حمید گلزار (بحث | مشارکتها) |
|||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
==مفهومشناسی== | ==مفهومشناسی== | ||
روابط دختر و پسر، با توجه به انگیزههای گوناگون، انواع مختلفی را شامل میشود؛ اما حالت آسیبزای آن که | روابط دختر و پسر، با توجه به انگیزههای گوناگون، انواع مختلفی را شامل میشود؛ اما حالت آسیبزای آن که چند دهه پیش تبدیل به مسئلهای اجتماعی شده بود، یک رابطۀ دوستانه، آزاد، نسبتاً صمیمانه و عمدتاً پنهانی است که از طریق دیدارهای مخفیانه، ردوبدل کردن نامه و یا برقرار ساختن ارتباط تلفنی بین دختر و پسر ایجاد میشد<ref>. حسنزاده، روانشناسی خانواده، عشق و ازدواج (مدیریت خانواده)، 1400ش، ص144.</ref> و امروزه حداقل در برخی از شهرها به صورت آشکار و دیدار حضوری مشاهده میشود چهار ویژگی دارد: | ||
#رابطه، خود هدف است، نه مقدمۀ امر دیگر؛ | #رابطه، خود هدف است، نه مقدمۀ امر دیگر؛ | ||
#نگاه به یکدیگر جنسی است نه نگاه پاک انسانی؛ | |||
#نگاه به یکدیگر | |||
#اساس رابطه، احساسات و عواطف طرفین است؛ | #اساس رابطه، احساسات و عواطف طرفین است؛ | ||
#نوعی درهمتنیدگی تفکیکناپذیر میان غریزه جنسی و قوای عاطفی طرفین وجود دارد.<ref>. سبحانینیا، مدیریت روابط دختر و پسر، 1399ش، ص18-17.</ref> | #نوعی درهمتنیدگی تفکیکناپذیر میان غریزه جنسی و قوای عاطفی طرفین وجود دارد.<ref>. سبحانینیا، مدیریت روابط دختر و پسر، 1399ش، ص18-17.</ref> | ||
از نگاه روانشناختی، ارتباط دختر و پسر با ویژگیهای ذکرشده، ارتباطی آسیبزا | از نگاه روانشناختی، ارتباط دختر و پسر با ویژگیهای ذکرشده، ارتباطی آسیبزا است چراکه طرفین رابطه، تعهدی در چارچوب آداب، اخلاق و دین به یکدیگر ندارند.<ref>[https://www.jwss.ir/article_16977.html خلیلی و بختیاری، «نگرشی روانشناختی به بلوغ دختران»، 1387ش، ص214.]</ref> سایر روابط شغلی، علمی و حرفهای میان دختر و پسر که فاقد این ویژگیها باشد، لزوماً رابطهای آسیبزا به شمار نمیرود.<ref>سبحانینیا، مدیریت روابط دختر و پسر، 1399ش، ص19.</ref> | ||
==انواع ارتباط دختر و پسر== | ==انواع ارتباط دختر و پسر== | ||
#برخورد مبتنی بر شناخت و احترام متقابل: رابطهای مبتنی بر شناخت واقعی و بهدور از تخیلات و رؤیاها که مستلزم حفظ وقار و متانت در برخورد بهدور از شوخی افراطی و روابط پنهانی با جنس مخالف باشد. | #برخورد مبتنی بر شناخت و احترام متقابل: رابطهای مبتنی بر شناخت واقعی و بهدور از تخیلات و رؤیاها که مستلزم حفظ وقار و متانت در برخورد بهدور از شوخی افراطی و روابط پنهانی با جنس مخالف باشد. | ||
