بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''<big>الگوی سوم زن</big>'''؛ الگویی متفاوت از الگوی زن شرقی و زن غربی، برای زن ایرانی. | '''<big>الگوی سوم زن</big>'''؛ الگویی متفاوت از الگوی زن شرقی و زن غربی، برای زن ایرانی. | ||
مکاتب گوناگون شرقی و ایدئولوژی‌هایِ سکولار غربی هر یک به فراخور مبانی و جهت‌گیری‌های خود، نگاهی خاص به هویت زن داشتند و بسته به میزان نفوذ و قدرت خود، فرهنگ عمومی جوامع مختلف را تحت تأثیر رویکرد خود می‌ساختند؛ اما انقلاب اسلامی با تکیه بر معارف اسلامی، هویتی جدید برای زن ارائه کرد که به الگوی سوم زن شهرت یافت. این الگو، زنان را از حاشیه‌نشینی و بی‌اثری در حرکت تاریخ و نیز در مرکز حوادث بودن و | مکاتب گوناگون شرقی و ایدئولوژی‌هایِ سکولار غربی هر یک به فراخور مبانی و جهت‌گیری‌های خود، نگاهی خاص به هویت زن داشتند و بسته به میزان نفوذ و قدرت خود، فرهنگ عمومی جوامع مختلف را تحت تأثیر رویکرد خود می‌ساختند؛ اما انقلاب اسلامی با تکیه بر معارف اسلامی، هویتی جدید برای زن ارائه کرد که به الگوی سوم زن شهرت یافت. این الگو، زنان را از حاشیه‌نشینی و بی‌اثری در حرکت تاریخ و نیز در مرکز حوادث بودن و کالا انگاری او، رها ساخته و نقشی فعال و متناسب با ظرفیت‌های طبیعی و جایگاه اجتماعی وی، طراحی کرده است. | ||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
اصطلاح الگوی سوم زن اولین‌بار توسط آیت‌الله خامنه‌ای، مطرح شد. ویژگی الگوی زن شرقی، در حاشـیه و بی‌نقش بودن در تاریخ‌سازي و ویژگی الگوی زن غربی، غلبه جنسیت بر انسانیت، در خـدمت سرمایه‌داري و ابزار جنسـی بودن است، الگوی سوم زن، بیانگر ویژگی‌های متفاوتی برای زن است. <ref>[https://farsi.khamenei.ir/message-content?id=22138 حسینی خامنه‌ای، «پیام به کنگرۀ هفت‌هزار زن شهید کشور»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.]</ref> دال محوری در زن شرقی، خانه‌نشینی و دال محوری در زن غربی خانواده‌گریزی است،<ref>هدایت‌نیا، الگوی سوم؛ الگوی رفتاری زن در خانواده و جامعه، 1396ش، ص31.</ref> اما الگوی زن مسلمان ایرانی، جامع بین عفاف و حجاب و در متن و مرکز حوادث بودن است.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/message-content?id=22138 حسینی خامنه‌ای، «پیام به کنگرۀ هفت‌هزار زن شهید کشور»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.]</ref> علت این تقسیم‌بندی، نقشی است که زنان در تاریخ ایفا کرده‌اند یا می‌توانند ایفا کنند. شهید مطهری با سه‌گانۀ مفهومی «شیء¬ گران‌بهای بدون نقش»، «شخص بی‌بهای داراى نقش» و «شخص گران‌بهای داراى نقش» به سه تیپ ایده‌آل برای هویت زن اشاره دارد. شیء¬ گران‌بهای بدون نقش، بیانگر زن خانه‌نشین در خدمت مرد است که هیچ‌یک از ابعاد شخصیت انسانی او از جمله آگاهی، آزادی و خلاقیت در او رشد نکرده است <ref>مطهری، حماسه حسینی، بی‌تا، ج2، ص231</ref> و حوزه تأثیرگذاری او مستقیماً و صرفاً درون خانواده و به‌صورت غیرمستقیم در تاریخ است.