بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
==مفهومشناسی== | ==مفهومشناسی== | ||
«فحشاء» رفتار یا گفتاری گفته است که زشتی آن بسیار بزرگ و آشکار باشد.<ref>. راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، 1412ق، ج1، ص626.</ref><ref> مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، 1368ش، ج9، ص35.</ref> «فحشای جنسی» به تنفروشی و روسپیگری اطلاق میشود؛ «روسپی» بهمعنای گرفتن پول برای در اختیار نهادن تن بهمنظور ایجاد ارتباط جنسی است و کنایه از زنان هرزه و روسیاهی بوده که به تمسخر و طعنه، آنان را «روسپید» میگفتند؛ <ref>. صفارینیا، آسیبشناسی اجتماعی، 1399ش، ص106.</ref> فحشای جنسی در مقابل [[رابطه جنسی سالم]]، نوعی معاملۀ بیبندوبارانۀ جنسی توسط مرد یا زن برای کسب درآمد است.<ref>. شعاعکاظمی و مؤمنی جاوید، آسیبهای اجتماعی نوپدید: با تاکید بر تئوریهای زیربنایی و راهکارهای مقابلهای، 1392ش، ص335-336.</ref> | «فحشاء» رفتار یا گفتاری گفته است که زشتی آن بسیار بزرگ و آشکار باشد.<ref>. راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، 1412ق، ج1، ص626.</ref><ref> مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، 1368ش، ج9، ص35.</ref> «فحشای جنسی» به تنفروشی و روسپیگری اطلاق میشود؛ «روسپی» بهمعنای گرفتن پول برای در اختیار نهادن تن بهمنظور ایجاد ارتباط جنسی است و کنایه از زنان هرزه و روسیاهی بوده که به تمسخر و طعنه، آنان را «روسپید» میگفتند؛<ref>. صفارینیا، آسیبشناسی اجتماعی، 1399ش، ص106.</ref> فحشای جنسی در مقابل [[رابطه جنسی سالم]]، نوعی معاملۀ بیبندوبارانۀ جنسی توسط مرد یا زن برای کسب درآمد است.<ref>. شعاعکاظمی و مؤمنی جاوید، آسیبهای اجتماعی نوپدید: با تاکید بر تئوریهای زیربنایی و راهکارهای مقابلهای، 1392ش، ص335-336.</ref> | ||
==تفاوت فحشای جنسی با زنا== | ==تفاوت فحشای جنسی با زنا== | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
اگرچه ادیان ابراهیمی، فحشا را تحریم کرده و مجازاتهایی برای آن وضع کردهاند؛ اما فحشای جنسی در جوامع مختلف، کموبیش وجود داشته است. در بسیاری از منابع مکتوب به وجود فحشا میان بابلیان، هندیان، رومیان، یونانیان و اروپای قرون وسطی اشاره شده است؛ بر اساس متن عهد عتیق، قبطیها، زن خود را به مهمان، پیشکش میکردند و استقبال زن از مهمان، یک نوع خدمت اجتماعی محسوب میشد.<ref>. مدنی قهفرخی، بررسی آسیبهای اجتماعی روسپیگری، 1392ش، ص35.</ref> در هند باستان گاهی زنان، دختران خود را برای | اگرچه ادیان ابراهیمی، فحشا را تحریم کرده و مجازاتهایی برای آن وضع کردهاند؛ اما فحشای جنسی در جوامع مختلف، کموبیش وجود داشته است. در بسیاری از منابع مکتوب به وجود فحشا میان بابلیان، هندیان، رومیان، یونانیان و اروپای قرون وسطی اشاره شده است؛ بر اساس متن عهد عتیق، قبطیها، زن خود را به مهمان، پیشکش میکردند و استقبال زن از مهمان، یک نوع خدمت اجتماعی محسوب میشد.