مادري: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←منبع) |
||
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منبع== | ==منبع== | ||
[[رده:ویکیجنسیت]] | [[رده:ویکیجنسیت]] | ||
[[رده: | [[رده: مفاهیم و اصطلاحات]] | ||
نسخهٔ ۲۹ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۰۴
مادر؛ یکی از نسبتهای خانوادگی.
مادری سنگ بنای خانواده و منبع عمده هویت زنانگی است.
تعریف لغوی و اصطلاحی
مادر ترجمه واژه «اُم» در عربی به معنای زنی که فرزند به دنیا میآورد یا زنی که داری فرزند است.[۱][۲]
در اصطلاح فقهی مادر کسی است که فرزند از رحم او متولد میشود.[۳] به عبارت دیگر مادر کسی است که؛ امر پرورش فرزندان را در دوران حمل و پس از آن بر عهده داشته و در انجام این وظیفه، بدون هیچ چشمداشت مادی و یا معنوی، کوشا است.[۴]
جایگاه مادر
مادری برای بشر در طول تاریخ مفهومی مقدس بوده است و مادر مظهر محبت و فداکاری شناخته شدهاست. ادیان نیز در تقدس بخشی به مادری نقش برجستهای داشتهاند در اسلام بهشت زیر پای مادران توصیف شده است و در مسیحیت مریم مقدس سمبل مادر امت شناخته میشود.هر چند همه ادیان الهی مقام ارزشمندی برای مادر قائلند و به او احترام میگذارند، ولی اسلام بیش از دیگر مکاتب به این مسئله توجه نموده و به مادر عظمت بخشیده است. حقوقی را که اسلام برای مادران مشخص کرده، بسیار فراتر از حقوقی است که برای دیگران حتی پدر قائل شده است؛ چرا که مادر مربی انسان و در حقیقت پرورش دهنده جامعه است و اوست که می تواند فرد و جامعه را به سعادت برساند و یا به شقاوت و بدبختی بکشاند.[۵]
در آیات قرآن کریم مقام مادری هم ردیف اطاعت و عبادت خدا ذکر شدهاست.خداوند در هر یک از آن آیات، با عظمت و بزرگی از مادر یاد کرده و به نوعی از مقام او تمجید نموده است. چرا که وحی و الهام مستقیم خدا به مادر موسی، اظهار ارادت و نیکویی عیسی به مادر، بیان زحمات و رنج های مادر در قرآن کریم و همچنین دستور حق تعالی به احسان و نیکی نسبت به پدر و مادر، همه گواه بر رفعت جایگاه مادر است.[۶]
فمنیسم و مادری
با آغاز جنبشهای فمنیستی در غرب و تلاش برای احقاق حقوق زن یکی از مسائلی که مورد توجه فمنیستها قرار گرفت مساله مادری بود. تلاش فمنیستها جهت برابری حقوق زن و مرد در نحلههای مختلف با رویکردهای متفاوت موجب، دیدگاهی متفاوت در مساله مادری شد.در طول اين سالها، برخي به عنـوان نهـادي انقيـادآميـز بـه مادري تاختند و از آنجا كه مادري در اين فضا با مفاهيمي چون سـنت و پدرسالاري گره خورده بود، تلاش براي فهم اجتمـاعي ايـن مسـئله بـا شـورش و مبـارزه عليـه خانواده و فرزندآوري يكي دانسته شد.برخي ديگر به ريشههاي اقتصادي مـادري و تـأثيري كـه سرمايهداري و تكنولوژي بر آن ميگذارد هجوم بردند.عـدهاي ديگـر سـاختارها را كنار گذاشته و به تجربههاي خرد مادران در زنـدگي روزمـره توجـه كردنـد.عـدهاي فرزندآوري و مراقبت را طبيعت زن دانستند و خواستار توجه اساسي به تفاوتهـاي ميـان زن مرد شدن.د برخي هم به عامليت مادران و خلاقيتهاي آنهـا پرداختنـد. در این میان عدة زيادي هم بودند كه عمدة پژوهشها و جريانهاي متأثر از فمنيسم را داراي پيشداوري و مفروضات غلطي دانستند و از فقـدان صداي مادران اقليت در گفتمانهاي اصلي رويكردهـاي فمينيسـتي انتقـاد كردنـد.[۷]
پانویس
- ↑ دهخدا، ذیل واژه «مادر»، وبسایت واژه یاب
- ↑ فرهنگ معین، ذیل واژه «مادر»، وبسایت واژه یاب
- ↑ «مادری»، ویکی فقه
- ↑ قومی، «بررسی نقش مادری از دیدگاه اسلام و فمینیسم»، 1398ش
- ↑ احسانی، «جایگاه مادر در اندیشه دینی»، پایگاهاطلاع رسانی حوزه
- ↑ احسانی، «جایگاه مادر در اندیشه دینی»، پایگاهاطلاع رسانی حوزه
- ↑ رفعت جاه و دیگران، «تأملي بر تحول پارادايمي مسئلة «مادري»»، 1397ش