بدون خلاصۀ ویرایش |
حمید گلزار (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
''' | <big>'''حق جنسی زن'''</big>؛ بهره‌مندی زن از ارضای میل جنسی. | ||
یکی از حقوق زن در | یکی از حقوق زن در [[ازدواج]]، بهره‌مندی از رابطه جنسی است که این رابطه اعم از نگاه کردن، لمس، مقاربت و آمیزش است. برقراری صحیح این رابطه و توجه به مقدمات آن از جمله، نظافت، آراستگی، خوش‌بویی و اموری از این دست، نقش مهمی در سلامت جسمی و روحی زن، پیشگیری از انحرافات احتمالی زن، حفظ و استحکام خانواده و جامعه دارد. از این‌رو در اسلام این حق در رابطه زوجیت به‌رسمیت شناخته شده است. | ||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
حق جنسی به‌معنی داشتن یک زندگی جنسی رضایت‌بخش و ایمن است و در صورتی که این حق مورد احترام، حمایت و تامین قرار گیرد، سلامت جنسی، امکان‌پذیر و حفظ می‌شود.<ref>[https://www.tebna.ir/news/%D9%85%D9%81%D9%87%D9%88%D9%85-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C/%D9%85%D9%81%D9%87%D9%88%D9%85-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C-%D9% «مفهوم حقوق جنسی و سلامت جنسی»، خبرگزاری سلامت.]</ref> بر این اساس یکی از کارکردهای خانواده، ارضای مشروع نیاز جنسی افراد است که این نیاز در مرد و زن وجود دارد و تا حدودی پیوند دائم یا طولانی آن‌دو را سبب می‌شود.<ref>مصباح یزدی، پرسش‌ها و پاسخ ها: حقوق زن در قرآن، 1382ش، ص60.</ref> | حق جنسی به‌معنی داشتن یک زندگی جنسی رضایت‌بخش و ایمن است و در صورتی که این حق مورد احترام، حمایت و تامین قرار گیرد، سلامت جنسی، امکان‌پذیر و حفظ می‌شود.<ref>[https://www.tebna.ir/news/%D9%85%D9%81%D9%87%D9%88%D9%85-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C/%D9%85%D9%81%D9%87%D9%88%D9%85-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C-%D9% «مفهوم حقوق جنسی و سلامت جنسی»، خبرگزاری سلامت.]</ref> بر این اساس یکی از کارکردهای خانواده، ارضای مشروع نیاز جنسی افراد است که این نیاز در مرد و زن وجود دارد و تا حدودی پیوند دائم یا طولانی آن‌دو را سبب می‌شود.<ref>مصباح یزدی، پرسش‌ها و پاسخ ها: حقوق زن در قرآن، 1382ش، ص60.</ref> | ||
==نقش لذت‌های جنسی در سلامت عمومی زن== | ==نقش لذت‌های جنسی در سلامت عمومی زن== | ||
سلامت جنسی مستلزم اتخاذ رویکردی مثبت و احترام‌آمیز به روابط جنسی و مسائل مرتبط با آن است و هر فردی باید در زندگی جنسی خود، احساس امنیت و رضایت کرده و روابط جنسی عاری از خشونت، تبعیض و یا هیجان‌های منفی مرتبط با آن را تجربه کند.<ref>[https://www.jpaiassoc.ir/article_250841.html آقایاری هیر و دیگران، «سلامت جنسی در چنبره‌های اجتماعی و فرهنگی: مطالعه‌ای کیفی در میان زنان متأهل شهر تبریز»، 1400ش، ص114.]</ref> | |||