<ref>. مدنی قهفرخی، بررسی آسیبهای اجتماعی روسپیگری، 1392ش، ص35.</ref> در هند باستان گاهی زنان، دختران خود را برای برقراری رابطه جنسی در معبد وقف میکردند و در یونان باستان نیز فحشا بهرسمیت شناخته شده و از آن مالیات میستاندند.<ref>. شعاعکاظمی و مؤمنی جاوید، آسیبهای اجتماعی نوپدید: با تاکید بر تئوریهای زیربنایی و راهکارهای مقابلهای، 1392ش، ص326.</ref> فحشای جنسی در فرهنگ جاهلیِ عرب، یکی از انواع ازدواج بوده و زنان روسپی معمولاً پرچمی بالای خانه خود میزدند تا با آن شناخته شوند.<ref>. مطهری، نظام حقوق زن در اسلام، 1377ش، ج19، ص301.</ref> | ||
==اسلام و فحشای جنسی== | ==اسلام و فحشای جنسی== | ||
شریعت اسلامی، علاوه بر تحریم و نهی از هرگونه فحشا، <ref>. سوره بقره، آیه 168.</ref><ref> سوره انعام، آیه 151.</ref><ref> سوره شوری، آیه 37.</ref> فحشای جنسی را نیز تحت عنوان «زنا» تحریم کرده و ضمن نکوهش این عمل، برای مرتکبین آن، مجازات سختی تعیین کرده است.<ref>. سوره نساء، آیه 15-16.</ref><ref> سوره نور، آیه 2.</ref> از آنجا که فحشای جنسی همواره بهصورت غیررسمی در جوامع وجود داشته است، جامعهشناسان کارکردگرا آن را بهمثابه نهاد، پاسخگوی یک نیاز در نظام اجتماعی، بهویژه برای افراد ناتوان از همسرگزینی، جهانگردان، مسافران و افرادی که قادر به ازدواج دائم نیستند، میدانند.<ref>. شعاعکاظمی و مؤمنی جاوید، آسیبهای اجتماعی نوپدید: با تاکید بر تئوریهای زیربنایی و راهکارهای مقابلهای، 1392ش، ص343.</ref> اسلام با توجه به واقعیتهای جامعه، | شریعت اسلامی، علاوه بر تحریم و نهی از هرگونه فحشا،<ref>. سوره بقره، آیه 168.</ref><ref> سوره انعام، آیه 151.</ref><ref> سوره شوری، آیه 37.</ref> فحشای جنسی را نیز تحت عنوان «زنا» تحریم کرده و ضمن نکوهش این عمل، برای مرتکبین آن، مجازات سختی تعیین کرده است.<ref>. سوره نساء، آیه 15-16.</ref><ref> سوره نور، آیه 2.</ref> از آنجا که فحشای جنسی همواره بهصورت غیررسمی در جوامع وجود داشته است، جامعهشناسان کارکردگرا آن را بهمثابه نهاد، پاسخگوی یک نیاز در نظام اجتماعی، بهویژه برای افراد ناتوان از همسرگزینی، جهانگردان، مسافران و افرادی که قادر به ازدواج دائم نیستند، میدانند.<ref>. شعاعکاظمی و مؤمنی جاوید، آسیبهای اجتماعی نوپدید: با تاکید بر تئوریهای زیربنایی و راهکارهای مقابلهای، 1392ش، ص343.</ref> اسلام با توجه به واقعیتهای جامعه، «[[متعه]]» را بهعنوان سازوکار مشروع برای پاسخگویی به این نیاز تعریف کرده و با توجه به ضوابط و احکام ویژهای که برای آن تعیین شده، از آسیبها و پیامدهای ناگوار فحشا نیز جلوگیری میکند.<ref>. مطهری، نظام حقوق زن در اسلام، 1377ش، ج19، ص64.</ref> | ||
