صفحه‌ای تازه حاوی «'''<big>حوزه عمومی در امر جنسی</big>'''؛ زیست جنسی انسان در پرتو قوانین و مقررات اجتماعی. جایگاه امر جنسی در حوزه عمومی، در گفتمان تربیت‌محور با پرده‌پوشی، رازآلودگی، مسئله‌زدایی و تکیه بر حیا و عفت همراه است؛ اما گفتمان آموزش‌محور، بر اصالت سکس...» ایجاد کرد
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۷: خط ۱۷:
گفتمان تربیت‌محور، اهمیتی ویژه برای پنهان نگه‌داشتن روابط جنسی قائل است. مواجهه این گفتمان دینی با مسئله جنسی، مبتنی بر حیا و عفت است؛ تاکید و دقتی که در تربیت، انعقاد نطفه، مباشرت، ازدواج، رعایت روابط محرم و نامحرم، پوشش، حیا و نگاه در اسلام دیده می‌شود، در تمام ادیان و فرهنگ‌ها بی‌نظیر است. هدف این حساسیت‌ها، تربیت و پرورش انسانی در قامت خلیفه‌الهی در جامعه طیبه است که در ربط و پیوند بین ملک و ملکوت، مسیر تقرب الهی را طی می‌کند. حوزه عمومی که در فرهنگ اسلامی پایه‌گذاری می‌شود، نماد و نمود تجلی اسماء الهی است که انسان با سیر در آفاق و انفس و زیست اجتماعی فعال، خالق ساختارهایی است که کنشگران در یک رابطه رفت و برگشتی و در محضر خالق هستی، همه استعدادهای ذاتی و اکتسابی را در راستای تحقق اهداف خلقت به‌کار می‌گیرد.<ref>. فقیهی، تربیت جنسی از منظر قرآن و حدیث، 1392ش، ص25.</ref> در چنین فرهنگ و فضای معنایی، تمایلات مینی‌مال و غرایز حیوانی در حد و‌اندازه خودشان که سطحی و مربوط به بدن و جسم است، مورد توجه بوده و در یک فضای خصوصی و محرمانه اتفاق خواهد افتاد.<ref>. عباسپور، «فراتحلیل کیفی مطالعات ناظر به آسیب‌های جنسی در ایران»،  1401ش، ص8.</ref>
گفتمان تربیت‌محور، اهمیتی ویژه برای پنهان نگه‌داشتن روابط جنسی قائل است. مواجهه این گفتمان دینی با مسئله جنسی، مبتنی بر حیا و عفت است؛ تاکید و دقتی که در تربیت، انعقاد نطفه، مباشرت، ازدواج، رعایت روابط محرم و نامحرم، پوشش، حیا و نگاه در اسلام دیده می‌شود، در تمام ادیان و فرهنگ‌ها بی‌نظیر است. هدف این حساسیت‌ها، تربیت و پرورش انسانی در قامت خلیفه‌الهی در جامعه طیبه است که در ربط و پیوند بین ملک و ملکوت، مسیر تقرب الهی را طی می‌کند. حوزه عمومی که در فرهنگ اسلامی پایه‌گذاری می‌شود، نماد و نمود تجلی اسماء الهی است که انسان با سیر در آفاق و انفس و زیست اجتماعی فعال، خالق ساختارهایی است که کنشگران در یک رابطه رفت و برگشتی و در محضر خالق هستی، همه استعدادهای ذاتی و اکتسابی را در راستای تحقق اهداف خلقت به‌کار می‌گیرد.<ref>. فقیهی، تربیت جنسی از منظر قرآن و حدیث، 1392ش، ص25.</ref> در چنین فرهنگ و فضای معنایی، تمایلات مینی‌مال و غرایز حیوانی در حد و‌اندازه خودشان که سطحی و مربوط به بدن و جسم است، مورد توجه بوده و در یک فضای خصوصی و محرمانه اتفاق خواهد افتاد.<ref>. عباسپور، «فراتحلیل کیفی مطالعات ناظر به آسیب‌های جنسی در ایران»،  1401ش، ص8.</ref>


