جز Razarei59 صفحهٔ تأثیر مدیریت بدن برکاهش باروری را به مدیریت بدن منتقل کرد |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
مدیریت بدن یکی از دغدغههای مهم در سبک زندگی [[زنان]] میباشد که باعث کاهش [[فرزندآوری]] و در نتیجه کاهش نرخ رشد جمعیت در سالهای اخیر در ایران شده است. کنترل نرخ رشد جمعیت به دنبال افزایش سریع سیاستگذاری، یکی از اولویتهای اصلی در سطح مدیریت کلان کشور بود، اما وقتی مسأله کنترل جمعیت از یک سیاست موقت و مقطعی به یک شیوه زندگی در سطح جامعه تبدیل شد، مسأله جدید، فرهنگ تک فرزندی شکل گرفت؛ به عبارت دیگر در سبک زندگی جدید یکی از مهمترین کارکردهای [[خانواده]] که تولید | مدیریت بدن یکی از دغدغههای مهم در سبک زندگی [[زنان]] میباشد که باعث کاهش [[فرزندآوری]] و در نتیجه کاهش نرخ رشد جمعیت در سالهای اخیر در ایران شده است. کنترل نرخ رشد جمعیت به دنبال افزایش سریع سیاستگذاری، یکی از اولویتهای اصلی در سطح مدیریت کلان کشور بود، اما وقتی مسأله کنترل جمعیت از یک سیاست موقت و مقطعی به یک شیوه زندگی در سطح جامعه تبدیل شد، مسأله جدید، فرهنگ تک فرزندی شکل گرفت؛ به عبارت دیگر در سبک زندگی جدید یکی از مهمترین کارکردهای [[خانواده]] که تولید فرزند و تربیت نسل جدید است، آگاهانه ترک شده است. | ||
تأثیر مدیریت بدن بر کاهش | {{جعبه اطلاعات مقالات | ||
|تصویر= | |||
|نویسندگان= اسفندیار، حدیثه؛ هاشمیان، سیدمحمدحسین | |||
|عنوان مقاله= تأثیر مدیریت بدن بر کاهش باروری | |||
|نام مجله= جمعیت | |||
|سال چاپ= بهار و تابستان 1399 | |||
|شماره مجله = شماره 111 و 112، صفحات 207 تا 233 | |||
|امتیاز مقاله=علمی - پژوهشی}} | |||
==چارچوب مفهومی== | |||
نویسنده به توضیح برخی مفاهیم میپردازد، که عبارتند از؛ | نویسنده به توضیح برخی مفاهیم میپردازد، که عبارتند از؛ | ||
خط ۳۲: | خط ۲۷: | ||
'''لیبرالیسم''': عبارت است از نوعی ایدئولوژی و گونهای جهانبینی که فرد را پایه ارزشهای اخلاقی میشمارد، و همه افراد را دارای ارزش برابر میداند؛ از این رو فرد باید در انتخاب هدف زندگی خود آزاد باشد. | '''لیبرالیسم''': عبارت است از نوعی ایدئولوژی و گونهای جهانبینی که فرد را پایه ارزشهای اخلاقی میشمارد، و همه افراد را دارای ارزش برابر میداند؛ از این رو فرد باید در انتخاب هدف زندگی خود آزاد باشد. | ||
==سبک زندگی== | |||
تعاریف متعددی تاکنون درباره سبک زندگی در علوم اجتماعی ارائه شده است، سبکهای زندگی به معنای عام روشهای متمایز زیستن است که توسط گروههای مختلف مردم برگزیده میشود. | تعاریف متعددی تاکنون درباره سبک زندگی در علوم اجتماعی ارائه شده است، سبکهای زندگی به معنای عام روشهای متمایز زیستن است که توسط گروههای مختلف مردم برگزیده میشود. | ||
