خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
==عفاف در قرآن== | ==عفاف در قرآن== | ||
* عفّت به معنای خویشتنداری در اظهار نیاز | * عفّت به معنای خویشتنداری در اظهار نیاز<ref>سوره بقره، آیه273</ref> | ||
عفاف به دو صورت یستعفف و تعفّف در قرآن کریم و مجموعـاً در چهار آیه مبارکه آمده است. عفاف با توجه به متن آیه | عفاف به دو صورت یستعفف و تعفّف در قرآن کریم و مجموعـاً در چهار آیه مبارکه آمده است. عفاف با توجه به متن آیه معـانی گونـاگونی مـیپـذیرد کـه میتوان از آن به ابعاد عفاف یاد نمود. | ||
علامه طباطبایی بیان میدارد که کلمه تعفّف به معنای آن است که عفّت صفت آدمی شده باشد و آن قسمتی از آیه<ref>يَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِيَاءَ</ref> که بیان میکند کسی که از حال ایشان اطلاع ندارد از شدت عفّتی کـه دارند آنان را توانگر میپندارند، به این دلیل است که آنان بـا اینکـه فقیرنـد ولـی تظـاهر بـه فقـر نمیکنند و مردم پی به حال آنان نمیبرنـد، مگـر اینکـه شـدت فقـر رنـگ و رویشان را زرد کند.<ref>طباطبایی، المیزان، ج2، ص613</ref> در اینجا عفاف به معنای عدم اظهار فقر بـه عنـوان یـک ارزش اخلاقـی بـرای مسلمین مطرح شده است. | علامه طباطبایی بیان میدارد که کلمه تعفّف به معنای آن است که عفّت صفت آدمی شده باشد و آن قسمتی از آیه<ref>يَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِيَاءَ</ref> که بیان میکند کسی که از حال ایشان اطلاع ندارد از شدت عفّتی کـه دارند آنان را توانگر میپندارند، به این دلیل است که آنان بـا اینکـه فقیرنـد ولـی تظـاهر بـه فقـر نمیکنند و مردم پی به حال آنان نمیبرنـد، مگـر اینکـه شـدت فقـر رنـگ و رویشان را زرد کند.<ref>طباطبایی، المیزان، ج2، ص613</ref> در اینجا عفاف به معنای عدم اظهار فقر بـه عنـوان یـک ارزش اخلاقـی بـرای مسلمین مطرح شده است. | ||
خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
صاحب المیزان در تفسیر این آیه می فرماید که گاهی سرپرست یتیم فقیر است و چاره ای ندارد، جز اینکه برای رفع حوائجش برای یتیم کار کند، و از اجرت کارش حوائج ضروریش را برآورد ولـی گـاهی سرپرست یتیم ثروتمند است، در این صورت خدای تعالی می فرماید که هـر کـس ثروتمند است طریق عفت در پیش گیرد و از مال یتیم چیزی را نگیرد و اگر فقیر است به طور شایسته ازآن بخورد.<ref>طباطبایی، المیزان، ج4، ص276</ref> | صاحب المیزان در تفسیر این آیه می فرماید که گاهی سرپرست یتیم فقیر است و چاره ای ندارد، جز اینکه برای رفع حوائجش برای یتیم کار کند، و از اجرت کارش حوائج ضروریش را برآورد ولـی گـاهی سرپرست یتیم ثروتمند است، در این صورت خدای تعالی می فرماید که هـر کـس ثروتمند است طریق عفت در پیش گیرد و از مال یتیم چیزی را نگیرد و اگر فقیر است به طور شایسته ازآن بخورد.<ref>طباطبایی، المیزان، ج4، ص276</ref> | ||
* عفت به معناي پاکدامنی | * عفت به معناي پاکدامنی <ref>سوره نور، آیه33</ref> | ||
خداوند در این آیه میفرماید کسانی که امکانی برای [[ازدواج]] نمییابند، باید پاکدامنی پیشه کنند تا از فضل خـود آنـان را بینیاز سازد. از آنجا که در آیه قبل ترغیب به ازدواج مـیباشـد، گـاهی بـا تمـام تـلاش و کوشش وسیله ازدواج فراهم نمیگردد و خواه یا ناخواه انسان مجبور است مـدتی را با محرومیت بگذراند، مبادا کسانی که در این مرحله قرار دارند، گمان کننـد کـه آلودگی [[جنسی]] برای آنان مجـاز اسـت و ضـرورت چنـین ایجـاب مـیکنـد، لـذا بلافاصله در آیه بعد دستور پارسایی مـیدهـد.<ref>مکـارم شـیرازی، تفسـیر نمونـه، ج14، ص459</ref> بنابراین باید در طلب عفّت کوشید تا لذایذ باطنی و ملکوتی بر لذایذ جسمانی غالب آید و انسان بر شهوات غلبه کند. | |||
بلافاصله در آیه بعد دستور پارسایی | |||
* عفاف به | * عفاف به معنای رعایت چادر<ref>سوره نور، آیه60</ref> | ||
بعضی، رابطه عفاف و حجاب را از نوع رابطه ریشه و میوه دانستهاند؛ با این تعبیر که حجاب، میوه عفاف، و عفاف، ریشه حجاب است. برخی افراد ممکن است حجاب ظاهری داشته باشند، ولی عفاف و طهارت باطنی را در خویش ایجاد نکرده باشند. این حجاب، تنها پوسته و ظاهری است. درون پاک، بیرونی پاک میپروراند و هرگز قلب پاک، موجب بارور شدن میوه ناپاکِ بیحجابی نخواهد شد.[۶]﴿وَ الْبَلَدُ الطَّیِّبُ یَخْرُجُ نَباتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَ الَّذِی خَبُثَ لا یَخْرُجُ إِلاَّ نَکِداً؛ زمین پاک گیاهش به اذان خدا نیکو برآید و زمین ناپاک بیرون نیاورد، جز گیاه اندک و کم ثمر﴾(اعراف:۴)ده به معناي زنی استکه از نکاح باز نشسته یعنی کسی بـه خاطر پیرياش به او میل نمی کند. <ref>طباطبـائی، المیزان ، 227/15</ref> و ثیـاب منظـور جلبـابی است که بالاي خمار می پوشند. <ref>طبرسی، مجمع البیان ، 155/7</ref> همان گونه که از آیه برمی آیـد، زنـان سـالخورده اي کـه امیـدي بـه زناشـویی ندارند، می توانند روسري خود را بر دارند و این برداشتن روسري بدان شرط است که در اندیشه جلوه گري و دلربایی نباشند، زیرا این کـار هـم بـر زنـان سـالخورده حرام است و هم بر زنان جوان، پاکدامنی و عفت ورزیدن زنان سـالخورده نیـز بـه وسیله پوشیدن چادر بهتر از کنار گذاشتن آن است، اگر چه کنار گذاشتن روسـري بر آنان گناهی ندارد. <ref>همان</ref> | |||
==رابطه حجاب و عفاف== | ==رابطه حجاب و عفاف== |