حمید گلزار (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<big>'''حوزه علمیه خواهران'''</big>، نهاد آموزشی و دینی ویژۀ بانوان برای فراگیری و کاربست علوم دینی. <br> | <big>'''حوزه علمیه خواهران'''</big>، نهاد آموزشی و دینی ویژۀ بانوان برای فراگیری و کاربست علوم دینی. <br> | ||
حوزه علمیه خواهران، نهادی آموزشی‌دینی است که به [[زن|زنان]] امکان می‌دهد در چارچوب علوم اسلامی به تحصیل، تحقیق و فعالیت‌های تبلیغی بپردازند و نقش فعال‌تری در جامعه دینی ایفا کنند. از دهه‌های میانی سده چهاردهم هجری شمسی و به‌ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مدارس و مراکز علمی ویژه‌ای برای بانوان برپا شد. زنان در این مدارس، رشته‌های فقه، اصول فقه، تفسیر قرآن و حدیث را در مقاطع تحصیلی گوناگون و به‌صورت نظام‌مند فرامی‌گیرند. هدف حوزه علمیه خواهران، تربیت زنان فقیه، مبلغ و پژوهشگر برای ترویج فرهنگ اسلامی است. از میان صدها حوزۀ علمیۀ خواهران، جامعةالزهرا بزرگ‌ترین آنها است که در دهه ۱۳۶۰ش با حمایت امام خمینی، تأسیس شد. امروزه بسیاری از دانش‌آموختگان حوزه علمیه خواهران به‌عنوان مبلغ، مشاور، | حوزه علمیه خواهران، نهادی آموزشی‌دینی است که به [[زن|زنان]] امکان می‌دهد در چارچوب علوم اسلامی به تحصیل، تحقیق و فعالیت‌های تبلیغی بپردازند و نقش فعال‌تری در جامعه دینی ایفا کنند. از دهه‌های میانی سده چهاردهم هجری شمسی و به‌ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مدارس و مراکز علمی ویژه‌ای برای بانوان برپا شد. زنان در این مدارس، رشته‌های فقه، اصول فقه، تفسیر قرآن و حدیث را در مقاطع تحصیلی گوناگون و به‌صورت نظام‌مند فرامی‌گیرند. هدف حوزه علمیه خواهران، تربیت زنان فقیه، مبلغ و پژوهشگر برای ترویج فرهنگ اسلامی است. از میان صدها حوزۀ علمیۀ خواهران، جامعةالزهرا بزرگ‌ترین آنها است که در دهه ۱۳۶۰ش با حمایت امام خمینی، تأسیس شد. امروزه بسیاری از دانش‌آموختگان حوزه علمیه خواهران به‌عنوان مبلغ، مشاور، معلم و پژوهشگر در حال فعالیت هستند. | ||
==تاریخچۀ تحصیل زنان مسلمان== | ==تاریخچۀ تحصیل زنان مسلمان== | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
زمانی که بانو زینت‌السادات همایونی در دانشکده الهیات تحصیل می‌کرد، ایده برپایی مرکز آموزش علوم دینی به بانوان در ذهن او شکل گرفت؛ هنگامی که این پیشنهاد را با استاد خود، سیده نصرت‌بیگم امین، معروف به بانو مجتهده امین، در میان گذاشت، با استقبال و تشویق او برای اجرای این طرح روبه‌رو شد. در سال ۱۳۴۴ شمسی، بانو امین خانه‌ای در بازارچه بیدآباد، نزدیک مسجد سید در اصفهان، خریداری و آن را وقف این هدف کرد. از این‌رو [[بانو امین]] را نخستین مؤسس حوزه علمیه خواهران می‌دانند.<ref>[https://www.hawzahnews.com/news/281235/%D8%AA%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B8%D9%85%DB%8C-%D9%85%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1-%D9%88-%D9%85%D9%88%D8%B3%D8%B3-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86 «تجلیل آیت‌الله مظاهری از مادر و موسس حوزه‌های علمیه خواهران به مناسبت نکوداشت بانو مجتهده امین»، خبرگزاری رسمی حوزه.]