بدون خلاصۀ ویرایش |
حمید گلزار (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
نقش به رفتاری اطلاق می‌شود که دیگران از دارنده یک منزلت معین انتظار دارند، نقش‌های مناسب به‌عنوان بخشی از فراگرد اجتماعی‌شدن، به فرد آموخته شده و سپس ملکه ذهن او می‌شوند.<ref>کوئن، درآمدی به جامعه شناسی، 1381ش، ص57.</ref> مراد از نقش تربیتی زن، ظرفیت‌ها و مهارت‌های زنانگی در امر تربیت است و مقیاس سنجش موفقیت زن این است که تا چه میزان محیط‌های تربیتی را محل رشد افراد ساخته است.<ref>ک[http://ensani.ir/file/download/article/1602059529-10314-99-261.pdf بیری قمی و معصومی زواریانی، «نقش تربیتی زن در جامعه اسلامی»، 1398ش، ص113.]</ref> | نقش به رفتاری اطلاق می‌شود که دیگران از دارنده یک منزلت معین انتظار دارند، نقش‌های مناسب به‌عنوان بخشی از فراگرد اجتماعی‌شدن، به فرد آموخته شده و سپس ملکه ذهن او می‌شوند.<ref>کوئن، درآمدی به جامعه شناسی، 1381ش، ص57.</ref> مراد از نقش تربیتی زن، ظرفیت‌ها و مهارت‌های زنانگی در امر تربیت است و مقیاس سنجش موفقیت زن این است که تا چه میزان محیط‌های تربیتی را محل رشد افراد ساخته است.<ref>ک[http://ensani.ir/file/download/article/1602059529-10314-99-261.pdf بیری قمی و معصومی زواریانی، «نقش تربیتی زن در جامعه اسلامی»، 1398ش، ص113.]</ref> | ||
==ظرافت‌های زنانگی و نقش‌های تربیتی== | ==ظرافت‌های زنانگی و نقش‌های تربیتی== | ||
ترشّح هورمون پرولاکتین در دوران [[بارداری]]، زنان را آماده ایفای وظایف مهم مادری و مراقبت از نوزاد میکند.<ref> [https://hawzah.net/fa/Magazine/View/6451/9561/115075/%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%D8%8C-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%AD%D8%B5%DB%8C%D9%84-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85-%D8 سترگ، «نقش زنان تحصیل کرده علوم دینی در تربیت فرزندان بر مبنای سبک زندگی اسلامی»، پایگاه اطلاع رسانی حوزه.] </ref> زن موجود عاطفی است که با پرورش عواطف انسانی، نقش‌های اجتماعی را نیز تلطیف میکند. زن تجلی بخش جمال الهی و اولین | ترشّح هورمون پرولاکتین در دوران [[بارداری]]، زنان را آماده ایفای وظایف مهم مادری و مراقبت از نوزاد میکند.<ref> [https://hawzah.net/fa/Magazine/View/6451/9561/115075/%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%D8%8C-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%AD%D8%B5%DB%8C%D9%84-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85-%D8 سترگ، «نقش زنان تحصیل کرده علوم دینی در تربیت فرزندان بر مبنای سبک زندگی اسلامی»، پایگاه اطلاع رسانی حوزه.] </ref> [[زن]] موجود عاطفی است که با پرورش عواطف انسانی، نقش‌های اجتماعی را نیز تلطیف میکند. زن تجلی بخش جمال الهی و اولین معلم زن|معلم بشر در زیبایی‌‌شناسی، منبع امنیت<ref>[http://ensani.ir/file/download/article/1602059529-10314-99-261.pdf کبیری قمی و معصومی زواریانی، «نقش تربیتی زن در جامعه اسلامی»، 1398ش، ص114-113]</ref> و آرامش است.<ref>سوره روم، آیه 21.</ref> | ||
مادر سرمشق فرزند است و در الگوگیری از نظام کنشی اوست که نظام رفتاری فرزند نیز تصحیح می‌شود.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n123677/%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D9%80%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A2%D9%81%D9%80%D8%B1%DB%8C%D9%80%D9%86%D8%B4_%D9%86%D9%82%D8%B4_%D8%B2%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7_%D8% شاه محمدی، «ریحـانه آفـریـنش (نقش زن در تربیت انسان با تأکید بر آراء و اندیشه های امام خمینی)»، پرتال امام خمینی.]