زهرا زارعی (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Razarei59 (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
فمینیسم در ترازوی نقد، هدف تحقیق حاضر می‌باشد. جریان [[فمینیسم]] با وجود تبلیغات گسترده، به ویژه در غرب نتوانست گامی مؤثر و عملی برای ارتقای جایگاه
فمینیسم؛ اندیشه و نهضت مدافع حقوق برابر جنسیتی در مسائل سیاسی، اقتصادی، شخصی و اجتماعی
[[زنان]] جهان بردارد و در برخی موارد با تندروی باعث نتیجه عکس و افول جایگاه [[زنان]] شده است.
در این مقاله ابتدا تاریخچه [[فمینیسم]]، نحوه شکل گیری آن و امواج سه گانه [[فمینیسم]] بررسی شده است. پس از نقد و بررسی اقسام [[فمینیسم]]، تفاوت‌های میان [[فمینیسم مدرن]] و [[فمینیسم کلاسیک]] بیان شده، در ادامه آسیب شناسی [[فمینیسم]] و نقش [[فمینیسم]] افراطی در افول آمریکا مطرح گردیده است. نتایج به دست آمده نشانگر این است که ستم‌های
روا شده بر [[زن]] از بزرگترین و کهن‌ترین ستم‌های تاریخ بشری است و بی‌شک،
خردمندان و نیکخواهان باید به زودی برای این زخم کهنه و درد مزمن انسان، درمانی علمی، منطقی و عملی بجویند. بی‌تردید نه «مدافع [[حقوق زنان]]» الزاماً [[فمینیسم]] است و نه«منتقد [[فمینیسم]]» حتماً مخالف [[حقوق زنان]] است. به همین دلیل، دفاع از حقوق و منزلت انسانی [[زن]] را نیز با مرام«[[فمینیسم]]» نباید مساوی انگاشت.


{{جعبه اطلاعات مقالات
{{جعبه اطلاعات مقالات
خط ۲۲: خط ۱۸:
*نگاه کلیسا و دانشمندان مسیحی به [[زن]] با عنوان موجود درجه دوم و پست تر از [[مرد]]
*نگاه کلیسا و دانشمندان مسیحی به [[زن]] با عنوان موجود درجه دوم و پست تر از [[مرد]]
*نداشتن حق [[ارث]] و مالکیت [[زنان]] در برخی جوامع؛
*نداشتن حق [[ارث]] و مالکیت [[زنان]] در برخی جوامع؛
*خشونت [[مردان]] برضد [[زنان]] در خانه و جامعه با استفاده از امکاناتی که [[مردان]] داشتند؛ مثل زور، ثروت و موقعیت اجتماعی.
*خشونت [[مردان]] برضد [[زنان]] در خانه و جامعه با استفاده از امکاناتی که [[مردان]] داشتند؛ مثل زور، ثروت و موقعیت اجتماعی.  
 
*نقش سرمایه داران و بنگاه‌های اقتصادی در قرن 18 و 19 <ref>افشون و توفیقیان، فمینیسم در ترازوی نقد، 1388، ص 59</ref>
*نقش سرمایه داران و بنگاه‌های اقتصادی در قرن 18 و 19
== امواج فمینیسم==
==تاریخچه حضور [[فمینیسم]] در اجتماع==
الف) موج اول [[فمینیسم]]:
الف) موج اول [[فمینیسم]]:
بیشترین خواسته های موج اول شامل باور داشتن پیشاهنگی اهمیت [[زنان]]، جنبش سیاسی گسترده، دستیابی [[زنان]] به کارآموزی، آموزش و کار، بهبود وضعیت متأهل در قوانین، حق برابر با [[مردان]] برای [[طلاق]] و متارکه قانونی، حق رأی برای [[زنان]] و مسایل ویژگی [[جنس و جنسیت|جنسی]] و... . می باشد.
بیشترین خواسته های موج اول شامل باور داشتن پیشاهنگی اهمیت [[زنان]]، جنبش سیاسی گسترده، دستیابی [[زنان]] به کارآموزی، آموزش و کار، بهبود وضعیت متأهل در قوانین، حق برابر با [[مردان]] برای [[طلاق]] و متارکه قانونی، حق رأی برای [[زنان]] و مسایل ویژگی [[جنس و جنسیت|جنسی]] و... . می باشد. <ref>افشون و توفیقیان، فمینیسم در ترازوی نقد، 1388، ص 60</ref>