</ref> | زمانی که بانو زینت‌السادات همایونی در دانشکده الهیات تحصیل می‌کرد، ایده برپایی مرکز آموزش علوم دینی به بانوان در ذهن او شکل گرفت؛ هنگامی که این پیشنهاد را با استاد خود، سیده نصرت‌بیگم امین، معروف به بانو مجتهده امین، در میان گذاشت، با استقبال و تشویق او برای اجرای این طرح روبه‌رو شد. در سال ۱۳۴۴ شمسی، بانو امین خانه‌ای در بازارچه بیدآباد، نزدیک مسجد سید در اصفهان، خریداری و آن را وقف این هدف کرد. از این‌رو [[بانو امین]] را نخستین مؤسس حوزه علمیه خواهران می‌دانند.<ref>[https://www.hawzahnews.com/news/281235/%D8%AA%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B8%D9%85%DB%8C-%D9%85%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1-%D9%88-%D9%85%D9%88%D8%B3%D8%B3-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86 «تجلیل آیت‌الله مظاهری از مادر و موسس حوزه‌های علمیه خواهران به مناسبت نکوداشت بانو مجتهده امین»، خبرگزاری رسمی حوزه.]</ref> | ||
اولین حوزۀ علمیۀ خواهران با نام «مکتب فاطمه»، | اولین حوزۀ علمیۀ خواهران با نام «مکتب فاطمه»، تحت مدیریت بانو همایونی در اصفهان تاسیس شد. این مرکز با حضور شصت بانوی علاقه‌مند به تحصیل علوم دینی آغاز به کار کرد. در این مرکز دروس فقه، اصول فقه، حکمت، عرفان، فلسفه، تفسیر قرآن و حدیث، توسط شاگردان بانو مجتهده امین تدریس می‌شد.<ref>. بنایی اصفهانی، بررسی شخصیت و زندگی‌نامه بانو علویه همایونی، 1386ش، ص25.</ref> مکتب فاطمه از شاگردان خود شهریه‌‌ای دریافت نمی‌کرد و تمام هزینه‌‌های آن توسط خود بانو امین تامین می‌شد.<ref>. «مجتهدی که اولین حوزه علمیه بانوان را تاسیس کرد»، خبرگزاری دانشجو.</ref> | ||
پس از [[ازدواج]] یکی از شاگردان مکتب فاطمه و مهاجرت به قم در سال ۱۳۴۹ش، با تشویق مراجع تقلید، کلاس‌هایی برای بانوان در شهر قم تشکیل شد. این اقدام زمینه‌ساز تاسیس «مکتب توحید» در سال | پس از [[ازدواج]] یکی از شاگردان مکتب فاطمه و مهاجرت به قم در سال ۱۳۴۹ش، با تشویق مراجع تقلید، کلاس‌هایی برای بانوان در شهر قم تشکیل شد. این اقدام زمینه‌ساز تاسیس «مکتب توحید» در سال ۱۳۵۴ش، توسط آیت‌الله علی قدوسی در قم شد.<ref>. بنایی اصفهانی، بررسی شخصیت و زندگی‌نامه بانو علویه همایونی، 1386ش، ص25.</ref> پس از تاسیس مکتب توحید در قم، حوزه‌های علمیه خواهران به تدریج افزایش یافت و در شهرهای دیگر مانند مشهد نیز برپا شد.<ref>[https://ijtihadnet.ir/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86/ «همه چیز در مورد حوزه علمیه خواهران»، وب‌سایت شبکه اجتهاد.]</ref> | ||
==جامعةالزهرا، بزرگ‌ترین حوزه علمیه خواهران== | ==جامعةالزهرا، بزرگ‌ترین حوزه علمیه خواهران== | ||