[[رابطه جنسی سالم]] موجب هماهنگی جسم و ذهن شده و باعث کاهش سردردهای میگرنی، علائم پیش از قاعدگی و آرتریت روماتوئید در زنان می‌شود.<ref>[https://journals.sbmu.ac.ir/ch/index.php/ch/article/view/21908 درونه و دیگران، «ارتباط تعیین‌کننده‌های اجتماعی سلامت با عملکرد جنسی زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال 1395»، 1398ش، ص132.]</ref> | [[رابطه جنسی سالم]] موجب هماهنگی جسم و ذهن شده و باعث کاهش سردردهای میگرنی، علائم پیش از قاعدگی و آرتریت روماتوئید در زنان می‌شود.<ref>[https://journals.sbmu.ac.ir/ch/index.php/ch/article/view/21908 درونه و دیگران، «ارتباط تعیین‌کننده‌های اجتماعی سلامت با عملکرد جنسی زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال 1395»، 1398ش، ص132.]</ref> | ||
تقویت سیستم ایمنی بدن، بهبود خواب، کاهش فشار خون، سلامت قلب، بهبود | تقویت سیستم ایمنی بدن، بهبود خواب، کاهش فشار خون، سلامت قلب، بهبود [[باروری]]، بهبود کنترل مثانه، کاهش بی‌اختیاری ادرار، تقویت عضلات لگن، از بین رفتن خشکی واژن، تسکین دردهای قاعدگی و دوره سندرم پیش از قاعدگی، محافظت در برابر ابتلا به اندومتریوز یا رشد بافت خارج از رحم، کاهش استرس، افزایش اعتمادبه‌نفس، ایجاد روابط صمیمانه با همسر، تقویت مغز و افزایش میل جنسی از دیگر فواید داشتن رابطه جنسی منظم برای زنان است.<ref>[https://www.darmankade.com/blog/benefits-of-sex/ «فواید رابطه جنسی که احتمالا از آنها بی خبرید»، وب‌سایت درمانکده.]</ref> | ||
در مقابل، اختلال در عملکرد جنسی (کاهش مداوم یا عودکننده میل جنسی، کاهش مداوم یا عود کننده برانگیختگی جنسی، مشکل بودن یا ناتوانی در دست‌یابی به ارگاسم و درد هنگام نزدیکی) برای سلامت عمومی شخص، نگرانی جدی محسوب می‌شود.<ref>[https://journals.sbmu.ac.ir/ch/index.php/ch/article/view/21908 درونه و دیگران، «ارتباط تعیین‌کننده های اجتماعی سلامت با عملکرد جنسی زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال 1395»، 1398ش، ص132.]</ref> | در مقابل، اختلال در عملکرد جنسی (کاهش مداوم یا عودکننده میل جنسی، کاهش مداوم یا عود کننده برانگیختگی جنسی، مشکل بودن یا ناتوانی در دست‌یابی به ارگاسم و درد هنگام نزدیکی) برای سلامت عمومی شخص، نگرانی جدی محسوب می‌شود.<ref>[https://journals.sbmu.ac.ir/ch/index.php/ch/article/view/21908 درونه و دیگران، «ارتباط تعیین‌کننده های اجتماعی سلامت با عملکرد جنسی زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال 1395»، 1398ش، ص132.]</ref> | ||
بخش قابل توجهی از بار بیماری‌ها در زنان و مردان، به ناخوشی‌های ناشی از نقض حقوق باروری و جنسی اختصاص دارد. به‌عنوان مثال نتایج تحقیقات نشان می‌دهد شایع‌ترین مشکل مرتبط با سلامت جنسی زنان، عدم ارگاسم در آنها است.<ref>[https://www.jpaiassoc.ir/article_250841.html آقایاری هیر و دیگران، «سلامت جنسی در چنبره‌های اجتماعی و فرهنگی: مطالعه‌ای کیفی در میان زنان متأهل شهر تبریز»، 1400ش، ص115.]