ب) موج دوم [[فمینیسم]]:
ب) موج دوم [[فمینیسم]]:
خط ۳۵: خط ۳۰:
* کاهش [[ازدواج]] و زاد و ولد و افزایش آمار [[طلاق]] و تضعیف نظام [[خانواده]]؛
* کاهش [[ازدواج]] و زاد و ولد و افزایش آمار [[طلاق]] و تضعیف نظام [[خانواده]]؛
* ایجاد مؤسسات فراوان فرهنگی و مطبوعاتی [[زنان]]؛
* ایجاد مؤسسات فراوان فرهنگی و مطبوعاتی [[زنان]]؛
* به دست آوردن قدرت‌هایی در زمینه اقتصادی  و سیاسی،
* به دست آوردن قدرت‌هایی در زمینه اقتصادی  و سیاسی، <ref>افشون و توفیقیان، فمینیسم در ترازوی نقد، 1388، ص 61</ref>
ج) موج سوم فمینیسم:
ج) موج سوم فمینیسم:
از اوایل دهه نود، جهان غرب به نقشهای سنتی [[خانواده]]، رویکردی جدید داشته و از حرکتهای تند [[فمینیسم|فمینیستی]] موج دوم کاسته شد؛ زیرا نتیجه ناپسند زیاده روی در حرکت‌های [[زن]] مدارانه، بیش از همه دامان [[زن]] را گرفت و خشونت روزافزون در [[خانواده]] و محیط کار و ناامنی [[جنس و جنسیت|جنسی]]، از این نتایج بود.  
از اوایل دهه نود، جهان غرب به نقشهای سنتی [[خانواده]]، رویکردی جدید داشته و از حرکتهای تند [[فمینیسم|فمینیستی]] موج دوم کاسته شد؛ زیرا نتیجه ناپسند زیاده روی در حرکت‌های [[زن]] مدارانه، بیش از همه دامان [[زن]] را گرفت و خشونت روزافزون در [[خانواده]] و محیط کار و ناامنی [[جنس و جنسیت|جنسی]]، از این نتایج بود. <ref>افشون و توفیقیان، فمینیسم در ترازوی نقد، 1388، ص 61</ref>
==گرایش‌های [[فمینیسم|فمینیستی]]==
==گرایش‌های [[فمینیسم|فمینیستی]]==


