بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<big>'''جنسیت‌پذیری جرم؛'''</big> نقش جنسیت در | <big>'''جنسیت‌پذیری جرم؛'''</big> نقش جنسیت در میزان، نوع و ساختار جرائم زنان و مردان. | ||
جنسیت، نقش مؤثری در میزان و نوع جرائم زنان و مردان دارد؛ تفاوت‌های فیزیکی و روانی آنها موجب می‌شود که هرکدامی از این دو جنس، تمایل به ارتکاب جرایم متفاوتی داشته باشند. زنان به‌طور طبیعی کمتر خطرپذیر بوده و مرتکب جرائم کمتر و ساده‌تری می‌شوند؛ اما جرائم مردان عمدتا سنگین و توأم با خشونت است. امروزه؛ تغییرات فرهنگی زمینه‌های ارتکاب جرم توسط زنان را گسترش داده و ساختار جرائم آنها را نیز به الگوی جرائم مردانه نزدیک ساخته است. | جنسیت، نقش مؤثری در میزان و نوع جرائم زنان و مردان دارد؛ تفاوت‌های فیزیکی و روانی آنها موجب می‌شود که هرکدامی از این دو جنس، تمایل به ارتکاب جرایم متفاوتی داشته باشند. زنان به‌طور طبیعی کمتر خطرپذیر بوده و مرتکب جرائم کمتر و ساده‌تری می‌شوند؛ اما جرائم مردان عمدتا سنگین و توأم با خشونت است. امروزه؛ تغییرات فرهنگی زمینه‌های ارتکاب جرم توسط زنان را گسترش داده و ساختار جرائم آنها را نیز به الگوی جرائم مردانه نزدیک ساخته است. | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
==نرخ جرائم زنان و مردان در ایران== | ==نرخ جرائم زنان و مردان در ایران== | ||
بر مبنای گزارش‌های آمارهای؛ نسبت میان جنسیت و ارتکاب جرم، در ایران تقریباً مشابه میانگین جهانی است. زنان در ایران، بسیار کمتر از مردان مرتکب جرم می‌شوند. به‌طور مثال، براساس آمارهای قضایی موجود در مرکز آمار که از 1388 تا سال1394ش، را در بر می‌گیرد، زنان دستگیر شده در این سال‌ها به ترتیب 2.9%، 6.1%، 5%، 4.8%، 6.8% و 4.2% بوده‌اند. آمارهای پزشکی قانونی نیز موئید همین نتیجه است.<ref> [https://www.irna.ir/news/83532289/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AC%D8%B1%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86 اشرف‌سمنانی، «سیمای مردانه جرم در جهان»، وب‌سایت خبرگزاری ایرنا.] </ref> بر مبنای آمار محکومان به زندان، به‌رغم افزايش چهار برابری تعداد جرم زنان، نسبت جرم آنها در سال‌های اخير به کل جرائم اندکی کاهش يافته است. دليل اين امر افزایش سریع جرم مردان است. در این ميان داده‌های مربوط به نوع جرائم حاکی از تغييرات در ساختار جرم زنان است، برمبنای آمارهای مربوط به سال‌های 1360 تا 1380ش. جرائم جنسی و مواد مخدر بالاترين فراوانی را در میان جرائم زنان داشته و درخصوص جرائم مالی نيز زنان يک روند آرام و افزايشی را طی کرده‌اند.<ref>[https://www.ghazavat.org/article_716282.html واعظ و برزگرزاده، «نقش جنسیت در ارتکاب جرائم مالی در نظام حقوقی ایران»، 1402ش، ص124.]</ref> به اعتقاد برخی کارشناسان؛ هرچند در سال‌هاي اخير سهم زنان در ارتكاب جرايم افزايش يافته ولي هنوز نرخ جرايم زنان 15 تا 20% است.<ref>[https://www.etemadnewspaper.ir/fa/Main/Detail/192218/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%85-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86 «جرايم زنان در مقايسه با مردان»، وب‌سایت روزنامه اعتماد.]</ref> | بر مبنای گزارش‌های آمارهای؛ نسبت میان جنسیت و ارتکاب جرم، در ایران تقریباً مشابه میانگین جهانی است. زنان در ایران، بسیار کمتر از مردان مرتکب جرم می‌شوند. به‌طور مثال، براساس آمارهای قضایی موجود در مرکز آمار که از 1388 تا سال1394ش، را در بر می‌گیرد، زنان دستگیر شده در این سال‌ها به ترتیب 2.9%، 6.1%، 5%، 4.8%، 6.8% و 4.2% بوده‌اند. آمارهای پزشکی قانونی نیز موئید همین نتیجه است.