بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۴: خط ۲۴:


در نگرش اسلام؛ وجود انسان امانت الهی است که به انسان سپرده شده است تا آن را در مسیر غایت آفرینش که همان عبودیت است، شکوفایی بخشد.<ref>. جوادی آملی، تفسیر انسان به انسان، 1389ش، ص167-166.</ref> اثر اعتقاد به مالکیت حقیقی خداوند نفی مالکیت استقلالی انسان بر اموال و بدن خویش است، <ref>اسماعیلی و روحی، «آثار اعتقاد به مالکیت خدا در زندگی انسان از منظر قرآن کریم»،  1402ش، ص18.</ref> در قرآن بر مالکیت خدا بر اعضای بدن انسان تاکید شده است.<ref>سوره یونس، آیه 31.</ref> در منابع حدیثی از معیارهای بندگی خدا، نفی مالکیت انسان از خود، برخود دانسته می‌شود.<ref>اسماعیلی و روحی، «آثار اعتقاد به مالکیت خدا در زندگی انسان از منظر قرآن کریم»،  1402ش، ص28.</ref> برخی محققین، از اطلاق ظلم بر خود بر گناه، عدم مالکیت استقلالی انسان را استنباط کرده و معتقدند که ظلم تصرف خود سرانه در حق دیگران است نه در ملک خود. بر این اساس، بدن و هویت انسانی انسان امانت الهی است و انسان مجاز به هرگونه تصرف در آن نبوده و تصرفاتش باید امانتدارانه باشد.<ref>اسماعیلی و روحی، «آثار اعتقاد به مالکیت خدا در زندگی انسان از منظر قرآن کریم»،  1402ش، ص19.</ref> تحقیقات دینی نشان می‌دهد که جسم و جان انسان بر انسان حقوقی دارند که باید رعایت شوند، اسلام تصرف در بدن را در صورتی جایز می‌داند که کارکرد عقلایی داشته و منتهی به آسیب دیدن بدن نشود و استفاده از بدن را در مواردی که مفاسدی بر آن مترتب باشد هرگز جایز نمی‌داند. در منابع دینی آمده است؛ انسان می‌تواند راجع به خود تصمیم بگیرد اما اجازه ذلیل کردن نفسش را ندارد.<ref>مبلغی، «دو معیار اسلام برای انجام تغییرات در بدن»،  در خبرگزاری مهر.</ref>
در نگرش اسلام؛ وجود انسان امانت الهی است که به انسان سپرده شده است تا آن را در مسیر غایت آفرینش که همان عبودیت است، شکوفایی بخشد.<ref>. جوادی آملی، تفسیر انسان به انسان، 1389ش، ص167-166.</ref> اثر اعتقاد به مالکیت حقیقی خداوند نفی مالکیت استقلالی انسان بر اموال و بدن خویش است، <ref>اسماعیلی و روحی، «آثار اعتقاد به مالکیت خدا در زندگی انسان از منظر قرآن کریم»،  1402ش، ص18.</ref> در قرآن بر مالکیت خدا بر اعضای بدن انسان تاکید شده است.<ref>سوره یونس، آیه 31.</ref> در منابع حدیثی از معیارهای بندگی خدا، نفی مالکیت انسان از خود، برخود دانسته می‌شود.<ref>اسماعیلی و روحی، «آثار اعتقاد به مالکیت خدا در زندگی انسان از منظر قرآن کریم»،  1402ش، ص28.</ref> برخی محققین، از اطلاق ظلم بر خود بر گناه، عدم مالکیت استقلالی انسان را استنباط کرده و معتقدند که ظلم تصرف خود سرانه در حق دیگران است نه در ملک خود. بر این اساس، بدن و هویت انسانی انسان امانت الهی است و انسان مجاز به هرگونه تصرف در آن نبوده و تصرفاتش باید امانتدارانه باشد.<ref>اسماعیلی و روحی، «آثار اعتقاد به مالکیت خدا در زندگی انسان از منظر قرآن کریم»،  1402ش، ص19.</ref> تحقیقات دینی نشان می‌دهد که جسم و جان انسان بر انسان حقوقی دارند که باید رعایت شوند، اسلام تصرف در بدن را در صورتی جایز می‌داند که کارکرد عقلایی داشته و منتهی به آسیب دیدن بدن نشود و استفاده از بدن را در مواردی که مفاسدی بر آن مترتب باشد هرگز جایز نمی‌داند. در منابع دینی آمده است؛ انسان می‌تواند راجع به خود تصمیم بگیرد اما اجازه ذلیل کردن نفسش را ندارد.<ref>مبلغی، «دو معیار اسلام برای انجام تغییرات در بدن»،  در خبرگزاری مهر.</ref>
تلفیقق حق‌الله و حق‌الناس
==تلفیقق حق‌الله و حق‌الناس==