# [[فمینیسم رادیکال|فمینیسم رادیکال:]] اینان بر این باورند که هیچ حوزه ای از جامعه, از تبیین [[مرد|مردانه]] بر کنار نیست، در نتیجه باید در هر جنبه‌ای از زندگی [[زن]] که طبیعی تلقی می‌شود، تردید کرد و برای انجام کارها شیوه های جدیدی یافت.
# [[فمینیسم رادیکال|فمینیسم رادیکال:]] اینان بر این باورند که هیچ حوزه ای از جامعه, از تبیین [[مرد|مردانه]] بر کنار نیست، در نتیجه باید در هر جنبه‌ای از زندگی [[زن]] که طبیعی تلقی می‌شود، تردید کرد و برای انجام کارها شیوه های جدیدی یافت. <ref>افشون و توفیقیان، فمینیسم در ترازوی نقد، 1388، ص 62</ref>
# [[فمینیسم لیبرال]]: اینان نبودن فرصت‌های برابر آموزشی در جامعه را دلیل ستم بر [[زنان]] می‌دانند و تلاش می‌کنند با انجام اصلاحاتی در این زمینه، بدون آنکه به بنیادهای اجتماعی و اساسی موجود در جامعه دست بزنند، موقعیت [[زنان]] را بهبود بخشند.
# [[فمینیسم لیبرال]]: اینان نبودن فرصت‌های برابر آموزشی در جامعه را دلیل ستم بر [[زنان]] می‌دانند و تلاش می‌کنند با انجام اصلاحاتی در این زمینه، بدون آنکه به بنیادهای اجتماعی و اساسی موجود در جامعه دست بزنند، موقعیت [[زنان]] را بهبود بخشند. <ref>افشون و توفیقیان، فمینیسم در ترازوی نقد، 1388، ص 63</ref>
# [[فمینیسم سوسیال]]: این جنبش متاثر از [[فمینیسم رادیکال]] است. این گرایش به بررسی ایرادها و اشکال‌های رویکرد [[فمینیسم لیبرال|لیبرالی]] پرداخته و تلاش کرده از آنها دور بماند. در این دیدگاه، [[جنس]]، طبقه، نژاد، سن و ملیت، خود عوامل ستم بر [[زنان]] اند. [[فمینیسم سوسیال]]، [[مردسالاری]] را نظامی فراتاریخی می‌داند؛ به این معنا که [[مردان]] در طول تاریخ، بر [[زنان]] اعمال قدرت نموده اند و معتقد است که این نظام در جوامع سرمایهداری شکل خاصی می یابد.
# [[فمینیسم سوسیال]]: این جنبش متاثر از [[فمینیسم رادیکال]] است. این گرایش به بررسی ایرادها و اشکال‌های رویکرد [[فمینیسم لیبرال|لیبرالی]] پرداخته و تلاش کرده از آنها دور بماند. در این دیدگاه، [[جنس]]، طبقه، نژاد، سن و ملیت، خود عوامل ستم بر [[زنان]] اند. [[فمینیسم سوسیال]]، [[مردسالاری]] را نظامی فراتاریخی می‌داند؛ به این معنا که [[مردان]] در طول تاریخ، بر [[زنان]] اعمال قدرت نموده اند و معتقد است که این نظام در جوامع سرمایهداری شکل خاصی می یابد. <ref>افشون و توفیقیان، فمینیسم در ترازوی نقد، 1388، ص 64</ref>
# [[فمینیسم مارکسیستی]]: طرفداران آن، با تأکید بر [[مادرسالار]] بودن جوامع اولیه، معتقدند که پیدایش مالکیت خصوصی در جوامع، سبب در بند کشیدن [[زنان]] شده است و تا زمانی که نظام وجود دارد، این اسارت وجود خواهد داشت.  
# [[فمینیسم مارکسیستی]]: طرفداران آن، با تأکید بر [[مادرسالار]] بودن جوامع اولیه، معتقدند که پیدایش مالکیت خصوصی در جوامع، سبب در بند کشیدن [[زنان]] شده است و تا زمانی که نظام وجود دارد، این اسارت وجود خواهد داشت. <ref>افشون و توفیقیان، فمینیسم در ترازوی نقد، 1388، ص 65</ref>
# [[فمینیسم]] پست مدرن : واژه [[فمینیسم]] پست مدرن تداعی کننده مجموعه‌ای از مفاهیم و طرز فکرها در مورد [[زنان]] و مسایل [[زنان|زنانه]] است که این مفاهیم، گاه متضاد و متعارض می‌باشند. این گرایش معتقد است روابطی که بر [[زنان]] تحمیل می‌شود و رفتارهایی که میان دختر و پسر تفاوت ایجاد می‌کند، موجب بردگی [[زن]] در تاریخ شده است؛ نه اموری مانند [[ازدواج]] و نقش [[مادر|مادری]].  
# [[فمینیسم]] پست مدرن : واژه [[فمینیسم]] پست مدرن تداعی کننده مجموعه‌ای از مفاهیم و طرز فکرها در مورد [[زنان]] و مسایل [[زنان|زنانه]] است که این مفاهیم، گاه متضاد و متعارض می‌باشند. این گرایش معتقد است روابطی که بر [[زنان]] تحمیل می‌شود و رفتارهایی که میان دختر و پسر تفاوت ایجاد می‌کند، موجب بردگی [[زن]] در تاریخ شده است؛ نه اموری مانند [[ازدواج]] و نقش [[مادر|مادری]]. <ref>افشون و توفیقیان، فمینیسم در ترازوی نقد، 1388، ص 66</ref>
# [[فمینیسم اسلامی]]: این گرایش، تفسیری [[زن]] مدارانه از اسلام است که نتیجه آمیختگی اندیشه اسلامی و [[فمینیسم|فمینیستی]] است . این  گرایش در دو دهه اخیر در ایران و برخی از کشورهای اسلامی پدید آمده است. این گروه، [[مردسالاری]] را مشکل اصلی [[زنان]] در [[خانواده]]، اجتماع، اقتصاد و سیاست می‌دانند و احکام متفاوت دینی را در مورد [[زن]] و [[مرد]]، تبعیض آمیز و مخالف با حرمت و آزادی انسان،حقوق بشر و برابری [[زن]] و [[مرد]] می‌شمرند. محورهای اصلی این گرایش عبارتند از:
# [[فمینیسم اسلامی]]: این گرایش، تفسیری [[زن]] مدارانه از اسلام است که نتیجه آمیختگی اندیشه اسلامی و [[فمینیسم|فمینیستی]] است . این  گرایش در دو دهه اخیر در ایران و برخی از کشورهای اسلامی پدید آمده است. این گروه، [[مردسالاری]] را مشکل اصلی [[زنان]] در [[خانواده]]، اجتماع، اقتصاد و سیاست می‌دانند و احکام متفاوت دینی را در مورد [[زن]] و [[مرد]]، تبعیض آمیز و مخالف با حرمت و آزادی انسان،حقوق بشر و برابری [[زن]] و [[مرد]] می‌شمرند. محورهای اصلی این گرایش عبارتند از:


خط ۵۰: خط ۴۵:
* تشابه [[حقوق زنان|حقوق زن]] و [[مرد]] .
* تشابه [[حقوق زنان|حقوق زن]] و [[مرد]] .
* ثابت نبودن شریعت.
* ثابت نبودن شریعت.
* توجه به نقش [[زن]] و اهمیت دادن به [[خانواده]].
* توجه به نقش [[زن]] و اهمیت دادن به [[خانواده]]. <ref>افشون و توفیقیان، فمینیسم در ترازوی نقد، 1388، ص 69</ref>


== ویژگی‌های مشترک گرایش‌های [[فمینیسم|فمینیستی]] ==
== ویژگی‌های مشترک گرایش‌های [[فمینیسم|فمینیستی]] ==
نویسنده به بررسی ویژگی‌های مشترک گرایش‌های [[فمینیسم|فمینیستی]] پرداخته است که شامل:


# اومانیسم و انسان‌مداری
# اومانیسم و انسان‌مداری
# نفی ظلم و [[تبعیض علیه زنان]]   
# نفی ظلم و [[تبعیض علیه زنان]]   
# لزوم تغییر نظام [[خانواده]]   
# لزوم تغییر نظام [[خانواده]]   
# دین گریزی  
# دین گریزی  <ref>افشون و توفیقیان، فمینیسم در ترازوی نقد، 1388، ص 70</ref>
 
در ادامه نویسنده به بررسی و مقایسه جهانبینی اسلام و ایدئولوژیی [[فمینیسم|فمینیستی]] می پردازد. و بیان می کند محور اصلی در تمام نظریه های [[فمینیسم]] اهداف و بهره مادی سازمان است. با گسترش اندیشه سود فردی به جای اصل بودن بهره جمعی و بیشینه سازی سود مادی و همراهی [[زنان]]، این قشر وسیع جامعه، با حمله به [[کار خانگی]] و نقش [[مادر|مادری]] و با این توجیه که این فرایند روندی سنتی و اکتسابی دارد، زمینه برای طرح شعارهای [[فمینیسم|فمینیستی]] مهیا شد.
در بینش [[فمینیسم|فمینیستی]]، تشویق [[زنان]] به حضور جدی در صحنه های اقتصادی- اجتماعی جامعه،به مبارزه با [[جنس]] مخالف تبدیل شده، هدف نهایی آن رسیدن [[زن]] به مقام و منزلت [[مردان|مردانی]] است که سالها نردبان های ترقی را پیموده اند. این در حالی است که در بینش اسلام، [[زنا]]<nowiki/>ن نه به دلیل برابری با [[مردان]]، بلکه بر اساس وظیفه شرعی مقام خلیفۀالهی در زمین، باید در صحنه‌های اجتماع، حضوری مؤثر، جدی و همه جانبه داشته باشند. به نظر می‌رسد انگاره های اسلامی جدای از [[جنسیت]] و بر اساس اصل انسانیت، [[زنان]] و [[مردان]] را همدوش و همیار در ساختن جامع های انسانی به تلاش برای اصلاح نظام اجتماعی دعوت می نماید،
غرب و مسأله [[زنان]]
با توجه به انعقاد قرادادها و تصویب قوانین مختص به [[زنان]] در غرب همچنان آمار و اطلاعات نشان می دهدکه مشکل همچنان باقی است و در مواردی، ظلم و ستم فقط چهره عوض کرده و با پوششی دیگر خودنمایی می کند.
 
نویسنده معتقد است گفتمان [[فمینیسم|فمینیستی]] در ایران شامل مبانی فرهنگی و اجتماعی است.


# '''مبانی فرهنگی:''' از نظر فرهنگی، جنبش [[فمینیسم|فمینیستی]] در جامعه ایران، دو نقطه را هدف قرار داده است: الف- فرهنگ ملی، ب- فرهنگ مذهبی
# '''مبانی اجتماعی:''' وضعیت جدید [[زنان]] در ایران که به برکت انقلاب اسلامی پدید آمد، سبب مشارکت [[زنان]] در سطوح مختلف قدرت شد.