</ref> بنابراین سلامت جنسی، پایه‌گذار و شرط لازم برای دست‌یابی به سلامت باروری در افراد است و ارتقای سلامت جنسی، ورای رویکردهای پزشکی مستلزم رسیدگی به حقوق جنسی و کامیابی جنسی است.<ref>[https://ijpcp.iums.ac.ir/article-1-3284-fa.html. دماری و اکرمی، «چالش‌های سلامت جنسی ایران و فرصت‌های بهبود آن از دیدگاه سیاستگزاران و صاحبنظران»، 1400ش، ص221-222.]</ref> | بخش قابل توجهی از بار بیماری‌ها در زنان و مردان، به ناخوشی‌های ناشی از نقض حقوق باروری و جنسی اختصاص دارد. به‌عنوان مثال نتایج تحقیقات نشان می‌دهد شایع‌ترین مشکل مرتبط با سلامت جنسی زنان، عدم ارگاسم در آنها است.<ref>[https://www.jpaiassoc.ir/article_250841.html آقایاری هیر و دیگران، «سلامت جنسی در چنبره‌های اجتماعی و فرهنگی: مطالعه‌ای کیفی در میان زنان متأهل شهر تبریز»، 1400ش، ص115.]</ref> بنابراین سلامت جنسی، پایه‌گذار و شرط لازم برای دست‌یابی به سلامت باروری در افراد است و ارتقای سلامت جنسی، ورای رویکردهای پزشکی مستلزم رسیدگی به [[حقوق جنسی زن|حقوق جنسی]] و کامیابی جنسی است.<ref>[https://ijpcp.iums.ac.ir/article-1-3284-fa.html. دماری و اکرمی، «چالش‌های سلامت جنسی ایران و فرصت‌های بهبود آن از دیدگاه سیاستگزاران و صاحبنظران»، 1400ش، ص221-222.]</ref> | ||
==حق جنسی زن در رویکردهای فمینیستی== | ==حق جنسی زن در رویکردهای فمینیستی== | ||
در انگلستان دوره ویکتوریا، لذت جنسی برای زنان اصلا محل بحث نبود و تصور می‌شد فقط مردان از غریزۀ جنسی مهارناپذیر برخوردارند. از دهۀ | در انگلستان دوره ویکتوریا، لذت جنسی برای زنان اصلا محل بحث نبود و تصور می‌شد فقط مردان از غریزۀ جنسی مهارناپذیر برخوردارند. از دهۀ ۱۹۲۰م، این بحث مطرح شد که رضایت جنسی برای هردو طرف رابطه اهمیت دارد و ازدواج، به‌عنوان نوعی مشارکت جنسی رضایت‌بخش تعریف شد.<ref>آبوت و والاس، جامعه‌شناسی زنان، 1393ش، ص135.</ref> | ||
امروزه یافته‌های علوم زیستی اگرچه بیانگر تفاوت‌های طبیعی زن و مرد از حیث آستانه تحریک‌پذیری جنسی، فراوانی فعالیت جنسی، میزان بردباری جنسی و سطح لذت جنسی است، اما نقش تشویق، تنبیه، سرزنش و سایر عوامل فرهنگی در تضعیف یا تقویت این اقتضاهای طبیعی نیز مهم قلمداد شده است. فمینیست‌ها معتقدند میل جنسی زنان معمولا یا مسکوت گذاشته شده و یا نابهنجار قلمداد شده و حتی در دوران معاصر که در نتیجه تحقیقات، نیاز جنسی زنان به‌رسمیت شناخته شده، ارضای نیاز جنسی آنها همچنان برحسب معیارهای مردانه تعریف می‌شود.<ref>بستان، جامعه‌شناسی جنسیت با رویکردی اسلامی، 1394ش، ص104-105.</ref> | امروزه یافته‌های علوم زیستی اگرچه بیانگر تفاوت‌های طبیعی زن و مرد از حیث آستانه تحریک‌پذیری جنسی، فراوانی فعالیت جنسی، میزان بردباری جنسی و سطح لذت جنسی است، اما نقش تشویق، تنبیه، سرزنش و سایر عوامل فرهنگی در تضعیف یا تقویت این اقتضاهای طبیعی نیز مهم قلمداد شده است. فمینیست‌ها معتقدند میل جنسی زنان معمولا یا مسکوت گذاشته شده و یا نابهنجار قلمداد شده و حتی در دوران معاصر که در نتیجه تحقیقات، نیاز جنسی زنان به‌رسمیت شناخته شده، ارضای نیاز جنسی آنها همچنان برحسب معیارهای مردانه تعریف می‌شود.<ref>بستان، جامعه‌شناسی جنسیت با رویکردی اسلامی، 1394ش، ص104-105.</ref> | ||