در ادبیات جامعه شناسی از مفهوم سبک زندگی دو برداشت و دو گونه مفهومسازی متفاوت به عمل آمده است. در برداشت نخست که سابقه آن به دهه ۱۹۲۰ باز میگردد، سبک زندگی معرف ثروت و موقعیت اجتماعی افراد و غالبا شاخصی برای تعیین طبقه اجتماعی است. در فرمول بندی دوم، سبک زندگی نه راهی برای تعیین طبقه اجتماعی، بلکه شکل اجتماعی | در ادبیات جامعه شناسی از مفهوم سبک زندگی دو برداشت و دو گونه مفهومسازی متفاوت به عمل آمده است. در برداشت نخست که سابقه آن به دهه ۱۹۲۰ باز میگردد، سبک زندگی معرف ثروت و موقعیت اجتماعی افراد و غالبا شاخصی برای تعیین طبقه اجتماعی است. در فرمول بندی دوم، سبک زندگی نه راهی برای تعیین طبقه اجتماعی، بلکه شکل اجتماعی | ||
نوینی دانسته میشود که تنها در متن تغییرات فرهنگ مدرنیته و رشد فرهنگ فرد گرایی معنا مییابد. | نوینی دانسته میشود که تنها در متن تغییرات فرهنگ مدرنیته و رشد فرهنگ فرد گرایی معنا مییابد. | ||
==رویکرد جامعهشناسانه== | |||
توجه به مقوله بدن، همزمان با توجه به مفهوم خود در جامعهشناسی وجود دارد. از مکاتب جامعهشناسی که بدن را به عنوان موضوع مباحث خود قرار دادند، میتوان از مکتب کنش متقابل نمادین و آثار جامعهشناس کانادایی تبار، اروینگ گافمن، یاد کرد. گافمن با اثر «نمود خود در زندگی روزمره» به بحث خود اجتماعی و خود انسانی میپردازد. گافمن، بر این تاکید میکند که چگونه بین خود اجتماعی ما و یا هویت اجتماعی ما با خود واقعیمان فاصله وجود دارد. | توجه به مقوله بدن، همزمان با توجه به مفهوم خود در جامعهشناسی وجود دارد. از مکاتب جامعهشناسی که بدن را به عنوان موضوع مباحث خود قرار دادند، میتوان از مکتب کنش متقابل نمادین و آثار جامعهشناس کانادایی تبار، اروینگ گافمن، یاد کرد. گافمن با اثر «نمود خود در زندگی روزمره» به بحث خود اجتماعی و خود انسانی میپردازد. گافمن، بر این تاکید میکند که چگونه بین خود اجتماعی ما و یا هویت اجتماعی ما با خود واقعیمان فاصله وجود دارد. | ||
==رویکرد [[فمینیست|فمینیستی]]== | |||
رویکردهای [[فمینیست|فمینیستی]] جامعهشناختی، به رغم تنوع، از وجه مشترک اساسی نیز برخور دارند. در این رویکردها زمینه، تصویر و ارزیابی [[دختران]] از اندام خود، در متن مشکلات آنها در جامعه، فرهنگ، نظام معنایی و یا موقعیت زبانیای دیده میشود که [[زنان]] نمایش میدهند. تقسیمبندی کلاسیک این رویکردها به محافظه کار، سوسیالیست و رادیکال، تحلیلهای متفاوتی را از رابطه [[زنان]] با بدن خود ارائه میکنند. | رویکردهای [[فمینیست|فمینیستی]] جامعهشناختی، به رغم تنوع، از وجه مشترک اساسی نیز برخور دارند. در این رویکردها زمینه، تصویر و ارزیابی [[دختران]] از اندام خود، در متن مشکلات آنها در جامعه، فرهنگ، نظام معنایی و یا موقعیت زبانیای دیده میشود که [[زنان]] نمایش میدهند. تقسیمبندی کلاسیک این رویکردها به محافظه کار، سوسیالیست و رادیکال، تحلیلهای متفاوتی را از رابطه [[زنان]] با بدن خود ارائه میکنند. | ||
==رویکرد مطالعات فرهنگی== | |||
علاقه اولیه به مقوله بدن را میتوان در مطالعات فرهنگی بریتانیایی دید، که به تحلیل خرده فرهنگهای خیابانی میپردازد، بدن را به عنوان نخستین محمل هویت آنان، بر میشمارد و معتقد است که آنها «به جای امر مصرف بر بدنهایشان به عنوان ابزار تجلی تکیه میکنند، چرا که بدن یکی از معدود مصالحی است که در اختیار دارند». این خرده فرهنگهاۍ همچنین سبکها را با یکدیگر تلفیق کرده و به یکدیگر پیوند میدهند، به گونهای که از آن معنای خاص و جدیدی به