#برخورد مبتنی بر شرم افراطی: شرم افراطی، نوعی ناتوانی فرد از ارتباط اجتماعی و انزواطلبی است که حالتی غیرارادی و متفاوت با [[حیا]] بوده و مانع ارتباط سالم اجتماعی فرد میشود. | #برخورد مبتنی بر شرم افراطی: شرم افراطی، نوعی ناتوانی فرد از ارتباط اجتماعی و انزواطلبی است که حالتی غیرارادی و متفاوت با [[حیا]] بوده و مانع ارتباط سالم اجتماعی فرد میشود. | ||
#برخورد دستپاچه و هیجانزده: برخوردی بدون شناخت کافی از طرف مقابل و ارزیابی غلط رفتار وی که به رفتارهای هیجانی میانجامد. | #برخورد دستپاچه و هیجانزده: برخوردی بدون شناخت کافی از طرف مقابل و ارزیابی غلط رفتار وی که به رفتارهای هیجانی میانجامد. | ||
#رابطه محدود: خودداری از آداب معمول در برخورد اجتماعی و احوالپرسیهای متداول حتی با خویشاوندان غیرهمجنس. | |||
#رابطه | |||
#برخورد همراه با پرخاشگری: رفتارهای پرخاشگرانه مانند ویراژ دادن پسران با موتور سیکلت و لذتبردن از آن. | #برخورد همراه با پرخاشگری: رفتارهای پرخاشگرانه مانند ویراژ دادن پسران با موتور سیکلت و لذتبردن از آن. | ||
#برخورد روشنفکر مآبانه: نگاه ممتد به طرف مقابل با این شعار که او هم یک انسان است و وانمودکردن به نبود احساس خاص دربارۀ او با هدف نزدیکتر شدن به او و پیگیری برخی اهداف پنهان.<ref>. سبحانینیا، مدیریت روابط دختر و پسر، 1399ش، ص21-24.</ref> | |||
#برخورد | |||
==تاریخچه روابط دختر و پسر== | ==تاریخچه روابط دختر و پسر== | ||
ﺑﺮرسی ﺗﺎرﯾﺦ ﺗﻤﺪن ﺑﺸﺮی هرچند ﻧﺸﺎن از ﻧﺰاعﻫﺎی ﺑﺰرگ ﺑﺮای ﻋﺸﻖ ﯾﺎ ﺧﯿﺎﻧﺖ در ﻋﺸﻖ دارد؛ اﻣﺎ کمتر ﺳﻨﺪی میتوان ﯾﺎﻓﺖ که در آن ﺑﺮ شکل رواﺑﻂ دﺧﺘﺮ و پسر ﺗﺼﺮﯾح ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ.<ref>[https://jwica.ut.ac.ir/article_24756.html جاوید، «فرهنگ دوستی اسلامی ناظر به روابط اجتماعیحقوقی دختر و پسر»، 1391ش، ص123.]</ref> مطرح شدن موضوع رابطۀ دختر و پسر بهویژه در | ﺑﺮرسی ﺗﺎرﯾﺦ ﺗﻤﺪن ﺑﺸﺮی هرچند ﻧﺸﺎن از ﻧﺰاعﻫﺎی ﺑﺰرگ ﺑﺮای ﻋﺸﻖ ﯾﺎ ﺧﯿﺎﻧﺖ در ﻋﺸﻖ دارد؛ اﻣﺎ کمتر ﺳﻨﺪی میتوان ﯾﺎﻓﺖ که در آن ﺑﺮ شکل رواﺑﻂ دﺧﺘﺮ و پسر ﺗﺼﺮﯾح ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ.<ref>[https://jwica.ut.ac.ir/article_24756.html جاوید، «فرهنگ دوستی اسلامی ناظر به روابط اجتماعیحقوقی دختر و پسر»، 1391ش، ص123.]</ref> مطرح شدن موضوع رابطۀ دختر و پسر بهویژه در قلمروی جنسی در آمریکا به سال ۱۸۹۰م، برمیگردد که نخستین تشکیلات رسمی با هدف شناخت بیشتر مباحث فیزیولوژیک و زیستی افراد، برای داشتن زندگی سالم شروع شد.<ref>. زارعان، در سلسله همایشها و نشستهای بررسی روابط دختر و پسر در ایران، 1385ش، ص50.</ref> | ||