==غریزه جنسی در نگاه اسلامی==
===تسهیل‌گری در ارضای مشروع===
غریزه جنسی در نگاه اسلامی، منفی و شیطانی تلقی نمی‌شود، بلکه به‌عنوان یک نیاز طبیعی در وجود بشر به رسمیت شناخته شده و گرایش زن و مرد به یکدیگر، اقتضای ساختار وجودی انسان و نخستین کالای زیبا و آراسته دنیوی محسوب می‌شود. در این دیدگاه، لذت جنسی از بهترین لذت‌های دنیوی و زمینه‌ساز تداوم نسل بشر است. تسهیل‌گری در ارضای مشروع نیاز جنسی نیز از مؤلفه‌های این گفتمان است.<ref>. مجلسی، بحارالانوار، 1404 ق، ج76، ص14.</ref> در این رویکرد، بهره‌مندی از لذت جنسیِ زوجین از یکدیگر به مثابه حق و تکلیف متقابل تعیین شده است. تمکین جنسی تکلیف زن<ref>. نجفی، جواهرالکلام فی شرح شرایع‌الاسلام، 1362ش، ج31، ص303.</ref> و تامین نیازهای جنسی زن، تکلیف شوهر است؛ اما اصل حاکم بر این گفتمان کاهش تحریک‌پذیری جنسی در جامعه و منحصر کردن تامین نیاز جنسی در خانواده است.<ref>.‌هاشمی ‌شاهرودی، فرهنگ فقه، 1392ش، ج1، ص161.</ref>
غریزه جنسی در نگاه اسلامی، منفی و شیطانی تلقی نمی‌شود، بلکه به‌عنوان یک نیاز طبیعی در وجود بشر به رسمیت شناخته شده و گرایش زن و مرد به یکدیگر، اقتضای ساختار وجودی انسان و نخستین کالای زیبا و آراسته دنیوی محسوب می‌شود. در این دیدگاه، لذت جنسی از بهترین لذت‌های دنیوی و زمینه‌ساز تداوم نسل بشر است. تسهیل‌گری در ارضای مشروع نیاز جنسی نیز از مؤلفه‌های این گفتمان است.<ref>. مجلسی، بحارالانوار، 1404 ق، ج76، ص14.</ref> در این رویکرد، بهره‌مندی از لذت جنسیِ زوجین از یکدیگر به مثابه حق و تکلیف متقابل تعیین شده است. تمکین جنسی تکلیف زن<ref>. نجفی، جواهرالکلام فی شرح شرایع‌الاسلام، 1362ش، ج31، ص303.</ref> و تامین نیازهای جنسی زن، تکلیف شوهر است؛ اما اصل حاکم بر این گفتمان کاهش تحریک‌پذیری جنسی در جامعه و منحصر کردن تامین نیاز جنسی در خانواده است.<ref>.‌هاشمی ‌شاهرودی، فرهنگ فقه، 1392ش، ج1، ص161.</ref>


==رازآلودگی==
===رازآلودگی===
جنبة رازگونگی و پرده‌پوشی نسبت به امر جنسی در گفتمان تربیت‌محور بسیار مهم است. این گفتمان قائل به‌ تفکیک حوزه عمومی و حوزه خصوصی است و امر جنسی را متعلق به‌ حوزه خصوصی می‌داند. به‌همین دلیل، با طرح رسانه‌ای مسائل جنسی در سپهر عمومی و آموزش عمومی آن در مدرسه و فضای مجازی مخالفت می‌ورزد.<ref>. صادقی فسایی و اقبالی، «خوانش گفتمانی از مناقشات امر جنسی»،  1399ش، ص8.</ref>
جنبة رازگونگی و پرده‌پوشی نسبت به امر جنسی در گفتمان تربیت‌محور بسیار مهم است. این گفتمان قائل به‌ تفکیک حوزه عمومی و حوزه خصوصی است و امر جنسی را متعلق به‌ حوزه خصوصی می‌داند. به‌همین دلیل، با طرح رسانه‌ای مسائل جنسی در سپهر عمومی و آموزش عمومی آن در مدرسه و فضای مجازی مخالفت می‌ورزد.<ref>. صادقی فسایی و اقبالی، «خوانش گفتمانی از مناقشات امر جنسی»،  1399ش، ص8.</ref>


