| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
* عـفاف در پوشـش | * عـفاف در پوشـش | ||
يكی از مهم‌ترين مصاديق عفاف، مسأله [[حجاب]] و پوشش است. نفس انسان بـه او امر می‌كند كه زيبايی‌های جسمی خود را نمايان كند تا بيشتر مورد توجه ديگران باشد. اين مسأله در مورد [[زنان]] كه مـظهر زيبـایی و جـمال هستند و از طرفی ذاتاً دوست دارند كه زيبايی‌هاشان را نمايان كنند، بيشتر مطرح اسـت. عـفاف در پوشش در حقيقت كنترل نفس در اين بعد است. يعنی عفاف باعث می‌شود كه انسان در نمايان كردن زيبايی‌های خود پا را از حـد فـراتر نـنهد. در اسلام، پوشش يكی از نشانه‌های برجسته عفاف است. عفت در پوشش مقتضی آن است كه انسان از پوشـيدن لبـاس‌های تـنگ و چسبان و يا نازك و بدن‌نما كه موجب جلب انظار ديگران و خودنمایی می‌شود، اجتناب كند و در كيفيت پوشـش خـود جـانب وقار و سنگينی را برگزيند. امام علي (ع) می‌فرمايد که شما را به پوشش لباس ضخيم توصيه می‌كنم، چـرا كه هـر كس لباسش نازك باشد، دينش نازك است.<ref>حرعاملی، وسائل الشيعه، ج4، ص389</ref> اينگونه افراد در حقيقت | |||
پوشيدگان برهنه هـستند؛ يعـنی كسـانی كه پوشش آنها با برهنگی چندان تفاوتی ندارد. به همين دليل است كه خداوند در قرآن دستور مـی‌دهد كه [[زنان]] طوری روسری خود را بر روی سينه‌هايشان بيندازند كه گردن و سينه‌هايشان پوشيده شود. | |||
* عفاف در زينت و آرايش | * عفاف در زينت و آرايش | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۶: | ||
* عفاف در بعد مادي | * عفاف در بعد مادي | ||
# عفاف در حالت فقر: عفاف در فقر آن است كه انسان بر فقر خود صبر كند، خويشتن‌داري نمايد و آن را پنهان دارد و نـزد ديگران گدايي نكند، در رسـيدن بـه حاجت خود تلاش نمايد و به خداوند اعتماد و توکل داشته باشد، بيشتر از نياز و حاجت نخواهد و قانع و شكرگزار خداوند باشد. به سبب فقر در عبادت خداوند كوتاهي نكند، بد اخلاقي نكند و نزد ثروتمندان چـرب‌زباني و چاپلوسي نكند، عزت و كرامت خود را حفظ كند و حق را زير پا نگذارد. اگر چيزي بدون سؤال و تقاضا به او عطا كردند، پس از اطمينان از حلال بودن آن به قدر نياز و حاجتش آن را بپذيرد و بيشتر از آن را نپذيرد.البته حفظ عفاف بـه هـنگام فقر كار آساني نيست و هر كسي از عهده آن بر نمي‌آيد و به خاطر دشوار بودن آن در قرآن اصطلاح «تعفّف» به كار رفته كه به نوعي دشواري آن را مي‌رساند. چرا كه «تعفف يعني با سختي و تكلف عفت ورزيد» <ref>ابن‌منظور، لسان العرب ج9، ص253</ref>. | # عفاف در حالت فقر: عفاف در فقر آن است كه انسان بر فقر خود صبر كند، خويشتن‌داري نمايد و آن را پنهان دارد و نـزد ديگران گدايي نكند، در رسـيدن بـه حاجت خود تلاش نمايد و به خداوند اعتماد و توکل داشته باشد، بيشتر از نياز و حاجت نخواهد و قانع و شكرگزار خداوند باشد. به سبب فقر در عبادت خداوند كوتاهي نكند، بد اخلاقي نكند و نزد ثروتمندان چـرب‌زباني و چاپلوسي نكند، عزت و كرامت خود را حفظ كند و حق را زير پا نگذارد. اگر چيزي بدون سؤال و تقاضا به او عطا كردند، پس از اطمينان از حلال بودن آن به قدر نياز و حاجتش آن را بپذيرد و بيشتر از آن را نپذيرد.البته حفظ عفاف بـه هـنگام فقر كار آساني نيست و هر كسي از عهده آن بر نمي‌آيد و به خاطر دشوار بودن آن در قرآن اصطلاح «تعفّف» به كار رفته كه به نوعي دشواري آن را مي‌رساند. چرا كه «تعفف يعني با سختي و تكلف عفت ورزيد» <ref>ابن‌منظور، لسان العرب ج9، ص253</ref>. | ||
# عفاف در حالت غنا: عـفت در هـنگام بـي‌نيازي و توانمندي از صفات مؤمن شمرده است: «المومن عفيف في الغني» (صـحيفه سجاديه، ص235).پس تنها فقير نيست كه بايد عفاف داشته باشد، بلكه توانگر و ثروتمند نيز بايد قرين عفاف باشد تـا ثـروتش در دنـيا و آخرت مفيد و سودمند باشد. اگر انسان ثروتمند يا بهتر است بگوييم بـي‌نياز، بـه معناي واقعي كلمه عفت پيشه كند، يعني در كسب مال، نگهداري آن و هزينه كردن آن دچار فعل حـرام و قـبيح نـشود، بدون شك مال و ثروت او مشروع است و اين ثروت مي‌تواند در تقوا و پرهيزگاري شخص نـيز تـأثير مـثبت داشته باشد، چنانکه پيامبر اکرم(ص) مي‌فرمايد: «بهترين ياور و كمك براي تقواي خدا ثروت است» <ref>کـليني، کافی ،ج5، ص71</ref> امـا اگـر انسان ثروتمند جانب عفاف را رعايت نکند، ثروتش موجب فساد و تباهي دين و ايمان وي خواهد شد. از اين رو خـداوند در قـرآن مال و ثروت را «فتنه» ناميده، چون مايه امتحان انسان است و مي‌تواند عامل سعادت يا شـقاوت وي بـاشد. | # عفاف در حالت غنا: عـفت در هـنگام بـي‌نيازي و توانمندي از صفات مؤمن شمرده است: «المومن عفيف في الغني» (صـحيفه سجاديه، ص235).پس تنها فقير نيست كه بايد عفاف داشته باشد، بلكه توانگر و ثروتمند نيز بايد قرين عفاف باشد تـا ثـروتش در دنـيا و آخرت مفيد و سودمند باشد. اگر انسان ثروتمند يا بهتر است بگوييم بـي‌نياز، بـه معناي واقعي كلمه عفت پيشه كند، يعني در كسب مال، نگهداري آن و هزينه كردن آن دچار فعل حـرام و قـبيح نـشود، بدون شك مال و ثروت او مشروع است و اين ثروت مي‌تواند در تقوا و پرهيزگاري شخص نـيز تـأثير مـثبت داشته باشد، چنانکه پيامبر اکرم(ص) مي‌فرمايد: «بهترين ياور و كمك براي تقواي خدا ثروت است» <ref>کـليني، کافی ،ج5، ص71</ref> امـا اگـر انسان ثروتمند جانب عفاف را رعايت نکند، ثروتش موجب فساد و تباهي دين و ايمان وي خواهد شد. از اين رو خـداوند در قـرآن مال و ثروت را «فتنه» ناميده، چون مايه امتحان انسان است و مي‌تواند عامل سعادت يا شـقاوت وي بـاشد. | ||
===عـفاف در گفتار (عفت كلام)=== | ===عـفاف در گفتار (عفت كلام)=== | ||