فمینیست‌های رادیکال، موضوع اصلی فمینیسم را میل جنسی مطرح کرده‌اند و معتقدند از آنجا که در زمینه جنسی، مردان به‌طور طبیعی مهاجم و مسلط و زنان به‌طور طبیعی منفعل و تسلیم هستند، سلطه مرد و تسلیم زن در زمینه‌های دیگر نیز عادی تلقی می‌شود. از این‌رو برابری کامل زن و مرد در امور اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، از طریق رابطه جنسی تساوی‌طلبانه، امکان‌پذیر خواهد شد.<ref>تانگ، نقد و نظر درآمدی جامع بر نظریه‌های فمینیستی، 1399ش، ص179-180.</ref> | فمینیست‌های رادیکال، موضوع اصلی فمینیسم را میل جنسی مطرح کرده‌اند و معتقدند از آنجا که در زمینه جنسی، مردان به‌طور طبیعی مهاجم و مسلط و زنان به‌طور طبیعی منفعل و تسلیم هستند، سلطه مرد و تسلیم زن در زمینه‌های دیگر نیز عادی تلقی می‌شود. از این‌رو [[برابری در فمینیسم|برابری]] کامل زن و مرد در امور اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، از طریق رابطه جنسی تساوی‌طلبانه، امکان‌پذیر خواهد شد.<ref>تانگ، نقد و نظر درآمدی جامع بر نظریه‌های فمینیستی، 1399ش، ص179-180.</ref> | ||
==حق جنسی زن در منابع فقهی== | ==حق جنسی زن در منابع فقهی== | ||
بررسی متون فقهی نشان می‌دهد که اسلام نیاز جنسی زن و ارضای آن را در قالب حق جنسی به‌رسمیت شناخته است.<ref>انصاریان، نظام خانواده در اسلام، 1337ش، ص 368. </ref> ضمن اینکه به رویکرد حقوقی بسنده نکرده و با برخی توصیه‌های استحبابی به شوهران، اهتمام خود به موضوع ارضای جنسی زنان را نشان داده است.<ref>بستان، اسلام و تفاوت‌های جنسیتی در نهادهای اجتماعی، 1388ش، ص28.</ref> در برخی روایات بر وجوب ارضای نیاز جنسی زن توسط شوهر تأکید شده<ref>بستان، اسلام و تفاوت‌های جنسیتی در نهادهای اجتماعی، 1388ش، ص245- 246.</ref> و در روایات دیگر از رسیدگی قضایی به دادخواست زن درباره محرومیت جنسی وی به‌دلیل ناتوانی یا خودداری شوهر صحبت شده که برحسب این روایات،<ref>حر عاملى، وسائل الشیعة، 1416ق، ص547.</ref> رسیدگی قضایی به دادخواست زن نشانه پذیرش حق جنسی او است. دلایلی که در روایات به آنها استناد شده، اقتضائات گوناگونی دارند. اقتضای برخی آن است که اگر خطر به گناه افتادن زن وجود داشته باشد، شوهر موظف به ارضای نیاز جنسی او است. برخی دیگر معیار وسیع‌تری را برای وجوب ارضای جنسی زن توسط شوهر اثبات می‌کنند و آن این است که زن در اثر خودداری شوهر به ضرر و مشقت بیفتد، هرچند این امر به ارتکاب گناه منجر نشود. از این گسترده‌تر معیاری است که وجوب ارضای جنسی زن توسط شوهر را تمایل زن مطرح می‌کند، حتی اگر خطر به گناه افتادن یا ضرر و مشقت نیز در کار نباشد.<ref>بستان، اسلام و تفاوت‌های جنسیتی در نهادهای اجتماعی، 1388ش، ص 245-248.