ELHAM (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۳۸: خط ۳۸:


در جوانی بتی فریدان در حلقه‌های مارکسیست و یهودی فعال بود. او در نوشته‌های خود گفته‌است که دارای شوقی برای مبارزه با بی‌عدالتی بود و یهودی‌ستیزی او را آزار می‌داد.او به کالج زنانه اسمیت در سال ۱۹۳۸ رفت. فریدان در روزنامه مشغول به کار شد و در مخالفت با جنگ مقالاتی نوشت. او در سال ۱۹۴۲ با مدرک روانشناسی فارغ‌التحصیل شد.
در جوانی بتی فریدان در حلقه‌های مارکسیست و یهودی فعال بود. او در نوشته‌های خود گفته‌است که دارای شوقی برای مبارزه با بی‌عدالتی بود و یهودی‌ستیزی او را آزار می‌داد.او به کالج زنانه اسمیت در سال ۱۹۳۸ رفت. فریدان در روزنامه مشغول به کار شد و در مخالفت با جنگ مقالاتی نوشت. او در سال ۱۹۴۲ با مدرک روانشناسی فارغ‌التحصیل شد.
فریدان  دکترای خود را کامل نکرد؛ حدود 20 سال با همسرش کارل فریدان زندگی کرد و سه فرزند داشت. او در نهایت از همسرش جدا می‌شود.<ref>[https://nl.wikipedia.org/wiki/Betty_Friedan ویکی پدیا انگلیسی ((Betty_Friedan))]
فریدان  دکترای خود را کامل نکرد؛ حدود 20 سال با همسرش کارل فریدان زندگی کرد و سه فرزند داشت. او در نهایت از همسرش جدا می‌شود.<ref>[https://nl.wikipedia.org/wiki/Betty_Friedan «Betty_Friedan»، در ویکی پدیا]
</ref>
</ref>
== مرحله‌ی دوم زندگی فریدان ==
== مرحله‌ی دوم زندگی فریدان ==
در سال 1957، از بتی فریدان خواسته شد تا همکلاسی های خود را در مورد نحوه استفاده از آموزش های خود مورد بررسی قرار دهد.
در سال 1957، از بتی فریدان خواسته شد تا همکلاسی های خود را در مورد نحوه استفاده از آموزش های خود مورد بررسی قرار دهد.
خط ۵۰: خط ۴۹:
وی درنهایت مجموع مقالات خود را به شکل کتابی در می آورد و روانه بازار می‌کند.<ref>[https://fa.eferrit.com/%D8%A8%D8%AA%DB%8C-%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86/ بتی فریدان]</ref>
وی درنهایت مجموع مقالات خود را به شکل کتابی در می آورد و روانه بازار می‌کند.<ref>[https://fa.eferrit.com/%D8%A8%D8%AA%DB%8C-%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86/ بتی فریدان]</ref>


بتی فریدان بعد از بیست و پنج سال نظریه پیرامون تشابه [[زنان]] به [[مردان]] و تشویق زنان به کار بیرون از خانه، می گوید:« من در اینجا نخستین زنی بودم که مدیر شدم. همه چیز خود را وقف کار کردم. در ابتدا هیجان‌انگیز بود که به جایی رسیده باشی که پیش از این هرگز زنی در آن نبوده. حالا چیزی جز یک شغل نیست. اما از همه چیز بدتر این تنهایی آزاردهنده است. تحمل‌ناپذیر است که هر شب تنها به این آپارتمان برگردم. دوست داشتم خانه‌ای یا شاید باغی داشتم. شاید باید بچه‌دار شوم حتی اگر پدری نداشته باشد. در آن صورت دست کم خانواده‌ای دارم. بایستی راه بهتری هم برای زندگی وجود داشته باشد. زنی تنها...»<ref>تانگ، رزماری، نقد و نظر: درآمدی جامع بر نظریه های فمینیستی، ترجمه منیژه نجم عراقی، 1387، ص 49</ref>
بتی فریدان بعد از بیست و پنج سال نظریه پیرامون تشابه [[زنان]] به [[مردان]] و تشویق زنان به کار بیرون از خانه، می گوید:« من در اینجا نخستین زنی بودم که مدیر شدم. همه چیز خود را وقف کار کردم. در ابتدا هیجان‌انگیز بود که به جایی رسیده باشی که پیش از این هرگز زنی در آن نبوده. حالا چیزی جز یک شغل نیست. اما از همه چیز بدتر این تنهایی آزاردهنده است. تحمل‌ناپذیر است که هر شب تنها به این آپارتمان برگردم. دوست داشتم خانه‌ای یا شاید باغی داشتم. شاید باید بچه‌دار شوم حتی اگر پدری نداشته باشد. در آن صورت دست کم خانواده‌ای دارم. بایستی راه بهتری هم برای زندگی وجود داشته باشد. زنی تنها...» <ref>[https://www.gisoom.com/book/11308140 رزماری، «نقد و نظر: درآمدی جامع بر نظریه های فمنیستی»، 1396ش]</ref>