دست میآید. | علاقه اولیه به مقوله بدن را میتوان در مطالعات فرهنگی بریتانیایی دید، که به تحلیل خرده فرهنگهای خیابانی میپردازد، بدن را به عنوان نخستین محمل هویت آنان، بر میشمارد و معتقد است که آنها «به جای امر مصرف بر بدنهایشان به عنوان ابزار تجلی تکیه میکنند، چرا که بدن یکی از معدود مصالحی است که در اختیار دارند». این خرده فرهنگهاۍ همچنین سبکها را با یکدیگر تلفیق کرده و به یکدیگر پیوند میدهند، به گونهای که از آن معنای خاص و جدیدی به دست میآید. | ||
==پیشینه تحقیق== | |||
در پژوهش پیش رو مقوله مدیریت بدن، بیانگر یک وضعیت فکری و معنایی در میان [[زنان]] است که طبق آن [[فرزند آوری|فرزندآوری]] متعدد، منجر به از بین رفتن تعادل جسمانی آنها خواهد شد. نتیجه این امر، کاهش بارداریها و به تبع آن زایمان است؛ چرا که زایمان میتواند شکل و فرم بدن را از حالت معمولی خود خارج سازد. | در پژوهش پیش رو مقوله مدیریت بدن، بیانگر یک وضعیت فکری و معنایی در میان [[زنان]] است که طبق آن [[فرزند آوری|فرزندآوری]] متعدد، منجر به از بین رفتن تعادل جسمانی آنها خواهد شد. نتیجه این امر، کاهش بارداریها و به تبع آن زایمان است؛ چرا که زایمان میتواند شکل و فرم بدن را از حالت معمولی خود خارج سازد. | ||
==روش تحقیق و دادهها== | |||
در طول فرایند مطالعه، همواره لازم است که پژوهشگر به عمق برگردد و اطلاعات قبلی رادستکاری، تعدیل و بازنویسی نماید. در این پژوهش ابتدا دادههای مرتبط با چارچوب مفهومی گردآوری شده است و سپس با تکیه بر دستاوردهای تحقیقات میدانی موجود در زمینه [[باروری]]، [[فرزندآوری]] و تحلیل و تفسیر آنها رابطه مدیریت بدن و مورد مطالعه قرار گرفته است. | در طول فرایند مطالعه، همواره لازم است که پژوهشگر به عمق برگردد و اطلاعات قبلی رادستکاری، تعدیل و بازنویسی نماید. در این پژوهش ابتدا دادههای مرتبط با چارچوب مفهومی گردآوری شده است و سپس با تکیه بر دستاوردهای تحقیقات میدانی موجود در زمینه [[باروری]]، [[فرزندآوری]] و تحلیل و تفسیر آنها رابطه مدیریت بدن و مورد مطالعه قرار گرفته است. | ||
==یافتهها== | |||
با توجه به این که سبک زندگی مدرن که موجب تغییرات زیادی در سبک زندگی [[زنان]] در جامعه ایران شده است، در اینجا به بررسی دامنه این دگرگونیها بر سه مولفه بینش؛ ارزش و کنش [[زنان]] پرداخته است. | با توجه به این که سبک زندگی مدرن که موجب تغییرات زیادی در سبک زندگی [[زنان]] در جامعه ایران شده است، در اینجا به بررسی دامنه این دگرگونیها بر سه مولفه بینش؛ ارزش و کنش [[زنان]] پرداخته است. | ||
خط ۷۳: | خط ۶۲: | ||
جذابیت جسمانی از جمله موضوعاتی است که در دوران مدرن استانداردهای جدیدی پیدا کرده و از عوامل شکلدهنده روابط افراد محسوب میشود، به طوری که مدیریت بدن در دوران مدرن، اهمیت بیشتری پیدا کرده است و رفتارهای گوناگون بهداشتی نظیر بدنسازی، رژیمهای غذایی، تجهیزات ورزشی و آرایشی مختلف برای مراقبت از بدن پدیدار شده است. | جذابیت جسمانی از جمله موضوعاتی است که در دوران مدرن استانداردهای جدیدی پیدا کرده و از عوامل شکلدهنده روابط افراد محسوب میشود، به طوری که مدیریت بدن در دوران مدرن، اهمیت بیشتری پیدا کرده است و رفتارهای گوناگون بهداشتی نظیر بدنسازی، رژیمهای غذایی، تجهیزات ورزشی و آرایشی مختلف برای مراقبت از بدن پدیدار شده است. | ||