</ref> با این وجود حداکثر زمان مجاز برای خودداری شوهر از همبستری با همسر، چهار ماه تعیین شده<ref>مرعشى نجفى، منهاجالمؤمنين، 1421ق، ص208.</ref> که با توجه به ادله مذکور، به‌نظر می‌رسد این محدوده زمانی برای شرایط خاص مانند سفر، مصیبت و مسائلی از این دست و نه شرایط عادی مطرح شده است.<ref>[https://flj.isu.ac.ir/article_76734.html قوجائی خامنه و سالاری‌فر، «ارائة راه حلی برای تبیین حقوق جنسی بانوان بر اساس رویکردهای حقوقی و اخلاقی»، 1402ش، ص204.]</ref> چنانچه برخی از فقها تقلیل فاصله یاد شده را تا جایی که نیاز جنسی زن تأمین شود، لازم دانسته‌اند.<ref>[https://hoquq.iict.ac.ir/article_14042.html ﻋﺎﺑﺪي و ﻣﻬﺮکش، «ﺣﻖ ﺟﻨسی در اﺳﻼم و کنواﻧﺴﯿﻮن رﻓﻊ ﺗﺒﻌﯿﺾﻋﻠﯿﻪزﻧﺎن (ﺑﺎ نگاهی ﻧﻘﺎداﻧﻪ ﺑﺮ کنواﻧﺴﯿﻮن)»، 1393ش، ص109.]</ref> | بررسی متون فقهی نشان می‌دهد که اسلام نیاز جنسی زن و ارضای آن را در قالب حق جنسی به‌رسمیت شناخته است.<ref>انصاریان، نظام خانواده در اسلام، 1337ش، ص 368. </ref> ضمن اینکه به رویکرد حقوقی بسنده نکرده و با برخی توصیه‌های استحبابی به شوهران، اهتمام خود به موضوع ارضای جنسی زنان را نشان داده است.<ref>بستان، اسلام و تفاوت‌های جنسیتی در نهادهای اجتماعی، 1388ش، ص28.</ref> در برخی روایات بر وجوب ارضای نیاز جنسی زن توسط شوهر تأکید شده<ref>بستان، اسلام و تفاوت‌های جنسیتی در نهادهای اجتماعی، 1388ش، ص245- 246.</ref> و در روایات دیگر از رسیدگی قضایی به دادخواست زن درباره محرومیت جنسی وی به‌دلیل ناتوانی یا خودداری شوهر صحبت شده که برحسب این روایات،<ref>حر عاملى، وسائل الشیعة، 1416ق، ص547.</ref> رسیدگی قضایی به دادخواست زن نشانه پذیرش حق جنسی او است. دلایلی که در روایات به آنها استناد شده، اقتضائات گوناگونی دارند. اقتضای برخی آن است که اگر خطر به گناه افتادن زن وجود داشته باشد، شوهر موظف به ارضای نیاز جنسی او است. برخی دیگر معیار وسیع‌تری را برای وجوب ارضای جنسی زن توسط شوهر اثبات می‌کنند و آن این است که زن در اثر خودداری شوهر به ضرر و مشقت بیفتد، هرچند این امر به ارتکاب گناه منجر نشود. از این گسترده‌تر معیاری است که وجوب ارضای جنسی زن توسط شوهر را تمایل زن مطرح می‌کند، حتی اگر خطر به گناه افتادن یا ضرر و مشقت نیز در کار نباشد.<ref>بستان، اسلام و تفاوت‌های جنسیتی در نهادهای اجتماعی، 1388ش، ص 245-248.</ref> با این وجود حداکثر زمان مجاز برای خودداری شوهر از همبستری با همسر، چهار ماه تعیین شده<ref>مرعشى نجفى، منهاجالمؤمنين، 1421ق، ص208.</ref> که با توجه به ادله مذکور، به‌نظر می‌رسد این محدوده زمانی برای شرایط خاص مانند سفر، مصیبت و مسائلی از این دست و نه شرایط عادی مطرح شده است.<ref>[https://flj.isu.ac.ir/article_76734.html قوجائی خامنه و سالاری‌فر، «ارائة راه حلی برای تبیین حقوق جنسی بانوان بر اساس رویکردهای حقوقی و اخلاقی»، 1402ش، ص204.]</ref> چنانچه برخی از فقها تقلیل فاصله یاد شده را تا جایی که نیاز جنسی زن تأمین شود، لازم دانسته‌اند.<ref>[https://hoquq.iict.ac.ir/article_14042.html ﻋﺎﺑﺪي و ﻣﻬﺮکش، «ﺣﻖ ﺟﻨسی در اﺳﻼم و کنواﻧﺴﯿﻮن رﻓﻊ ﺗﺒﻌﯿﺾﻋﻠﯿﻪزﻧﺎن (ﺑﺎ نگاهی ﻧﻘﺎداﻧﻪ ﺑﺮ کنواﻧﺴﯿﻮن)»، 1393ش، ص109.]</ref> | ||
