1395ش، ص512.</ref> در منابع حدیثی، زن تجلی مهر الهی دانسته می‌شود که راه عبودیتش از مسیر‏ همسری و مادری می‏‌گذرد.<ref>علاسوند، «اگر زن نباشی (ضرورت نگاه نظام‌مند به الگوی شخصیت زن مسلمان)»، 1386ش، ص39.</ref>  جهاد زن، بارداری <ref>مجلسی، بحارالانوار، 1403ق‏، ج‏100، ص252.</ref> و خوب شوهرداری کردن دانسته شده است.<ref>كلينى، الكافي، 1407‌ق، ج‏5، ص9.</ref>  بارداری زن همانند روزه‌داری شب‌زنده‌دار است که در راه خدا جهاد می‌کند و هنگامی که فارغ می‌شود، پاداشی فراتر از تصور دارد، آنگاه که شیر می‌دهد، در هر بار مکیدن، پاداش آزاد کردن یکی از فرزندان اسماعیل را کسب می‌کند.<ref>صدوق‏، امالي، 1376ش، ص412-411.  </ref>   
انسان با تشکیل خانواده، شخصیتی تازه یافته و به زندگی خود معنا می‌دهد. معناداری زندگی بنیادی‌ترین عنصر است که به انسان انگیزة تلاش می‌دهد، لذا افراد مجرد بیشتر دچار نبود تعادل روحی و ناآرامی‌های روانی می‌شوند.<ref>ابراهیمی‌پور و دیگران، شاخص‌های خانواده مطلوب، 1395ش، ص352.</ref>  زن با تشکیل خانواده، دومین عرصة رشد را تجربه می‌کند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/7951/103774/%D8%AA%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AC_%D8%B3%D8%A8%DA%A9_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%88_%D9%86%D9%82%D8%B4_%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9 فرهاد توسکی، «ترویج سبک زندگی اسلامی و نقش تربیتی زنان»، پایگاه اطلاع رسانی حوزه.]  </ref>  ایفای نقش‌های تربیتی از یک طرف زنان را ملزم می‌سازد که خود را برای ایفای این‌ نقش‌ها آماده سازند و از سوی دیگر، امور تربیتی، آنها را با دسته‌ای از تجارب و مسئولیت‌های جدید روبه‌رو می‌کند که موجب رشد شخصیتی‌شان می‌شوند. <ref>ابراهیمی‌پور و دیگران، شاخص‌های خانواده مطلوب، 1395ش، ص512.</ref> در منابع حدیثی، زن تجلی مهر الهی دانسته می‌شود که راه عبودیتش از مسیر‏ همسری و مادری می‏‌گذرد.<ref>علاسوند، «اگر زن نباشی (ضرورت نگاه نظام‌مند به الگوی شخصیت زن مسلمان)»، 1386ش، ص39.</ref>  جهاد زن، بارداری <ref>مجلسی، بحارالانوار، 1403ق‏، ج‏100، ص252.</ref> و خوب شوهرداری کردن دانسته شده است.<ref>كلينى، الكافي، 1407‌ق، ج‏5، ص9.</ref>  بارداری زن همانند روزه‌داری شب‌زنده‌دار است که در راه خدا جهاد می‌کند و هنگامی که فارغ می‌شود، پاداشی فراتر از تصور دارد، آنگاه که شیر می‌دهد، در هر بار مکیدن، پاداش آزاد کردن یکی از فرزندان اسماعیل را کسب می‌کند.<ref>صدوق‏، امالي، 1376ش، ص412-411.  </ref>