</ref> در طبیعت زن، لطافتی وجود دارد که خود و پیرامونش را آنگونه که می‌خواهد، می‌سازد. این توان‌مندی در انحصار زن است و زنان با تکیه بر آن، نقش‌های تربیتی ویژه‌ای را ایفا می‌کنند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/6452/9582/115699/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D8%B2%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85_%D9%85%D8%B9%D8%B8%D9%85_%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%DB%8C__%D9%85%D8%AF%D8%B8%D9%84%D مولودی، «کرامت زن در دیدگاه مقام معظم رهبری»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref> | مادر سرمشق فرزند است و در الگوگیری از نظام کنشی اوست که نظام رفتاری فرزند نیز تصحیح می‌شود.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n123677/%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D9%80%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A2%D9%81%D9%80%D8%B1%DB%8C%D9%80%D9%86%D8%B4_%D9%86%D9%82%D8%B4_%D8%B2%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7_%D8% شاه محمدی، «ریحـانه آفـریـنش (نقش زن در تربیت انسان با تأکید بر آراء و اندیشه های امام خمینی)»، پرتال امام خمینی.]</ref> در طبیعت زن، لطافتی وجود دارد که خود و پیرامونش را آنگونه که می‌خواهد، می‌سازد. این توان‌مندی در انحصار زن است و زنان با تکیه بر آن، نقش‌های تربیتی ویژه‌ای را ایفا می‌کنند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/6452/9582/115699/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D8%B2%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85_%D9%85%D8%B9%D8%B8%D9%85_%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%DB%8C__%D9%85%D8%AF%D8%B8%D9%84%D مولودی، «کرامت زن در دیدگاه مقام معظم رهبری»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref> | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
زن در خانه، سازنده شخصیت، توانایی و کارآیی مفید مرد است. آرامشی را که زن به مرد می‌بخشد با هیچ شیوه و ابزار دیگر قابل تأمین نیست. از دیدگاه اسلام، زن امانت الهی در دست مرد<ref> نوری، مستدرك الوسائل، 1408ق، ج14، ص255.</ref> و زن ملزم به پرستاری از روح مرد است.<ref>[https://www.jwss.ir/article_12014_2a63630c01e9c73f996dfa909ab7a55b.pdf کرمی، «بررسی تعارض نقش‌های خانوادگی و اجتماعی بانوان و ارائه‌ی الگوی مناسب برای زندگی خانوادگی زنان شاغل»، 1393ش، ص15.]</ref> زن با قدرت تأثیرگذاری که دارد می‌تواند با همسرداری خوب، مرد را سعادتمند سازد و یا با سهل‌انگاری موجب شکست او شود. نقش تربیتی زن در مورد همسر به اندازه‌ای مهم است که در فرهنگ اسلامی، همسرداری خوب با اجر جهاد در رکاب پیامبر یکسان دانسته شده است. زنان صالح موجب رسیدن همسران‌شان به مقامات عالی انسانی می‌شوند، چون مراقبت زن از همسرش پرستارانه بوده و او را با زیرکی زنانه، در مسیر درست هدایت میکند. ارزش زن به این است که بتواند محیط زندگی را برای خود، همسر و فرزندانش به محل رشد و تعالی معنوی تبدیل کند. زن با مهارت‌های طبیعی که دارد، می‌تواند محیط خانه را صمیمی بسازد و با محبت خود روحیه خسته همسرش را تغییر داده، از مشکلات او بکاهد.<ref>[http://ensani.ir/file/download/article/65c73fd2113d5-10314-58-7.pdf امیدی و دیگران، «واکاوی نقش تربیتی زنان در محیط خانواده از منظر فرهنگ اسلامی با تأکید بر دیدگاه امامین انقلاب»، 1402ش، ص103-100.]</ref> در مقابل، همسر ناصالح عذاب کمرشکن بوده<ref>مجلسی، بحارالانوار، 1403ق، ج72، ص344.</ref> و انسان را پیش از آن‌که زمانی پیری‌اش برسد پیر می‌سازد.<ref>صدوق، من لايحضره الفقيه، 1413ق، ج1، ص336-335.</ref> | زن در خانه، سازنده شخصیت، توانایی و کارآیی مفید مرد است. آرامشی را که زن به مرد می‌بخشد با هیچ شیوه و ابزار دیگر قابل تأمین نیست. از دیدگاه اسلام، زن امانت الهی در دست مرد<ref> نوری، مستدرك الوسائل، 1408ق، ج14، ص255.</ref> و زن ملزم به پرستاری از روح مرد است.<ref>[https://www.jwss.ir/article_12014_2a63630c01e9c73f996dfa909ab7a55b.pdf کرمی، «بررسی تعارض نقش‌های خانوادگی و اجتماعی بانوان و ارائه‌ی الگوی مناسب برای زندگی خانوادگی زنان شاغل»، 1393ش، ص15.]