==تفاوت فحشای جنسی با ازدواج موقت== | ==تفاوت فحشای جنسی با ازدواج موقت== | ||
متعه/ ازدواج موقت در اسلام جایز است؛ زن در متعه، همانند ازدواج دائم، مهریه دریافت کرده و بدن و جذابیت جنسی خود را در اختیار مرد میگذارد؛ اما اینگونۀ ازدواج از جهات مختلفی با فحشای جنسی تفاوت دارد: | متعه/ ازدواج موقت در اسلام جایز است؛ زن در متعه، همانند ازدواج دائم، [[مهریه]] دریافت کرده و [[بدن]] و جذابیت جنسی خود را در اختیار مرد میگذارد؛ اما اینگونۀ ازدواج از جهات مختلفی با فحشای جنسی تفاوت دارد: | ||
#ازدواج موقت همانند ازدواج دائم بر اساس عقدی مشروع، صورت گرفته و اذن الهی برای آن وجود دارد. | #ازدواج موقت همانند ازدواج دائم بر اساس عقدی مشروع، صورت گرفته و اذن الهی برای آن وجود دارد. | ||
#فرزند متولدشده از ازدواج موقت، همان احکام فرزند حاصل از ازدواج دائم را دارد؛ اما فرزند متولدشده از فحشا، حرامزاده با احکام خاص است؛ | #فرزند متولدشده از ازدواج موقت، همان احکام فرزند حاصل از ازدواج دائم را دارد؛ اما فرزند متولدشده از فحشا، حرامزاده با احکام خاص است؛ | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
===صنعت فحشا و قاچاق زنان=== | ===صنعت فحشا و قاچاق زنان=== | ||
طبق برآورد سازمان اروپاییِ کنترل و پیشگیری جرم، هر ساله 500 هزار زن و کودک اکثراً از اروپایشرقی، آفریقا، آمریکایجنوبی و جنوبشرق آسیا به کشورهای اروپایی جهت استثمار جنسی قاچاق میشوند. این تجارت سالانه 8 میلیارد دلار سودآوری داشته و سبب افزایش مستمر قاچاق و تقاضای روسپیگری در اروپا شده است؛ در کشورهای مختلف اروپایی، سوءاستفادههای جنسی با قانونیشدن صنعت سکس عادیسازی شده و روسپیگری را به کاری شرافتمندانه با درآمدی بالا تبدیل کرده است که برای دولتها نیز عایدی دارد. در آلمان فاحشهخانهها با اهدای پول به مراکز خیریه و برپایی نمایشگاههای هنر پورنوگرافی، مقبولیت زیادی یافتهاند. هلند نیز 5% اقتصاد خود را از طریق روسپیگری تامین میکند و از 1990-2000م، صنعت سکس آن 25% رشد یافته است. در ایالت ویکتوریای استرالیا نیز روسپیگری قانونی شده و به گسترش صنعت سکس انجامیده است.<ref>. ریموند، «توسعه صنعت سکس در اتحادیه اروپا»، 1384ش، ص80-84.</ref> در مالزی حدود 142هزار زن روسپی وجود دارد که 10هزار نفر از آنان در کوالالامپور هستند. در چین نیز کازینوهای مخصوص فعالیتهای جنسی وجود دارد که زنان متعددی در آن روسپیگری میکنند. در کشور اندونزی طبق برآوردها در سال 1994م، حدود 500هزار روسپی وجود داشته که بیش از 65هزار از آنان با ثبت رسمی و دولتی، در فاحشهخانههای متمرکز فعالیت میکردند. اسرائیل (سرزمینهای اشغالی) نیز یکی از مناطق سودآور صنعت فحشا است و در دهههای اخیر، تعداد بسیار زیادی از فاحشهخانهها و نمایشگاههای فحشا در تلآویو و حیفا ساخته شده است.