==مهمترین پیامدهای منفی [[فمینیسم]]==  
==مهمترین پیامدهای[[فمینیسم]]==  
*فروپاشی نهاد [[خانواده]]،
*فروپاشی نهاد [[خانواده]]،
* انکار ارزشها و هنجارهای اخلاقی.
* انکار ارزشها و هنجارهای اخلاقی.
خط ۷۷: خط ۶۲:
* دامن زدن به تقابل و تعارض میان [[مرد]] و [[زن]]
* دامن زدن به تقابل و تعارض میان [[مرد]] و [[زن]]
* تحقیر نقش [[مادری]]
* تحقیر نقش [[مادری]]
* تزلزل بنیان [[خانواده]] و پیدایش فرزندان پرخاشگر و بی عاطفه است.
* تزلزل بنیان [[خانواده]] و پیدایش فرزندان پرخاشگر و بی عاطفه است. <ref>افشون و توفیقیان، فمینیسم در ترازوی نقد، 1388، ص 80</ref>
نویسنده در ادامه به  نقد [[فمینیسم]] پرداخته وآن را از دو منظر بررسی می کند:
==پانویس==
{{پانویس}}
==منبع==


# نقد برون دینی       
# نقد درون دینی
در مورد تقابل دیدگاه فلسفی اسلام و [[فمینیسم]] به [[زن]] اینظور بیان می کند که در جهان بینی اسلام، [[زن]] در آفرینش از همان گوهری آفریده شده است که [[مرد]] آفریده شده و هر دو جنس در ماهیت و جوهر یکسان و یگانه اند و فرقی در ماهیت و حقیقت میان [[زن]] و [[مرد]] نیست. دیدگاه اسلام با نظر [[فمینیسم|فمینیستهای]] فرامدرن در مبنا تفاوتهای زیادی دارد.
==نتیجه==
در حالی که در نگرش زیست شناختی به انسانها، که طرفداران دیدگاه سنتی با استناد بدان
بسیاری از [[تبعیض جنسیت|تبعیض های جنسیتی]] موجود در جامعه را توجیه میکنند، بین [[جنس]] و [[جنسیت]]
تمایزی مشاهده نمی شود، در باورهای طرفداری از [[زن]] ([[فمینیسم]]) تا آنجا در جداسازی این دو
مقوله زیاده روی میشود که تفاوتهای طبیعی ناشی از [[جنس]] [[زن]] در برابر [[جنسیت]] او، که
منشأ نقش‌های [[جنس و جنسیت|جنسیتی]] است و براساس فرایند جامعه پذیری به وی القا می گردد، رنگ می بازد.
در اسلام - که زیرساخت فکری جوامع مسلمان خاورمیانه است- ضمن آنکه [[تبعیض جنسیت|تبعیض جنسیتی]]
در حق [[زنان]] تأیید نمی‌شود، تفاوتهای [[جنسیت|جنسی]] [[زن]] و [[مرد]] نیز نفی نمی  گردد و بر این اساس،
اندیشه [[فروتری]] یک [[جنس]] و برتری [[جنس]] دیگر، رد می‌شود.
راهکار [[فمینیسم|فمینیستها]] نه [[زنان]] را به سمت منافع واقعی سوق می دهد و نه آرمانهای خود
[[فمینیسم|فمینیستها]] را محقق می‌سازد؛ زیرا [[فمینیسم|فمینیستها]] برخلاف اندیشه دینی محرومیت مادی [[زن]] را مهمترین چالش وی بیان کرده اند و از آنجایی که توصیه‌های [[فمینیسم|فمینیستی]] فقط برای  تأمین نیازهای مادی [[زن]] است، نمی‌تواند به اهداف متعالی دست یابد و نمی‌تواند راه سعادت را بر [[زنان]] بگشاید.
تنها و بهترین راه فراروی [[زن]] در طول تاریخ راهی است که دین برایش ترسیم کرده است و اگر در مقطعی از تاریخ [[زن]] به آن جایگاه که لایق آن است، نرسیده دلیلش را باید عملکرد نادرست افراد به مبانی دینی دانست نه نقص در قوانین الهی.
==کلید واژه==
[[زنان]]، [[فمینیسم]]، ستم به [[زنان]]، جایگاه [[زنان]]، [[حقوق زنان]]، نقد.
==منبع==
* [http://ensani.ir/fa/article/227952/ لینک پرتال جامع علوم انسانی]
* [https://www.magiran.com/paper/836672 لینک پایگاه مگیران]
* [http://noo.rs/QJTTe لینک نورمگز]
[[رده:ویکی‌جنسیت]]
[[رده:ویکی‌جنسیت]]
[[رده:مأخذ شناسی]]
[[رده:مأخذ شناسی]]