==مسئله‌زدایی==
===مسئله‌زدایی===
مسئله‌زدایی نسبت به امر جنسی در این گفتمان یک راهبرد به‌شمار می‌رود. آموزه‌های دینی مربوط به منع برهنگی و عمل زناشویی در مقابل فرزندان، <ref>. پایدار، نهج الفصاحه، 1376ش، ج5، ص503.</ref> منع همخوابی کودکان بالای هفت سال، <ref>. مجلسی، بحارالانوار، 1404 ق، . ج104، ص96.</ref> استیذان فرزندان برای ورود به اتاق شخصی والدین<ref>. سوره نور، آیه 58.</ref> و سایر مراقبت‌های دوران بلوغ به همین راهبرد مربوط است.  
مسئله‌زدایی نسبت به امر جنسی در این گفتمان یک راهبرد به‌شمار می‌رود. آموزه‌های دینی مربوط به منع برهنگی و عمل زناشویی در مقابل فرزندان، <ref>. پایدار، نهج الفصاحه، 1376ش، ج5، ص503.</ref> منع همخوابی کودکان بالای هفت سال، <ref>. مجلسی، بحارالانوار، 1404 ق، . ج104، ص96.</ref> استیذان فرزندان برای ورود به اتاق شخصی والدین<ref>. سوره نور، آیه 58.</ref> و سایر مراقبت‌های دوران بلوغ به همین راهبرد مربوط است.  


خط ۴۶: خط ۴۶:
==کنترل امر جنسی در حوزه عمومی==
==کنترل امر جنسی در حوزه عمومی==
===رعایت پوشش مناسب===
===رعایت پوشش مناسب===
یکی از روش‌های کنترل و مدیریت غریزه جنسی در حوزه عمومی، رعایت حجاب است. بر اساس حکم حجاب، زنان باید بدن خود را از مردان نامحرم بپوشانند و در برابر آنان مراقب رفتار و گفتار خود باشند. دین اسلام آرایش زن برای غیر همسر را غیرمجاز شمرده است. از آنجا که فلسفه حجاب جلوگیری از زمینه‌های گسترش فساد در جامعه است، رعایت آن در جامعة اسلامی به‌عنوان عرصه و حوزه عمومی الزامی است.<ref>. مطهری، اخلاق جنسی در اسلام و غرب، 1384ش، ص115.</ref>
یکی از روش‌های کنترل و مدیریت غریزه جنسی در حوزه عمومی، رعایت حجاب است. بر اساس حکم حجاب، زنان باید بدن خود را از مردان نامحرم بپوشانند و در برابر آنان مراقب رفتار و گفتار خود باشند. دین اسلام آرایش زن برای غیر همسر را غیرمجاز شمرده است. از آنجا که فلسفه حجاب جلوگیری از زمینه‌های گسترش فساد در جامعه است، رعایت آن در جامعۀ اسلامی به‌عنوان عرصه و حوزه عمومی الزامی است.<ref>. مطهری، اخلاق جنسی در اسلام و غرب، 1384ش، ص115.</ref>


===کنترل نگاه===
===کنترل نگاه===
خط ۵۵: خط ۵۵:


===خویشتن‌داری===
===خویشتن‌داری===
خویشتن‌داری و رعایت تقوا و پایبندی به عفت و حیا نیز از راهکارهای دیگر جهت کنترل رفتار جنسی در جامعه است. از مجموع آموزه‌های دین اسلام چنین برداشت می‌شود، که حیا و کف نفس در جامعه و حوزه عمومی امری فراجنسیتی و صفتی مطلوب برای همه مردان و زنان است. در متون اسلامی، سفارش فراوانی به تربیت انسان‌ها، به ویژه دختران و زنان، بر محور حیا وجود دارد.<ref>. اربلی، ، کشف الغمه، 1381ق، ج2، ص320.</ref>
خویشتن‌داری و رعایت تقوا و پایبندی به عفت و حیا نیز از راهکارهای دیگر جهت کنترل رفتار جنسی در جامعه است. از مجموع آموزه‌های دین اسلام چنین برداشت می‌شود، که حیا و کف‌نفس در جامعه و حوزه عمومی امری فراجنسیتی و صفتی مطلوب برای همه مردان و زنان است. در متون اسلامی، سفارش فراوانی به تربیت انسان‌ها، به ویژه دختران و زنان، بر محور حیا وجود دارد.<ref>. اربلی، ، کشف الغمه، 1381ق، ج2، ص320.</ref>


