| خط ۴: | خط ۴: | ||
==مفهوم== | ==مفهوم== | ||
صله از ریشه «وصل» به معنای پیوستگی <ref>راغب اصفهانی، ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن با تفسير لغوى و ادبى قرآن، ج4، ص 461</ref> و نقطه مقابل آن فصل است. <ref>ابن منظور، لسان العرب، ج11، ص 727</ref> | صله از ریشه «وصل» به معنای پیوستگی <ref>راغب اصفهانی، ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن با تفسير لغوى و ادبى قرآن، ج4، ص 461</ref> و نقطه مقابل آن فصل است. <ref>ابن منظور، لسان العرب، ج11، ص 727</ref> | ||
اين واژه در مورد پديدههاى عينى و حقيقى به معناى اتصال و پيوستگى خارجى و محسوس است و در مقولات معنوى به عمل و رفتارى كه [[قرابت]] و پيوند ميان افراد را ايجاد مىكند يا تحكيم مىبخشد اطلاق مىگردد. <ref>شرف الدین، تحليلى اجتماعى از صله رحم، ص 27</ref> | اين واژه در مورد پديدههاى عينى و حقيقى به معناى اتصال و پيوستگى خارجى و محسوس است و در مقولات معنوى به عمل و رفتارى كه [[قرابت]] و پيوند ميان افراد را ايجاد مىكند يا تحكيم مىبخشد اطلاق مىگردد. <ref>شرف الدین، تحليلى اجتماعى از صله رحم، ص 27</ref> | ||
واژه [[رحم]] به معنای عطوفت و مهربانی است. <ref>ابن فارس، معجم مقاييس اللغه، ج2، ص 498</ref> به جایگاه رشد کودک در شکم [[مادر]] نیز رحم گفته میشود. <ref>فراهيدي، كتاب العين، ج3، ص 224</ref> | واژه [[رحم]] به معنای عطوفت و مهربانی است. <ref>ابن فارس، معجم مقاييس اللغه، ج2، ص 498</ref> به جایگاه رشد کودک در شکم [[مادر]] نیز رحم گفته میشود. <ref>فراهيدي، كتاب العين، ج3، ص 224</ref> | ||
این واژه برای تمام [[خویشاوندان]] نیز اطلاق شده است. <ref>راغب اصفهانی، ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن با تفسير لغوى و ادبى قرآن، ج2، ص 57</ref> از دیدگاه علامه طباطبایی [[رحم]] عبارت است از مجتمع خانوادگى و كوچك. <ref>طباطبایی، ترجمه تفسير الميزان، ج4، ص 220</ref> | این واژه برای تمام [[خویشاوندان]] نیز اطلاق شده است. <ref>راغب اصفهانی، ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن با تفسير لغوى و ادبى قرآن، ج2، ص 57</ref> از دیدگاه علامه طباطبایی [[رحم]] عبارت است از مجتمع خانوادگى و كوچك. <ref>طباطبایی، ترجمه تفسير الميزان، ج4، ص 220</ref> | ||
بنابراین [[صله رحم]] عبارت است از هرگونه احسان و نیکی در حق [[خویشاوندان]]، مانند: دیدار، کمک به کسب و کار، حل مشکلات، عیادت و... . <ref>وطن دوست و دیگران، فرهنگ روابط اجتماعی در آموزههای اسلامی، ص377</ref> | بنابراین [[صله رحم]] عبارت است از هرگونه احسان و نیکی در حق [[خویشاوندان]]، مانند: دیدار، کمک به کسب و کار، حل مشکلات، عیادت و... . <ref>وطن دوست و دیگران، فرهنگ روابط اجتماعی در آموزههای اسلامی، ص377</ref> | ||
در مقابل، [[قطع رحم]] رفتارى است كه پيوند ميان انسانها را تضعيف كرده يا منقطع مىسازد. <ref>شرف الدین، تحليلى اجتماعى از صله رحم، ص 27</ref> | در مقابل، [[قطع رحم]] رفتارى است كه پيوند ميان انسانها را تضعيف كرده يا منقطع مىسازد. <ref>شرف الدین، تحليلى اجتماعى از صله رحم، ص 27</ref> | ||
انواع و سطوح شبکه ارتباطی انسان با دیگران عبارت است از: [[خویشاوندان]]، همسایگان و دوستان. | انواع و سطوح شبکه ارتباطی انسان با دیگران عبارت است از: [[خویشاوندان]]، همسایگان و دوستان. | ||
==مصادیق صله رحم== | ==مصادیق صله رحم== | ||
بهطور كلي، هر گونه عملي كه از روي لطف و احسان و با هدف تأمين نيازهاي اولي و ثانوي افراد خويشاوند يا ابراز علاقه به آنها، به انگيزه وفاداري به حقوق و تكاليف متقابل و تحكيم روابط عاطفي و صميمي ميان ايشان صورت پذيرد، مصداق صله و متقابلا هر نوع بي اعتنايي، سرپيچي از اداي وظايف، بيتوجهي به انتظارات و توقعات مشروع خويشاوندان يا ارتكاب اعمال منافي يا اقتضائات خويشاوندي، آگاهانه يا ناآگاهانه، كه موجب ناخشنودي، كدورت و ايجاد فاصله رواني و اجتماعي ميان ايشان ميگردد، از مصاديق قطع رحم شمرده ميشود. انفاق زباني، انفاق فعلي، انفاق قلبي و انفاق مالي از مراتب انفاق در فقه هستند. <ref>ملامحسن فيض كاشانى، محجة البيضاء، ج 2، فصل آداب الصحبة و المعاشرة</ref> | بهطور كلي، هر گونه عملي كه از روي لطف و احسان و با هدف تأمين نيازهاي اولي و ثانوي افراد خويشاوند يا ابراز علاقه به آنها، به انگيزه وفاداري به حقوق و تكاليف متقابل و تحكيم روابط عاطفي و صميمي ميان ايشان صورت پذيرد، مصداق صله و متقابلا هر نوع بي اعتنايي، سرپيچي از اداي وظايف، بيتوجهي به انتظارات و توقعات مشروع خويشاوندان يا ارتكاب اعمال منافي يا اقتضائات خويشاوندي، آگاهانه يا ناآگاهانه، كه موجب ناخشنودي، كدورت و ايجاد فاصله رواني و اجتماعي ميان ايشان ميگردد، از مصاديق قطع رحم شمرده ميشود. انفاق زباني، انفاق فعلي، انفاق قلبي و انفاق مالي از مراتب انفاق در فقه هستند. <ref>ملامحسن فيض كاشانى، محجة البيضاء، ج 2، فصل آداب الصحبة و المعاشرة</ref> | ||