</ref> زن با قدرت تأثیرگذاری که دارد می‌تواند با همسرداری خوب، مرد را سعادتمند سازد و یا با سهل‌انگاری موجب شکست او شود. نقش تربیتی زن در مورد همسر به اندازه‌ای مهم است که در فرهنگ اسلامی، همسرداری خوب با اجر جهاد در رکاب پیامبر یکسان دانسته شده است. زنان صالح موجب رسیدن همسران‌شان به مقامات عالی انسانی می‌شوند، چون مراقبت زن از همسرش پرستارانه بوده و او را با زیرکی زنانه، در مسیر درست هدایت میکند. ارزش زن به این است که بتواند محیط زندگی را برای خود، همسر و فرزندانش به محل رشد و تعالی معنوی تبدیل کند. زن با مهارت‌های طبیعی که دارد، می‌تواند محیط خانه را صمیمی بسازد و با محبت خود روحیه خسته همسرش را تغییر داده، از مشکلات او بکاهد.<ref>[http://ensani.ir/file/download/article/65c73fd2113d5-10314-58-7.pdf امیدی و دیگران، «واکاوی نقش تربیتی زنان در محیط خانواده از منظر فرهنگ اسلامی با تأکید بر دیدگاه امامین انقلاب»، 1402ش، ص103-100.]</ref> در مقابل، همسر ناصالح عذاب کمرشکن بوده<ref>مجلسی، بحارالانوار، 1403ق، ج72، ص344.</ref> و انسان را پیش از آن‌که زمانی پیری‌اش برسد پیر می‌سازد.<ref>صدوق، من لايحضره الفقيه، 1413ق، ج1، ص336-335.</ref> | ||
==نقش‌های تربیتی مادرانه== | ==نقش‌های تربیتی مادرانه== | ||
مادری معمولا به‌معنای مراقبت از کودکان، ارضای نیازهای مادی، عاطفی، روانی و احساس مسئولیت در قبال آنها است. از نظر اسلام، هرچند نگهداری از فرزند بر زنان واجب نیست اما مادران در مراقبت از فرزندان سزاوارترند. پرورش فرزند و مشارکت با پدر در تربیت وی از امور ارزشمندی است که پاداش سنگین برای آنها در نظر گرفته شده است. ایفای نقش‌های مادرانه نیازمند آگاهی و کارآموزی‌های لازم است.<ref>[https://www.jwss.ir/article_12014_2a63630c01e9c73f996dfa909ab7a55b.pdf کرمی، «بررسی تعارض نقش‌های خانوادگی و اجتماعی بانوان و ارائه‌ی الگوی مناسب برای زندگی خانوادگی زنان شاغل»، 1393ش، ص18-16.]</ref> نقش مادر در تربیت فرزند قبل از زمان انعقاد نطفه آغاز می‌شود، دوران بارداری در سرنوشت طفل بسیار مؤثر است،<ref>[http://ensani.ir/file/download/article/1602059529-10314-99-261.pdf بیری قمی و معصومی زواریانی، «نقش تربیتی زن در جامعه اسلامی»، 1398ش، ص116.]</ref> مادر پس از تولد فرزند در ابعاد مختلف تربیتی او نقش جدی دارد؛ با ارتباط عاطفی، به او اعتماد‌به‌نفس داده و با ارائه الگوی اخلاقی مناسب، نشان می‌دهد که چگونه در موقعیت‌های مختلف، ارزش‌هایش را حفظ کند، مهارت‌های اجتماعی را در کودک تقویت کرده و از طریق جامعه‌پذیری | مادری معمولا به‌معنای مراقبت از کودکان، ارضای نیازهای مادی، عاطفی، روانی و احساس مسئولیت در قبال آنها است. از نظر اسلام، هرچند نگهداری از فرزند بر زنان واجب نیست اما مادران در مراقبت از فرزندان سزاوارترند. پرورش فرزند و مشارکت با پدر در تربیت وی از امور ارزشمندی است که پاداش سنگین برای آنها در نظر گرفته شده است. ایفای نقش‌های مادرانه نیازمند آگاهی و کارآموزی‌های لازم است.<ref>[https://www.jwss.ir/article_12014_2a63630c01e9c73f996dfa909ab7a55b.pdf کرمی، «بررسی تعارض نقش‌های خانوادگی و اجتماعی بانوان و ارائه‌ی الگوی مناسب برای زندگی خانوادگی زنان شاغل»، 1393ش، ص18-16.]</ref> نقش مادر در تربیت فرزند قبل از زمان انعقاد نطفه آغاز می‌شود، دوران بارداری در سرنوشت طفل بسیار مؤثر است،<ref>[http://ensani.ir/file/download/article/1602059529-10314-99-261.pdf بیری قمی و معصومی زواریانی، «نقش تربیتی زن در جامعه اسلامی»، 1398ش، ص116.]</ref> مادر پس از تولد فرزند در ابعاد مختلف تربیتی او نقش جدی دارد؛ با ارتباط عاطفی، به او اعتماد‌به‌نفس داده و با ارائه الگوی اخلاقی مناسب، نشان می‌دهد که چگونه در موقعیت‌های مختلف، ارزش‌هایش را حفظ کند، مهارت‌های اجتماعی را در کودک تقویت کرده و از طریق [[جامعه‌پذیری جنسیتی در خانواده|جامعه‌پذیری جنسیتی]]، نقش‌های مناسب را در او نهادینه می‌سازد.