===خانواده‌گرایی===
===خانواده‌گرایی===
خط ۶۳: خط ۶۳:
{{پانویس}}
{{پانویس}}
==منابع==
==منابع==
* قرآن.
*قرآن.
* ابراهیمی‌پور، قاسم و همکاران، شاخص‌های خانواده مطلوب از دیدگاه اسلام، قم، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1395ش.
*ابراهیمی‌پور، قاسم و همکاران، شاخص‌های خانواده مطلوب از دیدگاه اسلام، قم، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1395ش.
* اسکندری، مصطفی، حکومت اسلامی و حریم خصوصی، پژوهشگاه‌اندیشه سیاسی اسلامی، نشر دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، 1390ش.
*اسکندری، مصطفی، حکومت اسلامی و حریم خصوصی، پژوهشگاه‌اندیشه سیاسی اسلامی، نشر دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، 1390ش.
* اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمه، تبریز، مکتب بنی‌هاشمی، 1381ق.
*اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمه، تبریز، مکتب بنی‌هاشمی، 1381ق.
* باومن، زیگموند و می، تیم، جامعه‌شناسی کاربردی در زندگی روزمره، ترجمه راضیه خزاعی، تهران، لوح فکر، 1395ش.
*باومن، زیگموند و می، تیم، جامعه‌شناسی کاربردی در زندگی روزمره، ترجمه راضیه خزاعی، تهران، لوح فکر، 1395ش.
* پایدار، ابوالقاسم، نهج الفصاحه، تهران، جاویدان، 1376ش.
*پایدار، ابوالقاسم، نهج الفصاحه، تهران، جاویدان، 1376ش.
* تمیمی، عبدالواحد بن محمد، غررالحکم و دررالکلم، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیه، 1366.
*تمیمی، عبدالواحد بن محمد، غررالحکم و دررالکلم، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیه، 1366.
* ریتزر، جرج، نظریه‌های جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمه محسن ثلاثی، تهران، علمی، 1382ش.
*ریتزر، جرج، نظریه‌های جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمه محسن ثلاثی، تهران، علمی، 1382ش.
* صادقی فسایی، سهیلا و اقبالی، ابوالفضل، «خوانش گفتمانی از مناقشات امر جنسی»،  مجله زن در فرهنگ و هنر، دانشگاه تهران، 1399ش.
*صادقی فسایی، سهیلا و اقبالی، ابوالفضل، «خوانش گفتمانی از مناقشات امر جنسی»،  مجله زن در فرهنگ و هنر، دانشگاه تهران، 1399ش.
* فقیهی، علی‌نقی، تربیت جنسی از منظر قرآن و حدیث، قم، دارالحدیث، 1392ش.
*فقیهی، علی‌نقی، تربیت جنسی از منظر قرآن و حدیث، قم، دارالحدیث، 1392ش.
* گنجی، حمزه، روان‌شناسی عمومی، تهران، بعثت، 1372ش.
*گنجی، حمزه، روان‌شناسی عمومی، تهران، بعثت، 1372ش.
* گیدنز، آنتونی، جامعه‌شناسی، ترجمه حسن چاوشیان، تهران، نی، 1387ش.
*گیدنز، آنتونی، جامعه‌شناسی، ترجمه حسن چاوشیان، تهران، نی، 1387ش.
* عباسپور، ابراهیم، «فراتحلیل کیفی مطالعات ناظر به آسیب‌های جنسی در ایران»،  مجله معرفت فرهنگی اجتماعی، شماره 50، 1401ش.
*عباسپور، ابراهیم، «فراتحلیل کیفی مطالعات ناظر به آسیب‌های جنسی در ایران»،  مجله معرفت فرهنگی اجتماعی، شماره 50، 1401ش.
* مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، 1404 ق.
*مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، 1404 ق.
* مطهری، مرتضی، اخلاق جنسی در اسلام و غرب، تهران، صدرا، 1384ش.
*مطهری، مرتضی، اخلاق جنسی در اسلام و غرب، تهران، صدرا، 1384ش.
* نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام فی شرح شرایع‌الاسلام، قم، جامعه مدرسین، 1362ش.
*نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام فی شرح شرایع‌الاسلام، قم، جامعه مدرسین، 1362ش.
* نورمفیدی، سیدکاظم، تراز خانواده اسلامی، قم، بوستان کتاب، 1399ش.
*نورمفیدی، سیدکاظم، تراز خانواده اسلامی، قم، بوستان کتاب، 1399ش.
* هاشمی ‌شاهرودی، سیدمحمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، قم، موسسه دایره المعارف فقه اسلامی، 1392ش.  
*هاشمی ‌شاهرودی، سیدمحمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، قم، موسسه دایره المعارف فقه اسلامی، 1392ش.  


[[رده: ویکی‌جنسیت]]
[[رده: ویکی‌جنسیت]]
[[رده: عناصر فرهنگی]]