== دیدگاه‌ ==
== دیدگاه‌ ==
خط ۷۳: خط ۷۲:
در این کتاب، فریدان نگرانی خود را از آینده‌ی زنانی نشان می‌دهد که موفقیت شغلی را بر تشکیل [[خانواده]] ترجیح داده‌اند و اکنون سرگشته و ناامیدند؛ [[زنان]] مطلقه‌ای که موقعیت شغلی مناسبی ندارند و دچار فقر هستند، مادران مجردی که آینده‌ی سختی در انتظار آنان است، زنانی که کار بیرون از خانه برای آنان به ضرورت تبدیل شده است و ناچار می بایست وظایف همسری و مادری را نیز انجام دهند.
در این کتاب، فریدان نگرانی خود را از آینده‌ی زنانی نشان می‌دهد که موفقیت شغلی را بر تشکیل [[خانواده]] ترجیح داده‌اند و اکنون سرگشته و ناامیدند؛ [[زنان]] مطلقه‌ای که موقعیت شغلی مناسبی ندارند و دچار فقر هستند، مادران مجردی که آینده‌ی سختی در انتظار آنان است، زنانی که کار بیرون از خانه برای آنان به ضرورت تبدیل شده است و ناچار می بایست وظایف همسری و مادری را نیز انجام دهند.


او معتقد است [[زنان]] در مرحله‌ی دوم جنبش خود باید علاوه بر کنارگذاشتن سیاست جنسی، خود را شر «آیین فمینیستی» نیز برهانند.<ref>تانگ، رزماری، نقد و نظر: درآمدی جامع بر نظریه های فمینیستی، ترجمه منیژه نجم عراقی،  1387؛ ص49-52</ref>
او معتقد است [[زنان]] در مرحله‌ی دوم جنبش خود باید علاوه بر کنارگذاشتن سیاست جنسی، خود را شر «آیین فمینیستی» نیز برهانند.


از بسیاری جنبه ها تفاوت میان بتی فریدان در ''آیین زنانه'' و بتی فریدان در ''مرحله‌ی دوم'' همان تفاوتی است که لیبرال‌های کلاسیک را از لیبرال‌های رفاه‌جو جدا می کند.<ref>همان</ref>
از بسیاری جنبه ها تفاوت میان بتی فریدان در ''آیین زنانه'' و بتی فریدان در ''مرحله‌ی دوم'' همان تفاوتی است که لیبرال‌های کلاسیک را از لیبرال‌های رفاه‌جو جدا می کند.
 