پراکندگی مکتب‌های درس، عدم برنامه‌ریزی تحصیلی، نبود نظام و تشکیلات آموزشی واحد و بدون مدرک ماندن زنانی که علوم دینی را فرا گرفته بودند، ضرورت ایجاد تشکیلاتی منظم و یکپارچه در زمینۀ تحصیلات علوم دینی برای بانوان را نمایان ساخت. <ref>[https://ijtihadnet.ir/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86/ «همه چیز در مورد حوزه علمیه خواهران»، وب‌سایت شبکه اجتهاد.]</ref> | پراکندگی مکتب‌های درس، عدم برنامه‌ریزی تحصیلی، نبود نظام و تشکیلات آموزشی واحد و بدون مدرک ماندن زنانی که علوم دینی را فرا گرفته بودند، ضرورت ایجاد تشکیلاتی منظم و یکپارچه در زمینۀ تحصیلات علوم دینی برای بانوان را نمایان ساخت.<ref>[https://ijtihadnet.ir/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86/ «همه چیز در مورد حوزه علمیه خواهران»، وب‌سایت شبکه اجتهاد.]</ref> | ||
با پیروزی انقلاب اسلامی، از اوایل دهۀ ۱۳۶۰ شمسی، عالمانی همچون محمد فاضل لنکرانی، سیدمحمد ابطحی کاشانی و محمدعلی شرعی، ساخت بنایی به مساحت چهار هکتار را در قم برای تحصیلات حوزوی بانوان آغاز کردند. امام خمینی با اطلاع از این طرح، با صدور فرمانی در سال ۱۳۶۳ش، برپایی مؤسسه‌ای برای تعلیم و تربیت اسلامی بانوان را تایید کرد و برای آن، هیئت مؤسسان تعیین کرد.<ref>[https://www.jz.ac.ir/post/95- «تاریخچه جامعةالزهرا»، وب‌سایت جامعةالزهرا حوزه علمیۀ خواهران قم.]</ref> | با پیروزی انقلاب اسلامی، از اوایل دهۀ ۱۳۶۰ شمسی، عالمانی همچون محمد فاضل لنکرانی، سیدمحمد ابطحی کاشانی و محمدعلی شرعی، ساخت بنایی به مساحت چهار هکتار را در قم برای تحصیلات حوزوی بانوان آغاز کردند. امام خمینی با اطلاع از این طرح، با صدور فرمانی در سال ۱۳۶۳ش، برپایی مؤسسه‌ای برای تعلیم و تربیت اسلامی بانوان را تایید کرد و برای آن، هیئت مؤسسان تعیین کرد.<ref>[https://www.jz.ac.ir/post/95- «تاریخچه جامعةالزهرا»، وب‌سایت جامعةالزهرا حوزه علمیۀ خواهران قم.]</ref> | ||
با تاسیس جامعةالزهرا، مکتب‌های دینی خواهران که در شهر قم بودند در این مرکز ادغام شدند و برنامۀ آموزشی و تربیتی بانوان در جامعةالزهرا به سوی تکامل پیش رفت. <ref>[https://public.whc.ir/article/view/23838/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86 «آشنایی با حوزه‌های علمیه خواهران»، وب‌سایت مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران.]</ref> | با تاسیس جامعةالزهرا، مکتب‌های دینی خواهران که در شهر قم بودند در این مرکز ادغام شدند و برنامۀ آموزشی و تربیتی بانوان در جامعةالزهرا به سوی تکامل پیش رفت.<ref>[https://public.whc.ir/article/view/23838/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86 «آشنایی با حوزه‌های علمیه خواهران»، وب‌سایت مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران.]</ref> | ||
==تاسیس مرکز مدیریت حوزه‌های علمیۀ خواهران== | ==تاسیس مرکز مدیریت حوزه‌های علمیۀ خواهران== | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