<ref>[https://mmzamanvaziri.com/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1/ زمان وزیری، «اثرات نقش مادر در تربیت فرزند: اثرات و ابعاد تخصصی»، وب‌سایت زمان وزیری.] </ref> مادر نقش تربیتی مؤثرتری از پدر و معلم دارد. مادران با تربیت معنوی کودکان به نظافت جسم و روح آنها کمک کرده،<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n122522/%D9%86%D9%82%D8%B4_%D8%B2%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%B4_%D9%88_%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA_%D9%86%D8%B3%D9%84%D9%87%D8%A7 الخطیب عبید، «نقش زن در پرورش و تربیت نسل‌ها»، در پرتان امام خمینی.] </ref> زمینه رشد مهارت‌های شناختی، اجتماعی و عاطفی آنها را فراهم میکند. مادر اولین کسی است که کودک با او رابطه عاطفی برقرار میکند و محرومیت از مادر موجب بیشترین اختلالات عاطفی در کودک می‌شود.<ref>[http://ensani.ir/file/download/article/65c73fd2113d5-10314-58-7.pdf امیدی و دیگران، «واکاوی نقش تربیتی زنان در محیط خانواده از منظر فرهنگ اسلامی با تأکید بر دیدگاه امامین انقلاب»، 1402ش، ص105-103.]</ref> | ||
==نقش‌های تربیتی زن در مدرسه== | ==نقش‌های تربیتی زن در مدرسه== | ||
تناسب زیادی میان زن، مادر و معلم بودن وجود دارد، این سه نقش دارای قرابت هستند؛ [[معلم زن]] با فطرت زنانگی در کلاس درس حاضر شده و در نقش مادرانه برای پیشرفت شاگردانش تلاش میکند، معلمان زن به‌دلیل احساس مادرانه می‌توانند به‌عنوان مربی بهتر از مردان عمل کنند.<ref>[https://www.pana.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87%D8%A7-39/1437504-%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D9%86-%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%81-%D8%AA%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%85-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA موسوی‌ایرائی، «معلمان زن، اهداف تعلیم و تربیت را در کلاس با فطرت پاک مادرانه پیش می‌برند»، خبرگزاری پانا.] </ref> چون بر مبنای خصوصیات ذاتی و توانایی‌های ارتباطی خود، قادرند که محیط مناسب تربیتی را تمهید کنند. آنها دانش‌آموزان را پرورش می‌دهند که چگونه با دیگران ارتباط برقرار کنند، چگونه در موقعیت‌های مختلف عمل کنند و چگونه به اعضای مسئول و فعال جامعه تبدیل شوند. معلمین زن با ارائه آموزش علمی همراه با حمایت‌های عاطفی، به استقلال فردی، ارتقای فکری و مسئولیت‌پذیری دانش‌آموزان بیشتر کمک می‌کنند.<ref>[http://www.zanannews.ir/FullNews.aspx?nid=192806 «نقش معلمین زن در پرورش و تربیت نسل ها»، خبرگزاری زنان ایران.] </ref> | تناسب زیادی میان زن، مادر و معلم بودن وجود دارد، این سه نقش دارای قرابت هستند؛ [[معلم زن]] با فطرت زنانگی در کلاس درس حاضر شده و در نقش مادرانه برای پیشرفت شاگردانش تلاش میکند، معلمان زن به‌دلیل احساس مادرانه می‌توانند به‌عنوان مربی بهتر از مردان عمل کنند.<ref>[https://www.pana.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87%D8%A7-39/1437504-%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D9%86-%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%81-%D8%AA%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%85-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA موسوی‌ایرائی، «معلمان زن، اهداف تعلیم و تربیت را در کلاس با فطرت پاک مادرانه پیش می‌برند»، خبرگزاری پانا.] </ref> چون بر مبنای خصوصیات ذاتی و توانایی‌های ارتباطی خود، قادرند که محیط مناسب تربیتی را تمهید کنند. آنها دانش‌آموزان را پرورش می‌دهند که چگونه با دیگران ارتباط برقرار کنند، چگونه در موقعیت‌های مختلف عمل کنند و چگونه به اعضای مسئول و فعال جامعه تبدیل شوند. معلمین زن با ارائه آموزش علمی همراه با حمایت‌های عاطفی، به استقلال فردی، ارتقای فکری و مسئولیت‌پذیری دانش‌آموزان بیشتر کمک می‌کنند.<ref>[http://www.zanannews.ir/FullNews.aspx?nid=192806 «نقش معلمین زن در پرورش و تربیت نسل ها»، خبرگزاری زنان ایران.] </ref> | ||