<ref>. مدنی قهفرخی، بررسی آسیبهای اجتماعی روسپیگری، 1392ش، ص75-82.</ref> | طبق برآورد سازمان اروپاییِ کنترل و پیشگیری جرم، هر ساله 500 هزار زن و کودک اکثراً از اروپایشرقی، آفریقا، آمریکایجنوبی و جنوبشرق آسیا به کشورهای اروپایی جهت استثمار جنسی [[قاچاق زنان|قاچاق]] میشوند. این تجارت سالانه 8 میلیارد دلار سودآوری داشته و سبب افزایش مستمر قاچاق و تقاضای روسپیگری در اروپا شده است؛ در کشورهای مختلف اروپایی، سوءاستفادههای جنسی با قانونیشدن صنعت سکس عادیسازی شده و روسپیگری را به کاری شرافتمندانه با درآمدی بالا تبدیل کرده است که برای دولتها نیز عایدی دارد. در آلمان فاحشهخانهها با اهدای پول به مراکز خیریه و برپایی نمایشگاههای هنر پورنوگرافی، مقبولیت زیادی یافتهاند. هلند نیز 5% اقتصاد خود را از طریق روسپیگری تامین میکند و از 1990-2000م، صنعت سکس آن 25% رشد یافته است. در ایالت ویکتوریای استرالیا نیز روسپیگری قانونی شده و به گسترش صنعت سکس انجامیده است.<ref>. ریموند، «توسعه صنعت سکس در اتحادیه اروپا»، 1384ش، ص80-84.</ref> در مالزی حدود 142هزار زن روسپی وجود دارد که 10هزار نفر از آنان در کوالالامپور هستند. در چین نیز کازینوهای مخصوص فعالیتهای جنسی وجود دارد که زنان متعددی در آن روسپیگری میکنند. در کشور اندونزی طبق برآوردها در سال 1994م، حدود 500هزار روسپی وجود داشته که بیش از 65هزار از آنان با ثبت رسمی و دولتی، در فاحشهخانههای متمرکز فعالیت میکردند. اسرائیل (سرزمینهای اشغالی) نیز یکی از مناطق سودآور صنعت فحشا است و در دهههای اخیر، تعداد بسیار زیادی از فاحشهخانهها و نمایشگاههای فحشا در تلآویو و حیفا ساخته شده است.<ref>. مدنی قهفرخی، بررسی آسیبهای اجتماعی روسپیگری، 1392ش، ص75-82.</ref> | ||
===اینترنت و گسترش گردشگری جنسی=== | ===اینترنت و گسترش گردشگری جنسی=== | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
===فرهنگی-اجتماعی=== | ===فرهنگی-اجتماعی=== | ||
زمینههای فرهنگی ـ اجتماعی گرایش زنان به فحشا و انحرافات جنسی عبارتند از: نابسامانی خانواده، | زمینههای فرهنگی ـ اجتماعی گرایش زنان به فحشا و انحرافات جنسی عبارتند از: نابسامانی خانواده، [[اعتیاد زنان|اعتیاد]]، [[خشونت نمادین در خانواده|خشونت]] یا فقدان والدین، ترک تحصیل، فقر فرهنگی، مهارتنداشتن در ارتباطات اجتماعی، تعرضات جنسی، اعتیاد شوهر، کاهش معنویت و تضعیف اعتقادات و باورهای دینی در جامعه، فقدان بستر مناسب [[ازدواج]] و معاشرت با دوستان ناباب،<ref>. شعاعکاظمی و مؤمنی جاوید، آسیبهای اجتماعی نوپدید: با تاکید بر تئوریهای زیربنایی و راهکارهای مقابلهای، 1392ش، ص342.</ref> رواج فرهنگ لذتجویانه غربی، نبود برنامهریزیهای کلان و راهبردی برای رسیدگی به امور جوانان و نهادینهسازی فرهنگ دینی، نابرابریهای اجتماعی و افراط و تفریطهای مقطعی در برخورد با ناهنجاریهای اجتماعی و اخلاقی.<ref>. شفیعی سروستانی، «نظام اسلامی و ناهنجاری در روابط جنسی»، 1385ش، ص18-22.</ref> | ||