[[انقلاب جنسی]] اواخر دهه | [[انقلاب جنسی]] اواخر دهه ۱۹۶۰م، در کشورهای اروپایی و آمریکایی نیز با اسطورهزدایی از [[رابطه جنسی سالم|رابطه جنسی]]، آن را به امری عادی تبدیل کرد که بهراحتی پیش از [[ازدواج]] دستیافتنی است.<ref>[https://jzvj.marvdasht.iau.ir/article_4499.html امیری و همکاران، «مطالعه پدیدارشناسانه دلایل گرایش به ارتباط با جنس مخالف قبل از ازدواج»، 1399ش، ص2.]</ref> بنابراین بسیاری از کشورهای صنعتی غربی بهویژه آمریکا، اعمال کنترل بر غریزهها را مناسب ندانسته و در آنجا از دختران انتظار میرود در سن نوجوانی، قرارهای عشقی داشته باشند.<ref> [http://refahj.uswr.ac.ir/browse.php?a_id=1841&sid=1&slc_lang=fa میرزایی و برغمدی، «رابطه با جنس مخالف و عوامل مرتبط با آن»، 1389ش، ص134-132.]</ref> | ||
==رابطۀ دختر و پسر در غرب== | ==رابطۀ دختر و پسر در غرب== | ||
روابط آزاد دختر و پسر در آمریکا و اروپا به افزایش روابط نامشروع جنسی انجامیده است؛ بهگونهای که در سال ۱۹۹۳م، در آمریکا، ۵۰% روابط دختر و پسر به روابط جنسی انجامیده و هر ساله | روابط آزاد دختر و پسر در آمریکا و اروپا به افزایش روابط نامشروع جنسی انجامیده است؛ بهگونهای که در سال ۱۹۹۳م، در آمریکا، ۵۰% روابط دختر و پسر به روابط جنسی انجامیده و هر ساله ۳۵۰هزار دختر نوجوان آمریکایی که با رؤیای ازدواج یا اتمام تحصیلات، یافتن شغل و زندگی ایدهئال به رابطه با پسران تن میدهند، در سنین ۱۵-۱۹ سالگی باردار شده و فرزندان نامشروعی بهدنیا میآورند.<ref>. سبحانینیا، مدیریت روابط دختر و پسر، 1399ش، ص32-36.</ref> | ||
امروزه وجود مراکز بهداشتی در کنار دبیرستانها و دانشگاههای غربی، جهت مراجعه دختران محصل برای [[سقط جنین]]، امری عادی شده است.<ref>. شجاعی، درّ و صدف، 1388ش، ص48.</ref> در یک مطالعه استرالیایی ۲۱ درصد نوجوانان در ۱۳ سالگی رابطه جنسی داشته و ۴۳ درصد بین ۱۵-۱۶ سالگی تجربه عمل جنسی داشتهاند. در برزیل نیز میانگین سن اولین تجربۀ جنسی برای پسران و دختران، بین ۱۳-۱۵ سالگی بوده است. همچنین طبق مطالعهای در فرانسه دربارۀ ۴۰۰۰ نوجوان، ۱۶ درصد دختران و پسران زیر ۱۳ سال، اذعان کردهاند که دارای روابط جنسی هستند. این ارقام برای نوجوانان بالاتر از ۱۸ سال پسر ۷۰ درصد و در مورد دختران ۴۴ درصد بوده است.<ref>. سوزنچی، جنسیت و دوستی؛ مواجههای اسلامی با مسئله رابطۀ دختر و پسر، 1392ش، ص67-68.</ref> | امروزه وجود مراکز بهداشتی در کنار دبیرستانها و دانشگاههای غربی، جهت مراجعه دختران محصل برای [[سقط جنین]]، امری عادی شده است.<ref>. شجاعی، درّ و صدف، 1388ش، ص48.</ref> در یک مطالعه استرالیایی ۲۱ درصد نوجوانان در ۱۳ سالگی رابطه جنسی داشته و ۴۳ درصد بین ۱۵-۱۶ سالگی تجربه عمل جنسی داشتهاند. در برزیل نیز میانگین سن اولین تجربۀ جنسی برای پسران و دختران، بین ۱۳-۱۵ سالگی بوده است. همچنین طبق مطالعهای در فرانسه دربارۀ ۴۰۰۰ نوجوان، ۱۶ درصد دختران و پسران زیر ۱۳ سال، اذعان کردهاند که دارای روابط جنسی هستند. این ارقام برای نوجوانان بالاتر از ۱۸ سال پسر ۷۰ درصد و در مورد دختران ۴۴ درصد بوده است.<ref>. سوزنچی، جنسیت و دوستی؛ مواجههای اسلامی با مسئله رابطۀ دختر و پسر، 1392ش، ص67-68.</ref> | ||