<ref> [https://www.irna.ir/news/83532289/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AC%D8%B1%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86 اشرف‌سمنانی، «سیمای مردانه جرم در جهان»، وب‌سایت خبرگزاری ایرنا.] </ref> بر مبنای آمار محکومان به زندان، به‌رغم افزايش چهار برابری تعداد جرم زنان، نسبت جرم آنها در سال‌های اخير به کل جرائم اندکی کاهش يافته است. دليل اين امر افزایش سریع جرم مردان است. در این ميان داده‌های مربوط به نوع جرائم حاکی از تغييرات در ساختار جرم زنان است، برمبنای آمارهای مربوط به سال‌های 1360 تا 1380ش. جرائم جنسی و مواد مخدر بالاترين فراوانی را در میان جرائم زنان داشته و درخصوص جرائم مالی نيز زنان يک روند آرام و افزايشی را طی کرده‌اند.<ref>[https://www.ghazavat.org/article_716282.html واعظ و برزگرزاده، «نقش جنسیت در ارتکاب جرائم مالی در نظام حقوقی ایران»، 1402ش، ص124.]</ref> به اعتقاد برخی کارشناسان؛ هرچند در سال‌هاي اخير سهم زنان در ارتكاب جرايم افزايش يافته ولي هنوز نرخ جرايم زنان 15 تا 20% است.<ref>[https://www.etemadnewspaper.ir/fa/Main/Detail/192218/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%85-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86 «جرايم زنان در مقايسه با مردان»، وب‌سایت روزنامه اعتماد.]</ref> | ||
==عوامل | ==عوامل پایین‌تر بودن جرایم زنان== | ||
برخی محققین معتقدند؛ زنان کمتر از مردان در معرض آموزش رفتارهای نابهنجار هستند و بیش از مردان نسبت رفتارهای خود دقت نظر دارند؛ به‌ویژه که ارتکاب جرم هزینه‌های بیشتری بر آنها تحمیل می‌کند. به باور برخی دیگر، زنان از نظر روانی نوع‌دوست‌تر، صبورتر و کمتر اهل خطر بوده و در نتیجه، کمتر از مردان مرتکب جرم می‌شوند.<ref>[https://www.irna.ir/news/83532289/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AC%D8%B1%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86 اشرف‌سمنانی، «سیمای مردانه جرم در جهان»، وب‌سایت خبرگزاری ایرنا.] </ref> همچنین زنان به‌دلیل ناتوانی جسمی نمی‌توانند مرتکب برخی جرائم شوند. از منظر جامعه‌شناسی؛ زنان به‌دلیل حضور کمتر در عرصه‌های اجتماعی و اقتصادی، کمتر مرتکب جرم می‌شوند. برخی پژوهشگران؛ زنان را به‌لحاظ روانی توانمندتر و صبورتر از مردان در مقابل فشارهای اجتماعی دانسته و همین امر را موجب کاهش جرائم زنان می‌دانند. بسیاری از محققین، هرچند پایین بودن جرم زنان را به نوع خلقت و دستگاه روانی آنها ارجاع می‌دهند؛ اما دلیل عمده آن را در نظام ارزشی جامعه جست‌وجو می‌کنند؛<ref> [https://www.etemadnewspaper.ir/fa/Main/Detail/192218/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%85-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86 «جرايم زنان در مقايسه با مردان»، وب‌سایت روزنامه اعتماد.]</ref> فیمنیست‌ها، فرهنگ مردسالاری را در میزان ارتکاب جرائم زنان و مردان مؤثر می‌دانند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/227899/%D8%AF%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B1%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%AC%D8%B1%D9%85-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C رستمی‌تبریزی، «درآمدی بر رویکرد جنسیتی جرم‌شناسی»، 1388ش، ص283.]