امروزه شبکههای اجتماعی در اینترنت و همچنین شبکههای تلویزیونیِ ماهوارهای نیز با نمایش تصاویر مستهجن، نمایش زنان ورزشکار | امروزه شبکههای اجتماعی در اینترنت و همچنین شبکههای تلویزیونیِ ماهوارهای نیز با نمایش تصاویر مستهجن، نمایش زنان ورزشکار [[برهنگی|برهنه]]، پخش فیلمهایی با تم جنسی و ترویج انواع فحشا در قالب داستان و هرزهنگاری و صحنههای ارتباط جنسی، یکی از عوامل گسترش فحشا هستند.<ref>. شعاعکاظمی و مؤمنی جاوید، آسیبهای اجتماعی نوپدید: با تاکید بر تئوریهای زیربنایی و راهکارهای مقابلهای، 1392ش، ص34 و 36.</ref><ref> عابدی تهرانی و افشاری، «تاثیر رسانه در گسترش مصادیق بیبندوباری و راهحلهای آن»، 1390ش، ص121.</ref> همچنین تصویرپردازی از زنان خانهدار و عفیف بهعنوان زنان فاقد نشاط و جذابیت و نمایش و تحسین مردان بیغیرت و بیتفاوت نسبت به ناموس و [[عفت]] و عادیسازی و قبحشکنی از انحرافات جنسی، از جمله اقدامات این شبکهها برای گسترش فحشا در جامعه است.<ref>. پناهی، «نقش رسانههای جمعی در گسترش فحشا و پیامدهای فحشا»، 1385ش، ص8-9.</ref> | ||
===اقتصادی=== | ===اقتصادی=== | ||
اقتصاد، عامل اصلی افزایش فحشای جنسی و بهرهکشی از زنان و کودکان با هدف افزایش سرمایه در نظامهای اقتصادی حاکم بر جهان است. این مسئله سبب شکلگیری تجارت سکس و قاچاق زنان و کودکان در سطح بینالمللی و ایجاد عرضه و تقاضا بین کشورهای مختلف شده است.<ref>. قنبری و همکاران، «نگاهی به ابعاد اجتماعی و ناهنجاریهای ناشی از فحشا در نظام کیفری ایران»، 1401ش، ص224.</ref> فحشای جنسی برای زنان تنفروش نیز جنبه اقتصادی داشته و فقر، علت اصلی آن محسوب میشود که افزایش نابرابری و نبود شغل مناسب برای زنان نیز میتواند این مسئله را تشدید کند.<ref>. شعاعکاظمی و مؤمنی جاوید، آسیبهای اجتماعی نوپدید: با تاکید بر تئوریهای زیربنایی و راهکارهای مقابلهای، 1392ش، ص342 و 344.</ref> | اقتصاد، عامل اصلی افزایش فحشای جنسی و بهرهکشی از زنان و کودکان با هدف افزایش سرمایه در نظامهای اقتصادی حاکم بر جهان است. این مسئله سبب شکلگیری تجارت سکس و [[قاچاق زنان]] و کودکان در سطح بینالمللی و ایجاد عرضه و تقاضا بین کشورهای مختلف شده است.<ref>. قنبری و همکاران، «نگاهی به ابعاد اجتماعی و ناهنجاریهای ناشی از فحشا در نظام کیفری ایران»، 1401ش، ص224.</ref> فحشای جنسی برای زنان [[تنفروشی|تنفروش]] نیز جنبه اقتصادی داشته و فقر، علت اصلی آن محسوب میشود که افزایش نابرابری و نبود شغل مناسب برای زنان نیز میتواند این مسئله را تشدید کند.<ref>. شعاعکاظمی و مؤمنی جاوید، آسیبهای اجتماعی نوپدید: با تاکید بر تئوریهای زیربنایی و راهکارهای مقابلهای، 1392ش، ص342 و 344.</ref> | ||