==رابطۀ دختر و پسر در ایران== | ==رابطۀ دختر و پسر در ایران== | ||
رابطۀ دختر و پسر بهشکل امروزی، پدیدۀ نوظهوری است که در جوامع اسلامی ازجمله ایران همواره بهصورت معضلی اجتماعی اخلاقی مطرح بوده است.<ref>. دانشپژوه، رابطۀ دختر و پسر، 1381ش، ص57.</ref> فرهنگ | رابطۀ دختر و پسر بهشکل امروزی، پدیدۀ نوظهوری است که در جوامع اسلامی ازجمله ایران همواره بهصورت معضلی اجتماعی اخلاقی مطرح بوده است.<ref>. دانشپژوه، رابطۀ دختر و پسر، 1381ش، ص57.</ref> فرهنگ ایرانی اسلامی با تعیین حدود ارتباط مَحرم و نامحرم، همواره افراد را از وجود روابط خارج از ازدواج منع میکند؛ با این حال، تحولات ساختی و اجتماعی اخیر در جامعۀ ایران، همچون گسترش شهرنشینی و حضور اجتماعی بیشتر [[زن|زنان]]، سبب تحولات مهمی در نهاد [[خانواده]] از جمله گسترش روابط دوستی دختر و پسر شده است.<ref>[https://faslname.msy.gov.ir/article_79.html محمودیان و دراهکی، «عوامل موثر بر نگرش جوانان به روابط دوستی دختر و پسر قبل از ازدواج»، 1393ش، ص2.]</ref> | ||
طبق نظرسنجیهای صورتگرفته در نگاه جامعۀ ایرانی، روابط دختر و پسر ایرانی در حال گسترش و نزدیک شدن به الگوهای غربی است؛ بهعنوان مثال، از ۱۲۰۰ والدین تهرانی، ۸۸% آنان معتقد بودهاند که روابط دختر و پسر افزایش یافته است.<ref>. سبحانینیا، مدیریت روابط دختر و پسر، 1399ش، ص18.</ref> ۶۱ درصد پسران گفتهاند که روابط با دوست دختر خود را بهشکل مقطعی ادامه میدهند و ۵۰ درصد دختران در صورت احساس بازیچه بودن از سوی پسران، متمایل به قطع ارتباط هستند. درباره مکان ارتباط نیز ۵۹ درصد پسران، پارک و مراکز تفریحی، ۳۱ درصد مراکز آموزشی، ۲ درصد خیابان و ۶ درصد هر کجا که ممکن باشد را بیان کردهاند.<ref>. حسنزاده، روانشناسی خانواده، عشق و ازدواج (مدیریت خانواده)، 1400ش، ص143.</ref> | طبق نظرسنجیهای صورتگرفته در نگاه جامعۀ ایرانی، روابط دختر و پسر ایرانی در حال گسترش و نزدیک شدن به الگوهای غربی است؛ بهعنوان مثال، از ۱۲۰۰ والدین تهرانی، ۸۸% آنان معتقد بودهاند که روابط دختر و پسر افزایش یافته است.<ref>. سبحانینیا، مدیریت روابط دختر و پسر، 1399ش، ص18.</ref> ۶۱ درصد پسران گفتهاند که روابط با دوست دختر خود را بهشکل مقطعی ادامه میدهند و ۵۰ درصد دختران در صورت احساس بازیچه بودن از سوی پسران، متمایل به قطع ارتباط هستند. درباره مکان ارتباط نیز ۵۹ درصد پسران، پارک و مراکز تفریحی، ۳۱ درصد مراکز آموزشی، ۲ درصد خیابان و ۶ درصد هر کجا که ممکن باشد را بیان کردهاند.<ref>. حسنزاده، روانشناسی خانواده، عشق و ازدواج (مدیریت خانواده)، 1400ش، ص143.</ref> | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۰: | ||