''آیین زنانه'' [[زنان]] را تشویق می کرد مثل مردان شوند اما ''مرحله‌ی دوم'' جامعه را ترغیب می کرد تفاوت میان جنس ها را به رسمیت بشناسد تا روزی که زنان و [[مردان]] به موجوداتی دوجنسیتی بدل شوند.<ref>همان</ref>


''آیین زنانه'' [[زنان]] را تشویق می کرد مثل مردان شوند اما ''مرحله‌ی دوم'' جامعه را ترغیب می کرد تفاوت میان جنس ها را به رسمیت بشناسد تا روزی که زنان و [[مردان]] به موجوداتی دوجنسیتی بدل شوند.
فریدان که در دهه 1960 عقیده داشت قوانینی فارغ از [[جنسیت]] بیش از همه می‌توانند برابری میان جنس‌ها را تضمین کنند در دهه‌ی1980 آشکارا از قوانینی حمایت کرد که جهت‌گیری جنسیتی داشتند.
فریدان که در دهه 1960 عقیده داشت قوانینی فارغ از [[جنسیت]] بیش از همه می‌توانند برابری میان جنس‌ها را تضمین کنند در دهه‌ی1980 آشکارا از قوانینی حمایت کرد که جهت‌گیری جنسیتی داشتند.


خط ۹۰: خط ۸۸:
فریدان در مقاله‌ای در باب راه اندازی دوباره‌ی جنبش زنان، [[زنان]] را تشویق می‌کرد که برای نجات سنت دموکراسی و چرخش توان ملت به سوی منافع زندگی از «موضوعات خاص زنان» درگذرند.<ref>Friedan, Betty. 1985. &quot;How to Get the Women&#039;s Movement Moving Again.&quot; NewYork Times Magazine, November3.</ref> اما آیا فمینیسم می‌تواند از موضوعات زنان درگذرد و همچنان فمینیسم باقی بماند؟!
فریدان در مقاله‌ای در باب راه اندازی دوباره‌ی جنبش زنان، [[زنان]] را تشویق می‌کرد که برای نجات سنت دموکراسی و چرخش توان ملت به سوی منافع زندگی از «موضوعات خاص زنان» درگذرند.<ref>Friedan, Betty. 1985. &quot;How to Get the Women&#039;s Movement Moving Again.&quot; NewYork Times Magazine, November3.</ref> اما آیا فمینیسم می‌تواند از موضوعات زنان درگذرد و همچنان فمینیسم باقی بماند؟!
=== نقد آزادی از دیدگاه فریدان ===
=== نقد آزادی از دیدگاه فریدان ===
طبق دیدگاه لیبرالی فریدان، آزادی یک ارزش مطلق بوده و آن را به عنوان یک اصل مطلق ارزشی اشاعه داده و همگان را به مطلق‌انگاری این اصل دعوت می‎‌کند؛<ref>رک: حسینی زاده، سیدعلی، جنسیت و تربیت از منظر اسلام و فمینیسم لیبرال، 1393، ص 68-71</ref> در‎حالی‎که، با اینکه انسان به لحاظ تکوینی آزاد و مختار آفریده شده است؛ اما این بدان معنی نیست که در همه امور آزاد بوده و بتواند به دلخواه خود رفتار کند. بلکه علاوه بر حقوق دیگران، ارزش‌‎های اخلاقی و ضوابط دینی یعنی حقوق خداوند و حقوق خود نیز جزو قیدهای آزادی به شمار می‎‌روند. از طرفی در مبانی ارزش‌‎شناسی دینی ارزش‎‌ها امری واقعی بوده و مبتنی بر واقعیات می‎‌باشند؛ لذا فرد با رعایت آن‎ها در مسیر سعادت واقعی قرار می‎‌گیرد. پس نمی‎‌توان قائل به آزادی بدون قید و شرط شد؛ زیرا تاثیر هر عملی بر شخصیت و سعادت افراد فارغ از [[جنسیت]] آن‎ها، در حوزه ارزش‎‌شناسی دینی تاثیری واقعی می‌‎باشد.<ref>زیبایی نژاد، محمدرضا، ((ملاحظات بر مقاله فمینیسم از سوزان جیمز، ترجمه عباس یزدانی، در: مجموعه مقالات فمینیسم و دانش‌های فمینیستی، 1388، ص 122</ref>
طبق دیدگاه لیبرالی فریدان، آزادی یک ارزش مطلق بوده و آن را به عنوان یک اصل مطلق ارزشی اشاعه داده و همگان را به مطلق‌انگاری این اصل دعوت می‎‌کند؛<ref>[https://www.gisoom.com/book/11116852 حسینی زاده، «جنسیت و تربیت از منظر اسلام و فمینیسم لیبرال»، 1394ش]</ref> در‎حالی‎که، با اینکه انسان به لحاظ تکوینی آزاد و مختار آفریده شده است؛ اما این بدان معنی نیست که در همه امور آزاد بوده و بتواند به دلخواه خود رفتار کند. بلکه علاوه بر حقوق دیگران، ارزش‌‎های اخلاقی و ضوابط دینی یعنی حقوق خداوند و حقوق خود نیز جزو قیدهای آزادی به شمار می‎‌روند. از طرفی در مبانی ارزش‌‎شناسی دینی ارزش‎‌ها امری واقعی بوده و مبتنی بر واقعیات می‎‌باشند؛ لذا فرد با رعایت آن‎ها در مسیر سعادت واقعی قرار می‎‌گیرد. پس نمی‎‌توان قائل به آزادی بدون قید و شرط شد؛ زیرا تاثیر هر عملی بر شخصیت و سعادت افراد فارغ از [[جنسیت]] آن‎ها، در حوزه ارزش‎‌شناسی دینی تاثیری واقعی می‌‎باشد. <ref>[https://fidibo.com/book/114402  کینگدام؛ تانگ، جیمز، «فمینیسم و دانش های  فمینیستی ترجمه، تحلیل و نقد مجموعه مقالات دایرةالمعارف روتلیج»، 1382ش]
 