بر اساس قاعده نفی ضرر که بر حرمت ضرر رساندن به فرد مومن تأکید دارد، اگر زن به‌سبب خودداری شوهر از ارضای جنسی و نیز خودداری از طلاق دادن وی به سختی و ناراحتی بیفتد، بر شوهر واجب است یا نیاز جنسی همسرش را برطرف کند و یا وی را طلاق دهد،<ref>[https://hoquq.iict.ac.ir/article_14042.html ﻋﺎﺑﺪي و ﻣﻬﺮکش، «ﺣﻖ ﺟﻨسی در اﺳﻼم و کنواﻧﺴﯿﻮن رﻓﻊ ﺗﺒﻌﯿﺾﻋﻠﯿﻪزﻧﺎن (ﺑﺎ نگاهی ﻧﻘﺎداﻧﻪ ﺑﺮ کنواﻧﺴﯿﻮن)»، 1393ش، ص112-113.]</ref> در غیر این صورت امکان مداخله حکومت برای جلوگیری از اضرار بر زن مطرح می‌شود. به همین نحو از آنجا که بر اساس قاعده نفی حرج، خداوند احکام مشقت‌آمیز برای انسان‌ها وضع نکرده، به حکم قاعده نفی حرج، تحمل وضعیت عدم ارضای جنسی بر زن وجوب شرعی ندارد. بنابراین زن در صورت تضییع حق جنسی، می‌تواند به حاکم اسلامی رجوع کرده تا او شوهر را الزام کند که نیاز جنسی همسرش را برآورده سازد یا او را طلاق دهد.<ref>بستان، اسلام و تفاوت‌های جنسیتی در نهادهای اجتماعی، 1388ش، ص250-251؛ قانون مدنی، ماده1130.</ref> | بر اساس قاعده نفی ضرر که بر حرمت ضرر رساندن به فرد مومن تأکید دارد، اگر زن به‌سبب خودداری شوهر از ارضای جنسی و نیز خودداری از طلاق دادن وی به سختی و ناراحتی بیفتد، بر شوهر واجب است یا نیاز جنسی همسرش را برطرف کند و یا وی را [[طلاق]] دهد،<ref>[https://hoquq.iict.ac.ir/article_14042.html ﻋﺎﺑﺪي و ﻣﻬﺮکش، «ﺣﻖ ﺟﻨسی در اﺳﻼم و کنواﻧﺴﯿﻮن رﻓﻊ ﺗﺒﻌﯿﺾﻋﻠﯿﻪزﻧﺎن (ﺑﺎ نگاهی ﻧﻘﺎداﻧﻪ ﺑﺮ کنواﻧﺴﯿﻮن)»، 1393ش، ص112-113.]</ref> در غیر این صورت امکان مداخله حکومت برای جلوگیری از اضرار بر زن مطرح می‌شود. به همین نحو از آنجا که بر اساس قاعده نفی حرج، خداوند احکام مشقت‌آمیز برای انسان‌ها وضع نکرده، به حکم قاعده نفی حرج، تحمل وضعیت عدم ارضای جنسی بر زن وجوب شرعی ندارد. بنابراین زن در صورت تضییع حق جنسی، می‌تواند به حاکم اسلامی رجوع کرده تا او شوهر را الزام کند که نیاز جنسی همسرش را برآورده سازد یا او را طلاق دهد.<ref>بستان، اسلام و تفاوت‌های جنسیتی در نهادهای اجتماعی، 1388ش، ص250-251؛ قانون مدنی، ماده1130.</ref> | ||
==حق جنسی زن در قوانین== | ==حق جنسی زن در قوانین== | ||
در قانون مدنی، تنها در عیوب موجب فسخ | در قانون مدنی، تنها در عیوب موجب فسخ [[ازدواج|نکاح]]، به حق جنسی زن توجه شده است. به‌طوری که اگر مرد عیبی داشته باشد که مانع همبستری با زن شود، زن حق فسخ نکاح را دارد،<ref>خامنه‌ای، فلسفه زن بودن (مقدمه‌ای بر حقوق زن)، 1387ش، ص168؛ قانون مدنی، ماده 1122.