==گسترش حوزه‌های علمیۀ خواهران== | ==گسترش حوزه‌های علمیۀ خواهران== | ||
استقبال گستردۀ بانوان از حوزه‌های علمیه و تحصیل در علوم دینی باعث افزایش سالانه تعداد این مراکز شده است. حوزه‌های علمیۀ خواهران اکنون با ده‌ها هزار بانوی طلبه، <ref>[https://www.whc.ir/ «حوزه‌های علمیه خواهران در یک نگاه»، وب‌سایت مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه.]</ref> نه‌تنها در مراکز اصلی استان‌ها، بلکه در بسیاری از شهرستان‌های ایران نیز فعال هستند و تعداد آنها در سال ۱۴۰۳ش از ۴۵۰ مدرسۀ علمیه فراتر رفته است.<ref>[https://www.whc.ir/maps نقشه مدارس علمیه سراسر کشور، وب‌سایت مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران.]</ref> | استقبال گستردۀ بانوان از حوزه‌های علمیه و تحصیل در علوم دینی باعث افزایش سالانه تعداد این مراکز شده است. حوزه‌های علمیۀ خواهران اکنون با ده‌ها هزار بانوی طلبه،<ref>[https://www.whc.ir/ «حوزه‌های علمیه خواهران در یک نگاه»، وب‌سایت مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه.]</ref> نه‌تنها در مراکز اصلی استان‌ها، بلکه در بسیاری از شهرستان‌های ایران نیز فعال هستند و تعداد آنها در سال ۱۴۰۳ش از ۴۵۰ مدرسۀ علمیه فراتر رفته است.<ref>[https://www.whc.ir/maps نقشه مدارس علمیه سراسر کشور، وب‌سایت مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران.]</ref> | ||
استقبال از تحصیل در حوزۀ علمیۀ خواهران منحصر به بانوان ایرانی نیست؛ امروزه جامعةالزهرا میزبان زنان علاقه‌مند به تحصیل در علوم دینی از ۶۸ کشور جهان است.<ref>[https://ijtihadnet.ir/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86/ «همه چیز در مورد حوزه علمیه خواهران»، وب‌سایت شبکه اجتهاد.]</ref> | استقبال از تحصیل در حوزۀ علمیۀ خواهران منحصر به بانوان ایرانی نیست؛ امروزه جامعةالزهرا میزبان زنان علاقه‌مند به تحصیل در علوم دینی از ۶۸ کشور جهان است.<ref>[https://ijtihadnet.ir/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86/ «همه چیز در مورد حوزه علمیه خواهران»، وب‌سایت شبکه اجتهاد.]</ref> | ||
==واحدهای درسی مدارس علمیۀ خواهران== | ==واحدهای درسی مدارس علمیۀ خواهران== | ||
آموزش‌های حوزۀ علمیۀ خواهران، دو بُعد محتوایی و مهارتی دارد. بُعد محتوایی به افزایش سطح علمی، تربیتی و تهذیبی می‌پردازد و بُعد مهارتی، آموزش کاربست آن را پی می‌گیرد.<ref>[https://ijtihadnet.ir/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86/ «همه چیز در مورد حوزه علمیه خواهران»، وب‌سایت شبکه اجتهاد.]</ref> حوزۀ علمیۀ خواهران در سه مقطع سطح دو (معادل کارشناسی)، سطح سه (معادل کارشناسی ارشد) و سطح چهار (معادل دکتری) | آموزش‌های حوزۀ علمیۀ خواهران، دو بُعد محتوایی و مهارتی دارد. بُعد محتوایی به افزایش سطح علمی، تربیتی و تهذیبی می‌پردازد و بُعد مهارتی، آموزش کاربست آن را پی می‌گیرد.<ref>[https://ijtihadnet.ir/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86/ «همه چیز در مورد حوزه علمیه خواهران»، وب‌سایت شبکه اجتهاد.]</ref> حوزۀ علمیۀ خواهران در سه مقطع سطح دو (معادل کارشناسی)، سطح سه (معادل کارشناسی ارشد) و سطح چهار (معادل دکتری) طلبه می‌پذیرد. | ||