</ref>
=== فروپاشیدن خانواده پیامد دیدگاه فردگرایی لیبرال فمینیستی بتی فریدان ===
=== فروپاشیدن خانواده پیامد دیدگاه فردگرایی لیبرال فمینیستی بتی فریدان ===
در نگاه لیبرال فمینیسم بتی فریدان، اصالت فرد شامل اصالت حقوق، خواسته‌ها، غرایز و عقاید فرد است و از آن درجه از اهمیت برخوردار است که هیچ قانونی قدرت سلب مشروعیت و یا ایجاد محدودیت آن را ندارد. بها دادن به هر آنچه فرد می‌خواهد، آغاز تفرّد بی پایانی است که به تفرعن بی پایان تری می‌انجامد، تا آنجا که حتی نهاد محبوب و مقدّسی همچون [[خانواده]]، که در طول تاریخ مورد احترام فرهنگ‌های گوناگون بشری بوده‌است، نمی‌تواند و یا نباید مانع و یا محدودکننده خواسته‌های شخصی افراد باشد. از این رو، اگر تأمین خواسته فرد منجر به تخریب خانواده شود، باز هم این انتخاب و هنجارسازی از سوی جامعه و قانون ترجیح دارد. بنابراین، می بینیم که در همین موضوع خانواده، چگونه برای دست رسی آسان فرد به انواع خواسته‌ها، الگوهای جدیدی از خانواده، که بیشتر به خوابگاه شبیه هستند تا خانواده، ارائه می‌شوند. گاه ماجرا از این هم غم انگیزتر می‌شود; به گونه‌ای که وظایف خانوادگی که بر محور «عاطفه و مسئولیت» استوارند، به مؤسساتی که بر اساس «قرارداد و منفعت» تأسیس شده‌اند واگذار می‌گردند تا یک حلقه مادی در «سلسله اشتغال» و یک حلقه غیرمادی در «سلسله فرهنگ» برای تأمین خواسته‌های نظام سرمایه‌داری پدید آید، آن هم با توجه به تأثیر منفی واگذاری مسئولیت‌های خانوادگی به دیگر نهادها و بَدیل پذیر دانستن شئون خانواده و [[مادری]].<ref>سوئیزى،مهرى ، «کنوانسیون رفع کلیه اشکال ظلم علیه زنان، یک ضرورت»، 1385، ص 11 </ref>  <ref>فرهمند،مریم  و دیگران، «واگردهاى فمینیستى در ازدواج»، بهار 1385، ص 105</ref>
در نگاه لیبرال فمینیسم بتی فریدان، اصالت فرد شامل اصالت حقوق، خواسته‌ها، غرایز و عقاید فرد است و از آن درجه از اهمیت برخوردار است که هیچ قانونی قدرت سلب مشروعیت و یا ایجاد محدودیت آن را ندارد. بها دادن به هر آنچه فرد می‌خواهد، آغاز تفرّد بی پایانی است که به تفرعن بی پایان تری می‌انجامد، تا آنجا که حتی نهاد محبوب و مقدّسی همچون [[خانواده]]، که در طول تاریخ مورد احترام فرهنگ‌های گوناگون بشری بوده‌است، نمی‌تواند و یا