==نتیجهگیری == | ==نتیجهگیری== | ||
در دهه هفتاد شمسی سیاستهای کنترل موالید در ایران اجرا شد و در دهه هشتاد رشد جمعیت به طور چشمگیر کاهش یافت. در نتیجه مسئله کاهش [[باروری]] [[زنان]] و تک فرزندی به شکلی عام در جامعه بوجود آمد؛ به طوری که امروزه بیشتر [[دختران]] و پسران جوان آن را پسندیده و تجربه میکنند. سبک زندگی جدید در جامعه ایران محصول مدرنیته و مولود آن یعنی [[فمینیسم]] است؛ بر همین اساس، [[زنان]] مسئله بدن را به عنوان هویت خود و لااقل بخشی از هویت خویش میدانند و مدیریت بدن را به عنوان یک پروژه در زندگی جدید قرار میهند. | در دهه هفتاد شمسی سیاستهای کنترل موالید در ایران اجرا شد و در دهه هشتاد رشد جمعیت به طور چشمگیر کاهش یافت. در نتیجه مسئله کاهش [[باروری]] [[زنان]] و تک فرزندی به شکلی عام در جامعه بوجود آمد؛ به طوری که امروزه بیشتر [[دختران]] و پسران جوان آن را پسندیده و تجربه میکنند. سبک زندگی جدید در جامعه ایران محصول مدرنیته و مولود آن یعنی [[فمینیسم]] است؛ بر همین اساس، [[زنان]] مسئله بدن را به عنوان هویت خود و لااقل بخشی از هویت خویش میدانند و مدیریت بدن را به عنوان یک پروژه در زندگی جدید قرار میهند. | ||
خط ۸۲: | خط ۷۰: | ||
البته توجه به این نکته لازم است که سطح [[باروری]] در ایران هنوز به سطح بسیار نگران کننده مانند برخی از کشورهای اروپایی نرسیده است، اما ضرورت دارد که برای حفظ میزان جمعیت در سطح متعادل و قابل قبول راهکارهای مناسب و بلند مدت طراحی شود و در عرصه سیاستگذاریها نیز سیاستهای کارآمدی اتخاذ گردد. به عنوان نمونه میتوان با کمک گرفتن از آموزههای دینی و نیز تبلیغ صحیح از سوی مبلغان دینی، رسانههای جمعی و همچنین سیاستهای حمایتی دستگاه های دولتی، جلوی این روند کاهش را گرفت و آنرا به طور صحیح مدیریت نمود. | البته توجه به این نکته لازم است که سطح [[باروری]] در ایران هنوز به سطح بسیار نگران کننده مانند برخی از کشورهای اروپایی نرسیده است، اما ضرورت دارد که برای حفظ میزان جمعیت در سطح متعادل و قابل قبول راهکارهای مناسب و بلند مدت طراحی شود و در عرصه سیاستگذاریها نیز سیاستهای کارآمدی اتخاذ گردد. به عنوان نمونه میتوان با کمک گرفتن از آموزههای دینی و نیز تبلیغ صحیح از سوی مبلغان دینی، رسانههای جمعی و همچنین سیاستهای حمایتی دستگاه های دولتی، جلوی این روند کاهش را گرفت و آنرا به طور صحیح مدیریت نمود. | ||
==کلید واژهها== | |||
سبک زندگی مدرن، مدرنیته. [[فمینیسم]]، [[زنان]]، مدیریت بدن | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
* [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1820229 لینک نورمگز] | * [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1820229 لینک نورمگز] | ||
* [https://populationmag.ir/article-1-624-en.pdf لینک فصلنامه جمعیت ] | * [https://populationmag.ir/article-1-624-en.pdf لینک فصلنامه جمعیت ] |