<ref>مطهری، حماسه حسینی، بی‌تا، ج1، ص400.</ref> در مقابل شخص بی‌بهای داراى نقش، زنی را به‌تصویر می‌کشد که ابعاد شخصیتی او رشد کرده است و شخص مؤثری در تاریخ شده است، اما به‌دلیل حضور گسترده و بدون مرز در کنار مردان و جامعه، ارزش خود را از دست داده است.<ref>مطهری، حماسه حسینی، بی‌تا، ج1، ص401.</ref> نهایتاً در برابر دو تصویر گذشته زنی را می‌توان تصور کرد که شخص گران‌بهای داراى نقش، نامیده می‌شود که کمالات روحی و انسانی او همانند آگاهی، آزادی و خلاقیت او رشد کرده باشد و از طرفی مبتذل و دم‌دستی هم نباشد؛ زن در این نگاه محدودیت‌ها و اختلاط بی‌‌حد را ندارد.<ref>مطهری، حماسه حسینی، بی‌تا، ج1، ص402.</ref> | اصطلاح الگوی سوم زن اولین‌بار توسط آیت‌الله خامنه‌ای، مطرح شد. ویژگی الگوی زن شرقی، در حاشـیه و بی‌نقش بودن در تاریخ‌سازي و ویژگی الگوی زن غربی، غلبه جنسیت بر انسانیت، در خـدمت سرمایه‌داري و ابزار جنسـی بودن است، الگوی سوم زن، بیانگر ویژگی‌های متفاوتی برای زن است. <ref>[https://farsi.khamenei.ir/message-content?id=22138 حسینی خامنه‌ای، «پیام به کنگرۀ هفت‌هزار زن شهید کشور»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.]</ref> دال محوری در زن شرقی، خانه‌نشینی و دال محوری در زن غربی خانواده‌گریزی است،<ref>هدایت‌نیا، الگوی سوم؛ الگوی رفتاری زن در خانواده و جامعه، 1396ش، ص31.</ref> اما الگوی زن مسلمان ایرانی، جامع بین عفاف و حجاب و در متن و مرکز حوادث بودن است.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/message-content?id=22138 حسینی خامنه‌ای، «پیام به کنگرۀ هفت‌هزار زن شهید کشور»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.]</ref> علت این تقسیم‌بندی، نقشی است که زنان در تاریخ ایفا کرده‌اند یا می‌توانند ایفا کنند. شهید مطهری با سه‌گانۀ مفهومی «شیء¬ گران‌بهای بدون نقش»، «شخص بی‌بهای داراى نقش» و «شخص گران‌بهای داراى نقش» به سه تیپ ایده‌آل برای هویت زن اشاره دارد. شیء¬ گران‌بهای بدون نقش، بیانگر زن خانه‌نشین در خدمت مرد است که هیچ‌یک از ابعاد شخصیت انسانی او از جمله آگاهی، آزادی و خلاقیت در او رشد نکرده است <ref>مطهری، حماسه حسینی، بی‌تا، ج2، ص231</ref> و حوزه تأثیرگذاری او مستقیماً و صرفاً درون خانواده و به‌صورت غیرمستقیم در تاریخ است.<ref>مطهری، حماسه حسینی، بی‌تا، ج1، ص400.</ref> در مقابل شخص بی‌بهای داراى نقش، زنی را به‌تصویر می‌کشد که ابعاد شخصیتی او رشد کرده است و شخص مؤثری در تاریخ شده است، اما به‌دلیل حضور گسترده و بدون مرز در کنار مردان و جامعه، ارزش خود را از دست داده است.<ref>مطهری، حماسه حسینی، بی‌تا، ج1، ص401.</ref> نهایتاً در برابر دو تصویر گذشته زنی را می‌توان تصور کرد که شخص گران‌بهای داراى نقش، نامیده می‌شود که کمالات روحی و انسانی او همانند آگاهی، آزادی و خلاقیت او رشد کرده باشد و از طرفی مبتذل و دم‌دستی هم نباشد؛ زن در این نگاه محدودیت‌ها و اختلاط بی‌‌حد را ندارد.<ref>مطهری، حماسه حسینی، بی‌تا، ج1، ص402.</ref> | ||