نباید مانع و یا محدودکننده خواسته‌های شخصی افراد باشد. از این رو، اگر تأمین خواسته فرد منجر به تخریب خانواده شود، باز هم این انتخاب و هنجارسازی از سوی جامعه و قانون ترجیح دارد. بنابراین، می بینیم که در همین موضوع خانواده، چگونه برای دست رسی آسان فرد به انواع خواسته‌ها، الگوهای جدیدی از خانواده، که بیشتر به خوابگاه شبیه هستند تا خانواده، ارائه می‌شوند. گاه ماجرا از این هم غم انگیزتر می‌شود; به گونه‌ای که وظایف خانوادگی که بر محور «عاطفه و مسئولیت» استوارند، به مؤسساتی که بر اساس «قرارداد و منفعت» تأسیس شده‌اند واگذار می‌گردند تا یک حلقه مادی در «سلسله اشتغال» و یک حلقه غیرمادی در «سلسله فرهنگ» برای تأمین خواسته‌های نظام سرمایه‌داری پدید آید، آن هم با توجه به تأثیر منفی واگذاری مسئولیت‌های خانوادگی به دیگر نهادها و بَدیل پذیر دانستن شئون خانواده و [[مادری]]. <ref>[https://www.namayenarjes.com/paper/7153 سویزی، «کنوانسیون رفع کلیه اشکال ظلم علیه زنان، یک ضرورت»، 1385ش ]</ref>  <ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/269876 فرهمند؛ بختیاری؛ «واگردهای فمینیستی در ازدواج»، 1385ش]</ref>
=== فشار مضاعف بر زنان ===
=== فشار مضاعف بر زنان ===
وقتی بتی فریدان برای کسب [[هویت زنان]]، راهکار خروج از منزل و مشغول شدن آنها به شغل‌های بیرون از منزل را ملاک قرار می‌دهد، زنان در اجتماع یا با مشاغلی روبرو می‌‎شوند که با [[جنسیت]] آن‎ها سازگاری ندارد و یا با عدم جمع بین کارهای منزل و کار بیرون از منزل، روبرو می‌شوند، که این امر باعث فشارهای مضاعف به خصوص بر روح و روان زنان و دختران می‎‌گردد.<ref>هاجری، عبدالرسول، فمينيسم جهانى و چالشهاى پيش رو، 1393، ص93-94.</ref>
وقتی بتی فریدان برای کسب [[هویت زنان]]، راهکار خروج از منزل و مشغول شدن آنها به شغل‌های بیرون از منزل را ملاک قرار می‌دهد، زنان در اجتماع یا با مشاغلی روبرو می‌‎شوند که با [[جنسیت]] آن‎ها سازگاری ندارد و یا با عدم جمع بین کارهای منزل و کار بیرون از منزل، روبرو می‌شوند، که این امر باعث فشارهای مضاعف به خصوص بر روح و روان زنان و دختران می‎‌گردد. <ref>[https://www.gisoom.com/book/1474612 هاجری، «فمینیسم جهانی و چالش های پیش رو »، 1386ش]</ref>