==بررسی قوانین داخلی== | ==بررسی قوانین داخلی== | ||
فحشای جنسی در قوانین ایران، ذیل رابطه جنسی زن و مرد خارج از چارچوب ازدواج (دائم یا موقت)، جرمانگاری شده است.<ref>. شعاعکاظمی و مؤمنی جاوید، آسیبهای اجتماعی نوپدید: با تاکید بر تئوریهای زیربنایی و راهکارهای مقابلهای، 1392ش، ص338.</ref> بر اساس قانون مجازات اسلامی: | فحشای جنسی در قوانین ایران، ذیل رابطه جنسی زن و مرد خارج از چارچوب ازدواج (دائم یا موقت)، جرمانگاری شده است.<ref>. شعاعکاظمی و مؤمنی جاوید، آسیبهای اجتماعی نوپدید: با تاکید بر تئوریهای زیربنایی و راهکارهای مقابلهای، 1392ش، ص338.</ref> بر اساس قانون مجازات اسلامی: | ||
#دایرکننده یا ادارهکننده مرکز فساد و فحشا و تشویقکنندۀ مردم به فحشا، به حبس محکوم میشود.<ref>[https://qavanin.ir/Law/PrintText/83566 . «قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)»، ماده 639، سامانه ملی قوانین و مقررات.]</ref> | #دایرکننده یا ادارهکننده مرکز فساد و فحشا و تشویقکنندۀ مردم به فحشا، به حبس محکوم میشود.<ref>[https://qavanin.ir/Law/PrintText/83566 . «قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)»، ماده 639، سامانه ملی قوانین و مقررات.]</ref> | ||
#کسی که عفت عمومی را جریحهدار کند، به حبس یا شلاق محکوم میشود.<ref>. برهانی، «سیاست کیفری ایران در قبال روسپیگری»، 1388ش، ص29 و 35.</ref> | #کسی که [[عفت]] عمومی را جریحهدار کند، به حبس یا شلاق محکوم میشود.<ref>. برهانی، «سیاست کیفری ایران در قبال روسپیگری»، 1388ش، ص29 و 35.</ref> | ||
#هرگاه کسی با طرح، کراور، نقاشی، تصاویر، مطبوعات، اعلانات، علایم و فیلم، موجب مخدوششدن عفت و اخلاق عمومی شود، به حبس، جزای نقدی و شلاق، محکوم میشود.<ref>. قنبری، و همکاران، «نگاهی به ابعاد اجتماعی و ناهنجاریهای ناشی از فحشا در نظام کیفری ایران»، 1401ش، ص229.</ref> | #هرگاه کسی با طرح، کراور، نقاشی، تصاویر، مطبوعات، اعلانات، علایم و فیلم، موجب مخدوششدن عفت و اخلاق عمومی شود، به حبس، جزای نقدی و شلاق، محکوم میشود.<ref>. قنبری، و همکاران، «نگاهی به ابعاد اجتماعی و ناهنجاریهای ناشی از فحشا در نظام کیفری ایران»، 1401ش، ص229.</ref> | ||
#قانون جرایم رایانهای نیز برای جرایم نافی عفت و اخلاق عمومی و انتشار، توزیع، تجارت، تولید یا ذخیرهسازی محتویات و آثار مستهجن، مجازات حبس و جریمه نقدی تعیین کرده است.<ref>. «قانون جرایم رایانهای»، وبسایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی</ref> | #قانون جرایم رایانهای نیز برای جرایم نافی عفت و اخلاق عمومی و انتشار، توزیع، تجارت، تولید یا ذخیرهسازی محتویات و آثار مستهجن، مجازات حبس و جریمه نقدی تعیین کرده است.<ref>. «قانون جرایم رایانهای»، وبسایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی</ref> | ||