#والدین یا سرپرست قانونی باید کودک و نوجوان را با مراعات مصالح و منافع او در پرتو ارزشهای اخلاقی و احکام شرعی، متناسب با مراحل مختلف رشد فکری، روانی و عاطفی و منطبق با [[هویت جنسیتی]] وی، با همکاری یکدیگر تربیت کنند و زمینهها و عوامل مؤثر در ایجاد رذائل اخلاقی را در خانواده از بین ببرند. | #والدین یا سرپرست قانونی باید کودک و نوجوان را با مراعات مصالح و منافع او در پرتو ارزشهای اخلاقی و احکام شرعی، متناسب با مراحل مختلف رشد فکری، روانی و عاطفی و منطبق با [[هویت جنسیتی]] وی، با همکاری یکدیگر تربیت کنند و زمینهها و عوامل مؤثر در ایجاد رذائل اخلاقی را در خانواده از بین ببرند. | ||
#کودک و نوجوان از حق [[عفت]] و سلامت جنسی از طریق حفظ حریمهای جنسی و جلوگیری از دسترسی به محرکهای جنسی، محافظت از او در مقابل تعرضات جنسی، پیشگیری از رفتارهای حرام جنسی و درمان اختلالات جنسی بهرهمند است. | #کودک و نوجوان از حق [[عفت]] و سلامت جنسی از طریق حفظ حریمهای جنسی و جلوگیری از دسترسی به محرکهای جنسی، محافظت از او در مقابل تعرضات جنسی، پیشگیری از رفتارهای حرام جنسی و درمان اختلالات جنسی بهرهمند است. | ||
#کودکان در آستانه بلوغ، از حق آگاهی از احکام شرعی و فراگیری مهارتهای مرتبط با بهداشت جنسی در چارچوب موازین شرعی و اخلاقی، متناسب با جنسیت خود برخوردارند. خانواده و دولت وظیفه دارند با رعایت حریمهای جنسی و عفاف از هوشیارسازی زودهنگام غریزه جنسی آنان پیشگیری کنند.<ref>[https://media.dotic.ir/uploads/org/2021/09/14/163160556072551300.pdf «سند ملی حقوق کودک و نوجوان»، پایگاه اطلاعرسانی قوانین و مقررات کشور، ماده5و6.]</ref> | #کودکان در آستانه بلوغ، از حق آگاهی از احکام شرعی و فراگیری مهارتهای مرتبط با بهداشت جنسی در چارچوب موازین شرعی و اخلاقی، متناسب با جنسیت خود برخوردارند. خانواده و دولت وظیفه دارند با رعایت حریمهای جنسی و عفاف از هوشیارسازی زودهنگام غریزه جنسی آنان پیشگیری کنند.<ref>[https://media.dotic.ir/uploads/org/2021/09/14/163160556072551300.pdf «سند ملی حقوق کودک و نوجوان»، پایگاه اطلاعرسانی قوانین و مقررات کشور، ماده5و6.]</ref> | ||