</ref> برخی؛ پایین بودن جرائم زنان را به قانونمداری آنان ارجاع می‌دهند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/227899/%D8%AF%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B1%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%AC%D8%B1%D9%85-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C رستمی‌تبریزی، «درآمدی بر رویکرد جنسیتی جرم‌شناسی»، 1388ش، ص288.]</ref> از منظر اسلام؛ لزوم حفظ حريم در روابط اجتماعی، زنان مسلمان را به درون‌گرایی سوق داده و موجب مراقبت آنها از ارتکاب جرم می‌شود.<ref>[https://sid.ir/paper/834317/fa پورحسن خیاوی، «تطبیق جرم‌شناسی اسلامی با جرم‌شناسی عرفی»، کنگره بین‌المللی علوم اسلامی، علوم انسانی، ص3.]</ref> | برخی محققین معتقدند؛ زنان کمتر از مردان در معرض آموزش رفتارهای نابهنجار هستند و بیش از مردان نسبت رفتارهای خود دقت نظر دارند؛ به‌ویژه که ارتکاب جرم هزینه‌های بیشتری بر آنها تحمیل می‌کند. به باور برخی دیگر، زنان از نظر روانی نوع‌دوست‌تر، صبورتر و کمتر اهل خطر بوده و در نتیجه، کمتر از مردان مرتکب جرم می‌شوند.<ref>[https://www.irna.ir/news/83532289/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AC%D8%B1%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86 اشرف‌سمنانی، «سیمای مردانه جرم در جهان»، وب‌سایت خبرگزاری ایرنا.] </ref> همچنین زنان به‌دلیل ناتوانی جسمی نمی‌توانند مرتکب برخی جرائم شوند. از منظر جامعه‌شناسی؛ زنان به‌دلیل حضور کمتر در عرصه‌های اجتماعی و اقتصادی، کمتر مرتکب جرم می‌شوند. برخی پژوهشگران؛ زنان را به‌لحاظ روانی توانمندتر و صبورتر از مردان در مقابل فشارهای اجتماعی دانسته و همین امر را موجب کاهش جرائم زنان می‌دانند. بسیاری از محققین، هرچند پایین بودن جرم زنان را به نوع خلقت و دستگاه روانی آنها ارجاع می‌دهند؛ اما دلیل عمده آن را در نظام ارزشی جامعه جست‌وجو می‌کنند؛<ref> [https://www.etemadnewspaper.ir/fa/Main/Detail/192218/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%85-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86 «جرايم زنان در مقايسه با مردان»، وب‌سایت روزنامه اعتماد.]</ref> فیمنیست‌ها، فرهنگ مردسالاری را در میزان ارتکاب جرائم زنان و مردان مؤثر می‌دانند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/227899/%D8%AF%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B1%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%AC%D8%B1%D9%85-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C رستمی‌تبریزی، «درآمدی بر رویکرد جنسیتی جرم‌شناسی»، 1388ش، ص283.]</ref> برخی؛ پایین بودن جرائم زنان را به قانونمداری آنان ارجاع می‌دهند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/227899/%D8%AF%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B1%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%AC%D8%B1%D9%85-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C رستمی‌تبریزی، «درآمدی بر رویکرد جنسیتی جرم‌شناسی»، 1388ش، ص288.]</ref> از منظر اسلام؛ لزوم حفظ حريم در روابط اجتماعی، زنان مسلمان را به درون‌گرایی سوق داده و موجب مراقبت آنها از ارتکاب جرم می‌شود.<ref>[https://sid.ir/paper/834317/fa پورحسن خیاوی، «تطبیق جرم‌شناسی اسلامی با جرم‌شناسی عرفی»، کنگره بین‌المللی علوم اسلامی، علوم انسانی، ص3.]</ref> | ||
==پیامدهای جرم زنان== | ==پیامدهای جرم زنان== | ||
