بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
پس از مطالعه 148 آیه از عهد جدید که درباره زنان است و فرازهایی از عهد عتیق که مرتبط با زنان و مورد پذیرش مسیحیت است، برخی، الهیات و متون مقدس مسیحی را ناجنسیت گرا، برخی به شدت جنسیت گرا، و عده ای، تنها بخشی از آن را جنسیت گرا می دانند. | پس از مطالعه 148 آیه از عهد جدید که درباره زنان است و فرازهایی از عهد عتیق که مرتبط با زنان و مورد پذیرش مسیحیت است، برخی، الهیات و متون مقدس مسیحی را ناجنسیت گرا، برخی به شدت جنسیت گرا، و عده ای، تنها بخشی از آن را جنسیت گرا می دانند. | ||
مدافعان دیدگاه کم نقشی یا بی نقشی جنسیت در متون مسیحی بر این باورند که یا نمی توان این متون را دارای رویکرد جنسیتی، مرد سالار و زن ستیز دانست و یا اگر خرده نگاه های جنسیتی و موجب تنقیص یک جنس وجود دارد، باید تأویل و توجیه شوند. آن دسته از عبارات کتاب مقدس که به نوعی بتوان تنقیص زنانگی را از آن برداشت کرد، بیشتر ناظر به حوزه شریعت و مربوط به عهد عتیق است که در عهد جدید کنار گذارده شده است. از سوی دیگر، برخی جملات به ظاهر ضد زن از بزرگان مسیحی همچون پولس را باید در فضای حاکم بر همان دوران تحلیل کرد؛ مثلا تحذیر او از ایفای نقش های منفی و شرارت آلود زنان، واکنش به شرایط آن عصر بوده است که در آن، از زنان سوء استفاده می شده است.<ref>New Chatholic Encyclopedia, for the Catholic University of America Press, p.815.</ref> همچنین از منظر آنان، در تصویر عهد جدید، دیگر از آن شدت تأکید بر نقش حوا در گناه نخستین و ورود شرارت به عالم خبری نیست؛ اینکه عیسی (خدا)، مولود یک «زن» است<ref>غلاطیان 4: 4.</ref> و یک زن در جایگاه «مادر خدا» قرار می گیرد، خود نشان دهنده منزلت زن در مسیحیت و بالاترین دلیل بر جایگاه متعالی این جنس است. همچنین اینکه بر امکان نجات زنان در عهد جدید تأکید شده <ref>اول تیموتائوس 15: 2.</ref> و اناجیل در تصویر حضور پررنگ زنان در پای صلیب دارای اشتراک هستند، نشان از نقش زنان دارد. آنها حمایت مالی زنان از عیسی و پیروان او<ref>لوقا 3: 8.</ref> را نشان دهنده استقلال مال زنان و امکان دخل و تصرف آنان در اموال خود دانسته و زنده کردن و شفای بیماری های جسمی و روانی زنان<ref>مرقس 1: 29-30 و 5: 21-43؛ متی 8: 14-15 و 9: 18-26؛ لوقا 4: 38-39 و 40: 8-56 و ... .</ref> و آمرزش زن بدکاره<ref>یوحنا 8: 1-11.</ref> را گواهی بر توجه عیسی و عهد جدید به زنان می دانند. در متون دینی، در هنگام دستور مسیح به اطاعت فرزندان از والدین، از مادر در کنار پدر نام برده می شود.<ref>افسسیان 1: 6 و مرقس 19: 18.</ref> از نظر آنان، ذکر نام زنان در شجره نامه عیسی و نیز نسبت دادن شجره عیسی به مریم در لوقا، نشانه ای دیگر از ارتقای جایگاه زنان در عهد جدید است.<ref>New Chatholic Encyclopedia, p.829-830. </ref> در متون مسیحی تأکید می شود مرد نباید زن را یک ابزار لذت جنسی و بهره کشی ببیند.<ref>Apostolic Letter: Mulieris Dignitatem: Dignity And Vocation of the Women, John Paul II, s 14.</ref> | مدافعان دیدگاه کم نقشی یا بی نقشی جنسیت در متون مسیحی بر این باورند که یا نمی توان این متون را دارای رویکرد جنسیتی، مرد سالار و زن ستیز دانست و یا اگر خرده نگاه های جنسیتی و موجب تنقیص یک جنس وجود دارد، باید تأویل و توجیه شوند. آن دسته از عبارات کتاب مقدس که به نوعی بتوان تنقیص زنانگی را از آن برداشت کرد، بیشتر ناظر به حوزه شریعت و مربوط به عهد عتیق است که در عهد جدید کنار گذارده شده است. از سوی دیگر، برخی جملات به ظاهر ضد زن از بزرگان مسیحی همچون پولس را باید در فضای حاکم بر همان دوران تحلیل کرد؛ مثلا تحذیر او از ایفای نقش های منفی و شرارت آلود زنان، واکنش به شرایط آن عصر بوده است که در آن، از زنان سوء استفاده می شده است.<ref>New Chatholic Encyclopedia, for the Catholic University of America Press, p.815.</ref> همچنین از منظر آنان، در تصویر عهد جدید، دیگر از آن شدت تأکید بر نقش حوا در گناه نخستین و ورود شرارت به عالم خبری نیست؛ اینکه عیسی (خدا)، مولود یک «زن» است<ref>غلاطیان 4: 4.