طبق قانون مجازات اسلامی نیز هرگاه زن و مردی که بین آنها علقه زوجیت نباشد، مرتکب روابط نامشروع یا عمل منافی عفت غیر از زنا از قبیل تقبیل یا مضاجعه شوند، به شلاق تا ۹۹ ضربه محکوم خواهند شد و اگر عمل، با عنف و اکراه باشد فقط اکراهکننده تعزیر میشود.<ref>[https://qavanin.ir/Law/TreeText/?IDS=4693937366938194803 «قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)»، ماده 637، سامانه ملی قوانین و مقررات.]</ref> | طبق قانون مجازات اسلامی نیز هرگاه زن و مردی که بین آنها علقه زوجیت نباشد، مرتکب روابط نامشروع یا عمل منافی عفت غیر از زنا از قبیل تقبیل یا مضاجعه شوند، به شلاق تا ۹۹ ضربه محکوم خواهند شد و اگر عمل، با عنف و اکراه باشد فقط اکراهکننده تعزیر میشود.<ref>[https://qavanin.ir/Law/TreeText/?IDS=4693937366938194803 «قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)»، ماده 637، سامانه ملی قوانین و مقررات.]</ref> | ||
==دیدگاه پژوهشگران | ==دیدگاه پژوهشگران دربارۀ رابطۀ دختر و پسر== | ||
*برخی هرگونه ارتباط با جنس مخالف را ممنوع میدانند. | *برخی هرگونه ارتباط با جنس مخالف را ممنوع میدانند. | ||
*برخی با توجیهاتی همچون آشنایی برای ازدواج، نامعقول بودن قیدوبندهای شرعی و دینی و با شعار آزادی و [[عدالت جنسیتی|برابری زن و مرد]]، هرگونه ارتباط دختر و پسر با یکدیگر را مجاز میشمارند. | *برخی با توجیهاتی همچون آشنایی برای ازدواج، نامعقول بودن قیدوبندهای شرعی و دینی و با شعار آزادی و [[عدالت جنسیتی|برابری زن و مرد]]، هرگونه ارتباط دختر و پسر با یکدیگر را مجاز میشمارند. | ||
*برخی دیگر نه آزادی و نه محدودیت مطلق را میپذیرند؛ بلکه رابطه در یک چارچوب مشخص و بهدور از انگیزۀ شهوانی و جنسیتی را مجاز میشمارند.<ref>. سبحانینیا، مدیریت روابط دختر و پسر، 1399ش، ص21-20.</ref> | *برخی دیگر نه آزادی و نه محدودیت مطلق را میپذیرند؛ بلکه رابطه در یک چارچوب مشخص و بهدور از انگیزۀ شهوانی و جنسیتی را مجاز میشمارند.<ref>. سبحانینیا، مدیریت روابط دختر و پسر، 1399ش، ص21-20.</ref> | ||
| خط ۷۰: | خط ۵۸: | ||
#شناخت برای ازدواج: گاهی دوستی راهی برای شناخت بهتر یکدیگر و احراز هماهنگی برای ازدواج تلقّی میشود؛ در حالیکه غالباً چنین نبوده و این ادعا، یک سازوکار توجیهی است. | #شناخت برای ازدواج: گاهی دوستی راهی برای شناخت بهتر یکدیگر و احراز هماهنگی برای ازدواج تلقّی میشود؛ در حالیکه غالباً چنین نبوده و این ادعا، یک سازوکار توجیهی است. | ||
#لذت جنسی: گروههایی از جامعه که از لحاظ رشد فکری و فرهنگی در انحطاط شدیدی بهسر میبرند، عمدتاً با انگیزۀ جنسی به رابطۀ دختر و پسر دچار میشوند.<ref>. سبحانینیا، مدیریت روابط دختر و پسر، 1399ش، ص48.</ref> | #لذت جنسی: گروههایی از جامعه که از لحاظ رشد فکری و فرهنگی در انحطاط شدیدی بهسر میبرند، عمدتاً با انگیزۀ جنسی به رابطۀ دختر و پسر دچار میشوند.<ref>. سبحانینیا، مدیریت روابط دختر و پسر، 1399ش، ص48.</ref> | ||