== آثار بتی فریدان ==
== آثار بتی فریدان ==
خط ۱۱۹: خط ۱۱۷:
{{پانویس}}
{{پانویس}}
==منابع==
==منابع==
*تانگ، رزماری، نقد و نظر: درآمدی جامع بر نظریه های فمینیستی، ترجمه منیژه نجم عراقی،نشر نی، 1387،  تهران
*تانگ، رزماری، «نقد و نظر: درآمدی جامع بر نظریه های فمینیستی»، مترجم: منیژه نجم عراقی،نشر نی، تهران، 1387ش 
*حسینی زاده، سیدعلی، جنسیت و تربیت از منظر اسلام و فمینیسم لیبرال،  پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چاپ اول، 1393، قم
*حسینی زاده، سیدعلی، «جنسیت و تربیت از منظر اسلام و فمینیسم لیبرال»، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چاپ اول‌، قم، 1393ش
*زیبایی نژاد، محمدرضا، ملاحظات بر مقاله فمینیسم از سوزان جیمز، ترجمه عباس یزدانی، در: مجموعه مقالات فمینیسم و دانش‌های فمینیستی، دفتر مطالعات و تحقیقات زنان، چاپ دوم، 1388، قم
*زیبایی نژاد، محمدرضا، «ملاحظات بر مقاله فمینیسم از سوزان جیمز»، مترجم: عباس یزدانی، در: مجموعه مقالات فمینیسم و دانش‌های فمینیستی، دفتر مطالعات و تحقیقات زنان، چاپ دوم،قم، 1388ش
*مهرى سوئیزى، «کنوانسیون رفع کلیه اشکال ظلم علیه زنان، یک ضرورت»، فصلنامه کتاب زنان، ش 31، بهار 1385
*مهرى سوئیزى، «کنوانسیون رفع کلیه اشکال ظلم علیه زنان، یک ضرورت»، فصلنامه کتاب زنان، ش 31، بهار 1385ش
* فرهمند، مریم و دیگران، «واگردهاى فمینیستى در ازدواج»، فصلنامه کتاب زنان، ش 31، بهار 1385
* فرهمند، مریم، بختیاری، آمنه، «واگردهاى فمینیستى در ازدواج»، فصلنامه کتاب زنان، ش 31، بهار 1385ش
*هاجری، عبدالرسول، فمينيسم جهانى و چالشهاى پيش رو، بوستان کتاب، چاپ اول، 1393، قم
*هاجری، عبدالرسول، «فمينيسم جهانى و چالش‌هاى پيش رو»، بوستان کتاب، چاپ اول، قم، 1393ش
* [https://nl.wikipedia.org/wiki/Betty_Friedan  ویکی پدیا  انگلیسی ((Betty_Friedan))]
*«Betty_Friedan»، در ویکی پدیای انگلیسی، بازدید 26 بهمن 1401ش
*[https://fa.eferrit.com/%D8%A8%D8%AA%DB%8C-%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86/ بتی فریدان]
* «بتی فریدان»، در ویکی پدیا، بازدید 25 بهمن 1401ش
*[https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%AA%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86 ویکی پدیا صفحه (( بتی فریدان))]
*«نگاهی به زندگی و مرگ بتی فریدان، مدافع حقوق زنان در غرب»، درمجله ویستا، بازدید 26 بهمن 1401ش
*[https://vista.ir/m/a/g98v0/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D8%A8%D8%AA%DB%8C-%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%8C-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%81%D8%B9-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%BA%D8%B1%D8%A8  ((نگاهی به زندگی و مرگ بتی فریدان، مدافع حقوق زنان در غرب))، مجله ویستا]
 
[[رده: ویکی‌جنسیت]]
[[رده: ویکی‌جنسیت]]
[[رده: کنشگران]]
[[رده: کنشگران]]
[[رده:فمنیسم لیبرال ]]
[[رده: نظریه‌پردازان]]
[[رده: جهان غرب]]