بر مبنای دیدگاه عبدالله جوادی آملی؛ ملکیت بدن تلفیقی از حق‌الله و حق‌الناس است، به‌عنوان مثال ناموس زن، ملک زن و شوهر نیست بلکه حق‌الله است که به‌عنوان امانت در اختیار آن‌ها است؛ لذا اگر کسی بکارت دیگری را ضایع کند از قبیل اتلاف مال نیست، بلکه مربوط به بحث دیات می‌شود. امانت بودن بدن و اعضای آن مستلزم آن است که باید مطابق با دستورات شرع در آنها تصرف شود، برهمین مبنا مجموعه احکامی مربوط به مناسبات جنسی تشریع شده است تا افراد از محرمات آن اجتناب کنند.<ref>بهرامی و ثمنی، «نظام حاکم بر بضع و منافع جنسی زنان در فقه امامیه»،  1398ش، ص21-22.</ref>
بر مبنای دیدگاه عبدالله جوادی آملی؛ ملکیت بدن تلفیقی از حق‌الله و حق‌الناس است، به‌عنوان مثال ناموس زن، ملک زن و شوهر نیست بلکه حق‌الله است که به‌عنوان امانت در اختیار آن‌ها است؛ لذا اگر کسی بکارت دیگری را ضایع کند از قبیل اتلاف مال نیست، بلکه مربوط به بحث دیات می‌شود. امانت بودن بدن و اعضای آن مستلزم آن است که باید مطابق با دستورات شرع در آنها تصرف شود، برهمین مبنا مجموعه احکامی مربوط به مناسبات جنسی تشریع شده است تا افراد از محرمات آن اجتناب کنند.<ref>بهرامی و ثمنی، «نظام حاکم بر بضع و منافع جنسی زنان در فقه امامیه»،  1398ش، ص21-22.</ref>
مدیریت امانت‌دارانه بدن
==مدیریت امانت‌دارانه بدن==
 
مفهوم مدیریت بدن مفهومی جامع برای در بر گرفتن هرگونه اعمال‌ نظر شخصی در باره ظاهر و بدن خویش است. این مفهوم، اصطلاحاتی نظیر پوشش ظاهری، تصمیم‌گیری درباره حجاب یا بی‌حجابی، آرایش و آراستگی ظاهر، مانکنیسم و دست‌کاری‌های بدنی نظیر تاتو، بریدن بخشی از بدن، بدن‌سازی و رژیم‌های لاغری و چاقی را شامل می‌شود.<ref>فدایی، «مفهوم مدیریت بدن»،  در وب‌سایت مؤسسه فرهنگی هنری سبک‌زندگی آل‌یاسن، 1400ش.</ref> اعتقاد به امانت بودن بدن رفتار انسان با بدنش را در ابعاد و سطوح مختلف متاثر ساخته و او سعی در استفاده مشروع از بدن خود دارد. برخی تحقیقات نیز نشان می‌دهد که بین دینداری زنان و میزان گرایش آنها به عمل زیبایی رابطه معنادار معکوسی وجود دارد و با افزایش دینداری میزان گرایش‌شان به جراحی‌های زیبایی کاهش پیدا می‌کند.<ref>حاجی‌ابول‌لو و دیگران، «مقایسه سرمایه فرهنگی بین دو گروه زنان با سابقة عمل‌های جراحی زیبایی و بدون جراحی زیبایی در شهر رشت»،  1397ش، ص173.</ref>


مفهوم مدیریت بدن مفهومی جامع برای در بر گرفتن هرگونه اعمال‌ نظر شخصی در باره ظاهر و بدن خویش است. این مفهوم، اصطلاحاتی نظیر پوشش ظاهری، تصمیم‌گیری درباره حجاب یا بی‌حجابی، آرایش و آراستگی ظاهر، مانکنیسم و دست‌کاری‌های بدنی نظیر تاتو، بریدن بخشی از بدن، بدن‌سازی و رژیم‌های لاغری و چاقی را شامل می‌شود.<ref>فدایی، «مفهوم مدیریت بدن»،  در وب‌سایت مؤسسه فرهنگی هنری سبک‌زندگی آل‌یاسن، 1400ش.</ref> اعتقاد به امانت بودن بدن رفتار انسان با بدنش را در ابعاد و سطوح مختلف متاثر ساخته و او سعی در استفاده مشروع از بدن خود دارد. برخی تحقیقات نیز نشان می‌دهد که بین دینداری زنان و میزان گرایش آنها به عمل زیبایی رابطه معنادار معکوسی وجود دارد و با افزایش دینداری میزان گرایش‌شان به جراحی‌های زیبایی کاهش پیدا می‌کند.<ref>حاجی‌ابول‌لو و دیگران، «مقایسه سرمایه فرهنگی بین دو گروه زنان با سابقة عمل‌های جراحی زیبایی و بدون جراحی زیبایی در شهر رشت»،  1397ش، ص173.</ref>


==پانویس==  
==پانویس==