</ref> و یک زن در جایگاه «مادر خدا» قرار می گیرد، خود نشان دهنده منزلت زن در مسیحیت و بالاترین دلیل بر جایگاه متعالی این جنس است. همچنین اینکه بر امکان نجات زنان در عهد جدید تأکید شده <ref>اول تیموتائوس 15: 2.</ref> و اناجیل در تصویر حضور پررنگ زنان در پای صلیب دارای اشتراک هستند، نشان از نقش زنان دارد. آنها حمایت مالی زنان از عیسی و پیروان او<ref>لوقا 3: 8.</ref> را نشان دهنده استقلال مال زنان و امکان دخل و تصرف آنان در اموال خود دانسته و زنده کردن و شفای بیماری های جسمی و روانی زنان<ref>مرقس 1: 29-30 و 5: 21-43؛ متی 8: 14-15 و 9: 18-26؛ لوقا 4: 38-39 و 40: 8-56 و ... .</ref> و آمرزش زن بدکاره<ref>یوحنا 8: 1-11.</ref> را گواهی بر توجه عیسی و عهد جدید به زنان می دانند. در متون دینی، در هنگام دستور مسیح به اطاعت فرزندان از والدین، از مادر در کنار پدر نام برده می شود.<ref>افسسیان 1: 6 و مرقس 19: 18.</ref> از نظر آنان، ذکر نام زنان در شجره نامه عیسی و نیز نسبت دادن شجره عیسی به مریم در لوقا، نشانه ای دیگر از ارتقای جایگاه زنان در عهد جدید است.<ref>New Chatholic Encyclopedia, p.829-830. </ref> در متون مسیحی تأکید می شود مرد نباید زن را یک ابزار لذت جنسی و بهره کشی ببیند.<ref>Apostolic Letter: Mulieris Dignitatem: Dignity And Vocation of the Women, John Paul II, s 14.</ref> همچنین بیان شده اینکه پولس، مرد را سر زن دانسته،<ref>اول قرنتیان 3: 11.</ref> نشانه برتری مرد نیست؛ زیرا گرچه فرماندهی بدن با سر است، سر بدون تن نمی تواند این کار را انجام دهد. آگوستین نیز تصریح کرده: «جنسیت زن و مرد موجب تفاوتشان در دریافت عنایات الهی نمی گردد».<ref>آگوستین، اعترافات، ترجمه سایه میثمی، ص 457.</ref> ژان پل دوم نیز ضمن تصریح به برابری زن و مرد، ادله خود را چنین طرح می کند: «زیرا هر دو تشبه به خداوند دارند و هر دو قابلیت دریافت حقایق الهی و فیض و محبت روح القدس را دارند و هر دو برخوردار از قدرت دست یازی به رؤیت سعیده و آمرزش بخش می باشند».<ref>Apostolic Letter: Mulieris Dignitatem: Dignity And Vocation of the Women, John Paul II, s 16.</ref> کلیسا تأکید می کند: «استعدادها به یکسان تقسیم نشده اند» و به همین دلیل شاهد تفاوت ها هستیم،<ref>Catechism of the Catholic Church, p. 422.</ref> ولی تصریح می کند که این تمایزها در قالب مدل «مکملیت» توجیه پذیر است. بر پایه این مدل، مرد به تنهایی موجودی است ناکامل، باید دومی (زنی) بیاید تا سعید شود.<ref>طالبی، «نقش کتاب مقدس و ارباب کلیسا در ظهور فمنیسم»، بخش3، کتاب زنان، ش32، به نقل از: مشایخی، لئون یرونسویک، اندیشه ها و رسالات پاسکال، ص190.</ref> | ||
در مقابل، مدافعان دیدگاه جنسیت گرایی و فرودست پنداری زن در الهیات مسیحی، بر این عقیده اند که میان دین مسیحیت فعلی و حقوق زنان نمی توان هیچ گونه آشتی برقرار کرد و نظرات علمای دینی و متون مقدس درباره زنان پذیرفتنی نیست.<ref>واگرایی و تنافر میان الهیات زنانه و مسیحیت، تا بدان حد است که افرادی مانند دافنه هامپسون، به این جمع بندی رسیده اند که جنبش دفاع از حقوق زنان و سنت مسیحی آشتی ناپذیرد؛ به عنوان مثال، این دسته از منتقدان، به انگاره خدای مذکر مسیحی تاخته و آن را از اجزای جدایی ناپذیر مسیحیت دانسته ند.</ref> افراد دیگری از این طیف، گرچه با قائلان به وجود انگاره های جنسیتی و تأثیر آنها بر جایگاه فرودست زنان هم نوا هستند، راه را در نفی مطلق مسیحیت ندانسته، به دنبال اصلاحگری در آن هستند. اینکه پیام مسیح پس از رستاخیز، نخست به زنان اعلان شده است نه مردان، هسته اصلی و بنیادین مبانی تجدید نظر خواهانه این گروه است.<ref>ر.ک: لوقا 10: 24 و متی 7: 28.</ref> آنان فرودستی زنان و ریاست مردان را حاصل لعن الهی میدانند و معتقدند که با فدا شدن مسیح، بشریت از نفرین گناه آزاد شد و دیگر، زنان تحت رهبری و سلطه مردان نیستند؛ به عنوان مثال، آنان وجود محدودیت هایی همچون منع زنان از سخن گفتن در کلیسا در رسائل شبانی <ref>Pastoral Epistles.</ref> را استمرار حاکمیت ادبیات عهد عتیق در دوران عهد جدید می دانند که باید امروزه این محدودیت ها را کنار گذارد. | |||
===زن و قوانین کلیسایی=== | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||