#تامین نیاز عاطفی: برخی دختران و پسران برای جبران خلأ و کمبود محبت در خانواده و نارضایتی از وضعیت روانیاجتماعی خویش، به برقراری روابط پنهان روی میآورند.<ref>. پناهی، جوانی فصل شکفتن، 1394ش، ص217-218.</ref> | #تامین نیاز عاطفی: برخی دختران و پسران برای جبران خلأ و کمبود محبت در خانواده و نارضایتی از وضعیت روانیاجتماعی خویش، به برقراری روابط پنهان روی میآورند.<ref>. پناهی، جوانی فصل شکفتن، 1394ش، ص217-218.</ref> | ||
#کسب وجهۀ اجتماعی: پسران داشتن دوستدختر را یک قدرت اجتماعی و دختران داشتن دوستپسر را یک جاذبه فردی و اجتماعی میانگارند.<ref>. پناهی، جوانی فصل شکفتن، 1394ش، ص218.</ref> | #کسب وجهۀ اجتماعی: پسران داشتن دوستدختر را یک قدرت اجتماعی و دختران داشتن دوستپسر را یک جاذبه فردی و اجتماعی میانگارند.<ref>. پناهی، جوانی فصل شکفتن، 1394ش، ص218.</ref> | ||
| خط ۸۶: | خط ۷۱: | ||
===تهاجم فرهنگ بیگانه=== | ===تهاجم فرهنگ بیگانه=== | ||
تهاجم فرهنگی دشمن علیه فرهنگ دینیِ جامعۀ ایران به الگوگیری بخش قابلتوجهی از جوانان از فرهنگ و ارزشهای جوامع بیگانه و این پندار انجامیده که الگوهایی همچون رابطۀ آزاد دختر و پسر، عامل رشد و وسیله ابراز شخصیت آنان است. همکاری با شبکههای خارجی و | تهاجم فرهنگی دشمن علیه فرهنگ دینیِ جامعۀ ایران به الگوگیری بخش قابلتوجهی از جوانان از فرهنگ و ارزشهای جوامع بیگانه و این پندار انجامیده که الگوهایی همچون رابطۀ آزاد دختر و پسر، عامل رشد و وسیله ابراز شخصیت آنان است. همکاری با شبکههای خارجی و ضد دینی نیز عدهای را به ترویج ارتباط با جنس مخالف و انحرافات جنسی سوق داده است.<ref>. پناهی، جوانی فصل شکفتن، 1394ش، ص218.</ref> | ||
=== | ===رسانه=== | ||
رسانهها بهویژه رسانههای بیگانه و فضای مجازی با ترویج تصاویر و فیلمهای مستهجن، به حیازدایی و عادیسازی روابط غیرشرعی پرداخته و نوجوانان بهویژه دختران را بیشتر در معرض مسائل جنسی غیرضروری قرار میدهند و آنان را به صحبت آزادانه دربارۀ مسائل جنسی تشویق کرده و از این طریق به کاهش سن روابط جنسی در جامعه دامن میزنند.<ref>. چراغیکوتیانی، بحران خاموش، 1397ش، ص257.</ref> | رسانهها بهویژه رسانههای بیگانه و فضای مجازی با ترویج تصاویر و فیلمهای مستهجن، به حیازدایی و عادیسازی روابط غیرشرعی پرداخته و نوجوانان بهویژه دختران را بیشتر در معرض مسائل جنسی غیرضروری قرار میدهند و آنان را به صحبت آزادانه دربارۀ مسائل جنسی تشویق کرده و از این طریق به کاهش سن روابط جنسی در جامعه دامن میزنند.<ref>. چراغیکوتیانی، بحران خاموش، 1397ش، ص257.</ref> | ||