برنامه تحصیلی داوطلبان دارای مدرک دیپلم و بالاتر، مشتمل بر گذراندن ۱۹۰ واحد درسی طی حداقل پنج سال است که شامل ادبیات عرب، روش‌ها و مهارت‌ها، زن و [[خانواده]]، سیاسی اجتماعی، اخلاق اسلامی، تاریخ، منطق و حکمت، کلام و عقاید، علوم حدیث، فقه و اصول، تفسیر و علوم قرآنی است. در این مقطع، امکان تحصیل به‌صورت حضوری (تمام‌وقت و پاره‌وقت) و نیمه‌حضوری وجود دارد. | برنامه تحصیلی داوطلبان دارای مدرک دیپلم و بالاتر، مشتمل بر گذراندن ۱۹۰ واحد درسی طی حداقل پنج سال است که شامل ادبیات عرب، روش‌ها و مهارت‌ها، زن و [[خانواده]]، سیاسی اجتماعی، اخلاق اسلامی، تاریخ، منطق و حکمت، کلام و عقاید، علوم حدیث، فقه و اصول، تفسیر و علوم قرآنی است. در این مقطع، امکان تحصیل به‌صورت حضوری (تمام‌وقت و پاره‌وقت) و نیمه‌حضوری وجود دارد. | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
==اشتغال فارغ‌التحصیلان حوزه علمیه خواهران== | ==اشتغال فارغ‌التحصیلان حوزه علمیه خواهران== | ||
خواهران طلبه بعد از سپری کردن دورۀ عمومی، می‌توانند مبلغ دینی و مشاور مذهبی بانوان باشند یا با ورود به آموزش‌وپرورش به‌عنوان معلم دروس دینی، علوم اجتماعی و مربی پرورشی فعالیت کنند. | خواهران طلبه بعد از سپری کردن دورۀ عمومی، می‌توانند مبلغ دینی و مشاور مذهبی بانوان باشند یا با ورود به آموزش‌وپرورش به‌عنوان [[معلم زن|معلم]] دروس دینی، علوم اجتماعی و [[مربی زن|مربی]] پرورشی فعالیت کنند. | ||
فارغ‌التحصیلان حوزۀ علمیه خواهران، با ایفای نقش‌هایی همچون تبلیغ در مجامع علمی و آموزش عالی، تدریس دروس سطح دو در حوزه‌های علمیه، تدریس معارف اسلامی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی، ارائه مشاورۀ مذهبی در مراکز علمی و دانشگاهی، مدیریت در مراکز آموزشی و فرهنگی و همچنین فعالیت در عرصۀ تألیف و نویسندگی، می‌توانند در مسیر تولید علم و پرورش عالمان نقش‌آفرینی کنند.<ref>[https://ijtihadnet.ir/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86/ «همه چیز در مورد حوزه علمیه خواهران»، وب‌سایت شبکه اجتهاد]</ref> | فارغ‌التحصیلان حوزۀ علمیه خواهران، با ایفای نقش‌هایی همچون تبلیغ در مجامع علمی و آموزش عالی، تدریس دروس سطح دو در حوزه‌های علمیه، تدریس معارف اسلامی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی، ارائه مشاورۀ مذهبی در مراکز علمی و دانشگاهی، مدیریت در مراکز آموزشی و فرهنگی و همچنین فعالیت در عرصۀ تألیف و نویسندگی، می‌توانند در مسیر تولید علم و پرورش عالمان نقش‌آفرینی کنند.<ref>[https://ijtihadnet.ir/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86/ «همه چیز در مورد حوزه علمیه خواهران»، وب‌سایت شبکه اجتهاد]</ref> | ||