</ref> اما اگر شوهر بدون دلیل موجه مانند ترک همبستری با اذن زن یا داشتن عذر موجه برای شوهر به‌عنوان مثال بیماری یا سفر ضروری به تضییع این حق بپردازد، به صرف اثبات حرج، شرایط اعمال ماده ۱۱۳۰ و امکان جدایی برای زن فراهم می‌شود، در حالی که اگر زن پاسخگوی نیاز جنسی شوهر نباشد استحقاق دریافت نفقه را از دست می‌دهد. در این میان بند ۲۹ منشور حقوق و مسئولیت‌های زنان در نظام جمهوری اسلامی ایران (مصوب ۱۳۸۳/۶/۳۱ شورای عالی انقلاب فرهنگی) که به‌عنوان قانون لازم‌الاجرا در کشور مطرح شده به حقوق جنسی زنان پرداخته است،<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/101171 منشور حقوق و مسؤلیت‌‌های زنان در نظام جمهوری اسلامی ایران، بند ۲۹، وب‌سایت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.]</ref> اما منشور از ضمانت اجرا برخوردار نیست و در زمره مواد قانونی قرار نمی‌گیرد. بنابراین قوانین مربوط در وجوه مدنی، حمایتی و کیفری، فاقد سیاست‌ها و تدابیر تقنینی لازم در جهت آسان‌سازی استیفای حقوق جنسی زن است. در حالی که در متون فقهی به قاضی اجازه تعزیر (از طریق ساز‌و‌کارهای کیفری-تعزیری و غیر کیفری) مردی که وظایف زوجیت در مواقعه و حق قسم را انجام نمی‌دهد، داده شده است.<ref> [https://cwfs.ihu.ac.ir/article_205097.html شعربافچی‌زاده و دیگران، «تبیین حق جنسی زوجین در بستر متون فقهی و حقوقی»، 1399ش، ص69.]</ref> | ||
اگرچه ترک نزدیکی با زن توسط شوهر از مواردی است که نشوز شوهر را محقق می‌سازد، اما قانون مدنی در مورد اینکه در این شرایط، زن از چه حقوقی برخوردار است، ساکت است. این در حالی است که به‌رسمیت شناختن حق جنسی از یک سو در سلامت اخلاقی جامعه تأثیر بسزایی دارد و از سوی دیگر مانع اتهاماتی می‌شود که گریبان اسلام را در مورد حقوق زنان گرفته است.<ref>[[رحیمی سجاسی و دیگران، [https://ensani.ir/fa/article/414469/%D9%86%D9%82%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B1%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1-%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8 <nowiki>«نقدی بر رویکرد اقتصاد محور قوانین خانواده: تبیین خلاهای قانونی حقوق انسانی و عاطفی زن در خانواده»، 1398ش، ص28.]</nowiki>]]</ref> | اگرچه ترک نزدیکی با زن توسط شوهر از مواردی است که نشوز شوهر را محقق می‌سازد، اما قانون مدنی در مورد اینکه در این شرایط، زن از چه حقوقی برخوردار است، ساکت است. این در حالی است که به‌رسمیت شناختن حق جنسی از یک سو در سلامت اخلاقی جامعه تأثیر بسزایی دارد و از سوی دیگر مانع اتهاماتی می‌شود که گریبان اسلام را در مورد حقوق زنان گرفته است.<ref>[[رحیمی سجاسی و دیگران، [https://ensani.ir/fa/article/414469/%D9%86%D9%82%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B1%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1-%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8 <nowiki>«نقدی بر رویکرد اقتصاد محور قوانین خانواده: تبیین خلاهای قانونی حقوق انسانی و عاطفی زن در خانواده»، 1398ش، ص28.]</nowiki>]]</ref> | ||
